جۇما, 29 ناۋرىز 2024
قوعام 8207 22 پىكىر 20 قىركۇيەك, 2020 ساعات 14:26

قازاقتى ءان مەن توي قۋعان توبىرعا اينالدىرعىسى كەلەدى...

قازاقستاندىق اپارتەيدكە ەندىگى جىلى 30 جىل تولادى. قازاقتىڭ كوزى جاسقا، كوكىرەگى وكسىككە تولىپ «قازاقستاندىق اپارتەيدتە» ءومىر ءسۇرىپ كەلە جاتقانىنا 30 جىل. 30 جىل، ءيا، قانشا جەردەن كوك تۋىمىز جەلبىرەپ ەگەمەندىك العانىمىزبەن 30 جىل بويى ەش ءۇنىمىز شىقپاي ەتنيكالىق قۇلدىقتا قور بولىپ كەلەمىز. بۇدان قۇتىلا الامىز با!؟ 

اپارتەيد (افريكاانسشا: apartheid – بولەك ءومىر ءسۇرۋ) – ناسىلدىك بەلگىلەرىنە بولا بايىرعى تۇرعىنداردى ارناۋلى قاماۋشادا، وقشاۋلاندىرىپ ۇستاۋ ارقىلى ساياسي، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە ازاماتتىق قۇقىلارىنان ايىراتىن ناسىلدىك كەمسىتۋشىلىكتىڭ شەكتەن شىققان ءتۇرى. ءيا، قازىرگى الاش قوعامىندا قۇقىعى اياققا تاپتالعان قازاق تىلدىلەر مەن القىپ-شالقىعان ورىس تىلدىلەر ەكى بولەك ءومىر ءسۇرىپ كەلەدى. ەكەۋىنىڭ باسىن قوسۋعا تالپىنىستى تەك ەكىنشى پرەزيدەنتىمىز عانا قولعا الدى. قازاق بيلىگى بۇل قادامعا تىم كەش، ۇلتتىق مەملەكەت قۇرۋعا ارنالعان التىن ۋاقىتتى بوسقا زايا ەتىپ بارىپ ازەر دەگەندە بارماقشى. قازاقستاندىق اپارتەيدتى قۇلاتۋ «تىم كەش پە، الدە تىم ەرتە مە؟» 

ورىس وتارشىلدىعى بىزگە ءۇش مۇرا قالدىردى. ولار قىزىل يمپەريانىڭ ءتىلى مەن مادەنيەتىنىڭ بەسىنشى كولوننالىق يگەرلەرى بولىپ سانالاتىن قارا ورىس قۋىرشاقتارى، ەتنيكالىق سلاۆيانداردى ءوز نازارىندا ءام ىقپالىندا ۇستاۋدىڭ كىلتى ماسكەۋلىك ورىس شىركەۋىنە باعىنىشتى ءار ايماعىمىزداعى كەيبىر ءدىن يەلەرى شىن نيەتىن جاسىرىپ، دىنگە ەمەس، استىرتىن ورىس بارلاۋىنا قىزمەت ەتەتىن ەپارحيالىق ءدىني باسقارمالار جانە ەگەمەن ەلدەگى ءوز وداقتاستارى قارا ورىستارعا عانا قىزمەت ەتەتىن، سولاردىڭ ەكنوميكالىق-ساياسي مۇددەسىنە جۇمىس ىستەيتىن ۇلتسىزدانعان جالعان ىنتەرناتسيوناليست بيۋروكراتيا وسى ءۇش اجداھا 30 جىلدان بەرى ناسىلشىلدىك رەجىم ورناتىپ، ەتنوستىق ار-نامىسىمىزدى اياققا تاپتاپ، ۇلتتىق مەملەكەت قۇرۋىمىزعا، مادەني-رۋحاني جاڭعىرۋىمىزعا، جاھاندىق عالامداستىرۋ كوشىنە ءوز بىرگەيلىگىمىز بەن ءتول ەرەكشەلىگىمىز بار دەربەس ەل بولىپ  ىلەسۋىمىزدى اياقتان شالىپ، تەگىس جەردە ءسۇرىندىرىپ، بىردە اشىق، بىردە بوي تاسالاي كەدەرگى كەلتىرىپ وتىر.

