سارسەنبى, 24 ءساۋىر 2024
ءبىزدىڭ شەنەۋنىك 10810 27 پىكىر 3 ناۋرىز, 2020 ساعات 14:09

سپيكەردىڭ «ءساليحالى» سوزدەرى سايلاۋدىڭ ساياسي انونسى ەمەس پە؟

سەنات سپيكەرى داريعا نازارباەۆا ەلدى «ەسىنەن تاندىراتىن» مالىمدەمەلەر جاساۋدان جالىققان ەمەس. بيلىك مىنبەرىندەگى ءارتۇرلى قىزمەتتەردە جۇرگەندە ايتقان كەيبىر «كوسەمسوزدەرى» كوپتىڭ كوڭىلىن كۇپتى ەتكەنى وتىرىك ەمەس. دەسە دە داريعا نۇرسۇلتانقىزىنىڭ سەنات توراعالىعىنا كەلگەلى سويلەۋ مانەرى ءسال وزگەرگەن سەكىلدى. 

اسىرەسە، جاڭا جىلدىڭ تابالدىرىعىن اتتاعالى بەرى سەنات سپيكەرىنىڭ جارقىن سوزدەرى باس تاقىرىپتان تۇسپەيتىن بولدى. بىردە زات باعاسىنىڭ قىمباتتىعىن ايتىپ اشۋلانسا، بىردە حالىقتىڭ جاعدايى تومەن ەكەنىن ايتىپ اشىنادى. ەندى بىردە «جەرىمىزدى ەشكىمگە بەرمەيمىز» دەپ ۇران تاستاسا، تاعى بىردە ءتىپتى قازاقستان ءوزى ۇيتقى بولىپ قۇرىسقان ەاەو-نى سىناپ تاستايدى.

اۋزىن اشسا جۇرەگى كورىنەتىن حالىقشىل ساياساتكەرگە اينالىپ شىعا كەلگەن سپيكەرگە تاڭعالماعان ادام از شىعار. ەندى داريعا حانىمنىڭ جاڭا ۇلگىدەگى مالىمدەمەلەرىنە كەزەك بەرەيىك.

«ساپاسىز زاڭدار مەملەكەت بيلىگىنىڭ بەدەلىن تۇسىرەدى»

داريعا نازارباەۆا پارلامەنت پالاتالارىندا زاڭ جوبالارىنىڭ قارالۋ كەستەسى بويىنشا وتكىزگەن كەڭەسى كەزىندە وسىنداي وي ايتتى.

«ءبىزدىڭ باستى مىندەتىمىزدى ورىنداۋعا – ساپالى زاڭداردى قابىلداۋعا كەدەرگى كەلتىرەتىن جۇيەدەگى اقاۋلاردى ءبىلۋ ءۇشىن بارلىق تاراپتاردى تىڭداۋ كەرەك.

سەناتورلار زاڭ جوباسىن ماجىلىسكە ەشقاشان نەگىزسىز قايتارعان ەمەس ءارى قايتارۋدى ۇسىنبايدى دا. سەناتورلاردىڭ تۇزەتۋلەر ەنگىزۋى مەن زاڭ جوبالارىن ماجىلىسكە قايتارۋدى جۇمىس بابىنداعى ىستەر پروتسەسى رەتىندە قالىپتى قاراۋ كەرەك. ءبىزدىڭ بارلىق ۇسىنىستارىمىز سايىپ كەلگەندە زاڭ جوبالارىنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان. ساپاسىز زاڭدار مەملەكەت بيلىگىنىڭ بەدەلىن تۇسىرەدى».

«ازىق-تۇلىك ونىمدەرى قولجەتىمدى بولۋى كەرەك»

داريعا نازارباەۆا مەملەكەتتىك ورگاندار وكىلدەرىنىڭ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وندىرۋشىلەردىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن ەت ءوندىرىسى سالاسىنىڭ قازىرگى جاعدايىنا ارنالعان كەزدەسۋدە وسىلاي دەدى.

«قازىر ءبىز حالىق تاماعىنىڭ توق بولۋىن، نەگىزگى ازىق-تۇلىكتىڭ قولجەتىمدى بولۋىن ويلاستىرۋىمىز كەرەك. بۇل ءبىزدىڭ باستى مىندەتىمىز. اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ الدىندا سالا رەتىندە باسىمدىقتار بار. قازاقستاندىقتار تۋرالى ۇمىتپايىق. ولاردىڭ داستارقانىندا قولجەتىمدى ءدامدى ەت بولۋى كەرەك. الدىمەن ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن ويلاۋ كەرەك. ءوز ەلىمىزدىڭ توقشىلىقتا بولۋى ماڭىزدى».

