Qazaq halqy men barlyq qazaqstandyqtargha!

Qazaqstan Respublikasynyng Preziydenti
Q.K.Toqaevqa

QR Premier-Ministrine,
Memhatshygha, Almaty, Núrsúltan, Shymkent
qalalary men oblys әkimderine,
Ministrlerge, qúqyq qorghau organdaryna

TShO, KPO(bv), Manghystaumúnaygaz,
Aqtóbemúnaygaz, Temirtau-Mittal
t.b. eldegi 8 myng sheteldik kompaniyalar men
qarjy instituttaryna

Qúrmetti otandastar!
Qúrmetti Qasym-Jomart Kemelúly!

Halyqaralyq jәne Eldegi qoghamdyq úiymdar men qauymdastyqtar, ziyaly qauym men azamattardy biriktirgen «Qazaqstan Aliyansy» qauymdastyghy men eldegi qoghamdyq úiymdar 18 mln qazaqstandyqtyng atynan Arys qalasynyng túrghyndaryna kónil aitady jәne qoghamda qalyptasqan jaghdaylargha baylanysty tómendegini mәlimdeydi:

1. Tiyisti standarttargha say qaru saqtau qoymasynyng salynbauy men Arystaghy bolghan birneshe jarylysty qoghamda, úrlanghan qarudyng izin jasyru ýshin Qorghanys ministrligi jәne Qauipsizdik Kenesining istegen korrupsiyalyq qylmystary nemese nemqúraylylyghy dep qabyldauda. Sondyqtan:
- Otandastarymyzdy, «әr qazaq jalghyzym» dep, arystyqtargha kómek beruge shaqyramyz;

- Arystaghy qayghyly oqighanyng sebepterin anyqtaugha tәuelsiz Komissiya (resmy organdardan 15 jәne qoghamdyq úiymdardan 15 adamnan) qúrylyp, bir aida tiyisti qorytyndysyn shygharsyn (Qosymsha 2);
- Qauipsizdik Kenesining qúramy ózgertilip, ol qosymsha Arys-Komissiyasyndaghy qogham qayratkerlerimen tolyqsyn (Qosymsha 2);
- Óz halqyn qúpiya tyndau, baqylau ýshin RF FSB-gha bergen 4 mln dollar qarjyny Arys qoymalaryna bólgende eshqanday qayghy bolmas edi. Shetten tótenshe jaghday t.b. maman, әsker aldyrugha tiym salynsyn. Ol eldegi jaghdaydy qazirgiden ondaghan esege ushyqtyrady;
- Ýkimet, bir aptada zardap shekken Arystyng әrbir otbasyna jasalatyn kómekti bekitip, qyrkýiekten qalmay barlyq otbasy baspanamen qamtamasyz etilip, túrmys-biznes isteulerine tolyq jaghday jasalsyn;

2. Biz, Parlamenttik biylikke ótip, azamattardyng qúqyghy saqtalghan, әdil әri demokratiyalyq qogham ornatu t.b. qoghamdaghy mәselelerdi «maydanmen» emes, zandastyrylghan beybit miting, sheruler arqyly sheshuge qol jetkizemiz. «Jeltoqsan-86», «Oral azatyq qozghalysy-91» beybit sherulerining izbasarlary bizge, týbinde halyqty bólip, eldi ydyratyp tozdyratyn «arab kóktemi» emes, azattyqqa beybit jolmen jetken Ýndistannyng tandauy tiyimdi. Ol ýshin El bolashaghyn oilaytyn barlyq kýshter birikkende ghana maqsatqa jetemiz!;

3. Qoghamda qalyptasqan kýrdeli jaghdaygha baylanysty QR Parlamenti men Ýkimet jazghy demalyssyz júmys istep jyldyng ayaghyna deyin:
- barlyq zandar men Konstitusiyany BÚÚ adam qúqyghy turaly deklarasiyasy, OBSE talaby men halyqaralyq normalargha say týzetip qabyldasyn;
- jәne soghan say qúqyq organdary men sot reformalansyn;
- Sot pen prokuraturanyng biylikten tәuelsizdigi zandastyrylsyn;
- Últtyq qauipsizdik Komiytetining azamattardy sayasy kózqaras ýshin qudalauy, jeke isterine aralasuyna zanmen tiym salynsyn;
- Bas prokuratura songhy Preziydent saylauy kezinde polisiya t.b. qúqyq organdary men sottar tarapynan bolghan zang búzushylyqty shilde aiynda qoghamgha jariyalap, oghan jauaptylar jazalansyn;

4. Preziydent janyndaghy qoghamdyq Kenes qúramynyng jartysy qoghamdyq úiym ókilderinen qúralsyn (Qosymsha 1);

5. Aldaghy qyrkýiekten bastap PÁ, Parlament, Ýkimet, elshilikter t.b. memlekettik organdardyng isqaghaz, jinalys... barlyq sharalaryn qazaq tiline kóshirilip, Terminkom qúramynyng 50%-y qoghamdyq til janashyrlarymen tolyqsyn (Qosymsha 3);

