جۇما, 29 ناۋرىز 2024
قاينايدى قانىڭ... 2463 5 پىكىر 16 ناۋرىز, 2023 ساعات 13:58

پينتا داۋى: جامان ءۇيدى قوناعى بيلەيدى!

«ەگەمەن ەلمىز» دەپ كەۋدەمىزدى ۇرعان 30 جىلدا قازاقستاندا ءتىل، ءداستۇرلى ونەر، اتادان قالعان اس ءمازىرى قاتارلى ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز ورگە شىعۋ بىلاي تۇرسىن، اياقاستى بولىپ، وزگە وركەيەتتىڭ جەمتىگىنە اينالدى.

باسقاسىن ايتپاعاندا، جات جۇرتتىڭ ءدامحانالارى جاڭبىردان كەيىنگى ساڭىراۋقۇلاقتاي قاپتاپ كەتتى. ونىڭ نەسى ايىپ دەرسىز، ونىڭ قاۋپى سول - ۇلتىمىز ۇلت بولىپ ۇيىسۋدىڭ ورنىنا، ءتۇرلى مادەنيەتكە، جىككە ءبولىنىپ، ىشىنەن ءىرىپ بارادى. بۇل رەتتە ءبىز ارجاعىنا اسا كوپ ءمان بەرمەيتىن ادەتتەگى اسحانالاردىڭ تەرىس ءرولى ەرەكشە. جاتجۇرتتىقتاردىڭ كافەلەرىندە بولعان توبەلەستەردى ايتپاعاندا، كۇن وتكەن سايىن ونىڭ قوعامعا، جاستارعا قاۋپى سورپا بەتىنە شىعۋدا. حالال اسحانالارعا جۇمىس ىزدەپ كەلگەن اۋىل جاستارى اسىرەسە قىزدار كوپ وتپەي ورانىپ شىعا كەلەدى. پۋشكين مەن قۇرمانعازىنى ءسۇيىستىرىپ، جارناماسىن اسىرعان ۇقساس جىنىستاس عاشىقتار جينالاتىن تۇنگى كلۋبتىڭ شۋى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى.

ەندى مىنە، «پينتا بار» دەگەن شىعىپتى. اتالمىش كومپانيا الماتىدا العاش 2008 جىلى اشىلعان ەكەن. سودان بيزنەسى دوڭگەلەپ، شىمكەنت، استانا سياقتى ۇلكەن قالالاردان جەلىلەس كافە بارلارىن اشىپتى. جۇرتتىڭ اشۋىن تۋدىرعانى بايتاق قازاق جەرىنىڭ ءار تۇكپىرىنەن كۇرەپ اقشا تاۋىپ وتىرسا دا، بار قازاق تىلىندە ءان ايتۋعا تىيىم سالىپتى. بۇنى وزدەرى «ءبىزدىڭ پريتسيپتەرىمىزبەن ۇستانىمىمىزعا قايشى كەلەدى» دەپ ءتۇسىندىرىپتى. قازاقستاننىڭ مەملەكەت ءتىلىن، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىن مويىنداماي، شەكتەۋ قويىپ وتىرعان اتىشۋلى كومپانيامەن تانىسۋ ماقساتىندا سايتىنا كىردىك. وزدەرى جايلى، جەلىلەس نىساننىڭ اتى بولعان «پينتا» سوزىنە مىنانداي انىقتاما بەرىپتى: «پينتا – بۇل اقش-تا، ۇلىبريتانيادا، سونداي-اق يرلانديادا حوش ءيستى ەلدىڭ وتانىندا پايدالانىلاتىن كولەم بىرلىگى. ءبىزدىڭ مەيرامحانالاردا ءبىز بۇل كولەم بىرلىگىن فيرمالىق سىرامىز ءۇشىن قولدانامىز، ول 450مل قۇرايدى». پينتانىڭ «حالال» دەگەن سياقتى سيمۆولدىق ءمانى بار ەكەنى وسىدان-اق كوزگە ۇرىپ تۇر. قازاق ءانىن تارك ەتكەن ۇستانىمدارىنىڭ قايدان كەلگەنىن دە اشىق جازىپ وتىر. كەيبىر دەرەك كوزىندە اتالمىش كومپانيانىڭ قوجايىنى كارىس ازاماتى ەكەنى دە ايتىلادى. قازاقستاندا كارىستەردىڭ شىركەۋ، ءدىني ورتالىقتار اشىپ، جات سەكتالاردى دارىپتەۋدە وتە بەلسەندى ەكەنىن دە نازاردا ۇستاۋ كەرەك. ءدىني سەكتا مۇشەلەرىنىڭ اتا زاڭدى مويىنداماي قان تاپسىرۋدان، اسكەرگە بارۋدان باس تارتاتىنىنا كوز ۇيرەندى. ال مىنا كومپانيانىڭ بارلارىندا قازاق ءانىنىڭ اۋەلەۋىنە شەكتەۋ قويۋى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەت ءتىلىن مەنسىنبەۋشىلىك.

قوعام بەلسەندىلەرىنىڭ اتالمىش بارعا بايكوت جاريالاۋى وتە قۇپتارلىق قادام. قازىر ەلىمىزدە ماجىلىسپەن ماسيليحاتقا دەپۋتاتتىققا تالاس قىزۋ ءجۇرىپ جاتقانى بەلگىلى. بولاشاق دەپۋتاتتاردا بۇل ماسەلەنى قاپەرىندە ۇستاۋى كەرەك. الدا پارلامەنتتە ۇلتتىق يدەولوگيانى ورىستەتەتىن، شەتەلدىك قۇندىلىقتاردى جىمسىما جولمەن ءناسيحاتتايتىن «پينتا» سياقتى الەۋمەتتىك، مادەني ورتالىقتاردىڭ جۇمىسىن قاداعالاۋدى كۇشەيتەتىن زاڭدار قابىلداۋ كەرەك.

Abai.kz

5 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1578
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2272
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3590