سارسەنبى, 24 ءساۋىر 2024
ءبىر ساۋال 6515 29 پىكىر 18 ماۋسىم, 2020 ساعات 13:11

رىسقاليەۆتەردىڭ دۇنيە-مۇلكىن نەگە قايتارىپ بەردى؟

وسى اپتانىڭ باسىندا جوعارعى سوت جەمقورلىق ايىبىمەن سىرتتاي سوتتالعان اتىراۋ وبلىسىنىڭ بۇرىنعى اكىمى بەرگەي رىسقاليەۆ پەن ونىڭ اعاسى، بۇرىنعى دەپۋتات امانجان رىسقاليەۆتىڭ وتباسى مەن جاقىندارىنان تاركىلەنگەن مال-مۇلىكتى قايتارىپ بەردى. 

رىسقاليەۆتەردەن تاركىلەنگەن مۇلىكتى قايتارۋ تۋرالى شاعىمدى 2020 جىلدىڭ 1 مامىر كۇنى جوعارعى سوتقا باس پروكۋراتۋرا تۇسىرگەن. باس پروكۋرور عيززات نۇرداۋلەتوۆ جوعارعى سوتتان اتىراۋ وبلىسىنىڭ قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى اۋدانارالىق سوتىنىڭ 25.01.2019 جىلعى ۇكىمىنىڭ كۇشىن جانە 09.01.2020 جىلعى جوعارى سوتتىڭ جاڭا قاۋلىسىن جويۋدى سۇراعان. اتاپ ايتقاندا، ب. س. رىسقاليەۆتىڭ، ا. س. رىسقاليدىڭ، ە. و. ءىزباساردىڭ، ر. س. الباكوسوۆتىڭ جانە تاعى دا بىرقاتار ادامداردىڭ مۇلكىن تاركىلەۋ شەشىمىنىڭ كۇشىن جويۋ تۋرالى شاعىم تۇسىرگەن.

باس پروكۋرور ادال ەڭبەكپەن تاپقان جانە قىلمىستىق ارەكەتكە ەشقانداي قاتىسى جوق مۇلىك تاركىلەنگەن دەپ سانايدى. مۇنداي مۇلىكتىڭ ءتىزىمى ونداعان بەتتەردى قۇرايدى. باس پروكۋروردىڭ پىكىرىنشە، رىسقاليەۆتەر، الباقاسوۆ پەن ءىزباسار بيۋدجەتتەن اسا ءىرى كولەمدەگى قارجىنى 2008 جىلى جىمقىرعان. الايدا سوت شەشىمىمەن ولاردىڭ 2008 جىلعا دەيىن يەلەنگەن دۇنيە-مۇلكى تاركىلەنگەن.

16 ماۋسىم كۇنى جوعارعى سوت باس پروكۋراتۋرانىڭ كاسساتسيالىق شاعىمىن قاراپ، رىسقاليەۆتەرگە تاركىلەنگەن دۇنيە-مۇلكىن قايتارۋ جونىندە شەشىم شىعاردى. ءسويتىپ، باس پروكۋرور  تومەندەگى مال-مۇلىكتى بۇرىنعى يەلەرىنە قايتارۋدى سۇرادى:

بەرگەي رىسقاليەۆكە ونىڭ ءتورت جشس ۇلەسىن، ءۇش جەر ۋچاسكەسىن (نۇر-سۇلتان، اتىراۋ جانە اقتوبە قالالارىندا), اتىراۋداعى ءۇيدى، سونداي-اق الماتىداعى جەر استى گاراجدارىن قايتارۋدى سۇرايدى.

امانجان رىسقاليەۆكە-اتىراۋداعى جەر ۋچاسكەلەرى مەن اقتوبەدەگى ۇيلەرىن، سونداي-اق ەكى جشس ۇلەسىن.

بەرگەي رىسقاليەۆتىڭ جۇبايىنا-اتىراۋداعى بىرنەشە تۇرعىن ەمەس ءۇي-جايلار مەن جەر ۋچاسكەلەرى، سونداي-اق بىرنەشە جشس جارعىلىق كاپيتالىنداعى قاتىسۋ ۇلەسىنىڭ جارتىسى.

