بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
بيلىك 2780 0 پىكىر 26 مامىر, 2022 ساعات 12:44

قازاق-قىرعىز قاتىناسى: توقاەۆ بىشكەكتە

قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆتىڭ رەسمي شاقىرتۋى بويىنشا قىرعىزستانعا باردى. بۇل باۋىرلاس مەملەكەتتەر ءۇشىن ماڭىزدى ماسەلەلەردى تالقىلاۋ ماقساتىندى ۇيىمداستىرىلدى. 

قازاقستان مەن قىرعىزستان كورشىلەس مەملەكەت بولعاندىقتان ماسەلەلەردى دەر كەزىندە رەتتەۋ ماڭىزدى. الەمدەگى گەوساياسي احۋال دا ەكى ەلگە بىردەي اسەر ەتەتىنى ايدان انىق. قازاقستان مەن قىرعىزستان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق جانە ۇقشۇ ۇيىمدارىنا مۇشە. دەمەك، رەسەيدىڭ ۋكرايناعا اسكەري اگرەسسياسى مەن وركەنيەتتى الەمنىڭ قارسى سانكتسيا تۇرىندەگى رەاكتسياسى ءسوزسىز اتالمىش ەلدەرگە دە كەرى اسەرىن تيگىزۋدە.

قازاقستان اۋماعىنا تاۋار تۇرلەرىنىڭ باسىم كوپشىلگى رەسەي ارقىلى كىرۋى جانە رەسەيدەن سوعىسقا بايلانىستى باتىس ەلدەرىنىڭ جەتەكشى كومپانيالارى مەن جەتكىزۋشىلەرىنىڭ كەتۋى نارىقتاعى بىرقاتار تاۋار باعاسىن قىمباتتاتتى. قازاقستان لوگيستيكالىق جولداردى ىزدەۋدە. ارينە بۇل رەتتە ساراپشىلار قىتاي ارقىلى تاۋار جەتكىزۋدى ۇلعايتۋ كەرەكتىگىن ايتۋدا. قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى شەكارانىڭ مۇمكىندىگى مول، ال ەگەر وعان قىرعىزستان ارقىلى تاۋار تاسۋدى ۇلعايتسا، وندا ۋاقىت پەن باعا جاعىنان الدەقايدا ءتيىمدى بولماق.

قىرعىزستان ءۇشىن رەسەيدىڭ ۋكرايناعا اگرەسسياسى اۋىر تيۋدە. رەسەي نارىعىندا جۇمىس ىستەيتىن مىڭداعان قىرعىزستاندىق ەڭبەك ميگرانتتارىنىڭ تابىسى ازايعان. بۇل ولاردىڭ باسقا نارىققا كەتۋىنە سەبەپكەر بولۋدا. ءبىرىنشى باعىت قازاقستان ەكەنى انىق. سوندىقتان ەكى ەل اراسىنداعى ميگراتسيالىق ماسەلەنى دە تالقىلاۋ ماڭىزدى.

سوڭعى ۋاقىتتا ەكى ەل اراسىندا شەكارادا جۇك كولىكتەرىنىڭ قاڭتارىلىپ كەزەكتە ۇزاق تۇرۋى جيىلەدى. قازاقستان تاراپى تەكسەرىستى ۇزاق جۇرگىزەدى، ال قىرعىزستان شەكارادان وتكىزۋگە بايلانىستى قۇجاتتاردى دۇرىس راسىمدەمەيدى. بۇل شەكارادا جۇك كولىكتەرىنىڭ تۇرىپ قالۋىنا سەبەپكەر بولۋدا. اتالمىش ساپار بارىسىندا وسى ماسەلەنى تولىققاندى رەتتەۋ دە ىسكە اسادى دەپ كۇتىلۋدە.

قازاقستان ءۇشىن ەڭ ماڭىزدى ماسەلەنىڭ ءبىرى سۋ بولىپ تابىلادى. ورتالىق ازيادا سۋ كوزىنە باي ەكى ەل بار. ول قىرعىزستان مەن تاجىكستان. سوندىقتان دا قازاقستان تاراپى قىرعىزستانمەن سۋ ماسەلەسىن دە تالقىلاپ، ءتيىمدى شەشىمدەر ىزدەيتىنى انىق. بۇل ەگىستىك ناۋقان باستالعان ساتتە ءتىپتى وزەكتىلىگى ارتاتىن ماسەلە.

وسى رەتتە رەسمي كەزدەسۋلەر باستالىپ تا كەتتى. قازاقستان پرەزيدەنتى باۋىرلاس قىرعىز رەسپۋبليكاسىنا رەسمي ساپارمەن كەلۋگە شاقىرعانى ءۇشىن سادىر جاپاروۆقا ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.

"مەن ءسىزدىڭ شاقىرۋىڭىزدى زور ريزاشىلىقپەن قابىل الدىم. بۇل ساپاردىڭ ءمانى ەرەكشە. وسى ماڭىزدى ساپار ەلدەرىمىزدىڭ اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ ودان ءارى دامۋىنا زور سەرپىن بەرەتىنى ءسوزسىز. سونىڭ ارقاسىندا ستراتەگيالىق سەرىكتەستىگىمىز دە نىعايا تۇسپەك. قىرعىزستان – قازاقستانعا بارلىق جاعىنان ەڭ جاقىن ەل. ونى كۇمانسىز ايتۋعا بولادى. بيىل ەكى ەلدىڭ ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتقانىنا 30 جىل تولىپ وتىر. وسى كەزەڭدە ىنتىماقتاستىق اياسى بارىنشا كەڭەيىپ، دوستىعىمىز نىعايا ءتۇستى. ءبىز بارلىق دەڭگەيدە ءوزارا سەنىمگە نەگىزدەلگەن ساياسي ديالوگ ورناتتىق. مەملەكەتارالىق، پارلامەنتارالىق جانە ۇكىمەتارالىق كەڭەستەرىمىز بار. سونداي-اق، سىرتقى ىستەر مينيسترلىكتەرى ىقپالداسا جۇمىس اتقارۋدا. قازاقستان تەك قىرعىز ەلىمەن وسىنداي تىعىز بايلانىس ورناتقانىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى," – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

سادىر جاپاروۆ ءوزىنىڭ شاقىرۋىن قابىل الىپ، قىرعىزستانعا رەسمي ساپارمەن كەلگەنى ءۇشىن قاسىم-جومارت توقاەۆقا العىس ايتىپ، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ بۇل ساپارى ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىققا تىڭ سەرپىن بەرەتىنىن اتاپ ءوتتى.

ء"بىز – ىنتىماقتاستىعى جاراسقان باۋىرلاس ەلدەرمىز. ەكى ەل اراسىندا، ءتىپتى وڭىرلەرىمىزدىڭ دەڭگەيىندە دە ەشقانداي تۇسىنبەستىك بولعان ەمەس. تولىقتاي دوستىق رۋحتا بىرگە دامىپ كەلەمىز", – دەدى قىرعىزستان پرەزيدەنتى.

مەملەكەتتەر باسشىلارى بۇدان كەيىن ساياسي، ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە مادەني-گۋمانيتارلىق سالالاردى كەڭەيتۋگە ەرەكشە كوڭىل بولە وتىرىپ، قازاق-قىرعىز ستراتەگيالىق سەرىكتەستىگىنىڭ اۋقىمدى ماسەلەلەرىن تالقىلادى. سونىمەن قاتار ايماقتىق كۇن تارتىبىندەگى پروبلەمالار قاراستىرىلدى.

قازتاي جانەركە جاندوسقىزى

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2256
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3530