كەڭەستىك يدەولوگيانىڭ قيراۋى - ادامداردىڭ باسىم بولىگىنىڭ دىنگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرا تۇسۋگە مۇمكىندىك بەرىپ، بوس قالعان سانالارىن تولتىرا باستادى. دىنگە بەتبۇرىس يماندىلىقتى سەرىك ەتۋ دەيتىن بولساق، سوڭعى جىلدارى ادامداردىڭ پەيىل-نيەتتەرى سوزبەن ايتىپ جەتكىزگىسىز تۇزەلىپ، قوعامدا ىزگىلىك پەن رۋحاني جايما-شۋاق ورناپ، ارقايسىسىمىزدىڭ جۇزىمىزدەن نۇر توگىلىپ تۇرار ەدى-اۋ دەپ ويلايسىڭ. وكىنىشكە قاراي، ناقتى جاعداي باسقاشا. قوعامدا ىزگىلىك دەگرەداتسياعا ۇشىراپ، ونىڭ ورنىن ماتەريالدىق بايلىققا ۇمتىلۋ مەن قاتىگەزدىك باسىپ بارا جاتقانىن اركىم-اق بايقايدى. سوندا كوپشىلىكتى مەشىتتەرگە جەتە­لەيتىن قانداي قاسيەت؟ كوپشىلىك كەڭەستىك جۇيەمەن كەلمەسكە كەتكەن جۇيەلىك ءتارتىپتى مەشىتتەردەن ىزدەگەن ەكەن. سوندىقتان دا مەشىتتى جەكە باستىڭ يگىلىگى مەن تى­نىش­تىقتى قامتاماسىز ەتە الاتىن داستۇر­لەردىڭ كۇشى توعىسقان اللانىڭ ءۇيى دەپ ەسەپتەپ، جاپپاي اعىلادى. سول ءۇشىن عانا، كوپشىلىك سوقىر سەنىم جەتەگىنە ەرىپ، اللا­نىڭ الدىندا ءمىناجات ەتۋدە، رۋحاني جاڭا­رۋ ءۇشىن ەمەس. بۇل جەردە شىن قۇداي جولى­نان اينىماي، كوكىرەگىنە يماندى سەرىك ەت­كەندەر تۋرالى اڭگىمە بولىپ وتىرما­عا­نىن تۇسىنەتىن شىعارسىزدار.

كەڭەستىك يدەولوگيانىڭ قيراۋى - ادامداردىڭ باسىم بولىگىنىڭ دىنگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرا تۇسۋگە مۇمكىندىك بەرىپ، بوس قالعان سانالارىن تولتىرا باستادى. دىنگە بەتبۇرىس يماندىلىقتى سەرىك ەتۋ دەيتىن بولساق، سوڭعى جىلدارى ادامداردىڭ پەيىل-نيەتتەرى سوزبەن ايتىپ جەتكىزگىسىز تۇزەلىپ، قوعامدا ىزگىلىك پەن رۋحاني جايما-شۋاق ورناپ، ارقايسىسىمىزدىڭ جۇزىمىزدەن نۇر توگىلىپ تۇرار ەدى-اۋ دەپ ويلايسىڭ. وكىنىشكە قاراي، ناقتى جاعداي باسقاشا. قوعامدا ىزگىلىك دەگرەداتسياعا ۇشىراپ، ونىڭ ورنىن ماتەريالدىق بايلىققا ۇمتىلۋ مەن قاتىگەزدىك باسىپ بارا جاتقانىن اركىم-اق بايقايدى. سوندا كوپشىلىكتى مەشىتتەرگە جەتە­لەيتىن قانداي قاسيەت؟ كوپشىلىك كەڭەستىك جۇيەمەن كەلمەسكە كەتكەن جۇيەلىك ءتارتىپتى مەشىتتەردەن ىزدەگەن ەكەن. سوندىقتان دا مەشىتتى جەكە باستىڭ يگىلىگى مەن تى­نىش­تىقتى قامتاماسىز ەتە الاتىن داستۇر­لەردىڭ كۇشى توعىسقان اللانىڭ ءۇيى دەپ ەسەپتەپ، جاپپاي اعىلادى. سول ءۇشىن عانا، كوپشىلىك سوقىر سەنىم جەتەگىنە ەرىپ، اللا­نىڭ الدىندا ءمىناجات ەتۋدە، رۋحاني جاڭا­رۋ ءۇشىن ەمەس. بۇل جەردە شىن قۇداي جولى­نان اينىماي، كوكىرەگىنە يماندى سەرىك ەت­كەندەر تۋرالى اڭگىمە بولىپ وتىرما­عا­نىن تۇسىنەتىن شىعارسىزدار.
