قاي قازاق «مەن – قازاقپىن» دەپ ايتپادى دەيسىز
بۇل قىرىق حيكمەتى ىشىندەگى تىلسىم سىرلى كوركەم شىعارما ما، الدە ءتۇرلى تىركەستەردەن، ۇيقاستاردان قۇرالعان ۇران ءسوز بە؟ اقىن جۇبان مولداعاليەۆتىڭ حالىققا كەڭىنەن تانىمال «مەن - قازاقپىن» اتتى پوەماسىن تالداۋعا بەلگىلى اقىندار ساكەن يماناسوۆ پەن مارالتاي رايىمبەكۇلى قاتىسقان ەدى. «مادەنيەت» تەلەارناسىندا ءتۇسىرىلىپ، گازەتتىك نۇسقاسى «حالىق ءسوزى» ارقىلى وقىرمان نازارىنا ۇسىنىلىپ وتىرعان سۇحباتتىڭ ايتارى از ەمەس.
جۇسىپبەك قورعاسبەك: ساكەن اعا، ادەبيەتتە ءسوزسىز مويىندالعانداي ءبىر شىعارمالار بولادى. ول جونىندە سىن نە كولدەنەڭ پىكىرلەر ايتىلا قالسا، شىر-پىرىمىز شىعىپ، قارسى ءسوز ايتىپ جاتامىز. سونداي ءبىر كولدەنەڭ پىكىرلەردى «مەن - قازاقپىن» پوەماسىنا دا قاتىستى وقىپ قالدىم. ايتىڭىزشى، وسى كوركەم شىعارما ما، الدە ۇلتتىڭ رۋحىن كوتەرۋ ءۇشىن عانا جازعان ۇران ءسوز بە؟
بۇل قىرىق حيكمەتى ىشىندەگى تىلسىم سىرلى كوركەم شىعارما ما، الدە ءتۇرلى تىركەستەردەن، ۇيقاستاردان قۇرالعان ۇران ءسوز بە؟ اقىن جۇبان مولداعاليەۆتىڭ حالىققا كەڭىنەن تانىمال «مەن - قازاقپىن» اتتى پوەماسىن تالداۋعا بەلگىلى اقىندار ساكەن يماناسوۆ پەن مارالتاي رايىمبەكۇلى قاتىسقان ەدى. «مادەنيەت» تەلەارناسىندا ءتۇسىرىلىپ، گازەتتىك نۇسقاسى «حالىق ءسوزى» ارقىلى وقىرمان نازارىنا ۇسىنىلىپ وتىرعان سۇحباتتىڭ ايتارى از ەمەس.
جۇسىپبەك قورعاسبەك: ساكەن اعا، ادەبيەتتە ءسوزسىز مويىندالعانداي ءبىر شىعارمالار بولادى. ول جونىندە سىن نە كولدەنەڭ پىكىرلەر ايتىلا قالسا، شىر-پىرىمىز شىعىپ، قارسى ءسوز ايتىپ جاتامىز. سونداي ءبىر كولدەنەڭ پىكىرلەردى «مەن - قازاقپىن» پوەماسىنا دا قاتىستى وقىپ قالدىم. ايتىڭىزشى، وسى كوركەم شىعارما ما، الدە ۇلتتىڭ رۋحىن كوتەرۋ ءۇشىن عانا جازعان ۇران ءسوز بە؟
ساكەن يماناسوۆ: مەنىڭ ويىمشا، ادەبيەتتىڭ ءار ءتۇرلى جانرىندا جازىلعان شىعارمالار ءبىر-بىرىمەن ساباقتاس، سالالاس، ۇندەس كەلە بەرەدى. جاڭاعى پۋبليتسيستيكا دەپ وتىرعانىمىز، ول دا ادەبيەتتىڭ ءبىر جانرى. سوسىن بۇگىنگى زامانعا قاجەتتى تۇرعىدان جازىلىپ قالاتىن تازا كونيۋنكتۋرالىق شىعارمالار بولادى. ال مەنىڭ ءوز باسىم ءبىزدىڭ الدىمىزدا جۇرگەن، ادەبيەتكە بۇرىنىراق كەلگەن، كوبىمىزگە ۇلگى بولعان، اعا بولعان جۇبان مولداعاليەۆتىڭ «مەن - قازاقپىن» پوەماسىن ءبىر كۇندىك دۇنيە دەپ ەسەپتەمەيمىن. بۇل اقىننىڭ ونداعان جىلدار بويىنا ىشتەي دايىندىعىمەن كەلگەن، «وسىنى ەلگە ايتسام، جەتكىزسەم» دەگەن جاقسى نيەتىنەن تۋعان شىعارما دەپ ويلايمىن. ءوزىنىڭ ازاماتتىق بولمىسىن اقتارا كورسەتە وتىرىپ، قاعاز بەتىنە تۇسكەن بۇل شىعارما اقىننىڭ عانا ەمەس، قالىڭ وقىرمانعا وي سالىپ، سولارعا دا ۇناپ، ءبىزدىڭ قازاق ادەبيەتىنە، ونىڭ ىشىندە پوەزياعا قوسىلعان ۇلكەن قوماقتى دۇنيە دەپ بىلەمىن. ارينە، «مەن - قازاقپىن» دەگەن ءسوزدى ءبىرىنشى ايتقان جۇبان مولداعاليەۆ قانا ەمەس. ماعجان جۇماباەۆ تا، سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ تا ايتقان. بىراق بار بولمىسى مەن اقىندىعىن وسى پوەماعا سالا وتىرىپ، اتىنا زاتى ساي ەتىپ جاسالعان دۇنيە وسى.
جۇسىپبەك قورعاسبەك: بارەكەلدى، جاقسى ايتتىڭىز. مەن وسى حاباردى تۇسىرەر الدىندا ادەيى ءۇش اقىننان پىكىر سۇرادىم. ءبىزدىڭ اقساقال اقىنىمىز ورازاقىن اسقاردىڭ وسى پوەما جونىندەگى ايتقان پىكىرى ءسىزدىڭ پىكىرىڭىزبەن ۇندەس شىقتى. «حالىققا قىزمەت ەتىپ كەلە جاتسا، ودان ارتىق نە كەرەك؟» دەگەن ءبىر اۋىز سوزبەن تۇيىندەدى. الايدا بەگدىلدا الدامجار: «ول كوركەم شىعارما ەمەس، انشەيىن ۋاقىتقا، زامانعا ساي ۇران تۇرعىسىندا جازىلعان شىعارما. ول تۋرالى «جۇلدىز» جۋرنالىنا جازعانمىن، كوركەم شىعارما دەپ مويىندامايمىن»، - دەدى. ودان كەيىن اقىن، پۋبليتسيست مىرزان كەنجەباي دا وسى بەگدىلدا الدامجاردىڭ پىكىرىنە ۇقساس پىكىر ايتتى. «حالىققا قىزمەت ەتۋى جاعىنان، ۇلتتىڭ رۋحىن كوتەرۋى جاعىنان ەشقانداي داۋىم جوق. قوس قولىمدى كوتەرىپ قولدايمىن، ال كوركەم شىعارما رەتىندە ولقى ءتۇسىپ جاتقان تۇستارى كوپ. جالاڭ ديداكتيكا تۇرعىسىندا جازىلعان شۋماق كوبىرەك»، - دەپ، ءوزىنىڭ بۇل شىعارمانى ونشا مويىنداي قويمايتىنىن ءبىلدىردى. ال كەيىنگى جاس بۋىن، تالانتتى اقىن مارالتاي ءىنىڭىز بۇل جونىندە نە دەر ەكەن؟
مارالتاي رايىمبەكۇلى: باعدارلامانىڭ اتى «كىتاپحانا» ەكەن. مەن بىردە: «كەز كەلگەن ەلدىمەكەن، قالانىڭ ورتالىعى اكىمشىلىك تۇرعان جەردەن ەمەس، كىتاپحانا تۇرعان جەردەن باستالۋى كەرەك»، - دەپ ايتىپ ەدىم. ءسوزدىڭ باسىندا اشىپ ايتۋىمىز كەرەك، جۇباعانىڭ بۇل پوەماسى كىتاپ سورەلەرىنەن ويىپ تۇرىپ ورىن الاتىنىنا كۇمانسىز سەنەمىن. بۇل پوەمانىڭ باستاۋىندا ءبىزدىڭ تەگىمىزدەگى قاھارماندىق، قانىمىزداعى قايسارلىقتى بىلدىرەتىن قاس تۋعانداردىڭ سارىنى بار.
