Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Janalyqtar 3299 0 pikir 5 Shilde, 2011 saghat 03:41

Erkeghaly Beysenov. HHI ghasyrdyng 21 zardaby

1

«Teksiz» úghymy rastaldy,

Esepti kezeng bastaldy.

Aqylgha toqtau bilmeydi,

Azghan qoghamnyng jastary.

 

Qúr ataq ýshin elirdi,

Quys keudeler kerildi.

Talant, talghamyng - tastandy,

Alyp-satarlyq ep - ýlgi.

 

«Myqtymyn!»,- deydi mystandar,

Qasiyeti joq kýsh qamdar.

Bayansyz isting basynda,

Arystan bolmaq tyshqan bar.

 

2

Abyroyyng da, aryng da,

Jútylyp jatyr saghymgha.

Úiymyn qúryp qyzteke,

Bir jerge shoghyrlanuda.

 

Jezóksheng jýzdep, myndap jýr,

Qajetsiz tәndi púldap jýr.

Qúrsaghyn sýrlep qyzdaryn,

Úryghy qúrttap úldar jýr.

 

Belinen syzyp әdepti,

Bir-aq «nәrseni» dәmetti...

Oynas jasaghan әieldi,

Oysyz erkeging jar etti.

 

3

Tózimdi әiel sarqady,

Tabysy - kóp sóz arqauy.

Araqqa qatty mas bolyp,

Temeki, horhor tartady.

 

Zayyptyng «zanyn» bilesin,

Qanjylap túryp, kýlesin.

Onikinen az ailyqpen

IYti tәrizdi jýresin.

 

Kóp erkek jasyp, y boldy,

Qatyn túldanyp, by boldy...

Býgingi buyn basyna

Babalar aitqan kýy qondy!

 

4

Shegine jetip maqtauy,

1

«Teksiz» úghymy rastaldy,

Esepti kezeng bastaldy.

Aqylgha toqtau bilmeydi,

Azghan qoghamnyng jastary.

 

Qúr ataq ýshin elirdi,

Quys keudeler kerildi.

Talant, talghamyng - tastandy,

Alyp-satarlyq ep - ýlgi.

 

«Myqtymyn!»,- deydi mystandar,

Qasiyeti joq kýsh qamdar.

Bayansyz isting basynda,

Arystan bolmaq tyshqan bar.

 

2

Abyroyyng da, aryng da,

Jútylyp jatyr saghymgha.

Úiymyn qúryp qyzteke,

Bir jerge shoghyrlanuda.

 

Jezóksheng jýzdep, myndap jýr,

Qajetsiz tәndi púldap jýr.

Qúrsaghyn sýrlep qyzdaryn,

Úryghy qúrttap úldar jýr.

 

Belinen syzyp әdepti,

Bir-aq «nәrseni» dәmetti...

Oynas jasaghan әieldi,

Oysyz erkeging jar etti.

 

3

Tózimdi әiel sarqady,

Tabysy - kóp sóz arqauy.

Araqqa qatty mas bolyp,

Temeki, horhor tartady.

 

Zayyptyng «zanyn» bilesin,

Qanjylap túryp, kýlesin.

Onikinen az ailyqpen

IYti tәrizdi jýresin.

 

Kóp erkek jasyp, y boldy,

Qatyn túldanyp, by boldy...

Býgingi buyn basyna

Babalar aitqan kýy qondy!

 

4

Shegine jetip maqtauy,

Biylikting taydy baqtary.

IYek astynda semirgen,

Jegiqúrttary qaptady.

 

Týieni jútty týgimen,

Vagondy qúrtty jýgimen.

Aqshasyna say aqyl joq,

Kóbisi júrday bilimnen!

 

Halyqtyng bitti shydamy.

Soraqylyq qoy, mynauy:

Jemqorgha etaj salghandar,

Sayajay jaldap túrady!

 

5

Otandyq telearnalar...

Otarlanghanday shama bar.

Sheteldik bәri - kino men

Mulitfilim, baghdarlamalar!

 

Ósek-ótirik jýrdi alda,

Bireuden bireu úrlauda.

Ysyraptaldy qaghazdar,

Sapasyz gazet-jurnalgha!

 

«Redaktormyn» dep geolog,

«Tilshimin» deydi teolog.

Solardan estip janalyq,

Túrghanday bolma, sen onyp!

