الما مۇحامەدجانوۆا. بەتپاقدالانى التىن دالاعا اينالدىرعان
ۇزاق جىلدار بويى اسا قۇپيا اقپارات يەسى بولعان، 100-دەن اسا التىن قورىن تاپقان گەولوگ-قازاق، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ تۋرالى ءبىر ۇزىك سىر
قويناۋىنداعى تولى قازىنانىڭ ناعىز يەسىنەن ايىرىلىپ، سارىالا مۇڭعا باتىپ، بەتپاقدالا قالدى ارتىندا. «ءشول دالا ابدەن ەروزياعا ۇشىراعانى سونشا، ونداعى پايدالى قازبالاردىڭ ءوزى توت باسىپ ءشىرىپ كەتكەن، ەگەر بىردەڭە قالعان كۇندە دە وندىرۋگە تۇرمايتىن تەك ۇساق تۇيىرشىكتەر عانا» دەگەن باعا بەرگەن گەولوگيالىق الەمنىڭ عالىمدارىنىڭ قاتال ۇكىمىنەن كەيىن بەتپاقدالا سول ءولى كۇيىندە جاتا بەرەر مە ەدى، ەگەر دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ بولماعاندا.
بۇگىندە بەتپاقدالا التىن دالاعا اينالدى. ۇلكەن زاۋىت سالىنىپ، جارقىراعان جولدار تارتىلدى. مەملەكەت قورجىنىنا التىن قۇيىلۋدا. مۇناي مەن گازدىڭ باعاسى حالىقارالىق نارىقتارداعى احۋالعا تاۋەلدى ەكەنى بەلگىلى. ونداعى مۇنايعا دەگەن سۇرانىس ءبىر كۇندە ءتۇسىپ كەتەتىن بولسا، «قارا التىننىڭ» قۇنى دا كوك تيىن بولىپ قالادى. ال ناعىز التىن قۇنىن جوعالتپايدى، مەملەكەتتىڭ بايلىعى التىنمەن ەسەپتەلىپ، ونىڭ قورى التىنمەن سالماقتالادى. دۋبەك اقساقال سول مول التىنمەن ەلىن، مەملەكەتىن قامتاماسىز ەتىپ كەتكەن الىپ تۇلعا بولدى. مۇنى بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەيدى، بىلگەنىمەن مويىنداعىسى كەلمەيدى.
ۇزاق جىلدار بويى اسا قۇپيا اقپارات يەسى بولعان، 100-دەن اسا التىن قورىن تاپقان گەولوگ-قازاق، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ تۋرالى ءبىر ۇزىك سىر
قويناۋىنداعى تولى قازىنانىڭ ناعىز يەسىنەن ايىرىلىپ، سارىالا مۇڭعا باتىپ، بەتپاقدالا قالدى ارتىندا. «ءشول دالا ابدەن ەروزياعا ۇشىراعانى سونشا، ونداعى پايدالى قازبالاردىڭ ءوزى توت باسىپ ءشىرىپ كەتكەن، ەگەر بىردەڭە قالعان كۇندە دە وندىرۋگە تۇرمايتىن تەك ۇساق تۇيىرشىكتەر عانا» دەگەن باعا بەرگەن گەولوگيالىق الەمنىڭ عالىمدارىنىڭ قاتال ۇكىمىنەن كەيىن بەتپاقدالا سول ءولى كۇيىندە جاتا بەرەر مە ەدى، ەگەر دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ بولماعاندا.
