سارسەنبى, 24 ءساۋىر 2024
جاڭالىقتار 2830 0 پىكىر 8 قازان, 2012 ساعات 13:29

قازاق ەلiن ءتوس قالتاسىنىڭ تۇبiنە سالىپ الدىم دەپ ساناسا، رەسەي بيلiگi قاتتى قاتەلەسەدi!

ايدوس سارىم، ساياساتتانۋشى: قازاقستاندا كەدەندىك وداق، ەۋرازيالىق وداق سياقتى ۇعىمدار ايتىلا باستاعالى قوعامدا ءتۇرلى پىكىر قالىپتاستى. بيلىك جاعى نەگىزىنەن رەسەيدىڭ جەتەگىندە جۇرەتىن مۇنداي ۇيىمدار مەن وداقتاردى ءتيىمدى دەپ ساناسا دا قوعام ولاي دەپ ەسەپتەمەيدى. سەبەبى، ماسەلەنىڭ ءتۇپ توركىنىن قوعامنان ەشكىم دە جاسىرىپ جابا المايدى.
حالىق ۇلت مۇددەسىن قورعاۋدا جۇدىرىقتاي جۇمىلا الاتىنىن ۋاقىت وتكەن سايىن دالەلدەپ كەلەدى. سونىڭ ءبىرى - ەل ازاماتتارىنىڭ باستاماسىمەن كوتەرىلىپ جاتقان رەفەرەندۋم وتكىزۋ ماسەلەسى. بۇل تەگىننەن تەگىن كوتەرىلىپ وتىرماعانىن دوس تا، دۇشپان دا ءتۇسىنۋى كەرەك. نەگە دەيسىز عوي. سەبەبى تومەندەگىدەي... قوعامدىق سانا ينتەگراتسيانىڭ بالاما ستسەناريلەرiن قوش كورمەيدi. راس، قازاقستان رەسەيمەن ارادا ۇزاقمەرزiمدi قارىم قاتىناس ورناتاتىن دا شىعار. بiراق، مەنiڭشە، وعان جەتۋ ءۇشiن كەمiندە 20-30 جىل ۋاقىت كەرەك. ول ءۇشiن رەسەيدiڭ ءوزi وزگەرiپ، مۇلدە باسقا مەملەكەتكە اينالۋعا تيiس. رەسەيلiك ساياساتكەرلەر «جۇمساق كۇش» جايلى مالiمدەمەلەردi تەگiننەن تەگiن ايتىپ جاتقان جوق. بۇگiندە رەسەيدiڭ ۇلى ادەبيە¬تiنەن باسقا ەشقانداي كۇشi جوق. بiراق الەمنiڭ ەڭ ۇزدiك اۆتورلارىن وقۋ مۇمكiندiگi تۋعان قازiرگi كەزەڭدە، ورىس ادەبيەتi دە كومەس¬كiلەنە باستادى.

