بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 3228 0 پىكىر 9 قاڭتار, 2014 ساعات 06:25

بايجان التاي. «باستى قاتىرماي ورىس تىلىنە كوش، قازاق!»

وتكەن جىلى قازاق باق كەڭىستىگىندە ءبىر كوسەمسىگەن ماڭگۇرتىمىز، مۇقاڭشا ايتساق، شوقان لاۋمۋلين جونىندە بىرەر ماقالالار جارىق كورگەن ەدى. ءوزى ۇلىبريتانيادا تۇراتىن كورىنەدى.  رەتى كەلگەندە ەلگە قوناققا كەلىپ تۇرادى ەكەن. ءورىستىلدى ءباسپاسوزدىڭ سۇيىكتى جارشىسى، تانىمال اۆتورى، كەرەك بولسا، ەلباسىمىز، نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ «اشارشىلىق بولماعاندا، قازاقتىڭ سانى 45-50 ميلليوندى قۇرايتىن ەدى» دەگەن ءسوزىن اشىق كەلەكە ەتىپ جۇرگەن, تىلگە، دىلگە بايلانىستى ۇلتتىق نامىسىمىزدى تاپتاعانى بىلاي تۇرسىن، جاس قازاق جىگىتتەردىڭ ماڭداي تەرىمەن جيناعان اقشالارىن جەپ الداپ جۇرگەنى دە بار، قىسقاسى، ايتا بەرسەك، ءسوز كوپ، بىلگىسى كەلگەن ادام مىنا عالامتور سىلتەمەلەردەن كورە الادى:

وتكەن جىلى قازاق باق كەڭىستىگىندە ءبىر كوسەمسىگەن ماڭگۇرتىمىز، مۇقاڭشا ايتساق، شوقان لاۋمۋلين جونىندە بىرەر ماقالالار جارىق كورگەن ەدى. ءوزى ۇلىبريتانيادا تۇراتىن كورىنەدى.  رەتى كەلگەندە ەلگە قوناققا كەلىپ تۇرادى ەكەن. ءورىستىلدى ءباسپاسوزدىڭ سۇيىكتى جارشىسى، تانىمال اۆتورى، كەرەك بولسا، ەلباسىمىز، نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ «اشارشىلىق بولماعاندا، قازاقتىڭ سانى 45-50 ميلليوندى قۇرايتىن ەدى» دەگەن ءسوزىن اشىق كەلەكە ەتىپ جۇرگەن, تىلگە، دىلگە بايلانىستى ۇلتتىق نامىسىمىزدى تاپتاعانى بىلاي تۇرسىن، جاس قازاق جىگىتتەردىڭ ماڭداي تەرىمەن جيناعان اقشالارىن جەپ الداپ جۇرگەنى دە بار، قىسقاسى، ايتا بەرسەك، ءسوز كوپ، بىلگىسى كەلگەن ادام مىنا عالامتور سىلتەمەلەردەن كورە الادى:

http://maidan.kz/index.php/item/878 (ۇلتىنان بەزگەن، ار-نامىسىنان اتتاعان الاياق), http://masa.kz/article/view/id/4828 (چوكان قۋدىڭ قۇرىعى قازاقتى زار ەڭىرەتىپ تۇر...),  http://zhebe.com/index.php/o-am/item/1231 (قاعىنان جەرىگەندەر ۇلتىن ساتىپ ءجۇر),  http://www.tanym.tv/index.php?page=item14_1&item=tx_item14_1-274.htm (ۇلتىنان بەزگەن، ار-نامىسىنان اتتاعان الاياق), http://massaget.kz/blog/9111 (ۇلتتىق مۇددە), ج.ب.

ەل كادىمگىدەي شۋلادى، ايتار ءسوزىن جەتكىزە ايتتى، بىراق بۇدان شىققان ناتيجە مۇلدە جوقتىڭ قاسى - نول دەۋگە بولادى!  قازاق ءسوزىن، قازاق ءتىلىن، تۋعان حالقىنىڭ ءۇنىن ۇعار جان جوق! اكىم-قارانىڭ قارنى توق، كويلەگى كوك  -  ءبىزدى، قاراپايىم ەلدى نە قىلسىن ولار!