بۇگىندە بەتپاقدالا التىن دالاعا اينالدى. ۇلكەن زاۋىت سالىنىپ، جارقىراعان جولدار تارتىلدى. مەملەكەت قورجىنىنا التىن قۇيىلۋدا. مۇناي مەن گازدىڭ باعاسى حالىقارالىق نارىقتارداعى احۋالعا تاۋەلدى ەكەنى بەلگىلى. ونداعى مۇنايعا دەگەن سۇرانىس ءبىر كۇندە ءتۇسىپ كەتەتىن بولسا، «قارا التىننىڭ» قۇنى دا كوك تيىن بولىپ قالادى. ال ناعىز التىن قۇنىن جوعالتپايدى، مەملەكەتتىڭ بايلىعى التىنمەن ەسەپتەلىپ، ونىڭ قورى التىنمەن سالماقتالادى. دۋبەك اقساقال سول مول التىنمەن ەلىن، مەملەكەتىن قامتاماسىز ەتىپ كەتكەن الىپ تۇلعا بولدى. مۇنى بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەيدى، بىلگەنىمەن مويىنداعىسى كەلمەيدى.
وسىدان ءبىراز جىل بۇرىن ەلباسى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا وتكەن جاستارمەن كەزدەسۋىندە بەلگىلى ءبىر ادامداردىڭ ماڭداي تەرىمەن كەلگەن ەڭبەكتى بۇگىندە وپ-وڭاي وزگەلەر يەمدەنىپ، راحاتىن كورىپ جاتقانى تۋرالى اڭگىمە قوزعاپ، جاستاردى ونداي «دايىن اسقا تىك قاسىق» بولۋدان اۋلاق بولۋعا ۇندەگەنى ەسىمىزدە. اتاقتى گەولوگ، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ اقساقال 45 جىلعى ءومىرىن دالا كەزىپ، جەر قويناۋىنداعى كەندەردى زەرتتەۋگە ارناسا، ونىڭ 35 جىلىن بەتاپاقدالادا وتكىزدى. تابيعاتى قاتال بەتپاقدالادا قىسى-جازى ىزدەستىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، جەر استى قاباتتارىن سانتيمەترلەپ ولشەي ءجۇرىپ، قويناۋلاردىڭ التىن وزەگىن بىرىنەن كەيىن ءبىرىن اشقان گەولوگ «حرۋششەۆكا» ءۇيدىڭ ءۇش بولمەسىنە ءومىرىنىڭ سوڭعى ون جىلىندا عانا قول جەتكىزگەن. شەت ەلدە بولسا، مۇنداي ادامداردىڭ ءۇرىم-بۇتاعىنا دەيىن ميللياردەر بولار ەدى. التىن دالانىڭ قۇلاعىن ۇستاپ وتىرعان بۇگىنگى ۇرپاق كىمگە قارىزدار ەكەنىن بىلسە عوي.
ال، دۋبەك دۇيسەنبەكوۆكە قۇلا ءدۇز بەتپاقدالانىڭ استى التىن قويماسى ەكەنىن، ونىڭ بولاشاقتا ەل قازىناسىنا اينالاتىنىن دالەلدەۋ وڭاي بولماعان. وتكەن عاسىردىڭ 70-ءشى جىلدارىنا دەيىن «ءولى دالا» دەپ سانالىپ كەلگەن ۇزىندىعى 700, ەنى 200 شاقىرىمعا سوزىلىپ جاتقان بەتپاقدالا (شۋ مەن جەزقازعان اراسى) قويناۋىندا التىننىڭ كومبەسى بار دەگەنگە ەشكىمنىڭ دە سەنگىسى كەلمەگەن. تەك دۇيسەنبەكوۆ قانا سۇرى قاشقان دالانىڭ قويناۋىندا تىعۋلى جاتقان مول قازىنا بار ەكەنىنە ىشكى ءبىر تۇيسىك ارقىلى سەندى. ول جەر استى قاباتتارىنىڭ ءاربىر بۇلكىلىن سەزىپ، ونى جۇرەگىمەن قابىلدايتىن.