«بىزدە ەت بار، بىراق ول نارىقتا نەگە قىمبات؟»

ءدال وسى جينالىستا سپيكەر حانىم ەلىمىزدەگى ەت باعاسىنىڭ تىم قىمبات ەكەنىنە نارازىلىعىن جەتكىزدى.

«بىزگە تەك كولەممەن عانا ەمەس، ساپامەن دە، باعاسىمەن دە الۋىمىز كەرەك. ەت ءدامدى، ساپالى جانە باعاسى قولجەتىمدى بولۋى ءتيىس. بۇگىن ءبىزدىڭ قولىمىزدا نە بار؟ ەت باعاسى وتە تەز وسەدى. بىزدە ەت بار، بىراق ءبىزدىڭ نارىقتا نەگە قىمبات؟ ونىڭ ۇستىنە، ءبىزدىڭ ەلىمىز بەن حالقىمىز ەتتى باعدارعا الادى. ماڭىزدىلىعى جاعىنان ناننان كەيىن ەكىنشى ءونىم – ەت».

«مەملەكەت ساپاعا جاۋاپ بەرە الماي وتىر»

داريعا نازارباەۆا ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى سالاسىنىڭ جۇمىسى مەن حالىقتى ەلەكترمەن ۇزدىكسىز قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وتكەن كەزدەسۋ بارىسىندا ەلەكتر جارىعىنىڭ ءوشىپ قالاتىنىن سىنادى.

«قالانىڭ ءبىر بولىگى ەلەكتر جارىعىنسىز قالدى، ونىڭ سەبەبىن ءبىلۋ ءارى ءتۇسىنۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك ۋاكىلەتتى ورگانداردى تىڭداعىمىز كەلەدى. سول جاعالاۋدىڭ كوممۋنيكاتسيالارى مەن ينفراقۇرىلىمى جاقىندا سالىنعان، ولاردى كونەردى نەمەسە اپاتتى جاعدايدا دەپ ايتۋعا بولمايدى.

قانداي ماسەلەلەردى قاراستىرساق تا، باقىلاۋدىڭ جوقتىعى پروبلەماسىنا ۇدايى تاپ بولامىز، تيىسىنشە مەملەكەت ساپاعا جاۋاپ بەرە الماي وتىر.

باقىلاۋ جوق، كاسىپورىن زاڭ مەن نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق اكتىلەردى ادال ورىنداۋى ءۇشىن مونيتورينگ جاساۋ كەرەك. رەتتەۋ قۇرامى دا جوق. شىعىندار ءبارىمىزدىڭ قالتامىزدان تولەنەدى، ەسەپ-شوت كەلگەن كەزدە ويلانباستان تولەي سالامىز».

«Cاپاسىز قۇرىلىس ادام ومىرىنە اسەر ەتەتىنىن دە ۇمىتپاڭىزدار»

داريعا حانىم سەناتتا وتكەن قىزىلوردا وبلىسىنىڭ كۇندەرى كەزىندە وبلىستا سالىنعالى جاتقان اۋەجايدىڭ ساپاسىنا نازار اۋدارۋ كەرەك ەكەنىن ەسكەرتتى.

«ءبارىمىز دە قىزىلوردا قالاسىندا جاڭا اۋەجاي سالۋ يدەياسىن قولدايمىز. تەك جوباعا مۇقيات قاراۋىمىز كەرەك. سمەتالىق قۇجاتتارىن دۇرىستاپ قاراپ، ساراپتاما جۇرگىزۋ قاجەت. سول كەزدە سۇراقتار تۋىندامايدى. سوسىن ۇنەمدەيمىز، ساپاسىز زاتتارعا ۇرىنىپ قالماڭىزدار. ەڭ دۇرىسى، ءبىر رەت ساپالى تۇردە قىمباتقا سالىپ، ۇزاق پايدالانعان ءتيىمدى بولادى-اۋ. ايتپەسە، ارزاننىڭ قۇنى تاتىماس. كەلەسى جىلى قايتا جوندەۋ جۇمىستارىن جاساپ جۇرمەڭىزدەر. بۇل جەردە ساپاسىز قۇرىلىس ادام ومىرىنە اسەر ەتەتىنىن دە ۇمىتپاڭىزدار».

