سەنبى, 20 ءساۋىر 2024
46 - ءسوز 5686 11 پىكىر 2 ناۋرىز, 2020 ساعات 11:34

توقاەۆ تا - تولقىر...

اقوردا جاقتىڭ جاڭالىعىن وقيىن دەپ وقىمايسىڭ! الەۋمەتتىك جەلىدە سىلتەمە قاپتاپ كەتكەن سوڭ، "بۇ جولى پرەزيدەنت نە دەدى ەكەن؟" دەپ كوز جۇگىرتىپ شىعۋ ۋاجىپكە اينالعالى قاشان؟

سول ءۋاجىپتى نازارباەۆ كەزەڭىندە دە قازا ەتپەيتىن ەدىك. قازا ەتكەنىڭ نە، وقىماي قالساق تا - وقىتاتىن، كورمەي قالساق تا - كورسەتەتىن "ارميا" بار ەمەس پە؟ جاسىرىپ قايتەمىز، ءبىزدىڭ كاللاداعى ميىمىز جەتپەگەن جەردى ءتۇسىندىرىپ جىبەرەتىن "اسكەرلەردىڭ" سانسىز جيىنىنا قاتىستىق. سونى جازىپ باسپاسوزگە جاريالادىق. جولداۋلار مەن قولداۋلار جايلى ءدام-تۇزسىز پىكىر جيناعان كوووپ ءتىلشىنىڭ ءبىرى بولدىق.

كەيىننەن ازداپ ء"مۇيىزىمىز" قاتايىپ، "قالاسام وقيمىن، قالاسام جازام، جازعاندا دا مىنەزدى ماقالا جاسايمىن" دەيتىندى شىعاردىق. سول-اق ەكەن، ونداي تاپسىرمالار بىزدەن اينالىپ ءوتىپ كەتەتىن بولدى.
وسىلاي جان تىنىش، ار تازا، قول بۇلعانبايتىن جول تابىلدى. "سەن تيمەسەڭ، مەن تيمەن بادىراڭ كوز" دەپ سوڭعى 5-6 جىلىمىز ءوتىپتى. سول 5-6 جىلدا كوپ دۇنيە وزگەردى. ارىنداپ تۇرعان "ارعىماق" شاۋ تارتتى. وتىز جىلدىق جۇيەنىڭ قابىرعاسى سوگىلەر كەز تايادى.

الەمدىك تاريحتا كىمنىڭ قالاي تاققا وتىرعانى تالقىلانبايدى، تاقتا وتىرىپ، كىمنىڭ قالاي جۇمىس ىستەگەنى عانا ايتىلادى. كوپتىڭ ەركىنەن تىس سۋ جاڭا پرەزيدەنت تە "سايلانىپ" ۇلگەردى.
مەن توقاەۆتىڭ بۇگىنگى سۇحباتىن وقىپ شىققاندا قۇداي-تاعالا قازاقتى، قازاق مەملەكەتىن ساقتاپ قالۋدىڭ ستسەناريىن ءوزى جازىپ بەرگەندەي (لايىم سولاي بولعاي) كۇيگە ءتۇستىم.

وزبەك بيلىگىنىڭ ءترانزيتى قالاي وتكەنىن كوزبەن كوردىڭىزدەر! ءوز اعالار مىقتى-ءا! شىپ-شىرعاسىن شىعارماي، "ۋكا-ۋكالاپ" ءجۇرىپ، قانتوگىسسىز بيلىگىن اۋىستىرىپ الا قويدى... ال، ءبىز شە؟ يسلام اكانىڭ ەلى سياقتى "مومىن" بولا الامىز با؟ جوق! قازىر حالىق كونە جۇيەدەن شارشاعانى سونشالىق "وت بولىپ جانۋعا" دايىن تۇر. الدەبىر جامانات حابار جەتسە بولدى، "بيلىكتىڭ ءوزى" ءبىر-ءبىرىن تالاپ جەپ قويۋ قاۋپى بار. بيلىكتەگى الىپ كلاندار ءبىر-ءبىرىن تالاي باستاسا، قوردايداعى سياقتى قانشاما قانتوگىس بولاتىنىن تاعى ويلاڭىز. قورقىنىشتى. وعان جەتكىزبەۋدىڭ ءبىر جولى بار سەكىلدى (بالكىم مەنىڭ ويىم قاتە شىعار). قالاڭىز، قالاماڭىز قازاق سانالى تۇردە توقاەۆتىڭ اينالاسىنا توپتاسۋى كەرەك. قازاقستان دەگەن مەملەكەت بولىپ قالۋ ءۇشىن دە 5-6 جىل توقاەۆتىڭ كۇش الۋىنا، اشىلىپ جۇمىس ىستەۋىنە مۇمكىندىك بەرگەن ءجون. نەگە؟

بيىل جاسى 67 جاسقا كەلگەن توقاەۆ نازارباەۆ سەكىلدى ۇزاق جىل ەل باسقارا المايدى. سوندىقتان دا، ول ءوز ابىرويى، تاريح، مەملەكەت ءۇشىن از ۋاقىتتا ءبىراز دۇنيەنى ىستەپ قالۋعا تىرىسادى. مۇنداي مۇمكىندىك ەكىنىڭ بىرىنە بەرىلمەيتىنىن ۇزاق جىل ساياساتتا جۇرگەن ادام ءتۇسىنۋى كەرەك.
جاقسى بولسىن، جامان بولسىن، بىزگە قازاقستان عانا كەرەك. ۇرپاعىمىزعا قان توگىلەتىن، قىرىق-پىشاق بولىپ سوعىساتىن مەملەكەتتى ەمەس، ءبىلىم مەن عىلىمعا جول اشاتىن بەيبىت داۋلەتتى (مەملەكەتتى) قالدىرعىمىز كەلسە، وسىنداي ءولىارا كەزەڭدە توقاەۆتىڭ كۇشەيىپ كەتۋىن تىلەيىك. بالكىم، ءبىزدىڭ تىلەكتى سەزىنسە، توقاەۆ تا - تولقىر!

پى-سى: توقاەۆ بۇگىنگى سۇحباتىندا "قازاقستاندا تۇراتىن بارلىق ۇلت قازاق بولاسىڭدار" دەپتى. ءدال وسىلاي ايتپاسا دا، ناقتى مەڭزەۋ جاساپتى. سول ءسوزى ماعان جوعارىداعى ويدى ايتۋىما ىقپال ەتتى...

قانات ابىلقايىردىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz

11 پىكىر