امانجان رىسقاليەۆتىڭ جۇبايى-اتىراۋ ورتالىعىنداعى جەر ۋچاسكەلەرى مەن 2 پاتەر. رۇستەم الباقاسوۆتىڭ جۇبايى-نۇر-سۇلتان مەن اقتوبەدەگى بەس جەر ۋچاسكەسى، الماتىداعى جەر استى پاركينگ، اقتوبەدەگى ءۇي جانە تۇرعىن ءۇي-جايلار.

امانجان رىسقاليەۆتىڭ جۇبايى-اتىراۋ ورتالىعىنداعى جەر ۋچاسكەلەرى مەن 2 پاتەر. رۇستەم الباقاسوۆتىڭ جۇبايى-نۇر-سۇلتان مەن اقتوبەدەگى بەس جەر ۋچاسكەسى، الماتىداعى جەر استى پاركينگ، اقتوبەدەگى ءۇي جانە تۇرعىن ءۇي-جايلار.

ال جوعارعى سوتتىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى ايدوس سادۋاقاسوۆ ازاتتىق راديوسىنا بەرگەن جاۋابىندا باس پروكۋراتۋرانىڭ شاعىمىمەن جوعارعى سوت كەلىسكەنىن، بىراق رىسقاليەۆتەر مەن ولاردىڭ جاقىندارىنا قانداي مۇلىك، قانشا اقشا قايتارىلاتىنىن بىلمەيتىنىن ايتقان.

«16 ماۋسىم كۇنى باس پروكۋراتۋرانىڭ كاسساتسيالىق شاعىمىن جوعارعى سوتتىڭ قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى القاسى قاراپ، تولىق كولەمدە قاناعاتتاندىردى. سوت اكتىسى ءالى دايىندالىپ جاتىر. پروتسەستىك زاڭناما بويىنشا سوت اكتىسى 5 كۇن ىشىندە ازىرلەنەدى. سوت اكتىسى سوت كابينەتى سەرۆيسىنە سالىنادى. سول جەردەن تانىسۋعا بولادى», - دەيدى.

بىرنەشە ايىپ تاعىلىپ، ۇزاق مەرزىمگە سىرتتاي سوتتالعان ادامداردىڭ تاركىلەنگەن مۇلكىن قايتارۋ قانشالىق ورىندى؟ وسى سۇراق  توڭىرەگىندە كوپشىلىك ءارتۇرلى پىكىرلەر مەن بولجامدار ايتىپ جاتىر. ءتىپتى كەيبىرەۋلەر «رىسقاليەۆتەر قازاق بيلىگىمەن ىمىراعا كەلدى» دەسە، تاعى ءبىرى «بۇلار بيلىكتىڭ جاندى جەرىنەن ۇستاپ وتىر» دەگەن ويدا. سونىڭ ءبىر مىسالى رەتىندە جسدپ پارتياسىنىڭ بۇرىنعى توراعاسى ەرمۇرات باپيدىڭ Facebook پاراقشاسىنداعى جازباسىن ايتساق بولادى. باپي مىرزا، «بەرگەي جسدپ پارتياسىن بايلاپ بەرىپ، بيلىكپەن كەلىسىمگە كەلدى» دەپ سانايدى.

