Жұма, 29 Наурыз 2024
Жаңалықтар 3338 0 пікір 4 Қазан, 2012 сағат 10:07

Бибігүл ЖЕКСЕНБАЙ, «Жетінші арна» директорлар кеңесінің төрайымы: Таяу уақытта отандық бағдарламалардың үлесі артады

- «Жетінші арна» ойын-сауық бағдарламаларын шығару жөнін­дегі Endemol компаниясының стра­тегиялық әріптесі болып табы­латын «ВайТ Медиа» компаниялар тобымен жасаған ұзақмерзімді келісімнің нәтижесінде өзінің даму стратегиясын толығымен өзгертті. Бұл телеарнаның ұстанған бағы­тына, саясатына әсер ете ме?
- «Жетінші арна» даму стра­тегиясында ойын-сауық бағытын ұстанады. Ал Endemol және «ВайТ Медиа» компаниялары біз­дің даму стратегиямызға ла­йық­ты, қажетті бизнес порт­фо­лио­сын иеленген. Көрермен ауди­ториясының талғамын, жас ерекшеліктерін, сұранысын ес­кере отырып, әріптестеріміздің туын­дыларының арасынан отан­дық аудиторияға қажетті өнім­дер­ді контентімізге топтастырдық.
- Отандық сандық теленарықта ре­сейлік контент басым деп ойла­май­сыз ба? Ал жүз пайызға қа­зақ­стандық көрермен үшін Қа­зақ­-
станда жасалынған отандық кон­­тентке өзінділік, форматтар мен идеялардың жетіспеушілігі жайында айтарыңыз бар ма?
- Ұлттық арналардың телеви­зия­лық эфирінде шынымен де ресейлік контент үлесі басым. Бі­ріншіден, қазақстандық көрер­мендердің талғамы ресейлік аудитория талғамына жақын болуында, сондықтан ресейлік контенттер әркезде жоғары бе­-

