Qazaqstan Respublikasynyng Preziydenti

N.Á.Nazarbaevqa

AShYQ HAT

Asa qúrmetti de, qadirli Núrsúltan Ábishúly!

Óziniz bastaghan, elding ensesi men ruhyn kótergen Ruhany janghyru ayasynda Qazaqstandaghy qasiyetti jerlerdi anyqtap, sol tarihy mekenderdi qadirlep, saqtau boyynsha respublika kóleminde jýieli júmystar jýrgizilude. Sonday kiyeli ónirding biri – tarihy tereng Torghay dalasy.

Býgingi Tәuelsiz Qazaqstannyng bastauynda túrghan Alash qozghalysyna biyl 100 jyl toldy. Álem kóz tikken EKSPO-ny erekshe joghary dengeyge kóterip, dýniyejýzilik dýbirli sharalardy ótkizuden ónege kórsetip jýrgen Qazaqstan endi osy jalpyúlttyq mereke bolugha tiyis Alash mereytoyyna kónil audaratyn shyghar dep ýmittienip jýrgende, jaghymsyz habar estip, jabyrqap otyrghan jayymyz bar.

Alashtyng aituly toyyna Ýkimetten layyqty tartu kýtip jýrgende –tajal syilaghaly jatyr ma dep qauipke boy aldyryp otyrmyz.

Búlay deytinimiz, Alash kósemderi Ahmet Baytúrsynúly men Mirjaqyp Dulatúlynyng tuyp-ósken jeri, qasiyetti Torghay ónirinen Resey poligony ashylatyny belgili boldy. Reseyge búryn da talay jerimizdi jalgha berip otyrghan Qazaq ýkimeti synaq jýrgizu ýshin endi taghy Qostanay oblysy Jangeldin audanynan 76 myng gektar jer bólip beruge kelisim jasauda. Keng baytaq kiyeli Torghay ónirine endi Bayqonyrdan úshatyn Reseyding «Songz-2» zymyrandarynyng qaterli bólikteri qúlay beretin bolady.

Alash kósemderining tughan jeri… Alashtyng 100 jyldyghynda Alashtyng týbine jetken Reseyge poligon ýshin jalgha berilmek…

Alash ordasy bolghan úly Abaydyng otany Semeydi әlemge әigili poligonymen jarty ghasyrday jalmap, Alashtyng ekinshi astanasy Qyzylordadaghy Bayqonyrdyng baryn soryp, Qorqytyng kórin qazyp, endi Alash arystary tughan Torghaydyng toz-tozyn shygharu Resey ýshin týk te qiyn bolmay túr… Bir alandatarlyghy osy ekologiyalyq qaterli ónirding barlyghynda 100 payyz qazaqtar túrady…

Búryn búghan qarsy bolyp, ýkimetke hat jazghan auyl aqsaqaldary Jangeldin audanyna jyl sayyn bólinetin 151 million tengege qúlap týsipti… Sonymen birge poligonnyng naq irgesinde ornalasqan Aqkól men Qarasu auyldaryna jedel jәrdem bólinip, auyz su tartylmaq eken.

Ýkimetting jedel jәrdemi – «Jedel jәrdemge» ainalyp ketpeytinine nyq senip otyr ma eken auyl belsendileri?

Aqkólimiz – Ajalkól, Qarasuymyz – Qandysu bolyp jýrmey me?

151 million tenge alghan audannyng poligonnyng ekologiyalyq apatynan tabatyn qasireti milliardtarmen de ólshene almay qalmay ma erten?..

Torghay ónirine beybit maqsatpen barmaghan ministr Beybit Atamqúlov búghan kepildik bere ala ma? Qasiyetti ónirdi qorghay almaghan Qorghanys jәne aerogharysh ónerkәsibi ministri erteng búl qaterli sheshimning súrauy auyr bolatynyn sezer me eken? Býgin ýkimet ne dese de, ýndemey kelise salghan oblystyng jeri men eline jauapty әkim Arhiymed Múhanbetov myrza erteng ne deydi?

