دۇيسەنبى, 29 ءساۋىر 2024
كورشىنىڭ كولەڭكەسى 1988 17 پىكىر 8 قاراشا, 2023 ساعات 14:05

قازاقستانعا پۋتين كەلە جاتىر. پرەزيدەنت توقاەۆ نە دەيدى؟

پۋتين جاقىندا استاناعا كەلەدى دەگەن اقپارات جىلت ەتە قالعاننان باستاپ، رف پرەزيدەنتىنىڭ بۇل ساپارىن الەم ساياساتتانۋشىلارى مەن باق سان ساققا جۇگىرتىپ جازىپ جاتىر. ارينە، سىرت كوز – سىنشى. بىراق ونىڭ ءبىزدىڭ كورشىمىز ەكەنىن، شەكارامىزدىڭ قانشالىقتى ۇزىن ەكەنىن، ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ قانشالىقتى دەڭگەيدە ەكەنىن ايتپاي كەتۋگە بولمايدى.

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ «يزۆەستيا» گازەتىنە سۇحبات بەرىپ، ەكىجاقتى بايلانىسقا جان-جاقتى توقتالدى.

پرەزيدەنت سۇحباتتىڭ باسىندا: «سىندارلى ساياسات جانە ءوزارا ءتيىمدى ناتيجەگە ۇمتىلىس – قازاقستان-رەسەي ديالوگىنىڭ نەگىزگى ەرەكشەلىگى. ءبىز ءاردايىم رەسەيلىك سەرىكتەستەردىڭ ۇستانىمىنا نازار اۋدارۋعا تىرىسامىز، ولاردا ءبىزدىڭ پىكىرىمىزدى ەسكەرەدى»، – دەدى.

ياعني، بۇل – قانداي دا ءبىر كەلىسىم ورتاق مۇددەنى ەسكەرە، مەملەكەتتەردىڭ ەرەكشەلىگىن، قۇندىلىقتارىن باسشىلىققا الا وتىرىپ قانا جاسالادى دەگەن ءسوز.

بيىل، قاراشا ايىنىڭ 11-ءى كۇنى ءححى عاسىرداعى تاتۋ كورشىلىك جانە وداقتاستىق تۋرالى شارتقا قول قويىلعانىنا 10 جىل تولادى. مەملەكەت باسشىسى سۇحباتتا مۇنى دا تىلگە تيەك ەتتى.

«ەلدەرىمىز اراسىنداعى تاتۋ كورشىلىك جانە وداقتاستىق قاتىناستارعا نەگىزدەلگەن ىنتىماقتاستىقتىڭ تاريحى باي جانە بولاشاعى جارقىن دەپ باعالايمىن»، – دەدى ول.

قاسىم-جومارت توقاەۆ سۇحباتىندا ەكى ەل اراسىنداعى ينۆەستيتسيا تۋرالى دا ءسوز ەتتى.

«كەيىنگى 18 جىلدا رەسەيدەن قازاقستانعا تىكەلەي ينۆەستيتسيالاردىڭ جالپى كولەمى 20 ملرد. دوللاردان استى. ءوز كەزەگىندە، قازاقستاننىڭ رەسەيگە قۇيعان ينۆەستيتسياسى 6 ملرد.دوللارعا جۋىقتادى»، – دەپ مالىمدەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ سوزىنشە، قازىرگى ۋاقىتتا جالپى قۇنى 33,5 ملرد. دوللار بولاتىن 143 بىرلەسكەن جوبا ىسكە اسىرىلىپ جاتىر ەكەن. قازاقستان ەكونوميكاسى ءۇشىن ماشينا جاساۋ، مەتاللۋرگيا جانە حيميا ونەركاسىبى سياقتى نەگىزگى سالالاردا 16,6 ملرد. دوللار كولەمىندە 40 جوبا جۇزەگە اسىپ جاتقان كورىنەدى.