«قازاقستان بيزنەسى ەاەو اياسىنداعى ساۋدادا نەگىزسىز شەكتەۋلەرگە تاپ بولۋدا»

بۇل ءسوزدى داريعا نازارباەۆا ەۋرازيا ەكونوميكالىق كوميسسيا القاسىنىڭ توراعاسى ميحايل مياسنيكوۆيچپەن كەزدەسۋ كەزىندە ايتتى. كەزدەسۋ بارىسىندا قازاقستاندىق بيزنەس تاپ بولاتىن كەدەرگىلەر تالقىلاندى. سونىمەن قاتار، قازاقستان تاۋارلارىنىڭ رەسەي نارىعىنا قول جەتكىزۋدەگى كەدەرگىلەر، قازاقستاندىق بىرقاتار تاۋار ونىمدەرى ترانزيتىنە تىيىم نەمەسە شەكتەۋ قويۋ جايلى دا ايتىلدى.

«اتقارىلعان جۇمىستارعا قاراماستان، كەدەرگىلەر مەن توسقاۋىلدار ازايعان جوق، قايتا كوبەيە تۇسۋدە. بۇگىندە كەلىسىلگەن كەدەرگىلەر ءتىزىلىمى 66 تارماقتان تۇرادى. كەزىندە بۇل ءتىزىلىم 60-تان باستالاتىن. بۇل كورسەتكىشتى ازايتۋدىڭ ورنىنا، ءبىز جىل ساناپ جاڭا كەدەرگىلەر جاساپ نەمەسە بۇرىنعىلاردى جويا الماي، سانىن كوبەيتىپ وتىرمىز.

وداقتىق مەملەكەتتەردىڭ ءىس-قيمىلى بويىنشا بۇل شەكارادا حالىقارالىق تەكسەرۋ بەكەتىنىڭ بولماۋىنا بايلانىستى شەكارادان تەك رەسەي جانە بەلارۋس ەلىنىڭ ازاماتتارى عانا وتە الادى. بۇگىنگى كۇنى قازاقستاندىق جۇرگىزۋشىلەرگە شەكارادان وتۋگە ۋاقىتشا رۇقسات بار، دەگەنمەن ونىڭ ءوزى رەتتەلمەگەن تۇردە».

«سوڭعى ون جىلدا اۋىل شارۋاشىلىعى توقىراۋعا ۇشىرادى»

اگروونەركاسىپ كەشەنىن دامىتۋ ماسەلەلەرى تۋرالى پارلامەنتتىك تىڭداۋدا سەنات سپيكەرى وسىلاي دەپ مالىمدەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، جۇيەسىز رەفورمالار كەزىندە اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ءجىو ۇلەسى ون جىل ىشىندە 5 پروتسەنتتەن اسپاعان، ال كەيىنگى جىلدارى تۇراقتى تۇردە تومەندەپ بارادى. سوڭعى ون جىلدا اۋىل شارۋاشىلىعى توقىراۋعا ۇشىراپ وتىر.

«اگرارلىق سەكتوردى تۇراقتى تۇردە جۇيەسىز رەفورمالاۋ جىلدارى اۋىل شارۋاشىلىعىن داعدارىسقا، ءوندىرىستىڭ كۇرت قۇلدىراۋىنا، وندىرۋشىلەر تابىسىنىڭ تومەندەۋىنە، اۋىلشارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ، شيكىزات پەن ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ كوتەرىلۋىنە جانە باسقا دا كەلەڭسىز جاعدايلارعا الىپ كەلدى.

اۋىل تۇرعىندارىنىڭ سانى ازايىپ، بىرتىندەپ ءبۇتىن ەلدىمەكەندەر جويىلىپ كەتىپ جاتىر.

كوبىنە كەستەلەر مەن سانداردىڭ ارتىندا ادامداردىڭ ناقتى پروبلەمالارى تۇرعانىن كورە بەرمەيمىز. ءبىز سالانىڭ الەۋمەتتىك ولشەمىنە نازار اۋدارۋىمىز كەرەك. اۋىلدىڭ تۇرمىس سالتى مەن ءومىر فيلوسوفياسى قالاداعى ومىردەن مۇلدەم وزگەشە. ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ مالىمەتتەرى بويىنشا، وسى جىلدىڭ 1 قاڭتارىندا ەكونوميكا سالاسىنداعى ەڭ تومەنگى جالاقى اۋىل شارۋاشىلىعىندا بولعان».

