«ايقايلاعاننىڭ» ءبارى ءانشى ەمەس. باتىستان ەسكەن «جەلدىڭ» اسەرى مە، حالىق كەيىنگى كەزدە «داڭعىرلاقتان» شىنايى ونەردى اۋىستىرىپ العان سىڭايلى. قازاقي ءمان-ماعىناعا تولى ءان كەش­تەرىنە بارا قالساڭىز، زالداعى كورەرمەندەردى ساناپ شىعۋعا بولادى. ال شەتەلدەن نەمەسە كورشى ەلدەن كەلگەن «داڭعىر­لاق» وكىلدەرىنىڭ كەشتەرىنە ەڭبەكتەگەن بالادان ەڭكەيگەن شالدارعا دەيىن قالماي بارادى، تىپتەن ينە شانشار جەر تاپپايسىز. قازاق­تىڭ ءداستۇرلى انشىلەرىنە تابيعات تارتۋ ەتكەن دارىنى ولاردان اسىپ تۇسپەسە، قاي جەرى كەم؟!

حالقىمىزدىڭ ماق­تا­نىش ەتەر اسىل مۇراسى، رۋحاني ءجادى­گەر­لەرى ىشىندە قازاق ءان-جىرلارىنىڭ ورنى بولەك. قازاق ونە­رىنىڭ قايماعى سانا­لاتىن ءداستۇرلى اندەرىن، حالىق كومپوزيتورلارى شىعار­مالارىن كوزىمىزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ، كەلەسى ۇرپاقتىڭ بويىنا ءسىڭىرۋ - بۇگىنگى كۇننىڭ ءىسى. وسىعان وراي، استانا قالاسىنداعى مەم­لە­كەتتىك فيلارمونيانىڭ ءداستۇرلى ءان ءبولىمىنىڭ جەتەكشىسى سەكەن سىزدىقوۆ استا­نا­لىق انشىلەردىڭ باسىن قوسىپ، «ءجۇ­رە­گىمنەن قوزعايىن...» اتتى شىعارماشىلىق كەش ۇيىمداستىرىپ، دانا ابايدىڭ اندە­رىن اۋەلەتتى.

ەڭ الدىمەن ابايدىڭ «ولسەم ورنىم قارا جەر سىز بولماي ما» ءانىن بەلگىلى ءانشى دانيار مۇقان تامىلجىتسا، «وزگەگە كوڭى­لىم تويارسىڭ» ءانىن جازگۇل داڭىلباەۆا شىرقادى. قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى قايرات بايبوسىنوۆتىڭ ورىنداۋىنداعى ابايدىڭ «قۇداي-اۋ، قايدا سول جىلدار» ءانىن، بەلگىلى ءانشى سەكەن سىزدىقوۆ ورىنداعان «سەگىز­اياقتى» حالىق جىلى قابىلدادى. ابايدىڭ «قاراڭعى تۇندە تاۋ قالعىپ» ليريكاعا تولى ءانىن بايان مۇساەۆا مەن كۇنسۇلۋ تۇر­لى­بەكوۆا تامىلجىتا ورىنداپ شىقتى. كەش بارىسىندا - كىرپىك قاقپاي تىڭداعان كورەر­مەندەردىڭ نازا­رىنا ابايدىڭ جيىر­ماعا جۋىق اندەرى ۇسىنىلدى. كەشتى «سارىارقا» ۇلت-اسپاپ­تارى ءانسامبلى سۇيە­مەلەپ وتىردى.