ءناسىلشىل رەجىم سۇيەنگەن بۇل ءۇش كيتكە كەيىن كەلە پارلامەنتتەگى بەلگىلى ءبىر دەپۋتاتتار كورپۋسى (قكحپ مەن Nur Otan-نىڭ كەيبىر حالىق قالاۋلىلارى) جانە قازاق ءتىلدى بولسا دا، زور بيلىككە قول جەتكىزگەن سوڭ، بايلىق پەن مانساپ ءۇشىن ۇلتىن ناسىلشىلەردىڭ تيىن-تەبەنى ءۇشىن ساتقان كەيبىر شەندىلەر دە قوسىلىپ وتىر. سونداي-اق، بەلگىلى ءبىر جوباعا بولىنەتىن بيۋدجەت اقشاسى مەن مەملەكەتتىك گرانت ءۇشىن ۇلتىنا تاس اتۋشى زيالىلارىمىزدىڭ دا ناسىلشىلدىك رەجىمنىڭ جاسىرىن قول شوقپارىنا اينالعانى دا جاسىرىپ جاباتىن دۇنيە ەمەس. 

قازاق ءتىلىن قولدانىستان شىعارىپ، الاشتى دەربەس ەتنوس رەتىندە تمد ايماعىندا ۇستەم تىلگە اسسيميلياتسيالاپ جويۋدى الدارىنا باستى ماقسات ەتىپ قويعان ناسىلشىلدىك راسيزم ورناعان ەلدىڭ اتا زاڭىندا «7-بابىندا:

1, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى مەملەكەتتىك ءتىل - قازاق ءتىلى.

2, مەملەكەتتىك ۇيىمداردا جانە جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ورگاندارىندا ورىس ءتىلى رەسمي تۇردە قازاق تىلىمەن تەڭ قولدانىلادى» دەلىنگەن.

تيتۋلدى ۇلتتىڭ ءتىلى ونى كۇندەلىكتى تۇرمىستا سويلەۋشىلەرى جانە وزگە ەتنوستار اراسىندا دا كادەگە جاراتۋشىلارىنىڭ قاراسى وتە كوپ بولسا دا، باسقا سانى از ورىستانعان ۇلتتارعا كەرەكسىز دۇنيەگە ەتنيكالىق كەمىسىتىلۋشىلىكتىڭ ەڭ باستى تەتىگىنە قاساقانا اينالدىرىلىپ، ناتيجەسىندە قازاقتار اتا-باباسىنان مۇراعا قالعان ءوز جەرى، ءوز ەلىندە ءام ۇلتتىق مەملەكەتىندە كونستيتۋتسيالىق قۇقىعى اياققا تاپتالعان ۇلتقا اينالىپ شىعا كەلدى. بۇنى ءبىز بۇۇ مىنبەسىنەن «قازاقتار ەتنيكالىق ءام ناسىلدىك زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراۋدا» دەپ كوتەرۋدى قولعا الۋعا ءتيىسپىز. قىتاي قالاي شىڭجاندا مەملەكەتى جوق ۇيعىرلارعا قىسىم كورسەتىپ جاتقانىن بۇكىل جاھان جۇرتشىلىعى بىلەدى، قازاقستاندا قارا ورىس ناسىلشىلدەرى قازاققا 30 جىلدان بەرى تاپ سونداي قىسىم كورسەتىپ كەلە جاتقانى الەم نازارىنان مۇلدەم تىس قالۋدا. باستاماشىل توپ قۇرىلىپ، ەۋروپارلامەنتە بۇل ماسەلە كوتەرىلىپ، ماسكەۋ قولدانۋىنا يە ناسىلشىلدەر جازالانۋعا ءتيىس.

قارا ورىس ناسىلشىلدەرى اتا زاڭىمىزعا كونستيتۋتسيالىق قۇقىعىمىزدى بۇزىپ، 1995 جىلى سول كەزدەگى وزگە ۇلتتىڭ ۇلەس سانىنىڭ كوپتىگىن بەت پەردە ەتىپ، ايارلىقپەن زاڭسىز ەنگىزگەن «مەملەكەتتىك ۇيىمداردا جانە جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ ورگاندارىندا ورىس ءتىلى رەسمي تۇردە قازاق تىلىمەن تەڭ قولدانىلادى» دەگەن تارماقتى مۇلدەم الىپ تاستاۋدى سانىمىز كوبەيگەن تۇستا ءسوز ەتكەندەردى ءناسىلشىل رەجىم ءبىر سوزگە كەلمەي «حالىق جاۋى» دەپ سانايدى.

