جۇما, 19 ءساۋىر 2024
انىق-قانىعى 2463 18 پىكىر 5 مامىر, 2023 ساعات 13:25

وتكەن 5 جىل جازۋشىعا نە بەردى؟

وسى مامىردىڭ بەلورتاسىندا قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ قۇرىلتايى ءوتىپ، وندا وداقتىڭ توراعاسى سايلانادى دەگەن حابار بار. وسى ورايدا ءبىز شىعارماشىلىق بىرلەستىكتىڭ باسشىسى ۇلىقبەك ەسداۋلەتوۆ مىرزاعا حابارلاسىپ، الداعى قۇرىلتايعا قاتىستى سۇحبات بەرۋىن سۇراعان ەدىك.

«سۇحبات قايدا قاشار دەيسىڭ، الدىمەن سوڭعى بەس جىلدا وداق نە تىندىرعانىن دات-تىڭ وقىرمانى بىلە ءجۇرسىن، مىناۋ اقپاراتتى جاريالاۋعا بەرەيىن» دەپ، وداق توراعاسى تومەندەگى ەسەپ-ماقالانى ۇسىندى (قاز-قالپىندا).


2018 جىلعى 26–30 تامىز كۇندەرى استانانىڭ 20 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي «اق وردالى استانام» اتتى حالىقارالىق پوەزيا فەستيۆالىن وتكىزدى. بۇل پوەزيالىق كەشكە الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن بەلگىلى اقىندار كەلدى. بەس كۇنگە سوزىلعان حالىقارالىق پوەزيا فەستيۆالىندە ءار اقىنعا ءوز ولەڭدەرىن وقىتىپ، ارنايى تەلەارنالارعا بەينەروليكتەر جاساقتالدى. بارلىق قاتىسۋشىلار استانا قالاسىنىڭ كورىكتى جەرلەرىن ارالاپ، باياناۋىل، بۋرابايعا ساپار شەكتى. كوپتىلدى حالىقارالىق پوەزيا كەشى ۇيىمداستىرىلدى. سونىمەن قاتار «الەم اقىندارى قازاقستاندى جىرلايدى» اتتى شىعارمالار جيناعى دا جارىققا شىقتى.

2018 جىلى 20–21 قىركۇيەكتە «قازىرگى زامانعى ءسوز ەنەرگياسى» اتتى ەۋرازيالىق ادەبي فورۋمىن وتكىزدى. بۇل فورۋمعا ۇلىبريتانيا، رەسەي، يران، ءازىربايجان، تۇركيا، موڭعوليا، تاجىكستان، لاتۆيا، مولدوۆا، باشقۇرتستان، قىرعىزستان، وزبەكستان سىندى ەۋرازيا قۇرلىعىنىڭ 30 مەملەكەتىنەن 40-قا جۋىق قالامگەر قاتىستى. سونىمەن قاتار قازاقستاننىڭ بارلىق ايماعىنان 100-گە جۋىق دەلەگات كەلدى.

ەلوردامىز استانادا تۇراتىن 150-گە تارتا قالامگەردىڭ بارلىعى دا ەۋرازيالىق ادەبي فورۋمعا قاتىستى.

2018 جىلعى 2–3 شىلدە كۇندەرى «جىبەك جولى بويىنداعى استانالار قالامگەرلەرى» فورۋمىن استانا اكىمدىگىمەن بىرلەسىپ ۇيىمداستىردىق. وعان 25 ەلدەن جازۋشىلار كەلدى. ولجاس سۇلەيمەنوۆ پەن مۇرات اۋەزوۆ، ۇلىقبەك ەسداۋلەت، ەسەنعالي راۋشانوۆ سىندى قازاق قالامگەرلەرى باسقارىپ، جۇرگىزدى. استانانىڭ 20 جىلدىعىنا ارنالعان حالىقارالىق پوەزيا فەستيۆالى، ەۆرازيا جازۋشىلارى فورۋمى وتكىزىلدى. وعان 25–30 ەلدىڭ قالامگەرلەرى قاتىستى.

2018 جىلدىڭ مامىر ايىندا تالدىقورعان قالاسىندا قازاقستان جازۋشىلار وداعى مەن وبلىستىق تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن جاس ادەبيەتشىلەردىڭ رەسپۋبليكالىق «جەتىسۋ كوكتەمى» فەستيۆالى ءوتتى.