قايرات بايبوسىنوۆ، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى:

- جالپى، مەملەكەتتىك فيلار­مو­نيانىڭ انشىلەرى ءار توقسان سايىن حالىق اندەرىنىڭ ءىنجۋ-مارجاندارىنان شاشۋ جاساپ، قازاقي ءمان-ماعىناعا تولى كەشتەر ۇيىمداستىرىپ تۇرادى. الايدا، قازاقي سيپاتقا يە جيىندارعا حالىق وتە از كەلەدى. زالدىڭ ءار-ءار جەرلەرىندە شوقيىپ وتىرعان كورەر­مەن­دەردى كورگەندە، قارنىڭىز اشادى. سون­دىقتان مۇنداي جيىنداردى استا­نادا حالىق كوپ شوعىرلانعان «كون­گرەسس-حول» سارايىندا، «قازاقستان» كون­تسەرت­تىك زالىندا، «جاستار» سارايىن­دا، «پرەزيدەنت مادەنيەت ورتا­لى­عىندا» وتكىزسە، قاراشا حالىق كوپ جينالار ما ەدى؟ وسى جاعىنان كەلگەندە حالىقتىڭ ءتول ونەرىنە جاناشىرلىق تانىتىپ، جالداۋ اقىسىنا جەڭىلدىكتەر جاسالسا، قازاق ونەرىنە دەگەن كوپ قولداۋ بولارى ءسوزسىز. ءسوز جوق، ءداستۇرلى اندەر كونتسەرتتەرىنىڭ جارناماسى دا اقساپ تۇر. اي سايىن وتكىزىلەتىن كون­تسەرتتەرگە جارناما بەرىپ تۇرۋعا فيلارمونيانىڭ شاماسى جەتپەيدى.بۇل جاعىنان كەلگەندە مەملەكەتتىڭ جانا­شىر­لىعى، دەمەۋى اۋاداي قاجەت.

سەكەن سىزدىقوۆ، استانا قالاسىنىڭ مەملەكەتتىك فيلارمونياسى ءداستۇرلى ءان ءبولىمىنىڭ جەتەكشىسى:

- ءاننىڭ دە ەستىسى بار، ەسەرى بار دەي­دى عوي. تازا داۋىسپەن ورىنداپ شىققان اندەر­دى حالىق كىرپىك قاقپاي تىڭدادى. قۇر ايقاي، باقىر­عان «داڭعىرلاقتان» حالىق­تىڭ قۇلاعى دەمالىپ، رۋحاني اسەر الىپ قايتتى. البەتتە، ابايدىڭ بۇكىل اندە­رىن ءبىر كونتسەرتكە سىيدىرۋ مۇمكىن ەمەس. ابايدىڭ اندەرىن كۇندە ناسيحاتتاساق تا ارتىق ەمەس.  «مەن ءبىر جۇمباق اداممىن، ونى دا ويلا» دەپ اقىننىڭ ءوزى ايتپاقشى، ابايدىڭ ولەڭ­دەرىنەن الاتىن وسيەت-ۇلاعاتتار كوپ.

مازارالى ءجۇسىپجانوۆ، كورەرمەن:

- ابايدىڭ ءار ءانىن حالىق ۇيىپ تىڭدادى. جيىن بارى­سىندا ءار ولەڭنىڭ شىعۋ تاريحىنان از-كەم ماعلۇ­مات­تار بەرىلدى. جالپى، قازاقتىڭ سال-سەرىلە­رى­نىڭ، كومپو­زي­تور­لارىنىڭ جازىپ قال­دىر­عان اسىل مۇرالارىن، ۇلتتىق ونەر­دى، ءداس­تۇر­لى اندەردى حالىققا ناسيحاتتاۋ جاعى كەمشىن سياقتى. ماسەلەن، فيلار­مونيا انشىلەرى ساۋاتتى. داۋىستارى تازا. سو­لاي بولا تۇرا، ولاردىڭ كەش­تە­رىنە كو­رەرمەندەر از جينالادى. شى­نايى ونەردى باعالايتىن تالعامپاز كورەر­­مەن­دەر ازايىپ كەتكەن بە، الدە، وسىنداي مازمۇنعا تولى كەشتەردىڭ جار­ناماسى ءالسىز بە؟ زالداعى ساناۋلى كورەر­­مەن­دەر­گە كوزىم ءتۇسىپ، جانىم قىنجىل­دى.

اۆتور: اقمارال بايازيتوۆا

"الاش ايناسى" گازەتى