6. Para alghan nemese korrupsiyagha qatysty sheneunikterding basshylary jauapqa tartylsyn. Korrupsiyagha qarsy kýres respublikalyq Komissiyasynyng qúramyna qoghamdyq úiymdardan 20 adam jәne әr oblystan on adamnan ensin) (Qosymsha 5);

7. Qazaqstan 500-den astam yaghny әlemdegi atom bombasy eng kóp jarylghan el. Óskemende radioaktivti qaldyqtardy jinaytyn jәne Almatyda AQSh-tyng bakteriologiyalyq laboratoriyalaryn ashu teris sheshim boldy. Chernobyli men Fukusimo apattarynan keyin Fransiya, Germaniya t.b. 50-den astam el AES-dan bas tartuda. Kómirsutegi men kómiri eki ghasyrgha jetetin jәne balamaly energetikadan EKSPO ótkizgen Qazaqstangha eshqanday atom stansasynyng qajeti joq. Qazaqstandyqtar AES salugha qarsy jәne Halyqaralyq tehnologiyalyq Konsorsium onyng ornyna qúny AES-tan 2 esedey arzan, quaty sonday, qauipsiz jәne ekologiyagha ziyansyz, balamaly stansa saludy úsynady;

8. Shetelge jer satu, ne jalgha beruge tiym salatyn jәne berilgen jerlerdi memleketke qaytaratyn «Jer turaly» zang qabyldansyn;

9. Kópbalalylar men jalghyzbasty analargha beriletin kómekti respublikalyq budjetke kirgizip, olardyng mólsherin 4-5 esege ósirilsin;

10. Qazaq, úighyr, tiybet t.b. halyqtargha genosid jasaghan Qytaydyng sayasatyn әlem qauymdastyghymen birge aiyptaymyz jәne ony qoldaghan Qazaqstan biyligin әshkereleymiz. Sayasy tútqyndar men 2016j. «Jer mәselesimen» sottalghandar týgeldey bosatylyp, Serikjan Bilәshting mәselesi ong sheshilsin;

11. «Miloserdiye» qorynyng basshylary 1986j. jeltoqsanda kóshege shyqqan jastardy saper kýregi, armaturamen úrugha qatysqan jendetter. Sol qordyng basshysy Arujan Saindy Preziydentting jeke qabyldauy qoghamda narazylyq tudyruda. Búl qorgha «Samrúq-Qazyna» ÁAQ t.b. budjetten negizsiz bólingen milliardtaghan qarjynyng qayda ketkenin Qarjy polisiyasy men prokuratura tekserip, qorytyndysy jariyalansyn;

12. Qazaq, qogham jәne jastar ortaghasyrlyq sanadaghy, kýni ótken diktatorlyq rejimde ómir sýrmeydi. Qoghamda qalyptasqan qayshylyq pen daghdarystyng negizgi sebebi oligarhiyalyq, satqyn biylik. Jalpyhalyqtyq jәne memlekettik meyramdarynan basqagha budjetten qarjy bóluge jәne jeke basqa tabynudy dәripteytin kóshe, qala t.b. attaryn berip, eskertkish salugha tiym salynsyn;

13. QR Ýkimetining «Núrly jol», Industrialidyq-innovasiyalyq baghdarlama, «Ruhany janghyru...», aimaqtardaghy t.b. jobalary negizinen korrupsiyalyq shema boyynsha qúrylghan:
- 2015-2018jj budjetten úrlanyp shetelge ketken 15 trln tg astam qarjy osy jobalardan úrlanghan. Mysaly, Esep Komiyteti innovasiyagha bólingen 505 mlrd tg basqa maqsatqa júmsalyp, QR BjGhM bólgen 94 mlrd... úrlanghanyn jәne osy ministrlikte E.Saghadiyevting kezindegi sybaylas jemqorlyq anyqtaluda;
- QR BjGhM ghylymy jobalarynyng 95% óndiriske enbey arhivterde qaluda, mektep-uniyversiytetterding bilim dengeyi HHgh. ekinshi jartysynda qalghan, oqu oryndary men GhZY laboratoriyalyq qúraldarmen 30-35%-gha jabdyqtalghan, zamanauy ghylym men tehnologiya oqytylmaydy;
- 1991-2018jj QR IjDM elde birde-bir otandyq rasionalidy úsynysty óndiriske endirmedi, innovasiyanyng ekonomikadaghy ýlesi 0,96% (AQSh-52%, Shveysariya-61%), kәsiporyndardyng innovasiyalyq belsendiligi 7% (AQSh-32%...), QR innovasiyanyng damuynan-82, medisina-90, suisidten әlemde aldynghy ýshtikke kiredi...
- «Ruhany janghyru...» baghdarlamasynda jýzdegen milliongha sakralidy Qazaqstan yaghny «O, dýniyelik»-ýngirlik sanany uaghyzdaytyn jobalargha jýzdegen mln qarjy bólip otyrghan QR MjSM últtyq óner men sportty (songhy 5 jyldaghy kórsetkishi 2-3 ese tómendedi) keri ketirude. Búl ministrlikte últtyq óner men mәdeniyetti damytatyn jýieli júmys joq;
- QR AjQDM ashylghaly memlekettik tilding aqparattyq kenistik, internet, BAQ pen shyghatyn basylymdardaghy ýlesi 20%-dan tómen kýiinde qaluda. Memleketting internet jýiesi qalyptastyrmaghan búl ministrlikting júmysy syn kótermeydi;
- Almaty men el astanasynda innovasiyagha jylyna 130-140 mln tg, al LRT-nyng әr kilometrine $85 mln bólingen. Ol Tashkenttegi dәl osynday jobadan on ese, Kiyevtegi poezdyng jyldamdyghy 8 ese jobadan 3,5 ese qymbat. Memlekettik dengeydegi korrupsiya!