پرەزيدەنت بيىل قازان ايىنڭ 7-ءسى كۇنى ىسكە رەسەيلىك گازدى قازاقستان اۋماعى ارقىلى وزبەكستانعا تاسىمالداۋ جوباسىنا قاتىستى ايتۋدى دا ۇمىتپادى. مەملەكەت باسشىسى بۇل جوبانىڭ قازاقستاننىڭ گاز تاسىمالداۋ ينفراقۇرىلىمىن كەڭەيتۋگە جانە جاڭعىرتۋعا، ورتالىق ازيانىڭ وڭىرلىك تۇراقتىلىعى مەن ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىگىن نىعايتۋعا ىقپال ەتەتىنىن جانە مۇنىڭ بارلىق قاتىسۋشى تاراپتىڭ مۇددەلەرىنە سايكەس كەلەتىنىن جەتكىزدى.

«قازاقستان ءوزىنىڭ ترانزيتتىك الەۋەتىن تولىققاندى پايدالانۋعا مۇددەلى جانە رەسەي گازىن تاسىمالداۋ كولەمىن ودان ءارى ۇلعايتۋعا دايىن»، – دەدى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى.

ق. توقاەۆ اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن سالۋدىڭ ورىندىلىعىنا قاتىستى ءارتۇرلى پىكىرلەر بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى. قازاقستان وندىرىلەتىن تابيعي ۋران كولەمى بويىنشا الەمدە ءبىرىنشى ورىندا، ءۇلبى مەتاللۋرگيا زاۋىتىنىڭ بازاسىندا قىتايدىڭ اتوم ەلەكتر ستانتسيالارى ءۇشىن دايىن يادرولىق وتىن شىعارىلادى.

«ەكىنشى جاعىنان، كوپتەگەن ازاماتتار مەن ساراپشىلاردىڭ اتوم ستانتسيالارىنىڭ قاۋىپسىزدىگىنە قاتىستى الاڭداۋشىلىقتارى بار. سەمەي سىناق پوليگونىنىڭ اۋىر قاسىرەتىن ەسكەرسەك، مۇنى تۇسىنۋگە بولادى. ءبىز رەسەي تاراپىنىڭ قازاقستان اۋماعىندا اەس سالۋعا جاردەم بەرۋ ۇسىنىسىن جوعارى باعالايمىز. ايتسەدە، بۇل ماسەلە بويىنشا تۇپكىلىكتى شەشىم رەفەرەندۋم قورىتىندىسى نەگىزىندە قابىلداناتىن بولادى»، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

بۇدان بولەك، مەملەكەت باسشىسى سۇحباتىندا رەسەي مەن قازاقستاننىڭ مادەني-گۋمانيتارلىق سالاداعى، ونىڭ ىشىندە تمد اياسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىل ماسەلەلەرىنە ەگجەي-تەگجەيلى توقتالدى.

«ورتاق مادەني-گۋمانيتارلىق كەڭىستىك تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعىن بىرىكتىرۋشى ماڭىزدى فاكتور بولعان ءارى الداعى ۋاقىتتا دا سولاي قالا بەرەدى. بۇل باعىتتاعى ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ تابىستى بولۋىنا بىردەن-ءبىر سەبەپ – تمد ەلدەرى حالىقتارىنىڭ تىلدەرى مەن ورىس ءتىلىنىڭ ۇيلەسىمدى ءارى تەڭگەرىمدى دامۋى»، – دەدى ول.

ق. توقاەۆ: «ورىس ءتىلى بويىنشا حالىقارالىق ۇيىم قۇرۋ يدەياسى تمد ەلدەرىنىڭ، ونىڭ ىشىندە قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك ءتىل ساياساتىنا بالاما جاساۋعا باعىتتالماعانىن»،–  دەپ ەرەكشە اتاپ ءوتتى.

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ «يزۆەستيا» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا بۇدان وزگە تاقىرىپتارعا دا ءمان بەردى.

قىسقاسى، قازاقستان تۇستىكتەگى كورشىسىمەن بارىس-كەلىس، الىس-بەرىستەن قول ۇزبەيدى. دەمەك، ءتۇپتىڭ-تۇبىندە ولارمەن ءبىر مامىلەگە كەلەمىز. بىراق مامىلە ءبىر تاراپتىڭ عانا مۇددەسىن كوزدەمەۋگە ءتيىس.

Abai.kz

17 پىكىر