ماڭدايىنا تۇسكەن ورامالىن جوندەپ تۇرعان جاس قازاق قىزىنا قاراپ تۇرىپ، ونىڭ جۇزىنەن ىشكى تاربيەلىلىك پەن يمان­دىلىقتىڭ نىشانىن كورۋگە تىرىساتى­نى­مىز راس. ولاي بولماعان كۇندە نەسىنە «مۇ­سىلمان كيىمىن» كيىپ الادى؟ مۇنداي ساۋال قازىرگى كەزدە جۇرتتىڭ كوپشىلىگىن مازالاي­تىنى جاسىرىن ەمەس. وسىنىڭ وزىنەن-اق ءبىزدىڭ دىنگە دەگەن كوزقاراستان قاتىپ قال­عان بەلگىلى ءبىر تارتىپتەر مەن قاعيدالاردى ىزدەيتىنىمىز بايقالادى. ەگەر سەن مۇسىل­مانشا كيىنىپ، ونىڭ بارلىق پارىزىن ورىن­داپ جۇرەتىن بولساڭ، مۇسىلمانسىڭ، ايتپەسە ءدىنسىزسىڭ. «ناعىز دىندارلارعا عانا اللا تاعالا ءوز سىيىن تاعايىندايدى» دە­گەن پىكىردى ۇستانۋشىلار اينالىپ كەلگەندە، ونىڭ قاعيداتتارىن ءوز دەڭگەيىنە ىڭعايلاپ قانا تۇسىنەتىندەر. ءدىن يدەولوگياسىنىڭ باس­تى ءمانى - ادامداردى بولمە، قولىڭنان كەلگەنشە جاقسىلىق جاسا، كىسى ولتىرمە، ءتىرىنى سىيلاپ، ءولىنى ۇمىتپا، قاستاندىق جا­ساما، كىسى اقىسىن جەمە، ۇرلاما، ماتە­ريالدىق بايلىققا بايلانبا دەگەندە جا­تىر. ادامزاتتىڭ جابايىلىق پەن اشكوز­دىككە سالىنىپ كەتۋدەن ساقتايتىن وسى باستى قاعيداتتاردى ۇستاناتىن ادام ناماز وقىپ، قولىنا ءتاسپى ۇستاپ، اۋزىنان اللاسى تۇسپەيتىن كوكىرەگى نادانداردان مىڭ ەسە ارتىق ەكەنىن اجىراتا ءبىلۋ دە بۇل كۇندە كەيبىرەۋلەر ءۇشىن مۇڭ بولىپ قالعانعا ۇقسايدى. مۇنى تۇسىنەر جۇرت بار دا شىعار، بىراق ولاردىڭ ازشىلىق ەكەنىندە داۋ جوق. حيدجاب كيىپ، يەگىنە بەس ءتۇيىر ساقال قويۋ­مەن يماندىلىقتىڭ شەكتەلمەيتىنىن، بۇ­لار­دىڭ ءبارى ارىبەرىدەن كەيىن ءبىزدىڭ ۇلتتىق سالت-داستۇرىمىزگە جات نارسەلەر، تەك سىرت­قى اتريبۋتتار ەكەنىن جەتە تۇسىنەتىن كەز جەتتى.