2018 جىلى قازاقستان جازۋشىلار وداعى «ادەبي ولكەتانۋدى دامىتۋ» جوباسى اياسىندا نۇر-سۇلتان، الماتى، سەمەي قالالارى مەن اقمولا، قىزىلوردا، جامبىل، ماڭعىستاۋ، پاۆلودار، تۇركىستان، اتىراۋ، اقتوبە، قاراعاندى، سولتۇستىك قازاقستان جانە شىعىس قازاقستان وبلىسى، ت.ب. وبلىستاردا جۇمىس جۇرگىزدى. «ادەبي ولكەتانۋدى دامىتۋ» جوباسىنىڭ ناتيجەسىندە قر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن 27 جازۋشىنىڭ شىعارمالارىن توپتاستىرعان 9 كىتاپ جارىق كوردى.

2018 جىلدان باستاپ قىزىلوردا قالاسىندا «مارتەبەلى پوەزيا» فەستيۆالى وتكىزىلىپ كەلەدى.

قر كاسىپوداقتار فەدەراتسياسىمەن بىرلەسكەن مەموراندۋم نەگىزىندە زەينەتكەر قالامگەرلەردىڭ 50 پايىزدىق جەڭىلدىكپەن ساناتوريلەردە ەم قابىلداۋىنا قول جەتكىزىلدى.

قازاقستان جازۋشىلار وداعى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناسىمەن بىرلەسىپ، ۇلىبريتانيا، امەريكا قۇراما شتاتتارى، گەرمانيا، جاپونيا سىندى مەملەكەتتەردە ادەبي شارالار وتكىزدى جانە ادەبي-مادەني-ۇلتتىق كورمەلەر ۇيىمداستىردى.

«جاڭا زامان ءازىربايجان پوەزياسىنىڭ انتولوگياسى» اتتى كىتاپ شىعاردىق. استانا، الماتىدا تۇساۋكەسەر جاسالدى.

«قازىرگى قازاق پوەزياسىنىڭ انتولوگياسى» دەگەن كىتاپ ءازىربايجان تىلىندە شىعىپ، اتالمىش جيناقتىڭ تۇساۋى باكۋ قالاسىندا كەسىلدى.

مادريد قالاسىندا «قازىرگى قازاق پوەزياسىنىڭ انتولوگياسى» كلاسسيك اقىن حۋستو حورحە پادروننىڭ اۋدارماسىمەن يسپان تىلىندە جارىق كوردى. تۇساۋى مادريدتە جانە استاناداعى يسپان ەلشىلىگىندە كەسىلدى. جازۋشىلار وداعىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن 20 جاس اقىن دەمەۋشىلىك قارجىمەن يسپانياعا بارىپ، پرەزەنتاتسياعا قاتىسىپ قايتتى.

2019 جىلعى 4–6 قىركۇيەكتە قازاقستان جازۋشىلار وداعى پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ قولداۋىمەن «ازيا ەلدەرى قالامگەرلەرىنىڭ ءى فورۋمىن وتكىزدى. 1973 جىلدان بەرى ەلىمىزدە ءوتىپ كورمەگەن مۇنداي حالىقارالىق اسا ءىرى فورۋم قازاقستاننىڭ حالىقارالىق ءيميدجىنىڭ وسۋىنە ىقپال ەتتى. فورۋم جۇمىسىنا 5 نوبەل نومينانتى قاتىستى. فورۋمدا «ۇلكەن ازيا» سىيلىعى تاعايىندالدى.

فورۋم كەزىندە 11 ەلدىڭ جازۋشىلار ۇيىمدارىمەن ەكىجاقتى مەموراندۋمعا قول قويىلدى.

فورۋم قارساڭىندا پرەزيدەنت ق. ك.توقاەۆتىڭ العىسوزىمەن «قازاق پوەزياسىنىڭ ءىنجۋ-مارجاندارى» اتتى 13 اقىننىڭ شىعارمالارىنان تۇراتىن انتولوگيا جارىق كوردى.

بۇل ىرگەلى شارا 4–6 قىركۇيەك ارالىعىندا بولدى. ازيا فورۋمىنا قر پرەزيدەنتى ق. ك.توقاەۆ قاتىستى.

2019–2021 جىلدارى «تاريحي-ادەبي ولكەتانۋ» جوباسى قولعا الىنىپ، تۇركىستان، اقمولا، ماڭعىستاۋ وبلىستارىندا، الماتى قالاسىندا ءتيىستى جۇمىستار جۇرگىزىلدى. «تاريحي-ادەبي ولكەتانۋ» جوباسى اياسىندا قالامگەرلەرىمىز وبلىستاردى ارالاپ، تاريحي شىعارمالار جازدى.