14. Al, QR IjDM (Qasymbek, Sklyar), QR BjGhM (Aytmaghambetov), Almaty (Saghyntaev) men Núrsúltan (Kólginov) qalalarynyng әkimderi QR Parlamenti men «NúrOtan» partiyasy bekitip, Elbasynyng 2017-2018jj. joldaulary men modernizasiyanyng bes baghytyna kirgen jәne Singapur, Týrkiya t.b. elderde qabyldanyp jatqan, BÚÚ normalaryna say dayyndalghan, kórsetkishteri Ýkimet jobalarynan 3,5-10 ese tiyimdi jәne 30-40 jylgha ilgeri, adam kapitalyn, kvanttyq ghylymdar men tehnologiyany, turizmdi qarqyndy damytatyn «Qazaqstannyng jana industrialidyq strategiyasy», «Almaty men Núrsúltandy kompleksti damytu», «Halyqaralyq innovasiyalyq Park» jobalaryn iske asyrugha kedergi keltirude;

15. QR MjSM (Rayymqúlova), QR AjQDM (Abaev), QR BjGhM «Ruhany janghyrugha ...» úsynylghan:
- Qazaq ónerining 7 salasy boyynsha Parijde kórme úiymdastyryp, mamandar dayyndau jәne eldegi mәdeniyet oshaqtarynda master-klasstar ótkizu;
- 10 mln adamdy qashyqtyqtan qazaq tiline ozyq metodikamen oqytyp, әlem uniyversiytetterinde qazaq tili kafedralaryn ashu;
- Qazaqstanda adam kapitalyn BÚÚ standarttaryna say damytu;
- Ál Farabiyding 1150-jyldyghyn ótkizu ayasynda YuNESKO-da t.b. sharalar ótkizu;
- «Álem tarihyndaghy týrki órkeniyetinin» jýz tomdyghyn shygharu siyaqty elding halyqaralyq bedelin arttyratyn basymdy jobalardyng iske asuyna kedergi boluda;

16. Aqmola oblysynyng әkimi (Marjakbaev) QR Ýkimetining «Mediateka Kz» pilottyq jobasyn iske asuyna kedergi keltirude.
Songhy 50 jylda ghylym, tehnologiya, ekonomikadaghy janalyqtardyng 70%-yn ashqan, qúramynda әlemning 3500 ghalymy, onyng ishinde TOP-500 jәne 87 Nobeli laureattary bar Álemdik innovasiyalyq Qor (WIF) jәne әlemning TOP-50 tehnologiyalyq kompaniyalarymen birge dayyndalghan 14, 15, 16 baptardaghy jobalar Ýkimetting tiyisti baghdarlamalaryna engizilsin;

17. El ekonomikasynyng 80%-yn sheteldik kompaniyalar basqarsa, biylik qalghan últtyq kompaniyalar men strategiyalyq nysandardy satuda. Memlekettik organdardyng burokratiyasynan elge jyl sayyn keletin shyghyn $25-33 mlrd. Osynday jaghdayda janadan ministrlikter ashu jәne әkim kezinde qanghyghan itterdi atugha 70 mln tg, kópbalaly analargha kómekke 90 mln tg bólgen Súltanov siyaqtylardy taghayyndau essiz nadannyng tirligi. Ýkimet pen ministrlik, әkimdikterding qogham damuyna kedergi bolyp otyrghan funksionalidyq qyzmetteri ózgertilip, ministrlikter, sheneunikter men qúqyq salasy qyzmetkerlerining sany eki esege qysqartylsyn;

18. Preziydent janynan bilim, ghylym, tehnologiya (innovasiya) jәne biznesti damytu qoghamdyq Komissiyasy qúrylsyn (Qosymsha 4);

19. Sheteldik jәne birikken kompaniyalardaghy QR jәne shetel azamattarynyng qarjylary tenestirilip, olardaghy bizding azamattardyng ýlesi 85%-dan joghary boluy qamtamasyz etilip, kómirsutegi jәne shiykizat óndiretin kompaniyalargha halyqaralyq standarttargha say nemese Norvegiya ýlgisimen progressivti salyq endirilsin. 1990 jyldary qabyldanghan OSRP qayta qaralsyn. Elde enbektenip jatqan shetel azamattaryna Fransiya, AQSh, Angliyanyng QR-daghy elshileri men olardyng otbastarynan ýlgi alyp qazaq tilin ýirenulerin úsynamyz. Ol, әlemde 144 memleket pen órkeniyetter qúrghan týrkining tili. Mysaly «Breton» degen sózden bastap, Angliyadaghy 326 toponomikanyng týbiri osy tilde. Kataloniya (Got-Alan eli), Balkan, Qyrym, Samara, Arkaiym, Baykal... Karakas t.b. bes qúrlyqqa taraghan osy úly til dep týsinu kerek;

