شاحتادا قازا بولعان كەنشىلەرگە قويىلعان قۇلپىتاس. شاحتينسك قالاسى، 1 شىلدە 2009 جىل.

سارسەنبى كۇنى تۋعان-تۋىس، دوس-جاراندارى مەن ارىپتەستەرى رۋستام پوپوۆتى اقتىق ساپارعا شىعارىپ سالدى. جەكسەنبىنىڭ تۇنىندە «تەنتەك» شاحتاسىنداعى اپاتتا قازا بولعان كەنشى جىگىت، كوزى ءتىرى بولعاندا، شىلدەنىڭ 2-ىندە 31 جاسقا تولار ەدى.
شىلدەنىڭ 1-ءى كۇنى تاڭەرتەڭنەن قارالى ءۇيدىڭ ماڭىندا جەرگىلىكتى اكىمشىلىك قىزمەتكەرلەرى مەن «تەنتەك» شاحتاسىنىڭ باسشىلىعى دا ءجۇردى. 1978 جىلى تۋعان رۋستام پوپوۆتىڭ ارتىندا 5 جاسار قىزى مەن ايەلى قالدى. اپات شىققان لاۆانىڭ ايماعىندا جۇمىس اتقارىپ جۇرگەن 31 جاسار كەنشى جانىنداعى ەكى سەرىگى - ارتۋر گۋك پەن نيكولاي پيسمەنچۋكتەرمەن بىرگە قازا بولعان. ال شاحتادا ەس-ءتۇسسىز جاتقان جەرىنەن تابىلعان ءتورتىنشى كەنشى - 27 جاستاعى ۆاسيلي شتەنتسەل قازىر اۋرۋحانادا جاتىر. وعان مەتان گازىنا ۋلانعان دەگەن دياگنوز قويعان دارىگەرلەر جىگىتتىڭ ءال ۇستىندە جاتقانىن ايتىپ وتىر.
«كەنشىلەر وتباسى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءتورايىمى ناتاليا توميلوۆا كەن ورىندارىندا قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىنىڭ ساقتالمايتىندىعىن ايتادى.
«مەن كەنشىلەرمەن سويلەسكەنىمدە ولار اپات بولعان لاۆادا قاۋىپتىڭ بۇرىننان-اق سەزىلەتىنىن ايتىپ بەردى. ولاردىڭ سوزىنشە، مەتان گازىنىڭ جايىلۋى وسىعان دەيىن 4 رەت بولعان ەكەن. تەك ول جولدارى كەنشىلەر ودان ءوز كۇشتەرىمەن قاشىپ شىعىپ وتىرعان. بىراق، باسشىلىققا نە كەرەك – جوسپاردى ورىنداۋ كەرەك. ونىڭ ۇستىنە، كەنشىلەردىڭ ايلىقتارى دا داعدارىسقا بايلانىستى دەگەن جەلەۋمەن كەسىلگەن. الايدا جوسپار ازايماعان، – دەيدى ناتاليا توميلوۆا.
رۋستام پوپوۆتىڭ دەنەسى، ارتۋر گۋك پەن نيكولاي پيسمەنچۋكتەردىڭ دەنەلەرىمەن قاتار، شاحتينسك قالاسىنداعى شاحتالاردا اپات كەزىندە قازا بولعان كەنشىلەردىڭ زيراتىنداعى ەسكەرتكىشتىڭ جانىنا جەرلەندى.
تۋىستارىنىڭ ايتۋىنشا، وسىدان 7 جىل بۇرىن شاحتەر بوپ جۇمىس باستاعان 25 جاسار ارتۋر گۋك كاسىبىن ءبىرجولاتا اۋىستىرىپ، جاقىن بولاشاقتا ءبىرجولاتا گەرمانياعا كەتۋگە قۇجاتتارىن قامداپ ءجۇرىپتى. مارقۇم ءالى شاڭىراق كوتەرىپ تە ۇلگەرمەگەن. ال، بۇكىل عۇمىرىن شاحتادا وتكىزگەن نيكولاي پيسمەنچۋك زەينەتكە شىعۋىنا 5 جىل ۋاقىت قالعانىن ايتىپ جۇرەدى ەكەن. ونىڭ ارتىندا ايەلى، ءۇش ۇلى مەن قىزى قالدى. ۇلدىڭ ۇلكەنى اكە جولىن قۋىپ شاحتادا ەڭبەك ەتەدى.
