Sәrsenbi, 24 Sәuir 2024
Mәiekti 5372 0 pikir 1 Aqpan, 2017 saghat 13:44

BAS PROKUROR AYTQAN «HALYQ JAULARY» KIMDER?

Biylik tarmaghy ózgergen uaqytta elimizding bas prokurory Jaqyp Asanov halyq aldynda endigi prokuratura salasyndaghy ýlken ózgeristerdi jayyp saldy. Polisiya qyzmetin ýlken syngha alyp, olardy «qarapayym tilmen aitqanda halyq jaularysyndar» dep ashyq aitty.

Búl sózdi prokuror myrzanyng syn ýstinde aitqan ashuly sózi ghana dep qabyldaugha bolar. Alayda,.. sanagha salmaqtasaq ar jaghynda búltara almaytyn aqiqat jatyr. Onyng menzegeni tek tergeu isindegi sozbalang merzimder men әdiletsizdikter ghana emes. Qara halyq býginde polisiya jýrgen jerden irgesin aulaq salugha tyrysady. Baylanysa qalsa qútylugha asyghady. Olardyng uysyna týstim degenshe basyng bәlege shatyldy dey ber. Týimedeydi týieden qylyp, bar jighanynnan airylarday jemtik bolasyn, ne moynyna batpanday aiyp arqalap qúrbandyqqa shalynasyz. Qysqasy, halyq polisiya ókilderinen әldeqashan shoshynyp qalghan.

Prokuror myrzanyng «halyq jaulary» sanatyna ózge de memleketik vodomstvolarda isteytin qyzmetkerlerdi qosqym keledi. Ásirese, jer qatynastaryna qatysty mekemelerding mamandary.

Aqiqatyn aitqanda keshegi ótken ata-baba aruaghy men alash bozdaqtarynyng aldynda da, ertengi keler bolashaq úrpaqtyng aldynda da «qarabet» bolyp otyrmyz.

Úlan ghayyr dalany babalarymyz nayzanyng úshymen janyn qiyp jenip alghanda, alashtyng úldary Kenes Odaghynyng qan tamghan qylyshynan qoryqpastan shekarasyn anyqtap, qazaq eli ýshin kartasyn bekitip bergende, attyng izimen, qamshynyng sabymen núsqap, elding rizyghyna jaratugha amanattap ketkende býgingi jer qatynastarynyng jayy halyqqa jaghymdy bolyp túrghan joq.

Ýkimet túrghyn ýy salu ýshin elge jer bermeytini bir bólek, halyq óz qarajatyna satyp alghan alaqanday jerine de ie bola almaytyn jaghdaygha jetti. Jer aktisinde paydalanu maqsaty «sharua qojalyghy», «baghbandyq» t.s.s dep jazylghan degen syltaumen qara halyq salyp alghan ýi-jaylardy sýrip tastaghysy keledi. Aytularynsha múnday jerlerge ýy salyp, pana etuge bolmaydy eken. Búl әreketteri qara halyqty qar men janbyrdyng astyna quyp kóshede qaldyrumen birdey. Kóshe boylarynda «Sharua qojalyghyna túrghyn ýy salugha bolmaydy!» dep baqyraytyp jazylghan bilbordtar halyqty odan әri shoshyta týsedi.

Túrghyn ýy soghugha arnalmaghan jerge ýy salyp alypsyng dep aiyptalushylardyng kópshiligi sayajay túrghyndary. Bir ghana Astana qalasynyng ózinde osy sebeppen aiyppúl arqalaghan jýzdegen sayajay iyeleri bar. Ayyppúlyn tólegenimen basqa týsken bәleden olar qútylghan joq. Menshigindegi jerlerdi Astana qalalyq Jer qatynastar bólimi arestqa qoyyp, búghattap tastaghan. Qara halyq olyrdyng qúrghan túzaghyna odan beter shyrmaldy. «Jerdi óz maqsatynda paydalanbay otyrsyzdar» degen syltaumen sayajaydaghy ýilerden túrghyndardyng ketuin talap etedi.

Múnymen olar ne kózdep otyrghany qara halyqqa týsiniksiz.

Ayshyqty Astanamyzdyng kirpishin qolyna alyp, qúrylysyn kóterip jatqandar - qarapayym qúrylysshy qauym. Sol qúrylysshy qauymnyng kópshiligi sayajaydan pana tapqan. Áyel, bala-shaghasy men kempir-shaly sayajay ýilerinde kýndelikti kýitkil tirshiligin jasap otyr. Azghana jalaqysyn bir qora otbasyn asyraugha jetkizu ýshin olar qalanyng zәulim ýilerinen pәter jaldap túra almaydy. Qoly jetetin qarajatpen kómiri men suyn tasyp, balshyq kóshesin keship, eshkimge eshqanday naz aitpastan túryp jatqan jayy bar edi.

Sonau jýrek týkpirimde osy qarapayym qúrylysshylargha alghysym kóp. Qazaqstannyng maqtauly Astanasynyng әr qúrylysyn qolymen soghyp jatqandary ýshin. Bargha qanaghat etip, manday terlerimen, qara kýshterimen nebir zәulim, әdemi ghimarattardy kirpishtep kóz aldymyzda kóterip jatqany ýshin. Kýnning ystyghyna da, suyghyna da tózip, maqtau men marapattau kýtpesten, adal enbegimen janúyasyn baghyp otyrghandary ýshin.

Mine osy qúrylysshylar janúyasyn bizding memlkettik qyzmetkerlerimiz sayajaydan tapqan panasynan shygharyp, kóshege quyp shyghuda. Halyqqa qyzmet etu dep aita almaspyz búny.

Olardyng kókeyindegi maqsatty týsinbegendikten, qara halyq tek boljam jasap otyr: Ya jerdi tartyp alghysy keledi, ya jemqorlyqqa jol ashqysy keledi.

Shyn mәninde jeke menshik jerining astyn jәne ýstin óz erkimen paydalanugha әr menshik iyesining qúqyghy bar. Zang ayasynda baghbandyq jerlerge ýy salmasyn degen tyiym mýlde joq. Sayajay ýilerining ólshemi myna shamadan aspasyn nemese ondaghy baghbandyq óndeletin jerding ólshemi mynaday bolu kerek degen de naqty normalar bekitilmegen. Sayajay tek qana kartop pen sәbiz egetin jer emes, sayajay janyng tynyghyp, óz ózinmen onasha qalatyn da jer. Nebir maytalman jazushylar men suretshiler, sayasy qyzmetkerler, taghysyn taghy elge qyzmet etken túlghalar sayajaygha baryp jan tynyshtyghyn izdeydi. Qys demey, jaz demey sayajay kóptegen adamdargha saya bola alady.

Endeshe nesine qara halyqty sayajaydan quamyz?

Gýljan Iztay

Abai.kz

0 pikir