20. Eldegi barlyq kenoryndary men strategiyalyq obektiler Últtyq kompaniyalargha qaytarylyp, olardyng el ekonomikasyn ózderi basqaruy turaly jәne biznestegi jeke bireulerding otbasylyq basymdyghy, monopoliya men reyderlikke qarsy jәne basqa elding mýddesine qyzmet etetinderdi qylmysker dep tanu turaly zandar qabyldansyn;

21. Qazaqstanda salynugha josparlanghan Qytaydyng 51 kәsiporynynyng júmysy, olardyng ekologiyalyq normalargha say jәne ekonomikalyq qajettiligi qoghamdyq úiymdardan qúrylghan tәuelsiz ekspertterding sheshimi shyqqansha jәne halyqaralyq normalargha say jergilikti túrghyndardyng ong sheshimi bolghansha toqtatylsyn;

22. Tәuelsizdik jyldary elden zansyz shygharylghan ofshor, bankterdegi qarjy, mýlik t.b. elge qaytaru turaly resmy sheshim qabyldanyp, olardy elge qaytarudy Álemdik bank t.b. qarjy instituttarymen birge iske asyrylsyn!;

23. «Qazaqstannyng jana industialidyq strategiyasy» jobasy negizinde Últtyq ekonomika men biznesti damytatyn baghdarlama qabyldansyn.
Qoghamnyng ong damuyna tikeley әser etetin jogharydaghy sharalar aldaghy qyrkýiekke (3, 19, 20, 21, 22, 23 baptar 2020 jyldyng nauryz aiyna) deyin sheshilmegen jaghdayda Býkilhalyqtyq referendum arqyly әr әkim, ministr, qúqyq organdary, Premier-ministr men orynbasarlary, Parlament, Preziydentke senimsizdik tanytylyp, olar júmystan ketedi jәne qylmyskerler jazalanady!

Qúrmetpen,

Halyqaralyq Euraziya ghalymdary men qogham-memleket qayratkerlerining qauymdastyghy (Pariyj-Stambul),

Halyqaralyq jurnalister qauymdastyghy (London),
Qazaqstan jastary qauymdastyghy,

Kópbalaly analardyng respublikalyq jәne oblystyq - barlyghy 12 qauymdastyghy,

«Oyan Qazaqstan» qoghamdyq úiymy,

«Atajúrt-eriktiler» qauymdastyghy (tirkelmegen),

«Atajúrt-jastar» qauymdastyghy

«Núr Otan», «Aq jol», «Azat», JSDP partiyalary, «Samúryq-Qazyna» ÚÁQ» AQ, «Atameken» ÚQP, Qazaqstan Halyqtary Assambleyasy, Qazaqstan ghalymdar Odaghy, Jazushylar odaghy, Qazaqstannyng qarjygerler, tәuelsiz kәsipkerler, rektorlar qauymdastyghy t.b. 37 respublikalyq qoghamdyq úiymdar qúrghan «Qazaqstan Aliyansynyn» (tirkelmegen) Úiymdastyru alqasy:

MYRZAHMETOV Mekemtas – QR ÚGhA akademiygi, filologiya ghylymdarynyng doktory, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;

GhABBASOV Sovet-Han – medisina jәne pedagogika ghylymdarynyng doktory, QR enbek sinirgen qayratkeri, Mahambet syilyghynyng laureaty;

SÁBDEN Orazaly – Qazaqstan ghylymdar qauymdastyghynyng Tóraghasy, akademiyk, QR memlekettik syilyghynyng laureaty;

ÁUEZOV Múrat – M.O.Áuezov atyndaghy qordyng Tóraghasy, Qazaqstan Respublikasynyng Tótenshe jәne ókiletti elshisi, ghalym;

ELEUSIZOV Mels – Qazaqstannyng ekologiyalyq Odaghy men kәsiporyndary «Tabighat» qauymdastyghynyng Preziydenti;

BATTALOVA Zәuresh – «Qazaqstanda parlamentarizmdi damytu qory» Qoghamdyq qorynyng preziydenti, JSDP Prezidium mýshesi;

TOQAShBAEV Marat – «Preziydent jәne halyq» gazetining Bas redaktory, QR PGhA akademiygi, professor;

QALYBAY Jarylqap – «Anyz Adam-Júldyzdar otbasy» jornaldarynyng bas redaktory;

SÁRSENBAY Rysbek – jornaliys, qogham qayratkeri

Qazaqstan ghalymdary, aqyn-jazushylary, memleket jәne qogham qayratkerleri atynan:

NÚRPEYSOV Ábdijәmil – jazushy, QSRO Memlekettik syilyghynyng laureaty;