«تۇرعىنداردىڭ جاعدايى جاقسى ەمەس ەكەنىن ايتىپ ەشكىمدى تاڭعالدىرا المايمىز»

جوعارى پالاتادا اۋىل شاراۋاشىلىعى سالاسىنداعى پروبلەمالاردى ءسوز ەتكەن سەنات سپيكەرى وسىلاي دەدى.

«بۇگىن ءبىز سىزدەرمەن ءاربىر قازاقستاندىقتى الاڭداتاتىن – اۋىل تاقىرىبىن، ءبىزدىڭ جەر رەسۋرستارىمىزدى دامىتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاۋعا جينالىپ وتىرمىز. بىزدەر ءۇشىن اۋىل نەنى بىلدىرەدى؟ قازاقتىڭ ءتۇپ تامىرى اۋىلدا جاتىر. اۋىل وتانشىلدىقتىڭ قاينار كوزى جانە بايىرعى داستۇرلەردىڭ بۇلاعى.

سوندىقتان اۋىلدى دامىتۋ ماسەلەلەرى ارقايسىمىزعا وتە جاقىن جانە تۇسىنىكتى. بۇل اۋىلدىق جەرلەردە تۇراتىن 42 پايىز قازاقستاندىقتارعا عانا ەمەس، بارشا قازاقستان حالقىنا قاتىستى ۇلكەن ماسەلە. بۇگىنگى تاڭدا جالپى تابىستىڭ وسۋىنە قاراماستان، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ جاعدايى جاقسى ەمەس ەكەنىن ءبىلدىرىپ، ەشكىمدى تاڭعالدىرا المايمىز».

«جەرىمىزدى ەشكىمگە بەرمەيمىز»

سەنات سپيكەرى ەلدەگى اۋىل شارۋاشىلىعىن باسقارۋ جۇيەسىن قايتا قاراۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيتىنىن مالىمدەدى.

«ديپلوممەن اۋىلعا» باعدارلامالارىن قارجىلاندىرىپ، تۇرعىن ۇيلەر سالۋدىڭ نە قاجەتى بار؟ ەگەر وندا نە ەشقانداي جۇمىس بولماسا. بۇل باعدارلامالار جۇمىس بار وڭىرلەرگە ارنالۋى كەرەك. ايتپەسە، ەشقانداي ماماندارىمىز بارمايتىن وڭىرلەردە تۇرعىن ءۇي سالىپ، كەيىن ونىمەن نە ىستەرىمىزدى بىلمەي، باسىمىزدى قاتىرامىز.

قۇرمەتتى ارىپتەستەر! قازاقستاننىڭ اگرارلىق ساياساتىنىڭ باستى تاپسىرماسى - ەلىمىزدىڭ تۇرعىندارىن 80 پايىزعا ازىق-تۇلىكپەن قامتۋ. بۇل ىشكى نارىقتى رەتتەپ، زاماناۋي تالاپتار مەن ستاندارتتارعا جاۋاپ بەرە الاتىن ساپالى ونىمدەردى شىعارۋ دەگەندى بىلدىرەدى. () بارلىق شەشىمدى ويلانىپ قابىلداۋ كەرەك. قازاقستان - ءبىزدىڭ جەرىمىزى. ءبىز ۇرپاعىمىز ءۇشىن، بالالارىمىز ءۇشىن جاۋاپتىمىز، مۇنى بارلىعىمىز جاقسى تۇسىنەمىز. ءبىزدىڭ سىرتتا جاۋلارىمىز جوق. تۋعان جەرىمىزدى ەشكىمگە بەرمەيمىز. ەشقانداي كورشىلەردەن دە بىزگە قاۋىپ جوق. ءبىزدىڭ باستى جاۋىمىز - جاۋاپcىزدىق، بىلىكسىزدىك».

بۇل سەنات توراعاسىنىڭ اقپان ايىندا ءتۇرلى جينالىستار مەن كەزدەسۋلەردە سويلەگەن سوزدەرى. ءبىز ءوز نازارىمىزعا ىلىككەندەرىن عانا جازدىق. نەگىزى حالىقتىڭ قىزمەتكەرى - شەندىلەردىڭ حالىقتىڭ ءسوزىن سويلەگەنى تاڭعالاتىن دۇنيە ەمەس. بىراق ءبىزدىڭ ەلدە ءبارى مۇمكىن. بيلىك باسىنداعىلاردىڭ ءبىر اۋىز جاقسى ءسوزىن ەستۋدىڭ ءوزى زور قۋانىش. ايتپەسە، شەندىلەردىڭ ادامنىڭ اقىلىنا سىيمايتىن مالىمدەمەلەرىنەن شارشاعالى قاشان...