 

6

«Súranys joq» dep sanalar,

Ónerindi kim baghalar?!

Kinosymaqtar týsirip,

Ásekilendi balalar.

 

Ayasyndaghy sol estin,

Jarqyramaydy kómeskin.

Ekran isimen oinama,

Elep te jatqan joq eshkim!

 

Syrty sәndelgen taspang bar.

(Qaytsin-ay, endi, sasqandar?!.).

«Qazaq kinosy» dep túrghan

Aydaryn alyp tastandar!

 

7

Estradadan búlt ettik,

Shylqymayyna shylp ettik.

Op-onay olja tapqannyn,

Basym bóligi - shymkenttik.

 

Ýzengilerin sәl shirer,

Amandasugha bәlsiner...

Jybyrlaghandar - biyshi de,

Sybyrlaghandar - әnshiler!

 

Bir әndi zorgha mengerip,

«Júldyzbyn» deui - pendelik!

Áuselelerin kórer me en,

Ámire baba, sen kelip?!.

 

8

Kýnkórisindi qúndaqtar,

Jyrtyq budjetti kim maqtar?!

Zeynetaqyny kóterse,

Azyq-týligi qymbattar.

 

Júmysker sanyn qysqartyp,

Sauyrgha salmaq týsti artyq.

Tonaushy boldy tobyrlar,

Alys-jaqynnan kýsh tartyp.

 

Shaghylyp tauday talaby,

Biyligin sybap shamaly,

Súrap ta, tartyp... qarjyny

Halyqtan halyq alady!

 

9

Teksiz tentekke tek «Men!» der,

Shenin kóterip, shekpen ber!..

Býgingi bizding bandalar -

Basshylyq qyzmet etkender.

 

Kózdegen biyik túlghany,

Ústaldy myltyq qúndaghy...

Sóitti de Rahat Áliyev,

Shetelge oqtay zulady.

 

Altynbek jәne Zamanbek,

Atyldy dәl sol zaual kep.

Qazaghyng qaldy qan jútyp:

«Qahargha Qúday alar!»,- dep.

 

10

Kәpirlik tili synauly,

Aghylshynshagha búraldy.

«Boldyq qoy orys bodany...»,-

dep qazaq syltau shyghardy.

 

«AQSh-qa endi bodanbyz»,-

derindi sezdik odan biz.

Qúldyratatyn óz últyn,

Sen - bir tassyng da, qogham - qúz!

 

Beyshara, óitip kimdi aldar?!

Ana tilinde mún-zar bar...

Jatyrdan shygha jatsyndy,

Tәuelsiz elde tughandar!

 

11

Dauasyz dertter - kýshti jau,

Áure-sarsangha týstik-au!

Ókpeni qúrtyp, óltirdi,

«Donyz túmau» men «Qús túmau».

 

Taratyp Qytay indetti,

«Álemdik virus búl!»,- depti.

«Myltyqsyz maydan» etkizip,

Túspal tizbektep til ketti.

 

Oybayladyq ta, basyldyq,

Ozyq em-domgha bas úrdyq.

Taghy bir atau kýttirdi,

Sol «soghys» jana ghasyrlyq.

 

12

Bar pәle shyrmap paqyrdy,

Qayran bas qayta shatyldy.

Qazaqtyng jeri qazaqqa,

Ólshenip túryp satyldy.

 

Dau-damay boldy endi jer,

Alaayaq qular - merdiger...

Búqara týsip bopsagha,

Jútqyzdy sherdi, shendiler!

 

Aynaldy jastar mýrdege,

Tiri qalghany - týrmede.

Úyagha úldar tas atyp,

Sorlatyp últyn jýr nege?!

 

13

Dollar - qarmaq, zang - qaltqy,

Jetimderindi zarlatty.

Jauyng bop keler jәudirkóz,

Jalynyshty týr anghartty.

 

Al eresekter - qúrlyqta

Júmsalar boldy qúldyqqa.

«Tiri eksport» jónelttik,

Saudany tirlik qyldyq ta.

 

Bólshek mýshe de - mol aqy...

Birinen biri soraqy!

Ár elge adam berude,

Álemning asqan «jomarty»!

 

14

Moyyndamastan esh dindi,

Aragha aghym bek sindi.

«Lankes» atanyp jalghanda,

Sorly sodyrlar tepsindi.

 

Otymen ózge dúghanyn,

Órtenip jatty Qúranym.