«تۋ تۇبىنەن تۋ العان،
جاۋدى كورسە قۋانعان،
مەن وتەمىستىڭ بالاسى،
ماحامبەت اتتى باتىرمىن»، - دەپ كەلەتىن ەرلەرىمىزدىڭ رۋحى جاتىر. بۇل دۇنيەگە قالام تارتپاس بۇرىن ول كىسىدە ۇلكەن دايىندىق بولعان سياقتى. ويتكەنى بۇل كىسى 1943 جىلى ەلگە مايدان دالاسىنان ساپارمەن كەلىپ كەتكەن ەكەن. سول كەزدە ول «قازاق» دەيتىن ولەڭىن الىپ كەلىپتى. بۇل ولەڭدى ءابۋ سارسەنباەۆ ۇناتىپ، جازۋشىلار وداعىنىڭ حاتشىسى ءسابيت مۇقانوۆقا الىپ بارىپ، تىڭداتقان ەكەن. كەيىننەن «ەگەمەن قازاقستاندا» جاريالانعان. دەمەك، بۇل ولەڭ جايدان جاي كەلە سالعان جوق دەپ ايتۋعا بولادى. جالپى ول كىسىنىڭ ءومىرى قازاققا جانىن بەرۋ ءۇشىن جارالعان ادام ەكەنىن بولمىسى بىلدىرەدى. ال وسى كوركەم شىعارما ءبىز وقۋشى كەزىمىزدە مەكتەپتىڭ راديوسىنان وقىلىپ جاتاتىن. ياعني جاستايىمىزدان قۇلاعىمىزعا ءسىڭىستى بولىپ كەتتى. حالىق وزىنە «مەن - قازاقپىن» دەگەن ءسوزدى ءسىڭىرىپ الدى. بۇل ءسوز بىزگە ءالى دە قاجەت بولىپ تۇر. بۇدان كەيىن دە قانشاما قاجەت بولاتىنىن ءبىر قۇداي بىلەدى.
جۇسىپبەك قورعاسبەك: دۇرىس ەكەن، مارالتاي. مەن وسى جەردە سىزدەرگە ەكى اقىننىڭ ەكى شۋماق ولەڭىن قاتار وقىپ بەرەيىن. ۇقساس، سارىنداس.
«وسىنداي بوپ بىلمەيمىن كىمنەن تۋدىم،
بالكي قايساق، بالكي ءبىر گۋننەن تۋدىم.
دەپ شاتىپتى بىرەۋلەر «كۇننەن تۋدىم»،
جوق، ءسىرا، مەن قارا قۇل، كۇڭنەن تۋدىم».
بۇل جۇبان مولداعاليەۆتىڭ «مەن - قازاقپىن» پوەماسىنداعى مەن تاڭداپ العان ءبىر شۋماق. ال ەندى مىنا شۋماققا قاراڭىزدار:
«مەن قازاق، تال بويىمدا قازاق قانى،
كەۋدەمدە مەيىرباندى قازاق جانى.
سالدىرتىپ سار بەلىندە سارىارقانىڭ،
جاڭعىرتىپ، سالعان ءانىم قازاق ءانى»، - دەيدى. بۇنى «مەن - قازاقپىن» دەگەن تاقىرىپپەن قۋاندىق شاڭعىتباەۆ جازعان ەكەن. ەكى شۋماقتىڭ قايسىسىنىڭ كوركەمدىك جاعى باسىمداۋ؟
ساكەن يماناسوۆ: بىرەۋى ەكىنشىسىنەن اسىپ كەتتى دەگەن ءسوز جوق. ءبىر بىرىنە ۇقساس، سالالاس اقىنداردىڭ قولتاڭباسى ەكەنى بىردەن سەزىلەدى. ول كەزدە كەز كەلگەن ادام جۇمىسقا، قىزمەتكە تۇرۋ ءۇشىن ءوزىن «باتىراقتىڭ وتباسىنان شىقتىم» دەپ كورسەتەتىن. ول قوعامنىڭ بويىنا ءسىڭىپ كەتكەن، ساياساتقا ويىسىپ كەتكەن بولاتىن. نەگە دەسەڭ، سول كەزدەگى جازعان شىعارماڭدى الدى ارتىڭا قاراي وتىرىپ جازاتىنسىڭ. تسەنزۋرا ءاربىر سوزىڭنەن ىلىك ىزدەپ تۇراتىن زامان بولدى. بار ازاماتتىعى ءىرى بولمىسىنان كورىنىپ تۇراتىن جۇبان مولداعاليەۆ تە سول زاماننىڭ بالاسى عوي. سوندىقتان كىم جازسا دا، سول جاعىنان اتتاپ كەتە المايتىن زامان بولعان.