كونستيتۋتسيالىق زاڭدى قۇقى جوق ورىس ءتىلىن «مەملەكەتتىك تىلگە» اينالدىرۋشى، مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ بارلىق سالاسىندا «قازاق ءتىلىن» بوساعادان  سىعالاتقان ءناسىلشىل رەجىم وسى ءبىزدىڭ قازاققا كەرەك پە؟ دەگەن ساۋال ءبىرىنشى رەت كوتەرىلە باستادى. ويتكەنى، ەشبىر ساياسي ۇيىم، نەبىر ساياسي تۇلعا وسى ۋاقىتقا دەيىن «قازاقستان – ناسىلشىلدىك رەجىم ورناعان ەل»  دەگەندى اۋىزعا العان ەمەس. تەك «تۇيەنىڭ تانىعانى جاپىراقتىقپەن» ويباي ءتىلىمىز دامىماي جاتىر، بيلىك سويلەمەدى دەگەن جالپىلاما ايقاي سالۋدى عانا ءبىلدى. ناسىلشىلدىك رەجىم ورناعانى جابۋلى قازان جابۋلى كۇيىندە قالا بەردى.

تاياۋدا قارا ورىس يدەولوگتارى كورشى ەلدەگى جەرگىلىكتى ۇلتتىڭ سانىنىڭ وسۋىنەن، ساياسي ساناسىنىڭ ويانا باستاۋىنان سەكەم العان ءام الىستى بولجاي قاۋىپ ەتكەن ماسكەۋدىڭ تۇرتپەگىمەن «ازاماتتىق ۇلتشىلدىق» دەگەن پالەنى ويلاپ تاۋىپ، جۇرتتى دۇرلىكتىرە باستادى «كاكوي ناتسيوناليزم ۆوزمەت ۆەرح ۆ كازاحستانە – ەتنيچەسكي يلي گراجدانسكي؟».

ناسىلشىلدەر ويلاپ تاپقان الەمدە جوق جالعان ىنتەرناتسيوناليزمنىڭ قوي تەرىسىن جامىلعان قاسقىرلىعى بولىپ تابىلاتىن بۇل «ازاماتتىق ۇلتشىلدىق» تۋرالى كەيىن جەكە ءسوز ەتەتىن بولامىز.

ناسىلشىلدىك رەجىمگە ءبىرىنشى سوققىنى ەكىنشى پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقاەۆ بەردى.

«ءبىزدىڭ ۇرانىمىز: سان الۋاندىقتاعى بىرلىك. وسى جەردە تۇرىپ جاتقان بارلىق ۇلتتار، ەتنيكالىق توپتار شىندىعىنا كەلگەندە ءبىر ۇلت سانالادى. شەتەلدە ءبىزدى «قازاقتار» دەپ بىلەدى. ويتكەنى، ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ اتاۋى ءدال وسى سوزبەن استاسىپ جاتىر.

ارينە، قازاقستاندا تۇراقتى تۇراتىن ءاربىر ەتنوستىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگىنە نۇقسان كەلتىرۋ جايىندا ءسوز دە بولماۋى ءتيىس. ولاردىڭ بارلىعى وزدەرىنىڭ تىلدەرىن وقىپ، قولدانۋعا، مادەنيەتتەرىن دامىتىپ، ادەت-عۇرىپتارىن ساقتاۋعا قۇقىلارى بار جانە بولىپ تا قالا بەرەدى.

بۇعان قوسا، قازاق ءتىلى دە جەدەل دامۋى قاجەت. وعان بولاشاقتا شىن مانىندەگى ۇلتارالىق بايلانىس تىلىنە اينالۋ بۇيىرعان. بىزگە الەمدىك عىلىم مەن مادەنيەت بىلىمىنە جول اشقان ورىس ءتىلىنىڭ تاريحي ءمانىن دە تومەندەتىپ وتىرعانىم جوق. قازاقستان تۇرعىندارى ونى جوعارى دەڭگەيدە ءبىلۋى ءتيىس. مۇنىڭ بىزگە تەك پايداسى بار»، دەدى.  