بەتپاقدالادا ءىرى ءۇش گەولوگيالىق پارتيا التىندى بارلاۋ، ىزدەستىرۋ جۇمىستارىمەن اينالىسىپ، بىرىنەن كەيىن ءبىرى «بەتپاقدالا - ءولى دالا» دەگەن دياگنوز قويىپ، ارى قاراي زەرتتەۋدەن باس تارتىپ، كەيىن قايتقان. تەك وڭتۇستىك قازاقستان گەولوگيالىق ەكسپەديتسياسىنىڭ اعا گەولوگى دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ قانا التىندى تالماي ىزدەستىرە بەردى. ءتىپتى، وعان جۇمىستى توقتات دەگەن بۇيرىقتار دا بەرىلدى. ونداي كەزدە بۇرعىشىلار جۇمىستى توقتاتقان بولىپ، تىنىس الاتىن دا، باسشىلاردىڭ دەمالىسقا كەتۋىن كۇتەتىن. ويتكەنى، بۇرعىشىلار دۇيسەنبەكوۆكە سەنەتىن، ول قولعا العان ءىس ءوز جەمىسىن بەرمەي قويمايتىنىن بىلەتىن.
1969 جىلى دۋبەك اقساقال بۇگىنگى اتاقتى اقباقاي التىن كەنىشىن اشتى. ول كەزەڭدەردە ستراتەگيالىق ماڭىزى بار مۇنداي جاڭا اشىلۋلار حالىققا جاريا ەتىلمەيتىن. سوندىقتان دا، ءبارى قۇپيا، جاسىرىن بولدى، ەشكىمگە جاريالانبادى. قانشا جەردەن جاسىرىپ-جاپقانىمەن، عاسىردىڭ الاپات جاڭالىعى جەر شارىن شارلاپ كەتتى. قازاقتىڭ بەتپاقدالاسىندا ۇلكەن التىن كەنىشىنىڭ اشىلعانى جايىندا الەمگە امەريكانىڭ «گولوس امەريكي» راديوستانساسى جار سالدى. «باتىس بالقاش ايماعىنان الەمدەگى التىن قورىنىڭ ۇلكەن ءبىر بولىگى تابىلدى» دەپ تارالعان حاباردان الەم قۇلاعدار بولعانىمەن، كسرو حالقى ماقۇرىم قالدى. اقباقاي سول ءىرى التىن قورىنىڭ ءبىر عانا كەنىشى بولدى. ونىڭ ەرەكشەلىگى - كەنىشتەگى التىن جەلىسى كەيدە ءبىر توننا رۋدادان التى كيلوگرامعا دەيىن التىن بەرەتىندىگىندە. ال قاتارداعى جەلىلەرى 5-تەن 20 گراممعا دەيىن التىن بەرەدى. ءبىر توننا رۋدانى قازىپ شىعارعان كەزدە ودان 3 گرامم التىن تابىلعاننىڭ وزىندە بۇل مەملەكەت ءۇشىن رەنتابەلدى بولىپ ەسەپتەلەدى. التىننىڭ مول قورى بار دەلىنەتىن افريكانىڭ وزىندە كەنىشتەگى وزگە رۋدالاردىڭ قۇرامىنداعى التىن ءبىر تونناعا 3 گراممنان-اق كەلەدى ەكەن. اقباقايدىڭ اشىلۋى الەمگە سەنساتسيا بولعانىنىڭ ءبىر سىرى وسىندا جاتسا كەرەك. كەيىننەن اقباقاي كەنىشىن العاشقى اشقان گەولوگتىڭ اتىن بەكىتۋگە