جۇسىپبەك قورعاسبەك: مارالتاي، ءبىز وسى پوەمانىڭ جانرلىق سيپاتىن ايقىنداپ الساق جاقسى بولار ەدى. ۋاقىتىندا ءتيىستى باعاسى بەرىلگەن شىعارما عوي. بىراق باسقا دا كوزقاراستار جوق ەمەس ەكەنىن جوعارىدا ايتتىق. تۇمانباي مولداعاليەۆ كەزىندە وسى جۇبان مولداعاليەۆتىڭ «مەن - قازاقپىن» پوەماسى جونىندە ديپلوم جازعان ەكەن. سوندا «بۇل پوەما - ليريكالىق پوەما» دەپ انىقتاما بەرىپتى. سوسىن قادىر مىرزا ءاليدىڭ دە ءبىر ءسوزى بار ەكەن. مەن سىزدەرگە وقىپ بەرەيىن: «جۇبان مولداعاليەۆ پوەمالارىن ۇلكەن ەكى توپقا بولۋگە بولادى. ءبىرىنشىسى، ەپيكالىق سارىنداعى دۇنيەلەر. ەكىنشىسى، ليريكالىق-پۋبليتسيستيكالىق سارىنداعى دۇنيەلەر. وقيعاسىز، ويعا، تولعاۋلارعا نەگىزدەلگەن. بۇعان «مەن - قازاقپىن» پوەماسىن دا جاتقىزۋعا بولادى»، - دەيدى. سىزدەردىڭ ويلارىڭىزشا قالاي؟
مارالتاي رايىمبەكۇلى: بالا كەزىمىزدە بۇل پوەمانى تالاي رەت وقىدىق. سول كەزدە ءبىر ءداۋىردىڭ تىنىسى، قازاق دەيتىن حالىقتىڭ ارمانى، ماقساتى ارعى جاعىنان دەم بەرىپ تۇراتىن سياقتى بولاتىن. سول كەزدە سونداي سوزدەر ايتىلماسا بولمايتىن زامان بولدى.
جۇسىپبەك قورعاسبەك: ۋاقىتىندا ۇلتتىڭ، حالىقتىڭ رۋحىن ءبىر كوتەرىپ تاستاعان پوەما بولدى دەيسىڭ عوي.
مارالتاي رايىمبەكۇلى: جوق، ءالى دە كوتەرىپ تۇر عوي. ءسوزىمىزدىڭ باسىندا ايتىپ كەتتىك. بۇل جەردە شىندىقتىڭ بەتىنە تىكە قاراپ ايتاتىن بولساق، ليريكالىق-پۋبليتسيستيكالىق جاعىنا تارتاتىن سياقتى. «قاي جانر بولسا دا ول ونەردىڭ تارام-تارام سالاسى» دەپ، جاڭا ساكەن اعامىز ايتىپ كەتتى. قاداعانىڭ پىكىرىنە توقتاۋ كەرەك سياقتى.