«بەرگەي ءۇشىن قوعام، ەل، حالىق… دەگەن ۇعىمدار اقشادان ارتىق ەمەس ەكەنىنە كوزىم جەتتى. ول ءوز پايداسى ءۇشىن قوعام مۇددەسىن ەمىن-ەركىن ايىرباستاپ جۇرە بەرەدى. سوندىقتان مۇنداي جۇلىمىر اتجالمان قوعامعا قولعابىس جاسايدى دەپ، الدانىپ قالۋعا بولمايدى. ال سوت شەشىمىمەن بەرگەيدىڭ بۇعاۋلانعان اكتيۆتەرىن قايتارىپ بەرۋ پروتسەسسىنىڭ باستالعانى – ونىڭ نازارباەۆتىق رەجيممەن اۋىزجالاسقانى. بۇگىندە نازارباەۆتىڭ نۇسقاۋىمەن بەرەيدىڭ اكتيۆتەرىن قايتارىپ بەرۋ ىسىنە كاريم ماسيموۆ باقىلاۋ جاساۋدا. قاشقىن اكىم بيلىككە وسدپ-نى بايلاپ بەردى. ياعني كاريم-اكانىڭ مانيپۋلياتسياسىمەن الداعى پارلامەنتتىك سايلاۋدا بۇل پارتيا وپپوزيتسيانىڭ ءرولىن اتقارادى. ءوزىنىڭ جەكە باس پايداسى ءۇشىن «كنب»-نىڭ قولتىعىنا كىرگەن ادامنان حالىققا قايىر جوق», – دەيدى ساياساتكەر.

اتىراۋ وبلىسىن 6 جىلعا جۋىق باسقارعان بەرگەي رىسقاليەۆ تۋرالى ەل اراسىندا ەكىۇشتى پىكىر قالىپتاسقان. بيلىك بەرگەي رىسقاليەۆ ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپ قۇرىپ، قىزمەت بابىن اسىرا پايدالانىپ، بيۋدجەتتىڭ 72 ميلليارد تەڭگەسىن جىمقىردى دەپ ايىپتادى. ال بەرگەي باسقارعان ءوڭىردىڭ كەيبىر تۇرعىندارى ونى ىسكەر اكىم رەتىندە ەسكە الادى. ونىڭ ىستەگەن قىزمەتىن جوعارى باعالايتىن ادامدار دا از ەمەس.

بەلگىلى ايتىسكەر اقىن باۋىرجان حاليوللا Facebook جەلىسىندەگى جەكە پاراقشاسىندا بەرگەي رىسقاليەۆتىڭ مۇنايلى ولكەنىڭ وركەندەۋىنە ءوز ۇلەسىن قوسقانىن جازدى.

«كىم نە دە و دەسىن، بەرگەيدىڭ اتىراۋ حالقى ءۇشىن ورنى ەرەكشە. ەڭكەيگەن كارىسەن ەڭبەكتەگەن بالاسىنا دەيىن اڭىز قىلىپ ايتادى. بەرگەي جاساعان شارۋانى بۇعان دەيىنگى ەشبىر اكىم، ءتىپتى وزگە وڭىرلەردەگى ەشبىر ايماق باسشىسى جاساي العان جوق. تۋعان جەرىنە شىن جاناشىر ادام بەرگەيدەي-اق بولسىن. باسقا جەگەن-جۇتقان نارسەلەرىندە شارۋام جوق، ونى قۇزىرلى ورىندار تەكسەرە جاتار. شىنتۋايتىندا، كەز-كەلگەن ادامدى تەكسەرىپ كەپ قالسا، قاتەلىك تابىلادى عوي. ونىڭ ۇستىنە جەمقورلىق جايلاعان، جەبىرلەر بيلەگەن ءبىزدىڭ جەرى باي، حالقى كەدەي مەملەكەتتە ەشتەڭەگە تاڭ قالۋعا بولمايدى!», – دەپ جازدى ايتىسكەر اقىن.

ايتا كەتەيىك، بەرگەي رىسقاليەۆكە «بيۋدجەت قارجىسىن جىمقىردى»، «قىزمەت بابىن تەرىس پايدالاندى»، ونىڭ باۋىرى، دەپۋتات امانجان رىسقاليەۆكە «الاياقتىق جاسادى» دەگەن ايىپتار تاعىلعان. 2019 جىلى قاڭتار ايىندا اعايىندى رىسقاليەۆتەرگە سوت ۇكىمى شىققان. سوت بەرگەي رىسقاليەۆتى - 17 جىلعا، امانجان رىسقاليەۆتى 16 جىلعا سىرتتاي سوتتاعان بولاتىن.

اعايىندى رىسقاليەۆتەردى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى 2013 جىلدان بەرى ىزدەستىرىپ جاتىر.

Abai.kz

29 پىكىر