Júma, 29 Nauryz 2024
Anyq 7169 1 pikir 15 Qyrkýiek, 2017 saghat 17:01

Týrik múghalimderining qudalanuy. Preziydent Nazarbaevtyng jauaby

Qazaqstandaghy týrik múghalimderding Týrkiya biyligi tarapynan qudalanuy turaly birneshe maqala jazdy. Oghan basty sebep sayasy jýie men Týrkiya Preziydenti Rejep Tayyp Erdoghan men AQSh-ta túratyn din uaghyzdaushysy Fethullah Gýlenning arasyndaghy aiqas edi.

Astanada BAQ ókilderimen kezdesken Preziydent Nazarbaev elizdegi týrik múghalimderining qylmysy joq bolsa, Týrkiyagha qaytarylmaytynyn aitty.

Qazaqstanda Preziydent Nazarbaev pen Týrkiyanyng búrynghy Preziydenti Túrghyz Ozal myrzalar irgetasyn qalaghan qazaq-týrik mektepteri kýni býginge deyin júmys jasap keledi.

Al Týrkiyanyng qazirgi Preziydenti Erdoghan myrza Núrsúltan Nazarbaevpen bolghan әr kezdesuinde qazaq-týrik mektepterin jabudy, onda qyzmet jasap jatqan týrik múghalimderin Týrkiyagha qaytarudy súrap kelgen.

Erdoghan myrzanyng  taqqan aiyby – búl mektepter AQSh-ta túratyn din uaghyzdaushysy Fethullah Gýlenning diny iydeologiyasyna júmys jasap jatyr degen jalan sóz edi.

Ayta ketu kerek, qazirgi tanda búl bilim ordalary «BILIM-INNOVASIYa» halyqaralyq qoryna qaraydy.  Biz aityp otyrghan mektepter - 27 Bilim-innovasiya liyseyleri (búrynghy qazaq-týrik liyseyleri) men Jambyl ekonomika jәne aqparattyq tehnologiyalar kolledji jәne memlekettik emes Sýleyman Demiyreli atyndaghy uniyversiytet,  Almaty qalasynda ornalasqan S.Demiyreli atyndaghy kolledj.

Jalpy mektepterde 2016-2017 oqu jylynda 9208 bala bilim alyp shyqty. BIL oqushylary kýni býginge deyin oblystyq, respublikalyq jәne halyqaralyq bilim olimpiadalarynan 17 720 medali aldy. Sonyng ishinde 3420-sy halyqaralyq bilim olimpiadalarynda jetken jetistigimiz.

Búl osy uaqytqa deyingi liysey týlekterining jalpy sanyna shaqqanda әr 3 týlekke 2 medaliden ýlesedi degen sóz.

Eng alghash liyseyler ashylghanda onda tәrbiyeshilik jasaytyn jәne aghylshyn tilinde sabaq beretin múghalimderding 100 payyzy týrik azamattary bolghan.  «BILIM-INNOVASIYa» halyqaralyq qory basshysy Darhan Óte myrzanyng derekterine sýiensek, qazirgi tanda elimiz boyynsha atalghan liyseylerde júmys jasaytyn týrik múghalimderining sany 120.  Olar Týrkiya azamattary. Búl barlyq ústazdardyng 8 payyzyn qúraydy degen sóz.

Qazaq-týrik liyseylerinde júmys jasap jýrgen týrik azamattarynyng barlyghy derlik qazaq tilin jetik mengergen. Songhy sayasy jaghaylargha baylanysty 28 týrik múghalimi Qazaqstannan ketuge tura kelgen.

Solardyng biri Bayram Kendji myrza. Týrkiya azamaty. Biz býgin Bayram Kendji turaly jazamyz.

1996 jyldan beri Qazaqstanda múghalim bolyp qyzmet jasady. 1996-1997 jyldary Qostanayda, 1997-2002 jyldary Qaraghandyda júmys istegen jyldary oqushylary ghylymy jobalar men pәn olimpiadalarynan oblysta 56, respublikada 23, dýniyejýzilik bilim olimpiadalarynda 7 medali útyp alghan.

2003 jyldan bastap «BILIM-INNOVASIYa» qorynda jauapty maman bolyp qyzmet jasaghan. Bayram myrzanyng jetekshiligimen әlemning týkpir-týkpirinde ótken bilim olimpiadalarynda 1000-nan astam medali qazaqstandyq oqushylardyn, qazaq oqushylarynyng moynyna taghyldy.

2005-2017 jyldar aralyghynda biologiya pәni boyynsha aghylshyn tilinde 13 oqu-әdistemelik jazdy.

Osy jyly QR Bilim jәne ghylym ministrligining tapsyrmasymen Qazaqstannyng barlyq mektepterine arnalghan aghylshyn tilindegi 8-synyptyng biologiya oqulyghynyng negizgi avtory.

Ótken jylghy Týrkiyadaghy bolmay qalghan «tónkeristen» keyin Erdoghan men Gýlen arasyndaghy aiqas ushygha týsti. Nәtiyjesinde kóptegen memleketterde týrik mektepteri jabylyp, ondaghy oqytushylar (týrik azamattary) qudalandy. Týrkiyagha oralghandary jazalanyp, qalghandary basqa elderge bas saughalap ketti.

Búl mәsele Qazaqstandaghy qazaq-týrik mektepterin de ainalyp ótken joq. Týrkiyanyng qazirgi basshysy Rejep Tayyp Erdoghan myrzanyng qalauymen eldegi týrik azamattary Týrkiyagha qaytarylyp jatyr. Olardyng keybiri ózge memleketterge ketuge mәjbýr boluda.

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz

1 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1571
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2265
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3565