2019 جىلى قاراعاندى وبلىسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن «جاستار فورۋمى» ءوتتى. فورۋمدا جاس قالامگەرلەردى وداققا قابىلداپ، شەبەرلىك ساباقتارى ءوتتى.

2019 جىلدان جازۋشىلار وداعىنىڭ وتىنىشىمەن اتىراۋ وبلىسىندا ج.ناجىمەدەنوۆ پەن ع.سلانوۆ اتىنداعى 10 سىيلىق تاعايىندالدى.

2019 جىلدان شىعىس قازاقستان وبلىسىندا «اباي الەمى» اتتى سەريامەن جەرگىلىكتى قالامگەرلەردىڭ كىتاپتارى جارىق كورىپ كەلەدى. قازىرگە دەيىن 200-گە تارتا تومدار جارىققا شىقتى. مۇندا «ءتور التاي جىرلايدى» اتتى ادەبي فەستيۆال جۇيەلى تۇردە جىل سايىن وتكىزىلۋدە.

2019–2020 جىلدارى قر پرەزيدەنتىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا، الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن قازاق قالامگەرلەرىنىڭ قاسيەتتى ورداسى – قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ عيماراتىنا كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. عيماراتتىڭ ءماجىلىس زالى ورنالاسقان جاعىنا كۇردەلى جوندەۋدىڭ جوباسى بەكىتىلدى.

2019 جىلى قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ 85 جىلدىق تويىنا وراي، «ادەبي ءومىر: فوتو-شەجىرە» البومى، ۇلكەن «قازاقستان جازۋشىلارى انىقتامالىعى» جارىق كوردى.

2019 جىلى پاريجدە، لوندوندا، مادريدتە، ماسكەۋدە جانە كايردە «قازىرگى قازاق پروزاسى مەن پوەزياسى انتولوگياسىنىڭ» 2 تومدىعى بۇۇ جەتەكشى التى تىلىندە شىعارىلىپ، سول قالالاردا تۇساۋكەسەرى ءوتتى. بۇل تۇساۋكەسەرلەرگە جوبا جەتەكشىسى ا.ع.بالاەۆا ء(پا), ا.ەلگەزەك (قجو), ر.كەنجەحانۇلى («ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسى») جانە ۇ.ەسداۋلەت (كايردە) قاتىستى. پەكيندە پاندەمياعا بايلانىستى وتپەي قالدى.

2020 جىلى 14 اقپاندا الماتى قالاسىندا قر مەملەكەتتىك حاتشىسىنىڭ قاتىسۋىمەن «قازىرگى قازاق پوەزياسى مەن پروزاسىنىڭ» التى تىلدەگى انتولوگياسىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى.

2020–2021 جىلدار ارالىعىندا بۇكىل الەمدى جايلاعان كوروناۆيرۋس ىندەتىنە بايلانىستى مەرەكەلىك جيىندار ونلاين فورماتتا ءوتتى.

2020 جىلدان باستاپ قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ قاتىسۋىمەن، اقتوبە وبلىسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن «ادەبيەت. رۋح. قوعام» اتتى رەسپۋبليكالىق فورۋم ءوتتى. فورۋمدا 10 نوميناتسيا بويىنشا سىيلىق تاعايىندالۋى داستۇرگە اينالدى.

شىمكەنت قالاسىندا 2020 جىلى «مارتەبەلى پوەزيا مىنبەرى» اتتى ادەبي الاڭى اشىلدى. وندا پوەزيا كەشتەرى ءداستۇرلى تۇردە وتۋدە.

2021 جىلدان باستاپ قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇرىندىق بولۋىمەن باتىس قازاقستان وبلىسىندا 10 نوميناتسيا بويىنشا سىيلىق تاعايىندالدى. بۇل دا جىل سايىن جالعاسىن تابۋدا.

جازۋشىلار وداعىنىڭ ۇسىنىسىمەن سەمەي اەروپورتى اباي اتىنا يە بولدى.

جازۋشىلار وداعى ۇسىنىسى بويىنشا پرەزيدەنت ق. ك. توقاەۆ ءوز جارلىعىمەن «اباي كۇنىن» بەلگىلەدى. سەمەي قالاسىندا، بۇكىل قازاقستان مەكتەپتەرى مەن كىتاپحانالارىندا اباي وقۋلارى ءداستۇرلى تۇردە وتەتىن بولدى.

پەتروپاۆل قالاسىندا ماعجان كۇندەرى، نارىنقول مەن باسقا قالالاردا، اۋدانداردا مۇقاعالي وقۋلارى وتۋدە. مۇنداي شارالار بارلىق وبلىستار مەن اۋدانداردا ۇيىمداستىرىلۋدا.

