Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Bilgenge marjan 4408 0 pikir 14 Qarasha, 2016 saghat 07:09

QANT DIABETI ZAGhIPTYQQA APARADY

Býgin, 14 qarasha – Duniyejýzilik qant diabetimen kýres kýni. Kózding bas jauy – qant diabeti. Almaty qalasyndaghy Qazaq kóz aurulary  ghylymiy-zertteu institutynyng oftalimologtary osy aurudyng belgilerimen jii kezdesetindikten, búl kýndi nazardan tys qaldyrmaydy.  Qazaq kóz aurulary ghylymiy-zertteu instituty osy toptaghy nauqastardyng kóru qabiletin zamanauy әdispen saqtau maqsatynda qúrylghan «Makula» ortalyghynyng ashylghanyna bir jyl toluyn atap ótude.

Qazirgi tanda qant diabetine shaldyghushylar jyldan-jylgha kýrt ósip keledi. Desek te, órkeniyetting damuy, salauatty ómir saltyn ústanbau, dúrys tamaqtanbau diabetke shaldyqqan adamdardyng sanyn kýnnen-kýnge kóbeytetinin bәrimiz bile bermeymiz. Taghy bir aita ketetin jayt, adam búl aurugha shaldyqqanyn úzaq uaqyt, tipti, 10 jyl boyy bilmeui mýmkin. Áriyne óte qauipti jaghday. Qazaqstanda qant diabetimen auyratyndar sany 2002 jyly 90426 adamdy qúrasa, 2015 jyly ol kórsetkish 300 myngha deyin ósken. Búl tek qana resmy kórsetkishter. Al osy tizimge ilinbegender sany qanshama... Oilaudyng ózi qorqynyshty.

Qant diabeti nesimen qauipti? Ayqyn belgilersiz jәne dert asqynghan jaghdayda kózge, býirekke, jýrekke bolatyn әserimen adam densaulyghyna orasan zor qauip tóndiredi. Qant diabeti – búl kóru qabiletine tónetin tikeley qater bolghandyqtan, ol keninen taralghan sayyn jalpy ómir sýru dengeyi de  tómendey bermek. Sau adamdargha qaraghanda, zaghiptyq qant diabetine shaldyqqandarda 25 ese kóp kezdesedi eken. Qant diabetine shaldyqqan әrbir nauqastyng erte me, kesh pe kóru qabileti nasharlaydy. Ol auru merzimine, qandaghy qanttyng mólsherine, diyetanyng ústaluy, ýnemi oftalimolog pen endokrinologtan tekseriluden ótuge tikeley baylanysty. Kóz qaryghuy, blefariyt, terisken siyaqty kóz aurulary diabetting belgileri boluy mýmkin. Bastapqyda kóru qabiletining tómendeui jәne auyrsynu sekildi qauipti belgiler bolmaydy. Kózding shel basuy, qozghalmaly daqtar, oqudyng qiyndauy, aurudyng qauipti fazagha ótip, diabettik retinopatiyagha shaldyqqannyng belgisi bayqalady. Diabettik retinopatiya – kórsoqyrlyqqa jeteleytin birden-bir auru. Odan aiyghudyng eng dúrys joly – uaqytyly jasalghan kóz torynyng lazerdi koagulyasiyasy. Búl em kóz toryndaghy búzylu prosesin toqtatady. Eger aurudy emdemese, zaghiptyqqa әkelip soqtyrady.

Býgingi tanda, qant diabetin baqylauda qatang ústap otyr. Sondyqtan, eger sizde qant diabeti diagnozy qoyylsa, mindetti týrde, oftalimologtyng tekseruinen ótip, barlyq talaptardy oryndaghanynyz jón. Qant auruy - kórsoqyrlyqqa әkep soqtyruy әbden mýmkin. Auyryp em izdegenshe, auyrmaytyn jol izdeyik!        

Qazaq kóz aurulary ghylymiy-zertteu instituty

Abai.kz

 

 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3530