بەيسەنبى, 25 ءساۋىر 2024
جاڭالىقتار 36477 0 پىكىر 29 قىركۇيەك, 2009 ساعات 02:26

قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسى (XIV ع.)

تۇركىستان قالاسىنداعى قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ كەسەنەسى - ورتا ازيا مەن قازاقستانداعى تەڭدەسىز تاريحي جادىگەر. بۇل عاجايىپ ساۋلەت ونەرىنىڭ تۋىندىسى ءوز بويىنا ەرتەدەن كەلە جاتقان جەرگىلىكتى جانە شىعىس مۇسىلمان قۇرىلىس تاجىريبەسىن جيناقتاعان بىرەگەي عيمارات. بۇل عاجايىپ عيمارات اۋليەلەردىڭ سۇلتانى قۇل قوجا احمەت ياساۋيگە زور قۇرمەت رەتىندە، وعان دەگەن حالىقتىڭ شەكسىز سۇيىسپەنشىلىگىنە وراي، ءامىر تەمىردىڭ بۇيرىعىمەن 1397 جىلى سالىنا باستاعان. ق.ا. ياساۋي ساۋلەت عيماراتى ايقىن، ءدال ءارى ۇيلەسىمدى جوسپارمەن سالىنعان. دەرەكتەردە ءامىر تەمىر كەسەنەنىڭ سالىنۋىنا بۇيرىق بەرىپ، ءارى جوباسىن جاساۋعا دا تىكەلەي قاتىسقان. قوجا احمەت ياساۋي ساۋلەت عيماراتى - اسا ۇلكەن پورتالدى-كۇمبەزدى قۇرىلىس. ونىڭ ەنى - 46,5م، ۇزىندىعى - 65م. عيماراتتىڭ وراسان زور پورتالى (ەنى - 50 مەترگە جۋىق، پورتالدىق اركاسى - 18,2 م جانە بيىكتىگى - 37,5م) جانە بىرنەشە كۇمبەزى بار. ونىڭ ورتالىق بولمەسىنىڭ توڭىرەگىندە ءتۇرلى ماقساتقا ارنالعان 35 بولمە سالىنعان.   ق.ا. ياساۋي كەسەنەسى جاماعاتحانا، قابىرحانا، مەشىت، كىتاپحانا، ۇلكەن اقساراي، كىشى اقساراي، اسحانا، قۇدىقحانا جانە بىرنەشە قۇجىرا بولمەلەردەن تۇراتىن، ءدىني-عۇرىپتىق، ءدىني-اعارتۋشىلىق، تۇرمىس-سالتتىق قىزمەت تۇرلەرىن اتقارۋعا ارنالعان اسا كۇردەلى، اسا زور كەشەندى قۇرىلىس بولۋىمەن ەرەكشەلەنەدى.

 

اقپارات «مادەني مۇرا» ۆەب-سايتىنان الىندى

 

تۇركىستان قالاسىنداعى قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ كەسەنەسى - ورتا ازيا مەن قازاقستانداعى تەڭدەسىز تاريحي جادىگەر. بۇل عاجايىپ ساۋلەت ونەرىنىڭ تۋىندىسى ءوز بويىنا ەرتەدەن كەلە جاتقان جەرگىلىكتى جانە شىعىس مۇسىلمان قۇرىلىس تاجىريبەسىن جيناقتاعان بىرەگەي عيمارات. بۇل عاجايىپ عيمارات اۋليەلەردىڭ سۇلتانى قۇل قوجا احمەت ياساۋيگە زور قۇرمەت رەتىندە، وعان دەگەن حالىقتىڭ شەكسىز سۇيىسپەنشىلىگىنە وراي، ءامىر تەمىردىڭ بۇيرىعىمەن 1397 جىلى سالىنا باستاعان. ق.ا. ياساۋي ساۋلەت عيماراتى ايقىن، ءدال ءارى ۇيلەسىمدى جوسپارمەن سالىنعان. دەرەكتەردە ءامىر تەمىر كەسەنەنىڭ سالىنۋىنا بۇيرىق بەرىپ، ءارى جوباسىن جاساۋعا دا تىكەلەي قاتىسقان. قوجا احمەت ياساۋي ساۋلەت عيماراتى - اسا ۇلكەن پورتالدى-كۇمبەزدى قۇرىلىس. ونىڭ ەنى - 46,5م، ۇزىندىعى - 65م. عيماراتتىڭ وراسان زور پورتالى (ەنى - 50 مەترگە جۋىق، پورتالدىق اركاسى - 18,2 م جانە بيىكتىگى - 37,5م) جانە بىرنەشە كۇمبەزى بار. ونىڭ ورتالىق بولمەسىنىڭ توڭىرەگىندە ءتۇرلى ماقساتقا ارنالعان 35 بولمە سالىنعان.   ق.ا. ياساۋي كەسەنەسى جاماعاتحانا، قابىرحانا، مەشىت، كىتاپحانا، ۇلكەن اقساراي، كىشى اقساراي، اسحانا، قۇدىقحانا جانە بىرنەشە قۇجىرا بولمەلەردەن تۇراتىن، ءدىني-عۇرىپتىق، ءدىني-اعارتۋشىلىق، تۇرمىس-سالتتىق قىزمەت تۇرلەرىن اتقارۋعا ارنالعان اسا كۇردەلى، اسا زور كەشەندى قۇرىلىس بولۋىمەن ەرەكشەلەنەدى.

 

اقپارات «مادەني مۇرا» ۆەب-سايتىنان الىندى

 

0 پىكىر