Qazaq ta kirdi sektagha,

Arttyryp mýshe qúramyn.

 

Dininen bezgen nemeler,

Últsyzdyqpen de elener.

Qoryqpaytyndar Qúdaydan,

Pendege әzir sene ber!..

 

15

Shattyq - sharasyz, múng - sayly,

Álsizdi әldi qúrsaydy.

Aqyrzamanyng kelgendey,

Jerding jartysyn su shaydy.

 

Arnadan asyp tasqyny,

Bógetti búza shapshydy.

Auyldaryn da qazaqtyn

Býrkedi batpaq, tas, qúmy.

 

Kóz jasy artyp ol sudan,

Jarly júrt ózin qorsynghan...

Aldyn alayyq apattyn,

Qaytalanbaytyn bolsyn lan!

 

16

Kóp qorlyq kórip manaydan,

Jastardyng qany qarayghan.

Ózine ózi qol júmsap,

Ómirden ótti talay jan!

 

Imansyz qyssa myqtymsyp,

Kýnәli qoldan shyq, susyp!..

Basqanyng bittey mýlkine,

Súghatyn bopty-au, júrt túmsyq!

 

Shyrghalandargha shydamay,

Synyp ketting be, shyraq-ay?!.

Sýiekke sindi suisiyd,

Tasqa jabysqan qynaday!

 

17

Anasha shegip, laghyp en,

Ishimdik, shylym... Bәri - kem...

Shyghardyng sosyn ataqty,

Esirtki tasymalymen!

 

Qylmystyng auyr salasyn,

Qay shyngha alyp barasyn?..

Uyzyna u qosylghan

Úrpaqtyng esker, nalasyn!

 

Jolyng - qara, qolyng - qan,

Kórgening osy, sorynnan!

Tappaysyn, qazaq, esh opa,

Esirikqúmar boludan!

 

18

Az júrtty jikshil, kýndes qyp,

Jasady biylik bilmestik.

Taytalastyrar tuysty,

Qaptady úiym, birlestik!

 

Núsqaghan bolyp jón, ýlgi,

Sart ta súrt basty mórindi.

Eki ústanym elitip,

Ekige dostar bólindi.

 

Adymyn ashyp aqsha nyq,

Pandandy pende, mastanyp.

...Býginin ghana oilaytyn,

Bos qiyal qughan bas - qauip!

 

19

Ruhaniyatyng tosyldy,

Tehnologiya josyldy.

Teledidargha kompiuter,

Internetimen qosyldy.

 

«Mail-agent» degen bútaghy,

Bos uaqytyndy útady.

Qoqysta jatyr shang qauyp,

Ziyalylardyng kitaby.

 

Jazylyp roman, felieton,

Shyqpaydy deseng nege tom,

Jaulady ornyn, «Moy miyr» men

qaltanda jýrgen telefon!

 

20

Azyq tútynghan kýy - qaran,

Himikat iship-jeydi adam.

Qala túrghyny - әljuaz,

Aghzasy uyt jinaghan!

 

Oghan, saghan, maghan da,

Oy kerek, myna zamanda!

Shamala zauyt ónimin,

Talgham tanytyp taghamgha!

 

Aulaqpyn, kýnde maqtanghan

Jarnamalaryn jaqtaudan!..

Qol ónimine jetpeydi,

Tabighy qúnar saqtalghan!

 

21

Bilim bar edi, ol bitti,

Ghylym bar edi, ol bitti.

Aqyly oqu oryny,

Aqymaq shәkirt órbitti.

 

Student degen ataugha,

Kanditattyq qatargha

Qosyldy ónkey kókmilar,

Diplom, mandat satarda!

 

Budjetting tartyp bir úshyn,

Doktor da bolar úry, súm?!.

Sóz etuge de túrmaytyn,

Syqpytyn qara... Qúrysyn!..

 

P.S:

Qúsyghyn jútyp obaldyn,

Qúsaly aqyn bop aldym.

Zapyrany sol irkilgen,

Men ómir sýrgen qoghamnyn!

 

Kirbini basym kónil de,

Órshil ólender órude.

Keler ghasyrgha kerek em,

Erte kelippin ómirge!

 

Kýrdeli, biraq, oramy,

Ol kezding jyry - joghary!

Bizge úqsamas buynnyn

Bólek tәsili bolady.

 

«Abay-aqparat»

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3530