بايلانىستى ماسكەۋدە وتكەن رەسمي شارادا كەنىشتى ءبىرىنشى اشقان ادامدار باسقا دا، دۇيسەنبەكوۆ تەك كەنىشتىڭ اتىن بەرۋشى رەتىندە، التىنشى ادام بولىپ تىركەلىپ تۇرعانىن كورەدى. الدىندا التىن تۇرماق تاس تا جوق دەپ كەتكەن ءۇش گەولوگيالىق پارتيانىڭ باسشىلارى تىزىمگە ىلىگىپتى. مۇنداي ادىلەتسىزدىككە شىداي الماعان ءدۇيسەنبەكوۆ ءتىزىمدى قايتا قاراڭىزدار دەگەن تالابىنا «جالاقور، ەگويست» دەگەن جاۋاپ الادى. اقباقايعا وزدەرىنىڭ ەش قاتىسى جوقتىعىن وزگە بىلمەگەنىمەن، وزدەرى ىشتەي بىلەتىندىكتەن دە بولار، ولار قايتكەن كۇندە دە دۇيسەنبەكوۆتەن قۇتىلۋعا جانتالاسسا دا، قاراپايىم دا، ءبىلىمدى-بىلىكتى، ادىلەتتى گەولوگتىڭ ىسىنەن ءمىن تابا المايدى. بار قولدارىنان كەلگەندەرى - كانديداتتىق مينيمۋم تاپسىرار كەزدە ءبارى جابىلىپ، ارناۋلى ەمتيحاننان قۇلاتىپ، ءار كەزدەسكەن سايىن «ەگەر ءبىز سەنى جۇمىسقا الماساق، سەن اقباقايدى اشپاعان بولار ەدىڭ» دەگەندى ايتىپ قالادى ەكەن. پەندەشىلىك دەگەن وسى بولار.
بىراق، مۇنداي الدىنان شىعا بەرەتىن قولدان جاسالىنعان كەدەرگىلەر مەن توسقاۋىلدار دۋبەكتى جاسىتقان ەمەس. ءوز ءىسىن جاقسى بىلەتىن، وزىنە سەنىمدى ماماننىڭ ەشكىمگە جالتاقتاماي، ەشكىمنىڭ الدىندا جالباڭداپ، جاعىمپازدانباي تاۋەلسىز بولاتىنى بەلگىلى. بار ەسىل-دەرتى العان ءبىلىمىن، بويىنداعى ىزدەنىمپازدىق قاسيەتىن ەلىنىڭ يگىلىگىنە جارايتىنداي ەتىپ جۇزەگە اسىرۋ ەدى. جاسىنان جەتىم قالىپ، ينتەرناتتا وسكەن دۋبەك اعامىز العىرلىعى مەن بىربەتكەيلىگىنىڭ ارقاسىندا مەكتەپ بىتىرە سالىسىمەن 1947 جىلى ماسكەۋگە بارىپ ينستيتۋتقا وقۋعا تۇسەدى. جارتى جىلدان كەيىن نان الاتىن كارتوچكاسىن جوعالتىپ الىپ، امالسىزدان ەلگە قايتۋعا ءماجبۇر بولادى. پويىزعا بيلەت الۋعا اقشاسى جوق جەتىم بالا، قازاقستانعا دەيىن بىرنەشە تاۋارلى پويىزى بار، باسقاسى بار، ءار ستانسادا اۋىسىپ وتىرىپ، قاشىپ-پىسىپ زورعا جەتەدى. اللانىڭ بۇيرىعى شىعار، ماسكەۋدە باسقا سالا بويىنشا وقىعان ول الماتىعا كەلگەندە ستيپەندياسى جوعارىلاۋ تاۋ-كەن فاكۋلتەتىن تاڭداپ، ونى 1953 جىلى ءبىتىرىپ شىعادى.