SÝLEYMENOV Oljas –aqyn, Enbek Eri, QR Tótenshe jәne ókiletti Elshisi;

AYTBAEV Ómirzaq – filologiya ghylymdarynyng doktory, professor, QR ÚGhA akademiygi, Halyqaralyq «Qazaq tili» qoghamynyng Tóraghasy;

ÓTELBAEV Múhtarbay – fizika-matematika ghylymdarynyng doktory, professor, QÚA akademiygi, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;

ELEMESOV Kópmaghambet – auyl sharuash.ghylymdarynyng doktory, professor, akademiyk;

QABYShÚLY Ghabbas – jazushy, Halyqaralyq «Alash» әdeby syilyghynyng laureaty, Qazaqstannyng qúrmetti jornaliysi;

NÝSIPJANOV Núrghaliy – QR Halyq әrtisi, qogham qayratkeri;

TÚRSYNBAEV Baltash – memleket qayratkeri, QR Tótenshe jәne ókiletti Elshisi;

AYTALY Amangeldi – zang ghylymdarynyng doktory, professor;

RAQYShEV Bayan – QR ghalymdar Odaghynyng viyse-preziydenti, QR ÚGhA akademiygi, QazÚTU kafedra mengerushisi;

JÚMADILOV Qabdesh – QR halyq jazushysy, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;

ISABEKOV Dulat – «Mәdeniyet» jurnalynyng bas redaktory, jazushy-dramaturg, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;

SMATAEV Sofy – jazushy, Halyqaralyq «Alash» әdeby syilyghynyng laureaty;

MEDETBEK Temirhan – aqyn, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;

ESDAULET Úlyqbek – aqyn, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty, Qazaqstan jazushylar Odaghynyng Tóraghasy;

ÁUBÁKIROV Toqtar – gharyshker, Kenes Odaghynyng batyry, «Halyq qaharmany», QR Parlament deputaty (2000 jyldary);

ERMANOV Jýrsin – aqyn, qogham qayratkeri;

FAZYLOV Aytqoja – professor, qogham qayratkeri;

ÝShKEMPIROV Jaqsylyq – Enbek Eri, Olimpiada chempiony (1980);

JÚMADILDAEV Asqar – fizika-matematika ghylymdarynyng doktory, professor;

ARALBAY Núghman – biol. ghylymdarynyng doktory, professor, «Jaratylystanu ghylymdary jәne innovasiyalyq tehnologiyalar» GhZY diyrektory;

QOJAHMET Hasen – qogham qayratkeri, kompozitor;

NESIPBAEVA Kaliya – tarih ghylymdarynyng doktory, professor;

BURBAEVA Galiya – ghalym, qogham qayratkeri;

QÚLKENOV Mereke – jazushy, Qazaqstan jazushylar odaghynyng hatshysy;

BAPY Ermúrat – OSDP tóraghasy, qogham qayratkeri;

KENEBAY Júmash – aqyn, Halyqaralyq YuNESKO syilyghynyng laureaty;

ISA Qazybek – "Qazaq ýni" gazeti preziydenti, aqyn, Halyqaralyq Alash syilyghy laureaty, Halyqaralyq Sergey Esenin atyndaghy syilyq - "Altyn kýz" ordeni iyegeri;

ASANQAZYQYZY Orazkýl – qogham qayratkeri, QR Parlamentining eks-deputaty;

ABDRAHMANOV Jeksen – qogham qayratkeri (Qaraghandy);

MUHAMEMETQALIQYZY Almahan – qogham qayratkeri;

MÚSA Altynbay – qogham qayratkeri;

BERIMBAYÚLY Baqytbol – qogham qayratkeri;

ShAMAHAYÚLY Quandyq – jazushy, qogham qayratkeri;

SARYM Aydos – Altynbek Sәrsenbayúly atyndaghy qordyng jetekshisi, Qazaq Últtyq Kenesi Tóraghasynyng orynbasary;

QOYShYBAEV Beybit – tarih ghylymynyng kandidaty, «Ádilet» tarihi- aghartu qoghamynyng preziydenti;

QAYSAROV Uәlihan – QR Parlamentining eks-deputaty, «Qazaqstan Aliyansy» respublikalyq qozghalysynyng Astana qalasy boyynsha Tóraghasy;

ÁLIBAEV Serikbay – QR Parlamentining eks-deputaty, qogham qayratkeri;

ANSAT Saduaqas – «Til saqshysy» gazetining Bas redaktory (Qyzylorda);

JÚMALY Rasul – sayasattanushy, diplomat;

NÚRYPBAEV Maqsat – «Alash joly» respublikalyq qozghalysynyng qúryltayshysy, qogham qayratkeri, zanger;

MÁKEN Edil – qogham qayratkeri;

ÁDIL Erjan – qogham qayratkeri (Qaraghandy);

ABAGhAN Múqtarhan – Kenesary Han qoghamdyq qorynyng Tóraghasy;

ShYMShYQOV Jankeldi – Astana qalalyq «Tәuelsizdikti qorghau» HDQ
úiymdastyru komiytetining tóraghasy;