- «Жетінші арна» ойын-сауық бағдарламаларын шығару жөнін­дегі Endemol компаниясының стра­тегиялық әріптесі болып табы­латын «ВайТ Медиа» компаниялар тобымен жасаған ұзақмерзімді келісімнің нәтижесінде өзінің даму стратегиясын толығымен өзгертті. Бұл телеарнаның ұстанған бағы­тына, саясатына әсер ете ме?
- «Жетінші арна» даму стра­тегиясында ойын-сауық бағытын ұстанады. Ал Endemol және «ВайТ Медиа» компаниялары біз­дің даму стратегиямызға ла­йық­ты, қажетті бизнес порт­фо­лио­сын иеленген. Көрермен ауди­ториясының талғамын, жас ерекшеліктерін, сұранысын ес­кере отырып, әріптестеріміздің туын­дыларының арасынан отан­дық аудиторияға қажетті өнім­дер­ді контентімізге топтастырдық.
- Отандық сандық теленарықта ре­сейлік контент басым деп ойла­май­сыз ба? Ал жүз пайызға қа­зақ­стандық көрермен үшін Қа­зақ­-
станда жасалынған отандық кон­­тентке өзінділік, форматтар мен идеялардың жетіспеушілігі жайында айтарыңыз бар ма?
- Ұлттық арналардың телеви­зия­лық эфирінде шынымен де ресейлік контент үлесі басым. Бі­ріншіден, қазақстандық көрер­мендердің талғамы ресейлік аудитория талғамына жақын болуында, сондықтан ресейлік контенттер әркезде жоғары бе­-
дел көрсеткішін көрсетуде. Екін­шіден, телеарналар үшін ресейлік жобаларды көрсету құқығы мен­шікті премьералық өнімді шығару құнына қарағанда едәуір арзанға түседі. Осыған байланысты эфир­де телеконтенттің жетіспеушілігі өзінділік, идеялар мен формат­тардың жетіспеушілігінен бұрын, ең алдымен экономикалық жағ­дайға тәуелді. Қазіргі таңда ұлт­тық ақпарат таратушылардың жарнамалық табысы тұрақты түрде ұлғаюда, осыған сәйкес телеарналардың сапалы премье­ралық контенттер шығындары да өсуде. Ал ұлттық бағдарламалар­дың таяу жылдары телеэфирдің басым үлесін иемденуіне алғы­шарттар басым.
- Cіздің көзқарасыңыз бойын­ша, Қазақстан телевизиялық кон­тенті қандай болуы керек?
- «Жетінші арна» жаңа даму стратегиясы жоғарыда аталған талаптарды біріктіре отырып, барлық әлемде танымал атанған ойын-сауық бағдарламаларын, сонымен қатар премьералық ұлт­тық контентті дамудың негізгі ба­ғыты ретінде таңдады. Осылай­ша «Жетінші арнаның» жаңар­тылған бағдарламалар кестесін, біріншіден - еуропалық танымал ойын-сауық шоулары, ал екінші­ден - ұлттық менталитетіміз бен салт-дәстүр ерекшелігімізді еске­ре отырып жасалынған, арнайы бейімделген және біртума қазақ­стандық телебағдарламалар құ­рамақ.
-Жаңа тартымды ТВ-өнімдерді шығару үшін әріптестер іздестіру қалай жүргізіледі?
- «Жетінші арна» бұл жағынан айрықшаланды. Біздің жаңа даму тұжырымдамамыз, тек әртарап­тандырылған жобалар кітапха­на­сына ие стратегиялық әріптес ұсына алатын, эфирге үлкен кө­лемдегі премьералық контентті орналастыруды қарастырады. Сондықтан өнім шығару, бейім­деу және контентті дистрибу­ция­лау саласында әріптестік үшін «ВайТ Медиа» және Endemol компанияларын таңдадық. Ком­паниялардың телеарна эфиріндегі үлес жиынтығы шамамен 25 па­йыз­ды құрайды. Әріптестік кө­рермендерге, әлемнің көптеген елдерінде табысты өткен ең таны­мал халықаралық ойын-сауық шоуларын, сонымен қатар жаңа ұлттық біртума және бейімделген жобаларды көрсетуімізге мүмкін­дік беріп отыр.
- Қазақстанда жаңа өнімдерді шығару инвестиция үшін тартымды болып санала ма?