قانىش ساتباەۆپەن العاشقى كەزدەسۋى جايىندا اسەرلەنە اڭگىمەلەگەنى ەسىمىزدە. «ينستيتۋتتى بىتىرگەننەن كەيىن گەولوگيالىق پارتيادا جۇمىس ىستەپ ءجۇرىپ، 1956 جىلى ءومىرىمدەگى ءبىرىنشى اشقان كەنىشىم - بەتونيتتى ساز بولدى. سازدىڭ كىشكەنە ءبىر ءبولىگىن الماتىعا الىپ كەلىپ، ءوزىمنىڭ ۇستازىم، اكادەميك يۆان يۆانوۆيچ بوك دەگەن كىسىگە كورسەتتىم. ول ونى سول كەزدەگى عىلىم اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى قانىش ساتباەۆقا اپارىپ كورسەتىپتى. ساتباەۆقا سازدىڭ ۇلگىسى ۇناعانى سونشا، بەلگىسىز گەولوگپەن كەزدەسكىسى كەلگەنىن ايتقان. اكادەميكتىڭ كابينەتىندە كوپتەگەن بەلگىلى عالىمدار وتىردى. ال قانىش اعا بولسا مەنىمەن ءبىر ساعات بويى اڭگىمەلەستى. وسىلاي اندرەەۆ بەتونيتتى ساز كەنىشى اشىلدى» دەگەن، ول الىستا قالعان جالىنداعان جاستىق شاعىنىڭ وتتى جىلدارىن كوز الدىنا ەلەستەتىپ.
سول 1956 جىلى دۇيسەنبەكوۆ جۇمىس ىستەگەن گەولوگيالىق پارتيا جابىلادى دا، ول جۇمىسسىز قالادى. اكادەميك بوك تالانتتى شاكىرتىنە قولۇشىن بەرگىسى كەلىپ، ساتباەۆقا مۇنى اسپيرانتۋراعا قابىلداۋ تۋرالى ءوتىنىش اپارىپ بەرەدى. عىلىم اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى بولسا، ونى جىرتىپ-جىرتىپ، قوقىس سالاتىن شەلەككە اتىپ ۇرىپ: «ءسىز مەنىڭ كادرلارىمدى بۇزباڭىز، ىزدەستىرۋ جۇمىستارىمەن اينالىسسىن»، دەپ جاۋاپ بەرىپتى. كەيىننەن دۇيسەنبەكوۆتىڭ وزىنە دە «دۋبەك، سەندە ناعىز گەولوگقا ءتان جەر قويناۋىنىڭ بۇلكىلىن سەزە بىلەتىن ەرەكشە قاسيەت بار. سوندىقتان قاجىدىم دەپ، وقىتۋشىلىق قىزمەتكە كەتىپ قالىپ جۇرمە. قايتكەندە دە الىپ كەن ورنىن اشۋعا تىرىس. ول سەنىڭ قولىڭنان كەلەدى. سوندا عانا ەلىمىزدىڭ دامۋىنا ۇلكەن ۇلەس قوسا الاسىڭ»، دەپتى. «قانىش اعاداي گەولوگيادا ءبىر ءىز قالدىرسام» دەگەن ارمان قانات بەرگەن جاس مامان 100-دەن اسا التىننىڭ بەلگىسى بار كەن ورىندارىن تابادى. ونىڭ ونشاقتىسى اسا ءىرى كەنىش دەپ ەسەپتەلەدى. ولار بۇگىندە مەملەكەتتىڭ التىن قورىندا تۇر.
«كلاسسيكالىق حالىق اندەرىن ءوزى وتە ءسۇيىپ سالاتىن ەدى. سونىڭ اسەرى مە، اشقان التىن كەنىشتەرىنىڭ بارىنە ول سول اندەردىڭ اتىن بەردى. «اقباقاي»، «بۋرىلتاي»، «ماقپال»، «قاراكەسەك»، «ياپۋراي»، «اقماڭدايلىم»، ت.ب. اندەر بەتپاقدالادان ماڭگىلىك ورىن الدى. ءبىر كەنىشتىڭ اتى «اقساقال». بۇل دۇكەڭە ارناپ قويىلعان ات. ورتانشى بالامىز دۋمان قايتىس بولعان كەزدە دۇكەڭ «سەۆەرنىي-شۋاق» دەگەن كەنىشتى بالاسىنىڭ اتىمەن اتاعىسى كەلدى. سودان بەرى ول «دۋمان-شۋاق» دەپ اتالادى. ال «اقساقال»، «بەسكەمپىر»، «كەنجەمسكي» دەگەن كەنىشتەردىڭ التىن قورى «اقباقايداعىدان» دا ءىرى دەپ ايتىپ وتىراتىن»، - دەيدى قانتاي اپاي.