ساكەن يماناسوۆ: جالپى، جۇبان ءوسۋ جولدارىن كورسەتەتىن «قىزىل گالستۋك»، «وكتيابر بالالارى» دەگەن پوەمالار جازدى. ولەڭدەرىندە دە ەپيكالىق جاعى باسىمىراق بولىپ جاتتى. ال جۇباندى ليريكالىق اقىن رەتىندە تانىتقان شىعارماسى - «جىر تۋرالى جىر» ەدى. وزدەرىڭىزگە بەلگىلى تاتاردىڭ ۇلى اقىنى مۇسا جالەلدىڭ ءومىرىنىڭ موابيت تۇرمەسىندەگى ءبىر كەزەڭىن العان. قالام ۇستاعان قازاقتار جۇباعانىڭ وسى پوەماسىن اتتاپ كەتە المايدى.
مارالتاي رايىمبەكۇلى:
«نە كوپ ءبىزدىڭ دالادا،
جاتاعان بوز جۋسان كوپ.
ول ەسىڭدە قالادى،
سول دالادا تۋساڭ تەك.
وتىنى جوق اۋىلدىڭ،
سول جىلىتتى وشاعىن
كۇيىك كەشكەن ارۋدىڭ،
سول سۋىتتى قۇشاعىن»، - دەپ كەلەتىن ولەڭ بار. مۇنى پوەزيانىڭ ۇلگىسى دەپ ايتۋعا بولادى. ادەبيەتتەن حابارى بار ادام مۇنىمەن تالاسا قويمايدى. وسىنداي جىر جولدارى «مەن - قازاقپىن» پوەماسىندا دا جەتىپ جاتىر. مەن بۇل پوەماسىن ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ «ادامعا تابىن جەر ەندى» پوەماسىمەن سالىستىراتىن ەدىم.
ساكەن يماناسوۆ: اقىننىڭ ازاماتتىق تۇلعاسى نەعۇرلىم بيىك بولاتىن بولسا، ونىڭ شىعارمالارى دا سول بيىكتەن كورىنەدى. پەندەشىلىگى كوپ بولسا، ونىڭ شىعارمالارىنا وقىرماندى ناندىرا المايسىڭ. 1958 جىلى مەن جۇبان مولداعاليەۆتى كوردىم. وتەجان نۇرعاليۆ ەسىكتى تەۋىپ اشاتىنداي ادەبيەتكە شۋلاتىپ كەلدى عوي «جۇلدىز» جۋرنالىنا جەتەلەپ، ەرتىپ باردى، مەن ۇياڭداۋ ەدىم. سول كەزدە جۇبەكەڭدى ءبىرىنشى رەت كوردىم. «جۇلدىز» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى ەكەن. ودان كەيىن دە ات ۇستىندە ءجۇردى. جۇباننان دا مىقتى اقىندار ءبىزدىڭ قازاق ادەبيەتىمىزدە وتە كوپ. بىراق سونىڭ ءبارى جۇباننىڭ دارەجەسىنە جەتە المادى. تازا اقىندىق تۇرعىدان العاندا ول كىسىمەن يىقتاساتىن دا، الدىنا ءتۇسىپ كەتەتىن دە اقىندىر بارشىلىق. ال ازاماتتىق تۇرعىدان العاندا، تەڭدەسە الاتىنى از. اسىرەسە قىلىشىنان قان تامعان كولبينگە قاسقايىپ قارسى قاراپ تۇرىپ سويلەگەنى بار. 1964 جىلى جازىلعان شىعارمانى وسى ۋاقىتتا دا ەل اۋزىنان تاستاماي ايتىپ جۇرسە، وندا ونىڭ ماقساتىنىڭ ورىندالعانى.