«بۇگىنگى جەرلەۋ راسىمىنە تولىقتاي كومەك كورسەتىلدى. سونىمەن قاتار، قازا بولعانداردىڭ وتباسىنا ماتەريالدىق كومەك كورسەتۋ ماسەلەسى دە شەشىلدى. ءاربىر قازا بولعان كەنشىنىڭ وتباسىنا كەنشىلەرمەن جاساسقان ۇجىمدىق كەلىسىمگە سايكەس شىعىن وتەلەدى. ودان بولەك «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» كومپانياسى باسشىلىعىنىڭ شەشىمىمەن ءاربىر قازا بولعان كەنشىلەر وتباسىنا 80 مىڭ دوللار كولەمىندە پاتەر الۋ ءۇشىن قاراجات بەرىلەدى جانە ولاردىڭ وتباسىنداعى بالالاردىڭ جوعارعى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الۋلارى ءۇشىن 850 مىڭ تەڭگە كولەمىندە قاراجات تولەۋ قاراستىرىلاتىن بولادى»، – دەدى قاراعاندى كومىر دەپارتامەنتى جانىنداعى «قورعاۋ» كەنشىلەر كاسىپوداعىنىڭ توراعاسى مارات ميرگويازوۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى تاڭدا «تەنتەك» شاحتاسىنان كومىر ءوندىرۋ ءىسى توقتاپ تۇر. لاۆانىڭ ىشىندە اپاتتىڭ سالدارىن انىقتايتىن ارنايى كوميسسيا قۇرامىندا رەسەيدىڭ سانكت-پەتەربۋرگ قالاسى مەن الماتىدان كەلگەن ماماندار جۇمىس ىستەپ جاتىر.
شاحتادان كومىر ءوندىرۋ ءۇشىن ونىڭ باسقا جەرىنەن لاۆا قازۋ ءىسى دە باستالىپ كەتكەن. مامانداردىڭ بولجامى بويىنشا، «تەنتەك» شاحتاسىنداعى كومىر ءوندىرۋ ءىسى كەلەسى ايدا عانا باستالماق.
«ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» كومپانياسىنىڭ جىل سايىن شاحتالارداعى تەحنيكالىق قۇرىلعىلاردى جاڭارتۋعا ميلليونداعان دوللار كولەمىندەگى قاراجات ءبولىنىپ جاتىر دەگەن سوزدەرىنە «كەنشىلەر وتباسى» قوعامدىق قورىنىڭ ءتورايىمى ناتاليا توميلوۆا كۇمان كەلتىرەدى:
«مەنىڭ كۇيەۋىم مەن كۇيەۋ بالام ءبىرى – لەنين اتىنداعى، ەندى ءبىرى شاحتينسك شاحتالارىندا ارالارىنا ءبىر جىل سالىپ بولعان اپاتتاردان كوز جۇمدى. تەحنيكانى جاڭارتىپ جاتىرمىز دەگەندەرى بوس ءسوز، ونى كەنشىلەر باسپاسوزگە ايتۋعا قورقادى. ويتكەنى جۇمىستارىنان ايىرىلعىلارى كەلمەيدى. ال ماعان ايتادى. لەنين شاحتاسىندا بولعان اپاتتان قازا بولعان كەنشىلەر وتباسىلارىنىڭ كوبى تولەمدەرگە ءالى كۇنگە دەيىن قول جەتكىزە الماي ءجۇر».
ناتاليا توميلوۆا وسى جەرلەۋ راسىمدەرى اياقتالعان سوڭ قاراعاندى وبلىسىنىڭ اكىمى مەن «ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ» كومپانياسىنىڭ باسشىلىعىمەن كەزدەسىپ، سولاردىڭ الدىندا وسى ماسەلەلەردىڭ بارلىعىن كوتەرمەك نيەتتە.

سايات سەرİك
«ازاتتىق» راديوسى 1 شىلدە 2009 جىل