قانتاي اپاي - دۋبەك اعامىزدىڭ جارى، ءومىردىڭ ىستىق-سۋىعىن بىرگە وتكىزگەن جان سەرىگى. «دۋبەكتىڭ بۇكىل سانالى ءومىرى بەتپاقدالادا ءوتتى. الماتىعا بەس-التى ايلاپ كەلمەيتىن كەزدەرى ءجيى بولاتىن. التىننىڭ سوڭىنا ءتۇسىپ، ەلىمنىڭ بولاشاعى ءۇشىن قايتكەن كۇندە دە ۇلكەن قوردى تاۋىپ بەرىپ كەتۋىم كەرەك دەگەندى ول ءوزىنىڭ ومىرلىك سەرىگىنە اينالدىرىپ العانى سونشالىقتى، ءدۇنيەنىڭ ءبارىن ۇمىتىپ كەتەتىن، دەيدى قانتاي اپا اڭگىمەسىن جالعاپ.
دۋبەك اعامىز بەتپاقدالادا قازاققا بەس عاسىرعا جەتەتىن التىن قورى بار ەكەنىن ايتىپ كەتىپتى. بۇگىندە يگەرىلىپ جاتقانى ونىڭ 0,5 پايىزى عانا بولسا كەرەك. ەگەر كوزىن تاۋىپ، دۇيسەنبەكوۆ التىننىڭ وزەگى بار دەپ بەلگى سالىپ كەتكەن سكۆاجينالاردى ارى قاراي زەرتتەپ، ىسكە جاراتا الاتىن بولسا، بۇگىنگى «التىنالماس» اق-تىڭ تابىسى زور بولماق. بۇل مەملەكەتتىڭ قازىناسىن دا تابىسقا كەنەلتەدى دەگەن ءسوز.
جالعىز ءوزى مەملەكەت ءۇشىن التىننىڭ وسىنداي قورلارىن اشىپ كەتكەن دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ ەكى رەت ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنىمەن ماراپاتتالىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى اتاندى. بۇدان دا باسقا بىرنەشە ماراپاتتاۋلار مەن سىيلىقتاردىڭ يەگەرى بولۋعا لايىقتى دۇيسەنبەكوۆ ەشكىمنىڭ الدىندا كۇبىجىكتەپ، جاعىمپازدانبايتىنى، بەتىڭ بار، ءجۇزىڭ بار دەمەي شىندىقتى ايتىپ سالىپ، قاراپ جۇرەتىن بىربەتكەيلىگى بار، ايتەۋىر، جوعارى شەندى عالىم-شەنەۋنىكتەرمەن ءتىل تابىسا الماپتى. سودان دا بولار، كەڭەس وداعى كەزىندە وڭتۇستىك قازاقستان گەولوگيالىق ەكسپەديتسياسى ونى ەكى رەت وداققا ەڭبەگى سىڭگەن گەولوگ جانە سوتسياليستىك ەڭبەك ەرى اتاعىنا ۇسىنعانىنا قاراماستان، مينيسترلىكتەگىلەر تاباندى تۇردە قارسىلىق تانىتقان. ولار قانشا جەردەن تىراشتانىپ، قايتسەك، وسىنىڭ ءۇنىن، اتىن شىعارمايمىز دەپ ورشەلەنگەنىنە قاراماستان، وسىنىڭ ءبارى شىن مانىندە دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ ءۇشىن قاجەت تە ەمەس ەدى.