Jer Reseyge 3 jylgha jalgha beriledi deydi… 1956 jyly Ózbektangha 30 jylgha dep berilgen jer jәnnaty Bostandyq audany qayda qazir? Keyin jalgha berilgen Jetisay, Maqtaral, Kirov audandaryn keyin zorgha jylap jýrip ýshten bir bóligin ghana zorgha qaytaryp aldyq. Qalghan jerimizden ózbekter bir oblys ashyp alyp, jaynap otyr…

Qúlaghan zymyrandardan tógiletin geptilding Torghay halqynyng densaulyghyna da zor ziyan keltiretini, auyr zardap shektiretini anyq. Torghay dalasy kiyikterding kóktem men jazda eng kóp mekendeytin, tez kóbeyetin shóbi shýigin qolayly ónir. Onsyz da búryn Torghay dalasynda kiyeli kiyikterding jýz myndap qyrylghany belgili. Resey tarapy kiyikterding geptilden qyrylghanyn moyyndaghany turaly mәlimetter jaryq kórude…

Qazaqtyng myltyqsyz-aq jazylmas qauipti dertke úshyrap, qyryla beruine qarap otyra beremiz be sonda?

Bolashaghymyzgha qauip tóndiretin búl mәsele «Qazaq ýni» gazeti bastaghan respublikalyq BAQ-tar men sayttarda, әleumettik jelilerde kóterilip, el mazasyzdanyp otyr.

Elimiz qanday tyghyryqqa tirelse de, Elbasyna, Núrsúltan Ábishúly, Sizge arqa sýiep, aryzyn aityp keledi. Qanday qiyn mәsele bolsa da, Sizding arqanyzda týiini sheshilip kele jatqanyna kuәmiz. Búl joly da qasiyetti Torghay ónirining halqy keng baytaq jeri toz-toz bolyp ketuden qorqyp, ózinizge Ashyq hat jazyp, arasha súrap otyrghan jayy bar.

Ózinizge degen zor qúrmetpen, ýlken ýmit kýtushi halyq atynan:

Oljas Sýleymenov, aqyn, qogham qayratkeri, Qazaqstannyng Enbek Eri;

Kenjeghaly Saghadiyev, QR Últtyq ghylym akademiyasynyng akademiygi;

Sәbit Dosanov, jazushy, Memlekettik syilyqtyng laureaty, M.Sholohov atyndaghy Halyqaralyq syilyqtyng laureaty;

Dulat Isabekov, jazushy-dramaturg, Memlekettik syilyqtyng laureaty;

Jenisbek Mәulenqúlov, Ontýstik Qazaqstan oblystyq Ardagerler úiymy tóraghasy;

Qatimolda Rizuanov, Atyrau oblystyq Ardagerler úiymy tóraghasy;

Qarsaqbay Birmaghanbetov, Qostanay oblysy Jangeldin audany Ardagerler úiymy tóraghasy;

Serik Túrghynbekov, aqyn, QR Enbegi singen qayratkeri, Halyqaralyq Alash syilyghy laureaty;

Qazybek Isa, aqyn, «Aq jol» partiyasy tóraghasynyng orynbasary, «Qazaq ýni» gazeti preziydenti, Halyqaralyq S.Esenin atyndaghy syilyqtyng laureaty, Halyqaralyq Alash syilyghynyng iyegeri, YuNESKO Álemdik óner jәne mәdeniyet akademiyasynyng akademiygi:

Júmash Somjýrek, jazushy, synshy, Qazaqstan jazushylar odaghynyng mýshesi;

Spandiyar Bekjigitov, Ontýstik Qazaqstan oblystyq Kardiologiya ortalyghy bas dәrigeri;

Azamat Tasqaraúly, Aqyn, QR Ýkimetining «Daryn» Memlekettik jastar syilyghynyng iyegeri.

Qol qoiy jalghasuda.

«Qazaq ýni» gazeti

Qazaquni.kz