- Қазақстанда телеөндіріс нар­қы даму жолында. Сондықтан премьералық ұлттық контентті инвестициялау, сөзсіз тартымды. Атап айтқанда, қазақстандық сериалдар мен бағдарламалар бедел көрсеткіштері тұрақты өсу­де. Бұл дегеніміз, әсіресе, телеар­налардың жалпы санын 10 есеге өсіретін, Қазақстанның цифрлік ақпа­рат тарату жүйесіне көшкен­нен кейінгі ұлттық контентке сұ­раныстың ұлғаятынын атап өтке­німіз жөн. Осыған байланысты біртума өнімдерді шығаруды ин­вестициялауды қазіргі уақыттан бастау қажет. Ол жағдай - кең кө­лемді жобалар кітапханасын шо­ғырландыруға, оны цифрлік ақ­парат таратуға көшкеннен кейінгі ақшалы ету құқығына мүмкіндік береді.
- Отандық теленарықта ре­сейлік контент басым деп ойла­майсыз ба? Ал жүз пайызға қа­зақстандық көрермен үшін Қа­­зақстанда жасалынған отандық контентке өзінділік, форматтар мен идеялардың жетіспеушілігі жайында айтарыңыз бар ма?
- Ұлттық арналардың телеви­зиялық эфирінде шынымен де ресейлік контент үлесі басым. Бі­ріншіден, қазақстандық көрер­мен­дердің талғамы ресейлік ауди­тория талғамына жақын бо­луын­да, сондықтан ресейлік кон­тент­тер әркезде жоғары бедел көр­сеткішін көрсетуде. Екіншіден, те­леарналар үшін ресейлік жоба­ларды көрсету құқығы меншікті премьералық өнімді шығару құнына қарағанда едәуір арзанға түседі. Осыған байланысты эфир­де телеконтенттің жетіспеушілігі өзінділік, идеялар мен формат­тардың жетіспеушілігінен бұрын, ең алдымен экономикалық жағ­дайға тәуелді. Қазіргі таңда ұлт­тық ақпарат таратушылардың жарнамалық табысы тұрақты түрде ұлғаюда, осыған сәйкес те­леар­налардың сапалы премьера­лық контенттер шығындары да өсуде. Ал ұлттық бағдарламалар­дың таяу жылдары телеэфирдің басым үлесін иемденуіне алғы­шарт­тар басым.
- Байланыс және ақпарат ми­нистрлігі цифрлік телевидениеге көшу жоспарын дәйектеді. Жоспар бойынша, Қазақстанның цифрлік ақпарат тарату жүйесіне көшуі 2015 жылға дейін жүзеге асырылуы керек. 2010 жылдың 1 желтоқ­са­нынан бастап Қазақстанның бар­лық аймақтарына ақысыз не­гізде көрсетілетін, 40 телеарна ақ­па­рат тарататын (қазақстандық және ре­сейлік) цифрлік спутниктік ақ­парат тарату жүйесі іске қосылды. Осы жайында айтарыңыз бар ма? Бұл қаншалықты тиімді және уақы­ты­лы?
- Цифрлік спутниктік ақпарат тарату жүйесінің іске қосылуы Қазақстанның 2015 жылға дейін жоспарлап отырған цифрлік ақ­парат тарату жүйесіне көшу бағ­дарламасының бастамасы деп ой­лаймын. «Цифрлікке» көшу ірі телеарналардың эфир ширегін
25 пайызға кеңейтеді. Дегенмен республикамызда телевизиялық сигналды қабылдау әркелкілігі бүгінгі күннің өзінде ұлттық ақпа­рат таратудың дамуын тежеуде. «Қазақстандық телекоммуни­ка­циялар» акционерлік қоғамының DVB-S2 MPEG4 спутниктік фор­матына көшуі бұл мәселенің ше­шімі болмақ, атап айтсақ 40 ре­сейлік және қазақстандық теле­-
ар­налар, оның ішінде біздің ар­намыз бүгінгі күні шекаралық аймақтарға да жетімді. Бұл те­леарналардың өз сигналдарын та­ратуда жұмсалатын шығын кө­лемін азайтып, кешенді цифрлік ақпарат тарату жүйесіне көшкенге дейін өз аудиториясын неғұрлым кеңейтуге мүмкіндік жасайды.