ايدوس سارىم، ساياساتتانۋشى: قازاقستاندا كەدەندىك وداق، ەۋرازيالىق وداق سياقتى ۇعىمدار ايتىلا باستاعالى قوعامدا ءتۇرلى پىكىر قالىپتاستى. بيلىك جاعى نەگىزىنەن رەسەيدىڭ جەتەگىندە جۇرەتىن مۇنداي ۇيىمدار مەن وداقتاردى ءتيىمدى دەپ ساناسا دا قوعام ولاي دەپ ەسەپتەمەيدى. سەبەبى، ماسەلەنىڭ ءتۇپ توركىنىن قوعامنان ەشكىم دە جاسىرىپ جابا المايدى.
حالىق ۇلت مۇددەسىن قورعاۋدا جۇدىرىقتاي جۇمىلا الاتىنىن ۋاقىت وتكەن سايىن دالەلدەپ كەلەدى. سونىڭ ءبىرى - ەل ازاماتتارىنىڭ باستاماسىمەن كوتەرىلىپ جاتقان رەفەرەندۋم وتكىزۋ ماسەلەسى. بۇل تەگىننەن تەگىن كوتەرىلىپ وتىرماعانىن دوس تا، دۇشپان دا ءتۇسىنۋى كەرەك. نەگە دەيسىز عوي. سەبەبى تومەندەگىدەي... قوعامدىق سانا ينتەگراتسيانىڭ بالاما ستسەناريلەرiن قوش كورمەيدi. راس، قازاقستان رەسەيمەن ارادا ۇزاقمەرزiمدi قارىم قاتىناس ورناتاتىن دا شىعار. بiراق، مەنiڭشە، وعان جەتۋ ءۇشiن كەمiندە 20-30 جىل ۋاقىت كەرەك. ول ءۇشiن رەسەيدiڭ ءوزi وزگەرiپ، مۇلدە باسقا مەملەكەتكە اينالۋعا تيiس. رەسەيلiك ساياساتكەرلەر «جۇمساق كۇش» جايلى مالiمدەمەلەردi تەگiننەن تەگiن ايتىپ جاتقان جوق. بۇگiندە رەسەيدiڭ ۇلى ادەبيە¬تiنەن باسقا ەشقانداي كۇشi جوق. بiراق الەمنiڭ ەڭ ۇزدiك اۆتورلارىن وقۋ مۇمكiندiگi تۋعان قازiرگi كەزەڭدە، ورىس ادەبيەتi دە كومەس¬كiلەنە باستادى.
رەسەيدىڭ كوزi اشىق، كوكiرەگi وياۋ، ويلى ادامدارى مەن ساراپشىلارى بiزبەن «ۇلكەن كوكەمiز» بولىپ سويلەسە باستادى. جيىرما جىل - وتكەن تاريحتى ۇمىتتىرۋ ءۇشiن جەتكiلiكتi ۋاقىت دەپ ويلاۋ ەڭ ۇلكەن قاتەلiك. ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا بۇل تۇتاس ۇلتتىڭ جاساعان تاڭداۋى دەگەندi ەستيمiز. بiراق، شىن مانiندە، بۇل - ۇلتتىڭ از عانا توبىنىڭ جاساعان تاڭداۋى عانا. دالىرەك ايتقاندا بۇل - ەشتەڭەنi ايقىندامايتىن، تۇبەگەيلى شەشە المايتىن تاڭداۋ. وسى تۇرعىدان العاندا، كەدەندiك وداق، ۇجىمدىق قاۋiپسiزدiك كەلiسiمشارتى ۇيىمى. ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا - مۇنىڭ ءبارi حالىقتى الداۋدىڭ بiر ءتۇرi. بۇل - الدەقاشان كۇيرەگەن كەڭەس وداعىنىڭ جاڭعىرىعى. 
بەيبiت تۇردە قوش ايتىسۋ ءۇشiن مىنا نارسەنi ۇعىنعان ءجون. بiز ءومiر ءسۇرiپ جاتقان كەڭiستiكتە بيۋروكراتتار نەمەسە جەڭ ۇشىنان جالعاسقان جەمقورلىق بiرiگە المايدى. ۇلتتار مەن حالىقتار عانا بiرiگۋگە قاقىلى. بۇل جەردە ناعىز شىنايى ينتەگراتسياعا بiرiگۋ تۋرالى ءسوز قوزعالىپ جاتقان جوق. سوندىقتان بiز تاعى بiر مارتە ەكiنشi سورتتى ۇلتقا اينالعىمىز كەلمەيدi. بiز ءوز تاعدىرىمىز بەن اقىل ويىمىزدى، ار نامىسىمىزدى وزگە ەلگە قولدان بەرگiمiز كەلمەيدi. تiپتi, ول جاقىن، باۋىرلاس ەل بولسا دا. بۇعان ەشۋاقىتتا جول بەرمەيمiز. بۇگiندە رەفەرەندۋم تۋرالى باستاما كوتەرiلiپ جاتقاندا ونى قوس قولمەن قولداۋ كەرەك! قوعام باسقاشا ارەكەت ەتە المايتىنىن كورسەتۋiمiز قاجەت!
وكiنiشكە قاراي، قازiرگi كەزدە قوعامدا ەل تاۋەلسiزدiگiن جوعالتىپ الۋ تۋرالى قاۋiپ باسىم. اششى دا بولسا شىندىعى وسى. بiراق، بۇل قاۋiپتiڭ الدىن الۋعا بiزدiڭ مۇمكiندiگiمiز بار. مۇلدە شاراسىز ەمەسپىز. مەملەكەتiمiز سىرتقى قارىزىنان قۇتىلىپ، كەدەندiك وداق پەن ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭiستiكتەن دە شىعامىز. سوندىقتان ەڭ الدىمەن نە iستەيتiنi-مiز تۋرالى اقىلداسىپ، ورتاق كەلiسiم-پiكiرگە كەلۋiمiز كەرەك. 
ماسەلەن، رەسەيلiك نارىققا قازاقستاندى شىعارۋ ارقىلى رەسەيدiڭ كوكسەگەنi نە ەكەنiن انىقتاپ الۋىمىز قاجەت. سوندىقتان، قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى وداقتىڭ كەلەشەگi تۋرالى قوعام بولىپ كوتەرiپ، رەسەيلiكتەرمەن بۇل جونiندە پiكiر الماسقان دۇرىس دەپ ويلايمىن. قازاق ەلiن ءتوس قالتاسىنىڭ تۇبiنە سالىپ الدىم دەپ ساناسا، رەسەي بيلiگi قاتتى قاتەلەسەدi! ويتكەنi, قازiر قوعام دا، ونداعى كوزقاراس، تۇسiنiك تە بۇرىنعىداي ەمەس. تۇبەگەيلى وزگەرگەن. كەشەگi بالالار بۇگiن ەل تiزگiنiن ۇستاۋعا جاراپ قالدى. بۇل دەگەنiڭiز ءوز ەلiنiڭ تاۋەلسiز¬دiگiن قازاق قوعامى وڭايشىلىقپەن بەرە قويمايتىنىن كورسەتە¬دi. جاڭا كوزقاراستاعى، جاڭاشا ويلايتىن وسىنداي ۇرپاقتىڭ بۋىنى ەلiنiڭ ەرتەڭi ءۇشiن جاۋاپتى ەكەنiن بiلەدi. ۇلتتىڭ، مەملە¬كەتتiڭ ماسەلەسiن رەسەي مەن قازاقستان بيلiك وكiلدەرiنiڭ ءوزارا كەلiسسوزدەرi ەمەس، تەك قانا وسى جاڭا ۇرپاق بۋىنى شەشۋگە تيiس. قالاي دەسەك تە، قوعامنىڭ ايتقانى مەن ءاربiر ازاماتتىڭ تاڭداۋى ەسكەرiلiپ، بيلiكتiڭ مۇنىمەن ساناساتىنىنا كۇمان جوق. سول سەبەپتi سوڭعى ءسوزدi قوعام بولىپ ءوزiمiز ايتۋىمىز كەرەك. سول ءۇشiن بiرلەسە، ىنتىماقتا بولىپ، بيلiككە قاتاڭ تالاپ قويۋعا تيiسپiز!

"ۇلت Times" گازەتى

0 پىكىر