«مەشىتكە بارىپ، جۇما نامازعا قا­تىستىق، قۇرباندىق شالدىق، بەس ۋاقىت نا­مازىمىزدى قازا جىبەرمەيمىز» دەپ جۇرگەندەردىڭ باسىم بولىگىنىڭ اللانىڭ ۇيىنە تەك ءوزىنىڭ يگىلىگى ءۇشىن باراتىنىن ءبى­لىپ قالدىق. بۇعان كوپتەگەن مولدالار­دىڭ «اللا كەڭ، قانداي كىنا جاساساڭ دا، ءبارىن كەشىرەدى» دەگەن دۇمشە تۇسىنىك­تەمە­لەرى دە جۇرتتى شاتاستىرىپ ءبىتتى. ويتكەنى حيدجاب كيگەن قىزدار مەن ساقال قويعان بوزبالالاردى بىلاي قويعاندا، اقىل-ەسى تولىسىپ، جاسى كەلگەندەردىڭ ءوزى بۇل ءسوزدى سول قالپىندا قابىلدايدى، ونىڭ استارىنا بويلاپ جاتۋعا دەڭگەيلەرى جەتپەيدى نەمە­سە مولدانىڭ ايتقانىن سول قالپىندا قا­بىلداۋ ولار ءۇشىن ءتيىمدى. ويتپەگەن جاع­دايدا، سول قولىنا ءتاسپى ۇستاعاندار لاۋا­زىمدى ورنىن پايدالانىپ، قاراماعىنداعى قىزمەتكەرلەردىڭ اقىسىن جەۋگە، ءبىر-بىرىنە ايداپ سالىپ، ۇجىمدى قىرىق بولىككە ءبو­لىپ تاستاپ، باسقارۋعا، شىمىرىك ەتپەستەن، وتى­رىك ايتىپ، الاياقتىق جاساۋعا ءداتى بارماس ەدى. ءدىندى ءوزىنىڭ قۇلقىنىنا پەردە ەتىپ، سىرت كوزگە جۇرەگىندە يمان ۇيالاعان ءدىندار ادام رەتىندە كورىنۋ ءۇشىن پايدالانۋ - جە­كە باس يگىلىگىنە اللانى پايدالانۋ دەگەندى بىلدىرەدى.
بوس قالعان تۇتىك
ادامدار مەشىتكە، شىركەۋگە كەڭەستىك تارتىپتەن كەيىنگى بوس قالعان رۋحاني قۋىستى تولتىرۋ ءۇشىن بارا باستادى دەپ ويلايمىز. ايتسە دە، پوستكەڭەستىك رۋحاني يدەولوگيانىڭ تۇجىرىمداماسى دا ار جاعىندا تۇك جوق رۋحاني بوس كەڭىستىك بولعاندىقتان، كۇماندىلەۋ بولعانى شىن. مۇنى تۇسىنگەندەر دىنگە ىشتەي بەت بۇرىپ، كوكتەگى اللادان ءوز وتباسىنا يگىلىك سۇراپ، جالبارىنىپ ءجۇردى. تاعى دا ايتا كەتۋ كە­رەك، بۇل رۋحاني باي، اللاعا تۇتىنۋشىلىق كوزقاراسپەن ەمەس، ونىڭ كورسەتكەن جولى­مەن ءجۇرۋ ءۇشىن بەتبۇرعاندار جايىندا ەمەس. ونداي جاندار ارامىزدا ارقاشاندا بارشىلىق.
سوندا سوڭعى جيىرما جىلدا ومىرىمىزگە تەرەڭدەي ەنگەن ءارتۇرلى ءدىن قانداي رۋحا­نيلىق سىيلاپ، بوس قالعان ىشكى تۇتىگىمىزدى تولتىردى؟ ومىردە كورىپ-سەزىپ جۇرگەنى­مىز­دەي، تەك تۇتىنۋشىلىق سۇرانىستى قامتا­ماسىز ەتەتىن بەلگىلى ءبىر جۇيەگە باعىنىشتى بولۋعا ۇيرەنىپ قالعاندار ءدىندى دە جۇيەلىك ءتارتىپ كەڭىستىگى رەتىندە قابىلدادى. بىراق جاڭا تۇردەگى كەڭىستىك. مەشىت تە، شىركەۋ دە ادامدار ءۇشىن جەر مەن كوكتى جالعاستىرىپ تۇرعان عارىشتىق كەڭىستىكتىك جەردەگى ۇل­گىسى. وندا نەكە قيىلادى، ارۋاقتارعا قۇران وقىتىلادى، جەكە باس يگىلىگىن جاقسارتۋ ماق­ساتىندا ساداقا بەرۋىڭە بولادى، مولدا­لاردى جانازا شىعارتۋعا، قۇران وقىتۋعا شاقىرا الاسىز. قىسقاسى، مەشىتتە ءبارى دە ءتارتىپ-تارتىبىمەن جۇزەگە اسىرىلىپ جا­تادى. كەيدە قۇندىلىق ادامدارعا دەگەن ماحاببات پەن قايىرىمدىلىقتا، اللاعا جۇرەگىڭدى اشىپ، ونى بار-جان - تانىڭمەن سۇيۋدە ەمەس، بەلگىلەنگەن تارتىپتەردە مە دەپ تە ويلانىپ قالاسىڭ.