JANDARBEK Zikiriya – tarih ghylymynyng kandidaty, Ahmet Yassauy atyndaghy Halyqaralyq Týrkistan uniyversiytetining professory;

ZEYNULLIN Amanjol – auyl sharuashylyghy ghylymdarynyng kandidaty, «Dala» institutynyng diyrektory;

QADYRBAEVA Aysúlu – aqyn, qogham qayratkeri;

QUANYShALIN Jasaral – qogham qayratkeri;

BAYTILEU Daniyar – qogham qayratkeri;

PIRMET Sharua – «Qazaqstan Aliyansy» respublikalyq qozghalysynyng OQO boyynsha Tóraghasynyng orynbasary, ghylym kandidaty, jazushy;

TÓLTEBAEV Sәdibek – psihologiya ghylymdarynyng kandidary, mektebining diyrektory;

AHMETOV Ázilhan – qogham qayratkeri, redaktor;

BÓTEY Bolat – qogham qayratkeri, redaktor-bloger;

ORYS Mamyrbay – qogham qayratkeri;

ShÁMShI Júmamúrat – aqyn, qogham qayratkeri;

GhABDOLLA Qajymúqan – «Qazaq Eli» gazetining Bas redaktory;

QANATBAEV Serik – veterinariya ghylymynyng doktory;

AYYPÚLY Rahym – JSDP Prezidium mýshesi, Qogham qayratkeri;

QALYBAY Maqsot – QR erekshe enbegi sinirgen zeynetker;

SAGIDULLAEVA Ayman – ústaz, qogham qayratkeri;

BABAMÚRAT Dәuren – «Bolashaq» jastar qozghalysynyng liyderi;

ERGhALIYEVA Baretta – «Demokratiya jәne qúqyq» halyqaralyq ortalyghynyng tórayymy;

ALIBAEV Aydar – ekonomist, JSDP Prezidium mýshesi;

KENJEBAY Myrzan – aqyn, QR mәdeniyet qayratkeri;

TÓREHANOV Ernst – jazushy, qogham qayratkeri;

MÚQANGhALIYEV Ermek – ghalym, qogham qayratkeri;

QAPTAGhAY Q. – «Halyq dabyly» qozghalysynyng tóraghasy;

QUAT Dәuren – «Qazaq әdebiyeti» gazetining Bas redaktory, jazushy;

SÁDUÚLY Biysenghazy – «Jeltoqsan aqiqaty» qoghamdyq birlestigining tóraghasy;

ÁZIMBAY Ghaliy – sayasattanushy, tarih ghylymdarynyng doktory;

ShÓRENOV Qazym – qogham belsendisi;

TÓLEEV Rysqaliy – «Nevada-Semy» qozghalysynyng Prezidium mýshesi;

BEYSEBAY TEGI Ruza – qogham qayratkeri (Pavlodar);

ISA Jasúlan – qogham qayratkeri, zanger;

BERKIMBAY Ardaq – jornaliys, ghalym;

MÚQTAY Quanysh – aqyn, qogham qayratkeri;

QANAFIYa Nazarbek – filologiya ghylymdarynyng kandidaty;

AQJIGIT Ómirzaq – tәuelsiz jornaliys;

MAYGhAZIYEV Sәken – «Múzart» ansamblining jetekshisi, әnshi;

ZAYTOV Rinat – aitys aqyny, qogham belsendisi;

SEYSENBAY Marghúlan – kәsipker, qogham qayratkeri;

TÓLESOVA Ásiya – qogham belsendisi;

UTEBEKOV Djohar – zanger, qogham belsendisi;

BAJKENOVA Gýlnara – jornaliys, qogham belsendisi;

TÚRSYNBAEV Rýstem – qogham belsendisi;

ÝSENBEK Jәnibek – qogham qayratkeri;

MÝKIBAY Auyt – qogham qayratkeri, jornaliys;

MÚQANOV Dәuren – audarmashy, әdebiyettanushy;

NÚR-AHMET Dos – "Últ patriottary"qozghalysynyng tóraghasy;

BÓTEEV Marat – «Allajar-qoldau» qoghamdyq qorynyng tóraghasy;

TÁLIMÚLY K. – Talghar audandyq memlekettik tildi oqytu ortalyghynyng diyrektory;

AShUÚLY J. – Qazaqstan sayasy qughyn-sýrginge úshyraghandar qauymdastyghynyng tóraghasy;

MÚHTARBEK S. – jornaliys, qogham qayratkeri;

BALQYBAY Múqaghaliy – qogham belsendisi;

KÁRIPJAN Amanghazy – aqyn;

Qosymsha 1 (hat №1-1/890, 28.06.2019j.)
QR Preziydenti janyndaghy qoghamdyq Komissiyagha mýshelikke qoghamdyq úiymdardan úsynylghan kandidattar tizimi:

MYRZAHMETOV Mekemtas – QR ÚGhA akademiygi, filologiya ghylymdarynyng doktory, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;
GhABBASOV Sovet - Han – medisina jәne pedagogika ghylymdarynyng doktory, QR enbek sinirgen qayratkeri, Mahambet syilyghynyng laureaty;
SÁBDEN Orazaly – Qazaqstan ghylymdar qauymdastyghynyng Tóraghasy, akademiyk, QR memlekettik syilyghynyng laureaty;
JÚMADILOV Qabdesh – QR halyq jazushysy, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;
ISABEKOV Dulat – «Mәdeniyet» jurnalynyng bas redaktory, jazushy-dramaturg, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;
SMATAEV Sofy – jazushy, Halyqaralyq «Alash» әdeby syilyghynyng laureaty;
MEDETBEK Temirhan – aqyn, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;
ESDAULET Úlyqbek – aqyn, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty, Qazaqstan jazushylar Odaghynyng Tóraghasy;
SÁRSENBAY Rysbek – jornaliys, qogham qayratkeri
ÁUBÁKIROV Toqtar – gharyshker, Kenes Odaghynyng batyry, «Halyq qaharmany», QR Parlamentining eks-deputaty;
TÚRSYNBAEV Baltash – memleket jәne qogham qayratkeri, QR Tótenshe jәne ókiletti Elshisi;
AYTALY Amangeldi – zang ghylymdarynyng doktory, professor;
JANALTAY Beshir – qogham qayratkeri, VVS-da júmys istegen belgili jornalis (London);
ÁLIBAEV Serikbay – QR Parlamentining eks-deputaty, qogham qayratkeri;
ZEYNULLIN Amanjol – auyl sharuashylyghy ghylymdarynyng kandidaty, «Dala» institutynyng diyrektory;
QOYShYBAEV Beybit – tarih ghylymynyng kandidaty, «Ádilet» tarihi- aghartu qoghamynyng preziydenti;
ANSAT Saduaqas – «Til saqshysy» gazetining Bas redaktory (Qyzylorda);
ASETKINA Aysúlu – jornaliys, qogham belsendisi;

Qosymsha 2 (hat №1-1/890, 28.06.2019j.)
Arystaghy qayghyly oqighany tekseru jәne QR Qauipsizdik Kenesine mýshelikke qoghamdyq úiymdardan úsynylghan kandidattardyng tizimi

BATTALOVA Zәuresh – «Qazaqstanda parlamentarizmdi damytu qory» Qoghamdyq qorynyng preziydenti, JSDP Prezidium mýshesi;
ÁUEZOV Múrat – M.O.Áuezov atyndaghy qordyng Tóraghasy, Qazaqstan Respublikasynyng Tótenshe jәne ókiletti elshisi, ghalym;
ELEUSIZOV Mels – Qazaqstannyng ekologiyalyq Odaghy men kәsiporyndary «Tabighat» qauymdastyghynyng Preziydenti;
TOQAShBAEV Marat – «Preziydent jәne halyq» gazetining Bas redaktory, QR PGhA akademiygi, professor;
FAZYLOV Aytqoja – professor, qogham qayratkeri;
AYTALY Amangeldi – zang ghylymynyng doktory, professor,
QALYBAY Jarylqap – «Anyz Adam-Júldyzdar otbasy» jornaldarynyng bas redaktory;
UMAROVA Ayjan – qogham qayratkeri, zanger;
ISA Jasúlan – qogham qayratkeri, zanger;
PIRMET Sharua – ghalym, qogham qayratkeri;
TOGhYSOV Amandyq – general, qogham qayratkeri;
QAYSAROV Uәlihan – QR Parlamentining eks-deputaty, «Qazaqstan Aliyansy» respublikalyq qozghalysynyng Astana qalasy boyynsha Tóraghasy;
ISA Qazybek – "Qazaq ýni" gazeti preziydenti, aqyn, Halyqaralyq Alash syilyghy laureaty, Halyqaralyq Sergey Esenin atyndaghy syilyq - "Altyn kýz" ordeni iyegeri;
AQJIGIT Ómirzaq – tәuelsiz jornaliys;
TÓLESOVA Ásiya – qogham belsendisi;
UTEBEKOV Djohar – zanger, qogham belsendisi;

Qosymsha 3 (hat №1-1/890, 28.06.2019j.)
QR MjSM janyndaghy terminkomgha mýshelikke qoghamdyq úiymdardan úsynylghan kandidattar tizimi

OSMAN Asyly – filologiya ghylymdarynyng kandidaty, QHA mýshesi;
QAPALBEKOV Bijomart – filologiya ghylymdarynyng kandidaty, Memlekettik tildi damytu institutynyng diyrektory;
SAGhIDOLLAEVA Ayman – mektep múghalimi;
RAEVA Gýlshat – filologiya ghylymdarynyng kandidaty, dosent;
QÚRMANBAY Sherubay – filologiya ghylymdarynyng doktory, professor;
ÁNES Gharipolla – filologiya ghylymdarynyng doktory, «Arys» baspasynyng diyrektory,
ASANQAZYQYZY Orazkýl – qogham qayratkeri, QR Parlamentining eks- deputaty;
QADYRBAEVA Aysúlu – aqyn, qogham qayratkeri
KÁRIPJAN Amanghazy – aqyn, qogham qayratkeri
ÁBIShTEGI Aqerke – múghalim, til mamany
NÚRYPBAEV Maqsat – «Alash joly» respublikalyq qozghalysynyng qúryltayshysy, qogham qayratkeri, zanger;