ەندى ءوزىمىز ءسوز ەتىپ وتىرعان سەنات سپيكەرى داريعا نازارباەۆانىڭ ەرتەرەكتە ايتقان سوزدەرىن ءبىر شولىپ شىعايىق.

«ورىس ءتىلىن ۇمىتپاي، قىتاي ءتىلىن ۇيرەنىڭدەر»

ەلدىڭ جاي-كۇيىن جاقسارتۋدىڭ جالعىز جولى شەتەلگە جالتاقتاۋ دەپ بىلەتىن داريعا حانىم بۇل ءسوزدى الماتى قالاسىنىڭ بەلسەندى جاستارىمەن كەزدەسۋدە ايتقان. 2018 جىل.

«قىتاي ءتىلىن وقىڭدار. مەن مۇنى قاداپ ايتامىن. ۇلتشىل پاتريوتتار مەنى وسى پىكىرىم ءۇشىن سوگىپ جاتادى. بىراق، بولاشاق سوندا دەپ ويلايمىن. قىتاي نارىعىنىڭ مۇمكىندىگى شەكسىز. حالقىنىڭ سانىن ايتساڭىزشى. قانداي ءىس باستاماڭىز، ميللياردەر بولىپ شىعا كەلەسىز.

ورىس ءتىلىن ۇمىتۋعا بولمايدى. ءبىز ورتاق ەكونوميكالىق، كەدەندىك ايماقتامىز. شەكارا ارقىلى دا ەش كەدەرگىسىز وتۋگە بولادى. بۇل - ۇلكەن ارتىقشىلىق، سوندىقتان ونى پايدالانا ءبىلۋىمىز كەرەك. كەز كەلگەن ءىستى قولعا العاندا وسى نارىقتارداعى سۇرانىس تۋرالى ويلانۋ كەرەك. ودان بولەك، بۇل - بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋدىڭ ەڭ جاقسى ءتاسىلى».

داريعا نۇرسۇلتانقىزىنىڭ بۇدان وزگە دە قوعام تالقىسىنا تۇسكەن سوزدەرى بار.

«جاستاردى اسكەرگە كوپتەپ شاقىرتۋدى ۇسىنامىن»

بۇل داريعا نازارباەۆانىڭ سەناتورلىق قىزمەتكە تاعايىندالا سالا ايتقان ءسوزى. 2016 جىل.

«مەكتەپ بىتىرگەن جاستار اراسىندا كوللەدجگە دە، جوعارى وقۋ ورىندارىنا دا تۇسپەيتىندەر كوپ. ولار جۇمىسسىز قالادى. وسى تۇرعىدا ستاتيستيكالىق مالىمەتتەر وتە ناشار. جىل سايىن مەكتەپ بىتىرگەن 24 مىڭعا تارتا تۇلەك ەلىمىزدىڭ نە ەكونوميكالىق، نە الەۋمەتتىك كەڭىستىگىنە ەنە الماۋدا. مەن كەلىسىمشارت بويىنشا قىزمەت اتقارىپ جۇرگەن اسكەريلەردى قىسقارتىپ، جەدەل اسكەري قىزمەتكە قابىلداناتىنداردىڭ سانىن كوبەيتۋدى كوتەرگىم كەلەدى. جاستار اسكەردە مىندەتىن اتقارۋعا مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك. جاڭا ماماندىقتاردى مەڭگەرىپ الار ەدى. كەلىسىمشارتتاعىلار بىزدە وتە كوپ. اۋىل جاستارى ءۇشىن بۇل الەۋمەتتىك ليفت بولادى».

«بولاشاقتا بىزگە قىتاي ءتىلىن ۇيرەنۋگە تۋرا كەلەدى»

بۇل داريعا حانىمنىڭ پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقارعان جىلى ايتقانى. 2016 جىل.