ونىڭ ءبىر عانا تىلەگى بولىپتى. ول ينديانى كورۋ. «قانتاي، قاراجات جيناپ، ەكەۋمىز يندياعا قىدىرىپ بارايىقشى»، دەدى ول ماعان ءبىر جىلدارى. سودان الاتىن ەڭبەكاقىمىزدان ۇنەمدەپ اقشا جينادىق. ۆيزاعا ءوتىنىش بەرىپ، دايىندالىپ جاتقانبىز. ءبىر كۇنى ەكى ادام ۇيگە كەلىپ، بىزگە ساپارعا شىعۋعا بولمايتىنىن حابارلادى. ەكەۋمىز دە اڭ-تاڭبىز. نەگە بولمايدى، ءوزىمىزدىڭ اقشامىزعا قىدىرىپ بارىپ كەلمەكپىز، دەيمىز عوي باياعى. «بولمايدى، ويتكەنى، اعامىز اسا قۇپيا اقپاراتتىڭ يەسى بولىپ تابىلادى. سوندىقتان، تەك سوتسياليستىك ەلدەرگە عانا بارۋلارىڭىزعا رۇقسات» دەپ قاراپ تۇر. ءبىر ايدان كەيىن الگىلەر ىڭعايسىزداندى ما، بىزگە كۋباعا تەگىن جولداما اكەلىپ بەردى، دەدى قانتاي اپامىز.
بۇگىندە اقباقايداعى التىن وندىرەتىن زاۋىت دۋبەك دۇيسەنبەكوۆتىڭ ەسىمىمەن اتالادى. جەتپىس جاسقا تولعان كەزدە اقباقايلىقتار ونداعى مەكتەپكە دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ ەسىمىن بەرۋ تۋرالى مينيسترلىككە ءوتىنىش بەرەدى. مينيسترلىك ءتىرى ادامداردىڭ اتىن بەرۋگە بولمايدى دەپ جاۋاپ قايتارادى. ال، اۆستراليادان كەلگەن ينۆەستورلار دۇيسەنبەكوۆتىڭ ەڭبەكتەرىمەن تانىسقاننان كەيىن التىن مەن كۇمىستى بالقىتۋعا ارناپ سالعان زاۋىتتارىنا دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ دەگەن اتتى بەردى. ەشكىمنىڭ رۇقساتىن سۇراعان دا جوق، ەشكىممەن اقىلداسىپ شەشكەن دە جوق. ويتكەنى، ادامنىڭ سىڭىرگەن ەڭبەگى باعالانۋى قاجەت. زاۋىتقا كىرە بەرىس قاقپادا «زاۋىت اقباقاي التىن كەنىشىن العاش اشۋشى دۋبەك دۇيسەنبەكوۆتىڭ قۇرمەتىنە اتالدى» دەگەن تاقتانى دا ءىلىپ قويدى، - دەيدى قانتاي اپامىز.
«التىنالماس» كومپانياسى اقباقاي التىن شىعارۋ فابريكاسىندا 2013 جىلى 100 مىڭنان اسا التىن ۋنتسياسىن ءوندىرۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن حابارلايدى. 2012 جىلى 45 مىڭ التىن ۋنتسياسىن وندىرگەن. ويتكەنى، قازىرگى كەزدە فابريكا ءبىر توننا رۋدادان 1,5 گرامم التىن الاتىن بولسا، بيىلدان باستاپ تونناسىنا 4,5-5 گرامم التىننان اينالاتىن رۋدانى وڭدەۋ باستالادى ەكەن. اقباقاي جوباسىنىڭ رەسۋرستىق بازاسى التى كەن ورنىنان قۇرالعان. ەلىمىزدىڭ التىن وندىرۋدەگى مۇنداي جەتىستىكتەرىنىڭ نەگىزىن اشىپ بەرىپ، قالاپ كەتكەن - دۋبەك دۇيسەنبەكوۆ. وسىنداي التىندى كەشىپ ءجۇرىپ، ءبىر گرامم التىنعا يە بولماي كەتكەن قاراپايىم گەولوگتىڭ وتباسىنا ءبىر اكتسيانىڭ دا بۇيىرماعانى وكىنىشتى-اق. «التىنالماستىڭ» قۇلاعىنا التىن سىرعا.
Abai.kz