مارالتاي رايىمبەكۇلى: «قازاق اسان بولىپ تۋىلىپ، اسان قايعى بولىپ ولەدى» دەگەن ەكەن جۇباعاڭ. جۇمىر جەردىڭ بەتىندەگى قاي قازاق «مەن - قازاقپىن» دەپ ايتپادى دەيسىز. بىراق جۇباعاڭنىڭ «مەن - قازاقپىن» دەگەنى جيناقتالىپ كەلىپ، قورعاسىنداي قۇيىلا قالعانداي بولىپ تۇر. قاجەت بولىپ قالار دەپ، اقۇشتاپ اپامىزدىڭ ولەڭىن الىپ كەلگەن ەدىم. بىلاي بولادى عوي، كەشكى ساعات بەستە اۋرۋحانادا اسقازانى عانا اۋىرىپ جاتقان ادام، تاڭعى بەستە ويانباي قالادى. قاسىندا تەلەفون تۇر، ايەلىنە، بالا-شاعاسىنا حابارلاسىپ، «مازام بولماي جاتىر» دەگەنگە شاماسى كەلمەي قالدى ما؟» دەيدى. بۇل كىسى 23 جاسىندا «قازاق» دەيتىن ولەڭ جازسا، 44 جاسىندا «مەن - قازاقپىن» دەگەن پوەماسىن جازدى. بۇكىل ءومىرىن وسى ارناعا سالىپ كەتكەن ادام عوي. مەن اقۇشتاپ اپامىزدىڭ ولەڭىن وقىپ كورەيىن:
«قازاقشا اكتسەنت، وقىعان قاتال ۇنمەن،
«زامانداسپىز» دەدى وعان قاتاڭ ۇنمەن.
جەلتوقساننىڭ كورگەنشە ون التىسىن،
ءبىر كۇن بۇرىن باتسامشى، باتار كۇنمەن.
قورعاعانمىن مەن جاۋدان سوۆەت ەلىن،
ءالى كۇنگە وتاندى ءان ەتەمىن،
مەن قازاقپىن دەپ ەدىم بىلە تۇرا،
شوۆينيزم دەگەننىڭ بار ەكەنىن.
ۇرپاعىما ءحالىم بار نە دەر ەندى،
قورلادىڭدار بۇل قازاق دەگەن ەلدى.
قىزدارىمدى سۇيرەتىپ بۇرىمىنان،
يت تالاسىن دەپ پە ەدىم نەمەرەمدى
اقىنشا ايتسام ۇلى ەلدىڭ بۇل مازاعىن،
ۇلى دالام كوتەرگەن كۇللى ازابىن،
تىڭ جەرىمدى يگەرگەن باۋىرلارى،
تراكتورىن تاپتاعان قىر قازاعىن.
مۇنىڭا دا شىدادى حالقىم مەنىڭ،
بەردى ەمەس پە، بيلىگىن، التىن كەنىن.
تۇڭعىش تۇرسىڭ العاشقى ءدامىن تاتىپ،
تۇسىنبەيسىڭ زامانداس سالتىن ەلدىڭ.
دەپ ۇيرەتتىڭ، ماڭگۇرتسىڭ، ءبارى نادان،
ءتىل مەن دىلدەن ايىرىلدى ءتىلىم، دالام.
كەشە الاڭدا ساباعان سەنىڭ تەڭىڭ،
ال تاياقتى جەگەندەر مەنىڭ بالام.
اقىن جۇرەك تارتىپ تۇر سودان قايعى،
شىداماسپىن ايتپاۋعا جارام جايلى.
كەشىر مەنى، زامانداس، وسى جولى،
جۇبان سىزگە پىكىرلەس بولا المايدى»، - دەپ ايتسا كەرەك. بۇل اقۇشتاپ اپامىزدىڭ كوركەمدەپ جىرعا تۇسىرگەنى عوي. كەيبىر اقىندارىمىزدىڭ ءومىرى باسقا، ولەڭى باسقا عوي. ال مىنا كىسى بار بولمىسىن وسىعان ارناعان.
جۇسىپبەك قورعاسبەك: قازاق سىناماسا سويلەمەيدى. كەيدە سىناتىپ بارىپ، سويلەتىپ العانعا ەشتەڭە جەتپەيدى. بۇل پوەما كەشەگى زاماندا دا اڭىز بولدى، بۇگىنگى زاماندا دا اڭىز بولىپ وتىر. ەربولات قۇدايبەرگەنوۆ دەگەن سازگەر ءانشى بار. سول جىگىت «مەن - قازاقپىنعا» ءان شىعارىپ، قازىر ايتىپ ءجۇر. سوسىن قازىر قازاق ەستراداسىندا وسىنداي ءبىر باعىت پايدا بولدى. كوركەمدىك جاعى تالاس تۋدىرىپ جاتاتىن شىعار، بىراق جاڭاعىنداي اندەر ساحنانى قويىپ، توي-تومالاقتا ايتىلعان كەزدە ەلدى «قارا جورعادان» كەم دۇرلىكتىرمەيدى.
