بەيسەنبى, 25 ءساۋىر 2024
46 - ءسوز 4481 12 پىكىر 29 قاڭتار, 2020 ساعات 13:56

جايىلىم جەر ءۇشىن شايقاس

الەمدىك نارىقتا ەت، اسىرەسە تازا ەت، organic دەيدى، قاتتى قىمباتتاپ كەتتى. جاعدايى بار ادامدار تازا تاماقتى جەگىسى كەلەدى. بۇنداي organic-تازا ەتتىڭ ەڭ ۇلكەن نارىعى - ۇلكەن كورشىمىز قىتاي بولىپ تابىلادى. قىتايعا ەتتى ساتىپ وتىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ جايىلىم جەرلەرى وتە ءتيىمدى بولىپ تۇر. بىرىنشىدەن جاقىن، ەكىنشىدەن جايىلىم جەرلەر بىزدە كوپ جانە بوس تۇر دەپ ايتۋعا بولادى. دۇنيە ءجۇزىنىڭ ەڭ ءىرى ەتپەن اينالىساتىن كومپانيالار بۇنى جاقسى ءبىلىپ وتىرىپ قازاقستانعا كەلىپ بيزنەس جاساعىسى كەلەدى. ولاردىڭ بىرەۋى - امەريكاندىق Tyson دەگەن كومپانيا. پرەمەر اسقار مامين مىرزا وتكەن جەلتوقسان ايىندا اقش-قا بارىپ كەلىسىم شارتقا قول قويدى.

سوندىقتان ءبىزدىڭ جايىلىم جەرلەرىمىزدىڭ باعاسى ەندى وسەدى. بىراق جايىلىمدار لاتيفۋنديستتەردىڭ قولىندا عوي. ولار البەتتە نارىقتىق جاعىمدى احۋالمەن پايدالانىپ تەگىن العان جەرلەرىن ساتقىسى كەلىپ تۇر. بىراق بۇعان ءبىزدىڭ موراتوري زاڭى كەدەرگى. ءموراتوريدىڭ اياقتالۋىنا 2 جىل قالىپ وتىر - بيىل جانە كەلەسى جىلى.

بۇل جاعدايدا ءبىز نە ىستەۋىمىز ءجون؟ بىرىنشىدەن، عارىش جانە تسيفرلىق مونيتورينگپەن پايدالانىپ بوس جاتقان جايىلىمداردى مەملەكەتتىك مەنشىگىنە قايتارۋىمىز كەرەك. ەكىنشىدەن، اۋىلداعى حالىققا اقشامەن كومەك كورسەتىپ مال سانىن كوبەيتۋىمىز قاجەت. اۋىلداعى جۇرت بوساتقان جايىلىمدا جاپپاي مالمەن اينالىسۋ كەرەك.

بىراق قىتاي ەتتىڭ ەڭ ۇلكەن نارىق بولعانىمەن تاماقتىڭ ەرەجەلەرى وتە قاتاڭ. سوندىقتان بىزگە جاڭا تەحنولوگيامەن سالىنعان ەت وندىرەتىن زامانۋي زاۋوتتار قاجەت. ونسىز قىتاي ەتىمىزدى المايدى. سول زاۋوتتاردى امەريكاندىقتار بىزگە سالىپ بەرسىن، ال ءبىز ولارعا مالدى ءوسىرىپ ەتتى ساتىپ-تاپسىرىپ وتىرامىز. ول جاقسى جانە ماڭگىلىك بيزنەس.

بىراق امەريكاندىقتارعا، باسقا شەتەلدىكتەرگە جەردى جالعا بەرۋگە بولمايدى (زاڭدى تۇلعادا كەز كەلگەن ۇلەسى شەتەلدىكتەردىڭ بولسا). جايىلىمدار تولىعىمەن ءبىزدىڭ عانا قولىمىزدا قالۋ كەرەك. مال (جىلقى بولسىن، سيىر بولسىن) جىلىنا 30-50% پايدا اكەلەدى. سۇرانىس تۇراقتى بولسا (قىتاي - سونداي تۇراقتى سۇرانىس قوي) اۋىلداعى ادامدار جىلدام بايىپ كەتەدى. بالكىم مەن ءوزىم دە مالمەن اينالىسا باستايمىن)

ءبىز ءۇشىن ەتتىڭ نارىعى - مۇنايدان ارتىق. ويتكەنى مۇنايدىڭ اقشاسى حالىققا تيمەيدى. سوسىن مۇناي ەرتە مە كەش پە تاۋىسىلادى. ال مال بيزنەسى بىرىنشىدەن ماڭگىلىك، ەكىنشىدەن قازاقتىڭ بايۋىنا تىكەلەي جولى. امەريكادا مالمەن اينالىساتىن كوۆبويلار قالاي ءومىر سۇرەدى، رانچولارى قانداي. ول دا سول مالدىڭ ارقاسى عوي. سوندىقتان جايىلىمدار - باستى ماسەلە.

بۇنداي جوسپاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن بىرىنشىدەن جايىلىمداردى مەملەكەتتىك مەنشىگىنە قايتارۋ كەرەك. ودان باسقا ۇستانىمىز بەكەم بولۋى ءجون: شەتەلدىكتەرگە جەردى جالعا بەرۋگە بولمايدى، مەيلى زاڭدى تۇلعادا 49% بولسا دا، 1% بولسا دا.

مۇحتار تايجاننىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسىنان
Abai.kz
12 پىكىر