- Журналистерге берген сұх­ба­тыңызда, телеарнаның жаңа кес­тесі 80 пайыз премьералардан тұ­рады. Олардың арасында Endemol компаниясының көпке танымал The Money Drop британдық шоуы бар. Сондай-ақ көрермендерге «ВайТ Медианың» «Нағыз өмір» атты докудрамасы мен Endemol-дың әлемге танымал жобалары - SupersizeSuperskinny, WipeOut USA, ExtremeMakeover: HomeEdition, SnogMarryAvoid және тағы басқалардың қазақстандық нұсқа­лары ұсынылатын болады» деген едіңіз? «Тым батысшыл-ресей­шіл» болып кетті деген сыннан қо­рық­пайсыздар ма?
- Жоғарыда айтқандай отан­дық телеөнім шығарушылары әлі де болса шетел контентіне бәсе­кеге тұрарлықтай дәрежеге жет­кен жоқ. Арнамыз ұсынып отыр­ған Endemol компаниясының көп­ке танымал The Money Drop британдық шоуы қазақстандық көрерменнің көзайымына айнал­ды. SupersizeSuperskinny, WipeOut USA, ExtremeMakeover: HomeEdition, SnogMarryAvoid бағдар­ламалары сапалы дубляж жаса­лып, сұранысы жоғары бағ­дар-
­ламалар қатарына енді. Жаңа мау­сымда арнамыздың контент қорын әлем көрермендері сүйіп көретін бағдарламалармен қатар, атап айтқанда отандық жобалар-
ды ұсынуға аса мән бер­дік. Ал­ғаш­қы қазақстандық доку­драма жанрын­да түсірілген «По­бег из аула» сериалы, «KZландия» жо­басы өз жалғасын тапты. Жо­ба­лардың екінші маусымы алғаш­қысынан әлдеқайда өзгеше, жаңа қырынан көрініс тауып көрер­мен­нің талғамынан шығатынына үміттіміз. Осы маусымдағы тың жобаларымыз - «АЙНА on-line» жобасы мен «Қуырдақ» әзіл-сы­қақ шоуы. Ал тың жобаларымызды бағалау көрермен еншісінде.
- Сіз басшысыз. Ал басшы идея­лардың генераторы. Асылбек Ықсан «Айқынға» берген сұх­батында «Қазақстандық телеар­налардың басым көпшілігі жобаны жерсіндіру, халықтың танымы мен табиғатын ыңғайлау деген мүлдем жоқ. Тікелей көшірме жасай салады» деген еді. Сіздерде жаңа жобаларды талқылау, эфирге жол­дама беру жағы қалай шешіледі?
- Әлемдік телеиндустрияда «бейімдеу» деген түсінік бар. Әлем халқы сүйіп көретін, бір­не­ше елде сәтті өтіп, аудитория сұ­ра­нысына ие болған жобаларды бейімдеу бүгінгі нарыққа тән заңдылық. Осы заңдылыққа сай, әлемнің 12 елінің телекөрер­мен­де­рінің көзайымына айналған Endemol-дың The Money Drop британдық шоуын қазақстандық көрермен талғамына бейімдеп ұсындық. ТМД елдерінің теле­кө­рермендерінің сүйіп көрер «ВайТ Медиа» компаниясының ең сәт­-
ті жобаларының бірі «Фабрика звезд» музыкалық шоуын қазақ­стандық аудиторияға бейімдеп, көрермен бағалауымен талантты жастарға отандық эстрадаға шы­ғуына жолдама бердік. Отыз жыл­дан астам көрермен үшін ең таң­даулы бағдарламаның бірі атанған әйгілі «ЧТО? ГДЕ? КОГДА?» зияткерлік ойынын отандық біл­гір­лерді топтастыра отырып, кө­рермендерімізге бейімдеп ұсын­дық. Қазақстандық зияткерлердің алғырлығы мен тапқырлығы кө­рер­мен назарынан тыс қалмағаны да анық. Жаңа маусымда Endemol компаниясының әлемнің 35 елін­де бейімдеген әйгілі Strictly Dancing халықаралық форматын «Звезд­ные танцы/ Жұлдыздар би шашуы» жобасын қазақстандық көрерменге сый-тарту етпекпіз. Отандық телевидение, эстрада, өнер майталмандары қатысатын әсерлі шоу апта сайын көрер­мен­дерімізді ғажайып би әлемінің қыр-сырымен тәнті етпек. Жаңа маусымдағы сый-сияпатымыздың бірі - әлемнің 22 елінде ұсыны­лып отырған канадалық Un gare, une fille форматынан бейімделген «Марат и Жанна» сериалы. Се­риалдың басты рөлдерін есімдері белгілі Сергей Погасян мен Ғайни Құдайбергенова сомдайды. Жаңа маусымда «Знаки» атты отан­дық мистикалық жоба ар­намыздың эфир тізбегінен орын алды. Жоба жүргізушісі Венера Нығматуллина.