استانادا «قالامگەرلەر اللەياسىن» اشۋ، سول جەردە ءۇش ارىس – ساكەن، ءىلياس، بەيىمبەتكە جانە الاش كوسەمدەرى – ءاليحان، احمەت، مىرجاقىپ ەسكەرتكىشتەرىن اشۋعا دا جازۋشىلار وداعى مۇرىندىق بولدى. ا. بايتۇرسىنوۆتىڭ الماتى قالاسىنداعى توزىپ كەتكەن مۇراجاي ءۇيىن جەكە مەنشىكتەن قالا اكىمدىگىنىڭ قۇزىرىنا وتكىزۋگە، كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى جاسالۋىنا دا تۇرتكى بولدى.

الماتىدا تۇراتىن 400 جازۋشىنىڭ كىتاپتارىن شىعارۋ، ارقايسىسىنا جىل سايىن قالا اكىمىنەن ءداستۇرلى تۇردە 500 مىڭ تەڭگەدەن ستيپەنديا بەرىلۋى دە – جازۋشىلار وداعىنىڭ ۇسىنىسىمەن بولىپ جاتقان شارۋالار.

جاڭادان اشىلعان تۇركىستان، اباي، ۇلىتاۋ، قايتا اشىلعان الماتى، جەتىسۋ وبلىستارىندا جازۋشىلار وداعىنىڭ فيليالدارى جۇمىس ىستەپ جاتىر.

«قازاقستان – رەسەي» ادەبي-كوركەم الماناگى 4 رەت جارىق كوردى.

«قازاقستان – بەلارۋس» اتتى الماناح تا شىعاردىق.

جامبىلدىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان 30 تومدىق جيناق جارىق كوردى.

جاستارعا ارنالعان «التىن توبىلعى»، «التىن ساقا»، «ايتۇمار»، «ۇلى دالا» («امانات» پارتياسىمەن بىرگە) كونكۋرستارىن جىل سايىن وتكىزىپ ءجۇرمىز. بيىل «ۇلى دالا» كونكۋرسى ەلىمىزدىڭ اۋداندارىنان باستالىپ، وبلىستارىندا ءوتىپ، رەسپۋبليكالىق بايقاۋمەن اياقتالاتىن بولادى.

قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ تىكەلەي ارالاسۋىمەن «جىبەك جولى» بويىنداعى ەجەلگى 3 قالامىز – الماتى، تۇركىستان، تاراز تۋرالى 3 تاريحي كىتاپ جازىلىپ، قىتاي تىلىنە اۋدارىلىپ، پرەزيدەنت ق. ك. توقاەۆتىڭ العىسوزىمەن پەكين قالاسىندا «سينسين» (جاڭا جۇلدىز), استانا قالاسىندا «فوليانت» باسپاسىنان جارىق كوردى. ەندى شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ باسشىلىعى بۇل كىتاپتاردى ورىس تىلىنە اۋدارتىپ، وزىنە مۇشە ەلدەرگە تاراتاتىن نيەتىن حابارلادى.

بۇل 3 كىتاپتىڭ تۇساۋكەسەرى جاقىندا 23 ءساۋىر كۇنى استانادا وتكەن حالىقارالىق كىتاپ كورمەسىندە بولدى. وعان قر مادەنيەت مينيسترلىگىنەن، قىتايدان جانە 3 قالادان وكىلدەر قاتىستى.

بەس جىلدا اتقارىلعان بۇل ءىس-شارالار قر پرەزيدەنتىنىڭ جولداۋلارىنا، مەملەكەتتىك باعدارلامالارعا وراي، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىمەن، مينيسترلىكتەرمەن، ۇلتتىق كومپانيالارمەن، بارلىق وبلىستاردىڭ اكىمدىكتەرىمەن تىعىز بايلانىستا جۇزەگە اسىرىلۋدا.

قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ توراعاسى ۇلىقبەك ەسداۋلەت جاقىندا انكارادا تۇرىكسوي ۇيىمى قۇرعان تۇركى ەلدەرى جازۋشىلار وداعىنا دا توراعا بولىپ سايلاندى. بۇل وداقتى قۇرعان نەگىزگى 6 تۇركى ەلدەرىنە قوسا، وسى تۇرىكسوي جازۋشىلار ۇيىمىنا مۇشە بولۋعا تۇركى تىلدەس 15 ەلدىڭ جازۋشىلار وداعى نيەت ءبىلدىردى.

دەرەككوزى: دات گازەتى

Abai.kz

18 پىكىر