تەك قاتاڭ تارتىپتەرگە باعىنۋ اينالىپ كەلگەندە، قۇدايعا جاعۋدىڭ ەڭ توتە جولى دەپ ەسەپتەلىنە باستاعان سىڭايلى. بىراق قۇدايعا پەندەنىڭ جاعىمپازدىعىنىڭ تۇك­كە دە قاجەتى جوق. ول بارىنەن بيىك، جەردەگى قالىپتاسىپ وتىرعان بۇگىنگى احۋالدىڭ ول ءۇشىن تۇككە دە قاجەتى جوق. كوپشىلىكتىڭ سا­نا­سى ءدىندى ۇلتتىق سيمۆول جانە يدەولوگيا رەتىندە قابىلداۋدا. ودان ميستيكالىق سيقىرلى كۇشتى كورەدى. تەك بەلگىلەنگەن پروتسەدۋرالاردى بۇلجىتپاي ورىنداپ جۇرسەڭ، ءدىندى ءوز مۇددەڭ ءۇشىن پايدالانۋعا بولادى دەگەن ۇعىم سانالاردا مىقتاپ ورناي باستاعان. ونىڭ ۇستىنە مەشىتتەر مەن شىركەۋ الەمىندە بەلگىلەنگەن تارتىپتەر ادام جانىن تىنىشتاندىرىپ، جايلىلىق سىيلايتىن ساعىمعا بولەيدى. اۋرۋ مەڭدەپ، جاقىنىنان ايىرىلىپ، جانى قينالعان نەمەسە جاۋلارىنىڭ جاسايتىن نەشە ءتۇرلى قيتۇرقىلىقتارى شارشاتقان ادام مەشىتكە نەمەسە شىركەۋگە كەلگەندە ءوزىن ءومىر كۇر­دە­لىلىكتەرىنەن قاۋىپسىز سەزىنەتىنى دە بار.
مەشىتتەگى (شىركەۋدەگى) كەڭىستىك، ۋاقىت، ءتىل، زاتتار مەن ادامدار قۇپيا ءومىردىڭ ءمى­ناجاتىنا تاپسىرىلعانداي كۇيگە بولەيتىنى راس. بىراق وكىنىشكە قاراي، كوپشىلىككە بۇل مازمۇن بەلگىسىز، ءتىپتى قىزىقتى دا ەمەس. ويتكەنى ولاردىڭ ءومىردىڭ ءمانى نەدە ەكەنىن جىلىكتەپ تۇرىپ، ءتۇسىندىرىپ بەرەتىن ءدىني ساۋاتتان ادا. «اللا بار كۇناڭدى كەشىرەدى، جالبارىنساڭ بولدى» «كەشىرىمشىل بول»، «تاعدىرىڭ ماڭدايىڭا جازىلىپ قويعان، ونى وزگەرتە المايسىڭ»، دەگەن جۇرت ارا­سىندا ماقالعا اينالىپ كەتكەن سوزدەر ارقىلى عانا ءدىندى تانيمىز دەپ ويلايدى. وسىلاي وزدەرىن ميستيكالىق بايلانىس ار­قىلى قۇدايمەن جالعاستىرىپ، وعان ءوز تاپ­­سىرىستارى مەن اماناتتارىن تابىستا­ماق. بىراق تۇتىنۋشىلىق سەنىمنىڭ دىننەن ايىرماشىلىعى جەر مەن كوكتەي ەكەندى­گىن­دە شارۋالارى جوق. ءدىن ادامنىڭ قۇداي­عا دەگەن قاتىناسى بويىنشا ىشكى رۋحىنىڭ دۇرىس قۇرىلۋىن قاراستىرسا، ميستيكالىق نانىم ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن قالاي ىستەۋ كە­رەك دەگەن مانگە قۇرىلادى. ياعني بەلگىلەن­گەن تارتىپتەردى بۇلجىتپاي ورىنداۋ ارقى­لى كوزدەگەن ماقساتقا قول جەتكىزۋ بولىپ تابىلادى. مۇندايدا ارينە، رۋحاني قۇرى­لىم جايىنا قالادى.
