Júma, 26 Sәuir 2024
46 - sóz 4424 0 pikir 19 Qantar, 2017 saghat 12:30

"ÓRT SÓNDIRUShILER"

Qoghamda bolyp jatqan kez kelgen selt etkizer oqighalargha baylanysty atoy salyp shygha keletin qazaqtar bar ekeni ras. Men olardy «órt sóndirushiler» dep ataymyn. «Oybay, qazaqtyng qyzdary balalaryn әjethanagha tastap ketip jatyr eken, qazaqtyng qyzdary qytaygha kýieuge shyghyp jatyr eken, olardy bireuler satpaqshy eken, qazaqtyng qyzdary mas bolyp qalypty, tóbelesip jatyr eken, bireudi bireu úryp ketipti jәne t.b. oqighalar bolyp jatyr eken», - dep atoy salyp shyghatyndar jetip artylady. 

Men biletin Bas «órt sóndirushilerdin» biri de biregeyi - Geroyhan Qystaubaev dosym. Onyng songhy ret su shashatyn shlangany sýirep jýrgenin Astana qalasyndaghy neke agenttigine qatysty daudan kóruge bolady. Qara aspandy qapyltyp, últqa qauip tóndi dep attandauda. Qúrmetti «órt sóndirushiler», sәl-pәl demderindi basyndar. Eshqanday da «órt» bolyp jatqan joq. Barlyghy da óz orynyda. Qazaq qyzdaryn qytaygha «pachkalap» eshkim de satyp jatqan joq. Biren-sarang qazaq qyzy ózge últtargha kýieuge shyghyp jatyr eken dep auyzdan aq kóbikti aghyzudyng da jóni joq.

Ata-anasynyng tәrbiyesin kórgen, últtyq mәdeniyetti mengergen, bilimdi, aqyldy, inabatty qazaqtyng qyzy - altynmen kómkerip qoyamyn dese de ózge últtardyng jigitterin tandamas edi. Al últtyq tәrbiyeden júrday, kók qaghazdyng shetin kórse ne istep, ne qoyghandaryn bilmey qalatyndardyng joldary ashyq. Qazaq odan kemis bolyp qalmaydy. Onday «shirigen júmyrtqalar» óte az ghoy. Qazaqtyng basym bóligi ýlgili otbasyn qúryp, úrpaqtaryn últtyq tәrbiyemen susyndatuda. Bir ananyng ózinen ala da, qúla da tuyp jatady. 10 millionnan asatyn halyqtyng arasynan biren-sarang joldan tayghandar shyqqan eken dep sonshama nege tausylasyndar? Qazaqtyng býgingi qalpy, ertengi bolashaghy olar emes. 

«Jaratushy eshkimdi de dәl qazaqtar siyaqty daryndy jandardyng kóptigimen jarylqamaghan. Ókinishke qaray, qazaqtar múny nashar týsinip, kóp jaghdayda ózderining daryndaryn bosqa shashyp jiberip jatady», - dep ókinish bildirgen bolatyn qayran Geragha («Kazahskoe slovo», Almaty, 2009, 642-bet). Sol qazaq eshqayda ketken joq qoy. Onda nege «jylay» beremiz? Osydan bylay shlang sýirep jýrgenderindi kórsem, әlim kelgenshe su jýrmeytindey qylyp shlangty basyp túramyn. Maghan kómektesetinder de kóp bolatynyna senimdimin. 
Qysqasha – osy.

Dostyq niyetpen Naghashybay Esmyrza

Facebook-tegi paraqshasynan

0 pikir