مارالتاي رايىمبەكۇلى: ەربولات باۋىرىمىزدىڭ ورىنداۋىنداعى وسى اندە جۇرەگىڭدى سۋىرىپ الاتىنداي ءيىرىم بار. مۇنىڭ ءبارى جاقسى دۇنيەنىڭ ساۋلەسى عوي، شاعىلىسۋ. مىسالى سۋرەت ونەرىندە ناتيۋرمورت دەگەن جانر بار. سونداعى تۇرعان زاتتار ءبىر-بىرىنە ساۋلە شاشىپ تۇرادى. سول سياقتى ادامداردىڭ دا ءبىر-بىرىنە ساۋلە ءتۇسىرىپ تۇراتىنى بار. بۇل جۇباعاڭنىڭ شىعارماسىنىڭ ءبىر قاسيەتى بولسا كەرەك.
ساكەن يماناسوۆ: ادەبي جاقسى دۇنيە الەۋمەتتىك سىلكىنىس كەزىندە تۋادى. جۇبان مەن قاسىمداردىڭ رۋحىن كوتەرگەن كەز ۇلى وتان سوعىسىنداعى قاھارماندىق. بۇكىل كەڭەس ەلىن ءوزىمنىڭ ەلىم دەپ قابىلداپ، جۇرەگىمەن سەزىندى. وسىعان ساي ولاردىڭ پاتريوتتىق سەزىمى دە قازاق جەرىنەن گورى ۇلكەن ماسشتابتا شارىقتاپ كەتتى. سول كەزدە ادەبيەتكە كەلگەن جۇبەكەڭدەر مەن بۇگىنگى جاستاردىڭ تىرلىگىن سالىستىرۋعا كەلمەيدى. ولاردىڭ وتانسۇيگىشتىك قاسيەتى ساۋلە شاشىپ، وت شاشىپ تۇردى. قازىرگى جاستار، مارالتايدىڭ ءىنى-قارىنداستارى دا سوعان كوزىن جەتكىزە الماي كەلەدى. بۇلار ءومىردىڭ كولەڭكەلى جاعىندا كەلە جاتىر.
مارالتاي رايىمبەكۇلى: اللا جاراتقان قازاق دەگەن حالىقتىڭ ءبىر پەرزەنتىمىز عوي ءبىز دە. جۇبان اعامىزدىڭ پوەماسى كوركەم شىعارما ما، پۋبليتسيستيكا ما دەپ ايتىپ وتىرعانىمىزدىڭ ءوزى جايدان جاي ەمەس. ادەبيەتىمىزدەگى كوركەمدىك ىزدەنىستەر ءجۇرىپ جاتىر. قازىرگى جاستار الەم ادەبيەتىن جاقسى مەڭگەرگەن. بارىنەن حابارى بار. وسى تىنىش كەزەڭدى پايدالانىپ، قىزمەت جاساپ جاتقان جاستار بار.
جۇسىپبەك قورعاسبەك: سول كوشتىڭ باسىندا قازىر ورتا بۋىن بولىپ قالعان وسى مارالتايدىڭ ءوزى دە بار. اڭگىمەمىزدىڭ اياعى ءوزىمىزدى ءوزىمىز قايراۋمەن، ءوزىمىزدى ءوزىمىز قامشىلاۋمەن اياقتالىپ كەلە جاتىر. جالپى، سوزبەن دە ەسكەرتكىش تۇرعىزۋعا بولادى ەكەن. جۇبان مولداعاليەۆتىڭ «مەن - قازاقپىن» پوەماسى قازاقتىڭ رۋحىنا تۇرعىزعان ەسكەرتكىش دەپ ەسەپتەيمىز. وسىنداي كەڭ تىنىستى، رۋحتى، اسقاق رومانتيكالىق شىعارمانى تالقىلاۋعا كەلىپ، تاتىمدى، تۇششىمدى اڭگىمە ايتقاندارىڭىزعا مىڭ دا ءبىر راحمەت!
گازەتتىك نۇسقاسىن جاساعان - بالجان مۇراتقىزى
«حالىق ءسوزى» گازەتى