«ءبىز كەم دەگەندە ءۇش ءتىلدى ءبىلۋىمىز كەرەك، ويتكەنى تاياۋ بولاشاقتا بارىمىزگە قىتاي ءتىلىن ۇيرەنۋگە تۋرا كەلەدى. وڭتۇستىكتە ورنالاسقان ۇلى كورشىمىز - ءبىزدىڭ تاعدىرىمىز، قىتاي زور قارقىنمەن دامىپ كەلەدى. قىتاي - ءبىزدىڭ دوسىمىز، ءبىزدىڭ ساۋدا سەرىكتەسىمىز جانە ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنداعى ەڭ ءىرى ينۆەستور. دەمەك، ەرتەڭگى كۇنى ءبىزدىڭ بالالارىمىز ونەركاسىپ نەمەسە اۋىل شارۋاشىلىعى سالالارىنداعى سول زاۋىتتاردا سۇرانىسقا يە بولادى».

«كوپ بىلگىڭ كەلەدى، وقىعىڭ كەلەدى، ال وعان ۋاقىت جوق»

بۇل داريعا نۇرسۇلتانقىزىنىڭ 2016 جىلعى سۇحباتىندا ايتقانى.

«مەن ءتىل ءبىلىمىنىڭ ادامعا بەرەر پايداسى مول دەپ سانايمىن. قايدا بارساڭ دا، باسقا ءتىلدى ەستىپ، ايتقاندارىن ۇققانعا نە جەتسىن. مەن تۋعان تىلىمنەن وزگە، ورىس، اعىلشىن جانە يتاليان ءتىلىن بىلەمىن. سونداي-اق، نەمىس ءتىلىن ورتاشا دەڭگەيدە بىلەمىن، بارلىعىن تۇسىنەمىن، نەمىس تىلىندە فيلمدەر كورەمىن، تەك تاجىريبە جەتىسپەيدى. كەزىندە اتا-انام «ۋاقىتتى بوسقا وتكىزبەي، وقي بەر، كەيىن ۋاقىتىڭ بولمايدى» دەگەن ەدى. مەن ايتقاندارىن قازىر ءتۇسىندىم. ولار، ارينە، دۇرىس ايتقان. شىنىمەن دە قازىر كوپ بىلگىڭ كەلەدى، وقىعىڭ كەلەدى، ال وعان ۋاقىت جوق».

«ەلباسى – ەڭ ۇلكەن قۇرمەتكە لايىق ادام»

بۇل داريعا نازارباەۆانىڭ الماتىداعى فۋرمانوۆ كوشەسىنە ەكس-پرەزيدەنتتىڭ ەسىمىن بەرۋ تۋرالى باستاماعا قاتىستى ايتقان پىكىرى. 2017 جىل.

«مەن بۇل جاڭالىقتى جاڭا عانا ەستىدىم. "تومەننەن" ۇسىنىلعان باستاما بولسا كەرەك. ءتۇرلى سەبەپتەر بويىنشا بۇل سۇراققا ماعان وبەكتيۆتى جاۋاپ بەرۋ قيىن. بىراق ەلىمىزدىڭ ازاماتى رەتىندە، 25 جىلداعى جەتىستىكتەرىمىزدى ماقتان تۇتاتىن ازامات رەتىندە بۇل شەشىمدى دۇرىس دەپ ەسەپتەيمىن. بۇگىنگى بەيبىت، تىنىش ءومىرىمىز ءۇشىن ءبىزدىڭ كوشباسشىمىز ۇلكەن قۇرمەتكە لايىق».

«ءار اكىمنىڭ تىكۇشاعى بولۋى ءتيىس»

بۇل «ەۆروكوپتەر كازاحستان ينجينيرينگ» جشس زاۋىتىنا بارعان ساپارىندا سويلەگەن ءسوزى. 2017 جىل.

«قازىر ءبىز مىنە Eurocopter وندىرىسىندە قوناقتامىز. ارى قاراي دا ونىڭ دامۋىن كورسەتۋ كەرەك. سەبەبى، قازاقستاندىقتار وسى تىكۇشاقتاردىڭ قانشالىقتى پايدالى ەكەندىگىنەن تولىق قاندى مالىمەتتى حاباردار ەمەس بولۋى مۇمكىن. سانيتارلىق اۆياتسيا دامۋى ءتيىس. ار اكىمنىڭ وسىنداي تىكۇشاعى بولۋى ءتيىس، اسىرەسە، اۋىلشارۋاشىلىق قوجالىقپەن اينالىساتىندار ءۇشىن. 500 شاقىرىم جەردى كولىكپەن ارالاپ شىعۋ وتە قيىن. ال تىكۇشاقپەن ەكى-ءۇش ساعات ۇشىپ، بارلىعىن كورۋگە بولادى». 