.
Qosymsha 4 (hat №1-1/890, 28.06.2019j.)
QR Preziydenti janyndaghy bilim, ghylym jәne tehnologiyany damytu qoghamdyq Komissiyasyna mýshelikke úsynylghan kandidattar tizimi

ÓTELBAEV Múhtarbay – fizika-matematika ghylymdarynyng doktory, professor, QÚA akademiygi, QR Memlekettik syilyghynyng laureaty;
JÚMADILDAEV Asqar – fiyz.-mat. ghylymdarynyng doktory, professor, akademiyk;
TOMSKIY Grigoriy – doktor fiyz.-mat.nauk, professor, Preziydent Akademiy KONKORD (Fransiya);
HILL Devid – doktor PhD, professor, diyrektor Vsemirnogo innovasionnogo Fonda (London);
FASh Frederik – doktor PhD, professor, soosnovateli kremniyevoy doliny «Sofiya-Antipoliys» (Fransiya);
DUDIN Ivan – «Honeywell-ASU-Kazahstan» kompaniyasynyng bas diyrektory;
TEREShENKO Sergey – preziydent Kazahstanskoy Assosiasiy pchelovodov;
IDRISOV Dinmuhamet – Predsedateli nabludatelinogo soveta TOO «Kazahstanskie kommunalinye sistemy»;
NABIYEV Jaughashty – qogham qayratkeri, kәsipker;
SEYSENBAY Marghúlan – kәsipker, qogham qayratkeri;
OSPANOV Bauyrjan – Predsedateli nabludatelinogo soveta IPK Zhersu;
MOLDAJANOVA Gulijan – chlen Soveta diyrektorov Fonda «Samruk-Kazyna»;
JAKUPOV Mansur – Gendiyrektor fransuzskoy kompaniy «Total»;
RAQYShEV Bayan – QR ghalymdar Odaghynyng viyse-preziydenti, QR ÚGhA akademiygi, QazÚTU kafedra mengerushisi;
OMAROV Erenghayp – fizika-matematika ghylymdarynyng kandidaty, professor, «Qaynar» uniyversiytetining rektory, Qazaq Últtyq jaratylystanu ghylymdary Akademiyasynyng viyse-Preziydenti;
ÁKIM Janúzaq – biologiya ghylymdarynyng kandidaty, Qazaq Últtyq jaratylystanu ghylymdary Akademiyasynyng korr.- mýshesi;
BIMAGhAMBETOV Tóleughaly – fizika-matematika ghylymdarynyng kandidaty;
JÁKIYEV Núrhat – PhD doktory, Nazarbaev uniyversiyteti;
ABUTALIPOV Áspen – veterinariya ghylymdarynyng doktory, professor;
MÚQANOV Shynghys – PhD doktory (Garvard týlegi);

Qosymsha 5 (hat №1-1/890, 28.06.2019j.)
Korrupsiyagha qarsy kýres memlekettik Komissiyasyna qoghamdyq úiymdardan úsynylghandardyng tizimi

ARALBAY Núghman – biol. ghylymdarynyng doktory, professor, «Jaratylystanu ghylymdary jәne innovasiyalyq tehnologiyalar» GhZY diyrektory;
QOJAHMET Hasen – qogham qayratkeri, kompozitor;
NESIPBAEVA Kaliya – tarih ghylymdarynyng doktory, professor;
ShAMAHAYÚLY Quandyq – jazushy, qogham qayratkeri;
KENJEBAY Myrzan – aqyn, QR mәdeniyet qayratkeri
BURBAEVA Galiya – ghalym, qogham qayratkeri;
QÚLKENOV Mereke – jazushy, Qazaqstan jazushylar odaghynyng hatshysy;
BAPY Ermúrat – JSDP tóraghasy, qogham qayratkeri;
ABDRAHMANOV Jeksen – qogham qayratkeri (Qaraghandy);
ALIBAEV Aydar – ekonomist, JSDP Prezidium mýshesi;
BEYSEBAY TEGI Ruza – qogham qayratkeri (Pavlodar);
MUHAMEMETQALIQYZY Almahan – qogham qayratkeri;
MÚSA Altynbay – qogham qayratkeri;
BERIMBAYÚLY Baqytbol – qogham qayratkeri;
MÁKEN Edil – qogham qayratkeri;
ÁDIL Erjan – qogham qayratkeri (Qaraghandy);
ÝSENBEK Jәnibek – qogham qayratkeri;
ERGhALIYEVA Baretta – «Demokratiya jәne qúqyq» halyqaralyq ortalyghynyng tórayymy;
TÓREHANOV Ernst – jazushy, qogham qayratkeri;
QUANYShALIN Jasaral – qogham qayratkeri;
BÓTEEV Marat –qogham qayratkeri;
NÚGhMANOV Rashid – kinorejisser, qogham qayratkeri.

Janúzaq Ákim

Abai.kz