ەلشى بولىپ ىستەگەن سۇڭعىلا پرەزيدەنتىمىز تۇڭعىش رەت قازاقستان كوپ ۇلتتى ەل ەمەس، ءبىر ءتىلدى، ءبىر مۇددەلى قازاقتار تۇراتىن مەملەكەت دەگەندى استارلاپ جەتكىزدى. بۇل قارا ورىس ناسىلشىلەرگە ۇناماي قالدى. كەلەسى جولى رەسەيدىڭ ەلىدىمزدە شىعاتىن «كپ» باسىلىمىندا تەك ورىستار عانا دياسپورا بولىپ تابىلمايدى قالعاندارى دياسپورلار دەگەندى استارلاپ جەتكىزدى. 

"قازاقستاندا 3,5 ميلليوننان استام ورىستار تۇرادى، ولاردىڭ جالپى حالىق سانىنداعى ۇلەسى 19%-ءتى قۇرايدى. جاقىندا شەتەلدىك ساراپتامالىق ماتەريالداردىڭ بىرىندە مەن "قازاقستانداعى ورىس دياسپوراسى" دەگەن سويلەمدى كەزدەستىردىم. كەيىن شىنايى جاعدايعا تۇبەگەيلى قايشى كەلەتىن مۇنداي پىكىردى قولدانباۋ كەرەكتىگى تۋرالى يدەولوگتارىمىز بەن ساراپشىلارىمىزعا ەسكەرتۋ جاسادىم. ورىستار – ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ اجىراماس بولىگى، ولاردىڭ قازاقستاننىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋىنا قوسقان ۇلەسى وتە زور جانە ۇمىتىلمايدى", – دەدى توقاەۆ.   

قازاق ءتىلدى ءام الاش جاندى ميلەتشىل كاسىپكەرلەر كاسىپورىنداردى، كەن ورىندارىن ءام قالا مەن ءوندىرىستى اۋدان ورتالىقتارىنداعى نىسانداردى جەكەشەلەندىرۋدەن شەتتەتىلىپ، الاشتىق بيزنەس ەليتا قۇرا الماي قالدى. ناتيجەسىندە بىردە-ءبىر قازاق ءتىلدى جانە ورىس ءتىلدى جانى قازاق ميللياردەرىمىز جوق. بولمايدى دا. شىنىن ايتقاندا وعان جول بەرمەيدى.

بىراق قارا ورىس ناسىلشىلدەرى اقش ەتنوستىق راسيستىك ساياساتىنان ۇلگى الىپ، قازاقتى شوۋبيزنەستە عانا ءوزىن تانىتۋعا جول بەردى. قازىر ءتىلىمىز سانىمىز كوپ بولسا دا دامىماي جاتقان دا، پوپمۋزىكاداعى ءانىمىزدىڭ اتاعى جەر جاراۋىنىڭ فەنومەنىنىڭ سىرى وسىندا جاتىر. قازاقتى ساياساتتان الىستاتىپ، ءان مەن توي قۋعان توبىرعا اينالدىرۋ ءناسىلشىل يدەولوگتاردىڭ ارمانى. الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق سالادا ءىرى قالالار ماڭىنداعى جەردى مەنشىكتەپ قازاق سورلىعا سورىن قايناتىپ، مويىندارىنا تۇرعىن ءۇي نەسيەسىنىڭ ماڭگىلىك قامىتىن كيگىزىپ قويدى. ەكونوميكالىق سالادا باسەكەلەستىك جوق. بەلگىلى ءبىر ەل دامۋىنا قاتىستى جوبا قابىلداناتىن بولسا، وعان الدىن الا قارا ورىس ناسىلشىلەرىنىڭ يتارشىلارى يە بولا قويادى. ءتورت تۇلىكتى باعۋدىڭ، سۋارىلمالى ەگىننىڭ بابىن بىلەتىن قازاق فەرمەرى مەن ديحانى ەۋروپا نارىعىن ايتپاي-اق قويالىق، ەاەو كەڭىستىگىندە قۇلاشىن كەڭگە سەرمەي الماۋىنىڭ استارىندا قازاق ديحانى مەن فەرمەرىنىڭ بايىپ كەتپەۋى ءۇشىن جاسالعان شىرماۋ مەن تۇساۋ جاتىر. شوشقا باق دەپ مۇسىلمان قازاققا اقىل ايتۋدىڭ ار جاعىندا دا ساناسى وياۋ جان بولاتىن بولسا، ناسىلدىك كەمىستىۋشىلىك قول بۇلعاپ تۇر. 