قاسيەتتى دەپ ەسەپتەلەتىن ورىندار مەن زاتتارعا سيقىرلى كۇش رەتىندە قاراۋدىڭ ار جاعىندا دا تۇتىنۋشىلىق تابيعاتى جاتا­دى. سوندىقتان دا ءبىزدىڭ قوعامىمىزدا بۇل دا وتە جاقسى كورىنىس تاپقان. مىسالى، قا­سيەتتى دەپ سانالاتىن حريستيان دىنىندەگى بوگوروديتسا بەلدىگى وزدەرىن وسى ءدىن وكىلىمىز دەپ ەسەپتەيتىن جۇرتتى دۇرلىكتىرىپ، ۇزىن­سونار كەزەكتەگىلەردىڭ ارقايسىسى ونىڭ ۇشىن ءبىر ۇستاپ قالۋعا جانتالاسادى. ال سول بەلدىكتىڭ ءبىر بولىگى ماسكەۋلىك حرامداردا دا تۇرعان كورىنەدى. ونىڭ توڭىرەگىنەن جان ادامدى كورۋگە بولادى. ال افوننان اكە­لىنگەن بەلدىك رەسەي جۇرتىنا تاڭسىق بو­لىپ، ونىڭ قاسيەتىنىڭ وزدەرىنە جۇعىستى بولۋى ءۇشىن تاڭسارىدەن كەزەككە تۇرعىزادى. سەبەبى ول بەلدىكتى شەتەلدەن قۇرمەتتى قا­راۋىلدارى جانە جارناماشىلارىمەن بىر­گە اكەلىپ، حرامعا بار سالتاناتىمەن اكەلىپ قويدى. ال ماسكەۋلىك حرامدارداعى بەلبەۋ­لەردىڭ ەش جارناماسى جوق. بار سىر وسىن­دا. بەلبەۋدىڭ ءبىر ۇشىن ساۋساقتارىن تيگىزۋ ءۇشىن سارسىلعان كەزەك بالالار ۇيىنەن بالا اسىراپ الۋعا تۇرسا عوي، قۇدايعا ءبىر تابان سوندا جاقىنداي تۇسەر ەدى.

جوعارىعا تاپسىرما بەرۋ - جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشۋ
قاسيەتتى ورىندار مەن زاتتارعا تابىنۋ ادامعا، ونىڭ ىشكى مازمۇنىنا قاراماستان، ماتەريالدىق يگىلىكتەر بەرەدى دەگەن سەنىم ورىستا دا، قازاقتا دا بارشىلىق. تەك تابىنۋ ۇدەرىسىندە بارلىق ءتارتىپتى ساقتاساڭ بولعانى. ادامداردىڭ جاپپاي سيقىرلى ءبىر كۇشكە سەنىم ارتىپ، جاپپاي سولاي قا­راي لاپ قويۋىنا مولدالاردىڭ ۋاعىزى دا كوپ ىقپال ەتۋدە. جارناما تەك نارىقتىق ەكونوميكانىڭ عانا ەمەس، ادام جانىنىڭ دا قوزعاۋشى كۇشىنە اينالعان بۇگىنگى كەزدە مۇنداي ماتەريالدىق يگىلىك نەمەسە ساۋىعۋ پروبلەمالارىن قاسيەتتى قورعاندار مەن مازارلار، تاسقا جالبارىنۋ بيزنەسىن دە وركەندەتە تۇسۋدە. ءبىر تاڭعالارلىعى، ون­داي­لاردىڭ قارماعىنا جوعارى ءبىلىمى بار، قىزمەت ىستەيتىندەر دە ءجيى تۇسەدى. تارازداعى «ايشا-ءبيبى» مازارىنا بالا كوتەرە الماي جۇرگەن ايەلدەر ءجيى بارادى. تاريحتا ما­حابباتتىڭ سيمۆولى بولىپ قالعان مازار­دىڭ ىشىندە جاتقان ايشانىڭ تاريحى نە­مەسە ەڭ تازا دا بيىك ايەل ماحاباتى ەمەس ولار­دى قىزىقتىراتىن، (ايشا قاراحاندى ىزدەپ كەلە جاتقاندا تالاس وزەنىنىڭ جاعا­لاۋىندا جىلان شاعىپ الىپ ءولىپتى دەگەن­نەن ارتىق ەشتەڭە بىلمەيدى كوپشىلىگى) تەك مازاردىڭ قابىرعاسىنا الاقاندارى مەن ماڭدايىن توسەپ تۇرىپ، تاپسىرىسىن ايتسا بولعانى.