«قۇدايعا شۇكىر، ورىس ءتىلىن ەشكىم الىپ تاستاعان جوق»

بۇل ۇكىمەتتە اياقاستىنان مەملەكەتتىك تىلدە سويلەۋ ناۋقانى باستالىپ (ۋاقىتشا), سەناتتا نارينە ميكاەليانداردىڭ ءوزى ءتىل سىندىرىپ قازاقشا سويلەپ جاتقان كەزدە، داريعا حانىمنىڭ جۋرناليستەرگە بەرگەن جاۋابى. 2018 جىل.

«قۇدايعا شۇكىر، ورىس ءتىلىن ەشكىم الىپ تاستاعان جوق. مەن وزىمە ىڭعايلى تىلدە سويلەدىم. پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىن ءبارىمىز دە ورىنداۋعا تىرىسامىز. ورىس ءتىلدى ەشكىم ءالى جويعان جوق. قۇدايعا شۇكىر، ونداي بولمايتىن دا شىعار. بىراق ءبىز باسقا دا ازاماتتاردى سىيلاۋىمىز كەرەك. سوندىقتان بۇل ماسەلەدە شەكتەن شىعۋعا بولمايدى. ۇلتارالىق كەلىسىم مەن دوستىققا ەشكىم شەكتەۋ قويعان جوق. ەل اۋماعىنداعى جانە مەملەكەتتىك ورگاندارداعى تىلدەر كونستيتۋتسيامەن بەكىتىلگەن».

«تسيفرلاندىرۋ ترولدەر مەن فەيكتەرگە جول اشتى»

بۇل داريعا نۇرسۇلتانقىزىنىڭ الماتىدا وتكەن ەۋرازيالىق مەديا فورۋمدا سويلەگەن ءسوزى. 2018 جىل.

«اشىق ينتەرنەت الاڭى تەك قانا تالانتتى جۋرناليستەرگە عانا ەسىك اشقان جوق. سونىمەن قاتار، اقپاراتتىق سوعىستىڭ كوزگە كورىنبەيتىن ساربازدارىنا دا جول اشتى. فەيكتەرمەن ترولدەر  جالعان اقپارات شىعارىپ، قوعامدىق پىكىرگە ىقپال ەتە باستادى. ولاردىڭ قاسىندا تابلويدتار ابىرويلى بولىپ وتىر. عالامتوردىڭ قارقىندى دامۋى، الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ ءومىردىڭ اجىراماس بولىگىنە اينالعانى الەمدى تۇبەگەيلى وزگەرتتى. دەۆايستار مەن گادجەتتەر قولجەتىمدى. بۇل كەز كەلگەن ادامنىڭ مەديپروتسەسكە قاتىسۋىنا كەپىلدىك بەرىپ وتىر. بلوگەرلەر مەن جەلىلىك اۆتورلار بەدەلدى جۋرناليستەرمەن باسەكەگە ءتۇسىپ جاتىر. سونىڭ كەسىرىنەن ءىرى باسىلىمدار تيراج جوعالتۋدا».

ءبىزدىڭ ۇزىن-سونار ءتىزىمدى وقىپ وتىرعان وقىرمان سەنات سپيكەرىنىڭ سويلەۋ مانەرىندە ۇلكەن وزگەرىس ورىن العانىن وڭاي بايقايدى. ارينە، داريعا حانىم بۇرىن دا ءتاۋىر سوزدەر ايتقان. تەك سوڭعى ءبىر ايدا عانا دۇرىس سويلەپ ءجۇر دەسەك ادىلەتسىزدىك بولار. بىراق مىناداي ءجيى ءارى كوڭىلگە قونىمدى بولماعان.

ەندىگى ماسەلە، سپيكەر نازارباەۆانى حالىقشىل ويلارعا نە جەتەلەدى؟! اقىل كىردى دەيتىندەي مەمقىزمەتكە كەشە كەلگەن ادام ەمەس، زەينەت جاسىنا تاياعان ساقا ساياساتكەر. ەندەشە، سپيكەردىڭ ءساليحالى سوزدەرى سايلاۋ دوداسىنىڭ تاياپ قالعانىن اڭعارتپاي ما؟ تالقىلايىق...

قۋانىش قاپپاس

Abai.kz

27 پىكىر