سول ءۇشىن قارا ورىس ناسىلشىلدەرىنىڭ بۇرىنعى ءام بۇگىنگى قولشوقپارلارى بيلىك پەن بيزنەستەن كەتىڭدەر دەۋ كەرەك. «قازاقستاندا قازاقتى ونىڭ ءتىلىن كەمىسىتەتىن ءناسىلشىل رەجىم جويىلسىن» دەپ ۇرانداتۋ ۋاقىت تالابى. 

وسى 30 جىلدا بىزدە ءبىر عانا مەملەكەتتىك يدەولوگيا «قازاقتى ەكىنشى سورتتى» ۇلت سانايتىن جالعان ىنتەرناتسيوناليزمگە نەگىزدەلگەن «ناسىلشىلدىك يدەولوگيا» قالىپتاستى. ونىڭ ۇرانى اۋەلى «قازاقستاندىق ۇلت»، ەلباسىن يمانداي ۇيىتىپ، اۋزىنا ءسوز، استىنا بوستەك توسەگەن ەش جەردە جوق، ەش ەلدە جوق «ءۇش تۇعىرلى ءتىل» كونتسەپتسياسى، تاياۋدا بيلىك اۋىسقان سوڭ جاڭا اۋەنگە باسىپ، «ازاماتتىق ۇلتشىلدىق» دەگەن پالەنى ويلاپ تاۋىپ، جۇرتتى دۇرلىكتىرە باستاتاعانى تۋرالى جوعارىدا ءسوز ەتىپ كەتتىك. 

ناسىلشىلەردىڭ قول جەتكىزگەن 30 جىلدىق جەتىستىگى قازاق ءتىلدى قوعام ءام ءدىني قايراتكەرلەردى انا تىلىمىزدە ۇلتتىق جانە ءدىني پارتيا مەن كاسىپوداق قۇرۋ قۇقىعىنان زاڭمەن ايىرعاندىعى. انا تىلىمىزدە ۇلتتىق جانە ءدىني پارتيا مەن كاسىپوداق قۇرۋعا تىيىم سالىنىپ كەلەدى. بۇل قۇرساۋ قاشان بۇزىلادى؟!

كينوپروكات، كينوتەاترلار جەلىسى، ىنتەرنەت رەسۋرس، مەديا كەڭىستىكتىڭ ەسىگى ءتىلى مەن جانى ءام ءدىلى قازاق بيزنەسمەنى ءۇشىن قارا ورىستىق قارا قۇلىپ سالىنعان التىن ساراي. ول سارايدا قازاق ءتىلدى ءام الاش جاندى ورىس ءتىلدى ميلەتشىلەرگە ورىن جوق. 

ەڭ اۋەلى كگب ء–ىنىڭ ايداۋلى قۇلى بولعان كەزدە نە ءتۇرلى سۇمدىقتى ۇيرەنىپ كانىككەن قارا ورىس ناسىلشىلەرى جانى مەن ءدىلى الاش، بىراق ءتىلى ورىس ميلەتشىلەردى ءتۇرى قازاق بىراق جانى مەن ءدىلى ورىس ماڭگۇرتتەردىڭ ساناتىنا قاساقانا قوسىپ «شالا قازاق» اتاندىرسا، ال ءتىلى قازاق ميلەتشىلەردى «ناعىز قازاق» دەگەن دوگمانى ويلاپ تاۋىپ، قازاقتى قازاققا ايداپ سالىپ، ءۇريت سوق دەپ تاسادان ءماز بولىپ قاراپ وتىر. قازاق تىلدىلەر ولاردىڭ ايتاعىنا سەنىپ، ايداۋىندا ءجۇرىپ، جانى مەن ءدىلى قازاق، بىراق ءتىلى ورىس ءوز قانداستارىن وزەكتەن تەۋىپ كەلەدى. قارا ورىس ناسىلشىلەرىنىڭ تاعى ءبىر ويلاپ تاپقان دۇنيەسى سىرتتان كەلگەن قانداستارىمىزدىڭ ساناسىنا قازاق جەرىندەگى قازاقتاردىڭ ءبارى «ورىس قۇل» دەگەن يدەيانى ءسىڭىرىپ، قازاق ءتىلدى قاۋىمدى ءبىر-بىرىمەن بىرىكتىرمەۋ ساياساتىن ۇستانۋى. ولار قاي كەزدە بولماسىن قانداستارىمىزدىڭ ەلگە اعىلىپ كەلۋىنە ءتۇرلى توسقاۋىل جاساپ، ەلگە كەلگەنىنە 30 جىل بولعان قانداستارىمىزدىڭ بيلىك پەن پارلامەنتكە جولاماۋىن ءوز قولدارىندا ۇستاپ، قولدان كەتكەن انا جۇرتتان «ەلىم دەپ، جەرىم» دەپ قولدا قالعان اتا جۇرتقا كەلگەن وتانداستارىمىزعا ناسىلشىلدىك قورلىق كورسەتىپ كەلەدى.