            “اباي.كز” سايتى باستاپ، باسقالار قوستاپ ءىرى-ءىرى ەلدىك ماسەلەلەر كوتەرىلۋدە، ەل-اعالارىنىڭ جانايعايى (ەكى مۇحتار اعالارىمىزدى ايتىپ وتىرمىن), حاتتارى، ۇندەۋلەرى باسىلۋدا...

            ۇكىمەتتە ءۇن جوق، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى تىپ-تىنىش، مينيسترلىكتەرىمىز ۇيقىلى وياۋ. اتويلاپ جاتقان ەل ءبىر جاقتا، تويلاپ جاتقان بيلىك باسقا جاقتا... ءبىر-بىرىمەن ەش بايلانىسى جوق سىڭايلى. ءتىلى دە باسقا، كۇنى دە باسقا ەكى توپ...

            ال، مىنا شوقان باتىرىمىز باتىرلىعىن قوياتىن ءتۇرى جوق. قاراسام، ورىستاردىڭ  russianskz.info دەگەن سايتى “اقجولتايلاپ” قوس الاقانىن سوعىپ، دۋ قول شاپالاقتاپ جاتقانىنا بىرەر اي بولىپتى:  http://www.russianskz.info/society/5079-chokan-laumulin-pora-priznat-chto-russkiy-yazyk-neotemlemaya-chast-kazahstanskogo-obschestva-i-sobstvenno-kazahov.html

            «پورا پريزنات، چتو رۋسسكي يازىك – نەوتەملەمايا چاست كازاحستانسكوگو وبششەستۆا ي سوبستۆەننو كازاحوۆ» دەپ ۇكىمەتىمىزگە باعىت-باعدار سىلتەگەن ماقالاسى شىعىپتى شاكەڭنىڭ.

            مازمۇنى دا وتە قاراپايىم.

            قازاق ءتىلىنىڭ مازمۇنى ەسكىرگەن، كونەرگەن، كومەسكى تارتقان ەكەن، بۇگىنگى دامىعان ومىرىمىزگە ول استە لايىق ەمەس، ونى، بىرىنشىدەن، جەتىلدىرىپ، تولىقتىرىپ، بايىتىپ الۋىمىز كەرەك ەكەن. ىسكە اسپايتىن شيكىزات ول.

            ال ورىس ءتىلى دۇنيەجۇزىندەگى ەڭ كەرەمەت دارا ءتىل ەكەن، ول اعىلشىننان دا، باسقا تىلدەردەن دە الدەقايدا وزىق، دامىعىن، ەڭ وقىمىستى، دانا ءتىل ەكەن اۆتوردىڭ تۇسىنىگىنشە. ينتەرنەتتە دە باسقا تىلدەردەن الدەقايدا كوپ ورىن الادى ەكەن. ءتىپتى، ءبىلىم بەرۋدە دە وعان تەڭەسەر ءتىل جوق-مىس. وسىلاي دەپ كوسىلگەن  شوقان لاۋمۋلين ورىس ءتىلى قازاقستاندا مەملەكەتتىك ستاتۋسقا يە بولماي، مىنا قازاق ادام قاتارىنا قوسىلمايدى.

            باسقا ءسوزدى بۇل جىگىتكە ءراسۋا قىلعىم دا كەلمەيدى. وسى-اق جەتەر. بىراق، ماسەلە وندا ەمەس قوي، ماسەلە تاقىرىپتا. جانە ورىسشا جازىلعان پىكىر جوعارى جاققا مايداي جاعىپ جاتقانىندا.

ال، كەرىسىنشە، تۋعان تىلدە، ەلىمىزدىڭ جالعىز مەملەكەتتىك تىلىندە، مەملەكەت قۇرۋشى حالىقتىڭ انا تىلىندەگى مالىمەتتى جوعارى جاقتىڭ قۇلاعىنا دا قىستىرمايتىنى، ەل سوزىنە پىسقىرمايتىنى – كۇمان كەلتىرمەيتىن اقيقات!

            ونىڭ سەبەبى بەلگىلى. مادەنيەتسىز، كەدەي، كومەسكى، ەسكى ءتىلدى وقىعان، باي، جوعارى لاۋازىمدى، دامىعان ءتىلدى مەڭگەرگەندەر نە قىلسىن؟

            «اش بالا توق بالامەن وينامايدى» دەگەن شىعار، اعايىن، نە دەيسىڭ بۇعان؟

Abai.kz 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2253
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3516