«ماڭدايىنا جازىلعانىن ادام بالاسى ءبارىبىر كورەدى» دەگەندى مولدالار ءجيى ايتادى. ونداعى جەتكىزبەك ويلارى - ءبارى قۇدايدىڭ قولىندا ەكەندىگى بولسا كەرەك. ءبارى جاراتۋشى يەنىڭ قولىندا ەكەنى بەل­گىلى، تابيعات قۇدىرەتىنە قارسى تۇرار ەش الاپات كۇش جوق. مۇحيتتىڭ الىپ تولقىن­دارى جوڭكىلىپ بەرسە، ادام جاڭقا سەكىلدى اعىپ كەتە بارادى. ايتسە دە، اللا ادامدى ماحابباتپەن جاراتسا، ونىڭ ماڭدايىنا تۋىلماي جاتىپ «سەن باي بولاسىڭ»، «سەن ماسكۇنەم-قاڭعىباس بولاسىڭ» دەگەندى جا­زىپ قويۋى ەش لوگيكاعا سىيمايدى. ولاي بولۋى مۇمكىن ەمەس. ءبارى اللانىڭ قولىندا دەپ ماسىلدىق كۇي كەشۋ ءوز ءومىرى ءۇشىن بار جاۋاپكەرشىلىكتى اللانىڭ موينىنا ءىلىپ قويۋمەن بىردەي. اللا پەندەسىن جاراتقاندا، وعان تاڭداۋ بەرگەن، سودان دا اركىم ءوز تاع­دى­رىن ءوزى جاسايدى. ونسىز دا سانالار­دىڭ دەگرەداتسياعا ۇشىراپ تۇرعان كەزىندە مول­دا­لاردىڭ ادامدى شاتاستىراتىن وسىنداي ءدىني تراكتوۆكالارى جاس بۋىن تۇرماق، اقساقالداردى دا اداستىرا باستادى. سەبەبى ءدىن قاعيداتتارىنان ماقۇرىمدار ايتىلعان «عيبراتتى» سول كۇيىندە قابىلداۋدا.
«مەشىتكە بارىپ، قۇران وقىتىپ، سا­داقا بەرىپ قايتپاسام» دەگەن سوزدەردى ءجيى ەستيمىز. نەگە؟ ويتكەنى ادام ومىرىندە نەشە­تۇرلى جاعدايلار بولادى. ولاردى اللاعا تاپسىرىس بەرۋ ارقىلى شەشۋ جەڭىل. ءوزى تەرلەپ-تەپشىپ، اۋرە بولعانشا، اللاعا تاپسىرىس بەرىپ قويسا بولعانى ەمەس پە؟! اللاعا ءوتىنىش ايتۋشىلار ال­دىمەن ءوزىنىڭ نە ىستەپ جۇرگەنىن، ونىڭ دۇرىس-بۇرىستىعىن سارالاپ، ىشتەي وزىنە-ءوزى ەسەپ بەرىپ، اللامەن جۇرەك ارقىلى تىلدەسۋگە ۇمتىلىپ، ونىڭ پەندەسىنەن نەنى قاجەتسىنەتىنىن ءتۇسىنىپ السا عوي. وكىنىشكە قاراي، ولاي بولماي تۇر. ماتەريالدىق قۇندىلىقتار ءبىرىنشى كەزەككە شىققاندا، ادامنىڭ ەڭ قاسيەتتى دەگەن ىشكى جانى دا اللادان ءبىر نارسە سۇراپ قالۋعا جانتا­لاسۋدا. بۇل دىنگە دەگەن تۇتىنۋشىلىق كوز­قاراستىڭ تاپ ءوزى. رۋحاني سەنىمنىڭ ورنىن ساۋداگەرلىك سەنىم اۋىستىرعان.

الما مۇحامەدجانوۆا

"ايقىن" گازەتى