-Сіздің телеарнаның жаңалық­тар бюросы жаңалықтарды беру форматы, сюжетті сөйлету жағы­нан БАҚ-қа үлкен серпіліс алып келді. «Нысана» бағдарламасының нысанаға дөп тигенін көзіқарақты көрермен біледі. Алдағы уақытта саяси астары бар бағдарлама да­йын­дау жоспарда бар ма?
- Қазақстандық қауымға жа­ңа­лықтар ұсынуда арнамыздың ұстанған даму стратегиясындағы басты бағыттарды назарға алдық. Олай дейтініміз - біріншіден, жаңалықтар ұсыну форматы жаңашаланды, екіншіден, жаңа­лықтар тізбегінде өзектілік пен ақиқатты алға тұттық, еліміздің өңір­лерінде тілшілер қосыны мен алыс-жақын шетелдерден арнайы арнамыз үшін, қазақстандық кө­рермен үшін ең соңғы жаңалықты оқиға орнынан тікелей жеткізетін стрингерлерді тарттық (Ресей, Гру­зия, Қырғызстан, Израиль). Әлемдік маңызды іс-шараларды тікелей көрермендерімізге жет­кізу мақсатында арнайы тілші­лерімізді әлемге маңызды жаңа­лықтарды іс-шара орнынан жеткізу мәселесін де қарастыр­дық.
«Нысана» қорытынды сарап­тамалық-ақпараттық бағдарла­масы - қазақстандық телеин­дустрия­да және көрермен ал­дын­да өз орнын алған бағдарлама. «Нысана» бағдарламасының шы­ғармашылық тобының шеберлігі халықаралық, республикалық байқаулардан да жоғары баға­ла­нуда. Бір ғана бағдарламаның шы­ғармашылық тобының жет­-
кен жетістіктері ауыз толтырып айтар­лықтай. Шығармашылық топтың қандай да бір байқауға қатысуына арна басшылығы тара­пынан ұдайы жағдай жасалынған. Мысалы, «Нысана» бағдарлама­сының тілшісі Айнұр Омар 2011 жылы «Сорос Қазақстан» қайы­рым­дылық қоры ұйымдастырған журналистер арасындағы байқау­дың Гран-при жүлдесінің иегері. Жан дертіне шалдыққандар мәсе­лесін қозғаған «Бөлмедегі бөлек әлем» материалы байқауға ұсы­нылған материалдар арасында жеңімпаз атанып, тілшіміз қазақ­стандық дәрігерлер делегациясы құрамында Литваға тәжірибе алмасуға жолдама алды. Радиоло­гия және онкология институты ұйымдастырған байқауда «Өмір сүруге құқылы» атты материалы­мен жеңімпаз атанып, ақшалай сый­лықпен марапатталды. «Ны­сананың» нысанасын дәлдеп жүр­ген тілшілеріміздің бірі Ми-рас Мұ­­қашев ағымдағы жылы АҚШ-тың халықаралық дамуды қолдау агенттігі ұйымдастыруы­мен қазақстандық журналистер арасында өткізген байқауының бас жүлдесін қанжығасына бай­лады. «Құрт ауруымен күрес» та­қырыбындағы тілшіміздің мате­риалы жүзден жүйрік атанды. Бағдарламаға ағымдағы жылда енгізілген жаңашылдық - «Ілмек» рубрикасының көрермен назары­на ұсынылуы. Айдар жүргізушісі Илхам Ибрагим аптаның шулы-даулы, резонансты ақпарларын ілмекке іліп, көрермен талқысына ұсынуда. «Нысана» отандық са­раптамалық бағдарламалар ара­сында тұрақты алдыңғы үштік қатарында бағалануда, қазақтілді сараптамалық бағдарламалар ара­сында көш бастап тұрған, көрер­мен қауымының асыға күтер, са­палы әрі тартымды бағдар­ла­ма-
­ның бірі екені даусыз.
- Әңгімеңізге рақмет!

Сұхбаттасқан
Гүлбаршын АЙТЖАНБАЙ

"Айқын" газеті

0 пікір

Үздік материалдар

Алғыс айту күні

Алғыс айту күні және оның шығу тарихы

Жомартбек Нұрман 1569
Алашорда

Қожанов межелеу науқанында (Жалғасы)

Бейбіт Қойшыбаев 2264
Ғибырат

Қайсар рухты ғазиз жан

Мұхтар Құл-Мұхаммед 3553