ءبىزدى بۇرىن سانىمىز از كەزدە «قازاقستاندىق ۇلت» دەگەن ميفكە سەندىرمەك بولدى، قولدان قازاقستاندى اۆتوحوندىق مارتەبەگە يە ەمەس، ۇلتتىق ازشىلىقتاعى باستارىن قوسا الاتىن (ۇيعىر، تاجىك، دۇڭعان، وزبەك، ورىس ءتىلدى سلاۆياندار، تۇرىك، كارىس، تاتار، شەشەن-ينگۋش جانە كۇرد سىندى) 10-اق دياسپوراسى بار ەلدى ء(وز قولدارىنداعى ساياساتتىڭ سيقىرلى تاياعىمەن ءتىلى مەن جانى ورىس ءتىلدى ءتول قۇجاتىندا ايتەۋىر الەمدەگى كوبەدەي كوپ ءبىر ەتنيكالىق ۇلىسقا جاتاتىنى كورسەتىلگەندەردەن 120 ەتنوستى قۇراپ) اقىر اياعى 130 ۇلت تۇراتىن كوپۇلتتى مەملەكەتكە اينالدىرا سالدى. 

«...مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى 1000 زەينەتكەر، 8 مىڭ لاۋازىمدى شەنەۋنىك قىسقاراتىن بولدى. مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردى قىسقارتۋ كەزەڭ-كەزەڭىمەن جۇرگىزىلەدى.

«بيىل مەملەكەتتىك اپپاراتتى 10 پايىزعا، كەلەسى جىلى تاعى 15 پايىزعا وڭتايلاندىرۋ جوسپاردا بار. پرەزيدەنتتىڭ مەملەكەتتىك اپپاراتتى 25 پايىزعا قىسقارتۋ تاپسىرماسى 2021 جىلى جۇزەگە اسادى»، – دەدى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى انار جايىلعانوۆا.

ەگەر قىسقارتۋ شىن جۇرەتىن بولسا، مەملەكەتتىك تىلدە جازا بىلمەيتىندەر جاپپاي قىسقارتۋعا ۇشىراۋعا ءتيىس.  

ەندى سانىمىز كوپ كەزدە جانى قازاق، ءتۇرى قازاقتار مەن ءتىلى قازاق ميلەتشىلەردى «ناتسپات» پەن «كازاحوفاشيسكە» اينالدىرىپ، جەكە باستارى مەن ازاماتتىق پوزيتسيالارى ءۇشىن كۇستانالاۋعا نەگە جول بەرەمىز؟! ءناسىلشىل رەجىم يدەولوگتارى الاش قوعامىنا تىقپالاپ وتىرعان جاڭا كونتسەپتسيا بويىنشا قازاقشا دا، ورىسشا دا سويلەي الاتىن بىراق قازاقتىعى باسىمدار نەگە «ەتنيكالىق ۇلتشىل» بولادى، اتى بەرىلگەن ەلدە تۇرىپ، ونىڭ مادەنيەتى مەن ءتىلىن تارىك ەتكەندەر نەگە «ازاماتتىق ۇلتشىل» بولادى؟ دەگەن ويعا قالدىرادى.

ناسىلشىلدىك رەجىمگە ءوزىنىڭ كۇنى ءوتىپ بارا جاتقانىن قالاي ءتۇسىندىرىپ، كوپتى قورقىتا المايتىن قالاي ۇقتىرامىز، اعايىن؟! تەك ساياسي تالاپتى يشارالاي قوياتىن بەيبىت جولمەن بە، الدە تالاپتى توتەسىنەن قوياتىن تۇرە كوتەرىلەتىن كۇرەس جولىمەن بە؟!

ءابىل-سەرىك الياكبار

Abai.kz

22 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1578
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2279
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3596