Júma, 29 Nauryz 2024
Ekonomika 8139 0 pikir 25 Aqpan, 2016 saghat 17:17

QAZAQSTANDAGhY TÚRMYS AMERIKADAN NEGE QYMBAT?

Jaqynda Halyqaralyq GOBankingRates reytingtik agenttigi Qazaqstan túrmysy eng arzan bes elding qataryna kirdi dep mәlimdedi. Túrmys jaghdayyn baghalauda agenttik mamandary Niu-Yorktegi túrmys dengeyin basshylyqqa alypty. Tekseru barysynda qazaqstandyqtardyng satyp alu qabilettiligi Niu-York túrghyndarynan 38,2 payyzgha tómen ekeni anyqtalghan. Alayda jergilikti azyq-týlik 74,8 payyzgha, al tauarlar men qyzmetter 68,7 payyzgha arzan bolyp shyqqan.
Degenmen búl kýrdeli mәseleni payymdaudyng basqa týrleri bar. Qazaqstan (Ázirbayjan, Resey, Venesuela jәne t.b.) siyaqty elderding satyp alu qabileti kómirsutekterining qúnyna jәne onyng tikeley saldary, dollar baghamyna tikeley baylanysty.

Týrli dengeydegi sheneunikter men sarapshylar ne dese de, dәl osy valuta baghamy naryqtyq baghalar dinamikasyna, syrtqy saudagha, elimizding tólemdik tepe-tendigine, halyqtyng tabysyna tikeley әser etedi

Osydan eki jyl búryn qazaqstandyqtardyng satyp alu qabileti eki esege joghary bolatyn. Býgin biz mýldem basqa jaghdaydy kórip otyrmyz.
365info.kz portaly AQSh-taghy, Germaniyadaghy, Reseydegi jәne Qazaqstandaghy ortasha enbekaqy jәne azyq-týlikting baghalaryn dollarlyq shamamen salystyryp kóruge tyrysqan edi. Salystyru songhy eki memlekettegi jaghdaydyng mәz emes ekenin anyq kórsetti.

Álbettte, bizding shaghyn zertteuimiz kóptegen parametrler boyynsha absoluttik bolyp tabylmaydy. Mәselen, Qazaqstanda (Reseyde de) jemister men kókónisterge «nauqandyq baghalar» degen týsinik bar. Sondyqtan biz esepke ortasha jyldyq baghalardy aldyq.

Al endi— enbekaqy turaly.

  • QR Statistika jónindegi agenttigining 2016 jylghy qantardaghy mәlimetteri boyynsha, Qazaqstandaghy ailyq ortasha enbekaqy 126 996 tengeni nemese 359 dollardy (353tg/1 doll. baghamy boyynsha).
  • Reseydegi eseptelgen ortasha ailyq enbekaqy 33 myng 857 rublidi qúraghan – shamamen, 443 dollar (76 rub/1 doll. baghamy boyynsha).
  • Statista.de nemis ortalyghynyng aqparatyna sәikes, Germaniyada injenerding ortasha ailyq enbekaqysy shamamen 4090 eurogha nemese dollarmen eseptegende 4 500 dollargha ten.

 

Endi Amerikadaghy enbekaqy turaly. 2016 jyly AQSh-taghy eng tómengi enbekaqy tóleu — saghatyna 10 dollar eken. Qara júmysshylardyn, jýk týsirushilerdin, kóshe sypyrushylardyng jәne t.b. enbegine aqy osylay tólenedi. Al medbiyke aiyna 7 myng dollarday alady, injener aiyna shamamen 9 myng dollar alady. Degenmen kórsetilgen enbekaqylardyng shenberinen eleuli shyghatyn mamandyqtar da bar. Jalpy, AQSh-taghy ortasha enbekaqy (barlyq salyqtar men audarulardy alyp tastaghanda) — aiyna, shamamen, 4600 dollar dep eseptelinedi.

Surette: AQSh-taghy týrli mamandyq iyeleri enbekaqysynyng salystyru kestesi, 2015 jyl.

Bir jaghynan, AQSh pen Germaniyadaghy, ekinshi jaghynan, Qazaqstan men Reseydegi negizgi azyq-týlik baghalaryna keletin bolsaq, olar dollarlyq shamada ortasha ailyq enbekaqy siyaqty bir-birinen sonshalyqty qatty erekshelenbeydi. Biraq, shynyn aitsaq, nan, qyzanaq jәne syra bizdegige qaraghnanda, 2-3 ese qymbat túrady. Kartop jәne tauyq boyynsha — aiyrmashylyq odan da kóp. Al Germaniyadaghy negizgi azyq-týlikting baghalary bizdikinen aitarlyqtay qymbat emes, desek te, onda kartop pen nan qymbat túrady.

Sýt, sary may, banan – yaghni, keninen paydalanylatyn azyq-týlikter, barlyq elderde shamamen birkelki. Ol az bolsa,

kiyim, túrmys tauarlary, elektr tehnikasy jәne avtomobilider AQSh-ta Resey men Qazaqstandaghydan ortasha eseppen 20-40 payyzgha arzan.

Surette: Álemning týrli elderindegi ortasha enbekaqylar men azyq-týlikterdi salystyru

  • Basqasha aitqanda әr ortasha statistikalyq qazaqstandyq óz tabysynyng shamamen 30 payyzyn tamaqqa júmsaydy.

  • Al amerikandyq Ekonomikalyq zertteuler qyzmetining esepteuleri boyynsha, amerikandyqtar ýide tamaq ishuge әlem boyynsha eng az aqsha júmsaydy — budjetining 6,5 payyzyn.
  • Úlybritaniyada ýide tamaq ishuge jalpy otbasy budjetining 8,7 payyzyn júmsasa, Kanadada — 9,6, Germaniyada — 10,6, Italiyada — 14,2, Japoniyada — 13,5, Grekiyada — 16,5, Týrkiyada — 21,6, Qytayda — 25,5, Ýndistanda — 29, Reseyde — 29,4, Ukrainada — 37,7, Kamerunda — 45,6 payyzyn júmsaydy.

Sóitip, bizding shamalap jasaghan saraptamamyz qarapayym tújyrymgha әkeldi: rubli men tengening kýrt devalivasiyasy nәtiyjesinde reseylik jәne qazaqstandyq enbekaqylar AQSh pen GFR-daghy ortasha enbekaqydan edәuir qalyp qoyghan. Al onymen bir mezette, búl elderdegi negizgi azyq-týlik jiyntyghynyng qúny dollarlyq shamamen alghanda Amerikadaghy jәne Germaniyadaghy osynday úqsas jiyntyqtarmen tenesip qalghan. Mine, osydan keyin qatardaghy azamattar valuta baghamynyng ózgeruine qalay nazar audarmasyn?

«Qazaqstandaghy túrmys AQSh-taghydan nege qymbat bolyp túr» degen súraqtyng mәnin basqalaryna qaraghanda, bizding oiymyzsha, Zamanauy damu institutynyng kenesshisi Nikita Maslennikov (Resey) anyq ashyp kórsetken. Onyng oiynsha, eng bastysy, inflyasiya qarqyny: «Amerikadaghy jәne Reseydegi (Qazaqstandaghy da) búl kórsetkishter mýldem salystyrugha kelmeydi.

Eger AQSh pen Germaniyadaghy bazalyq inflyasiya әreng degende 1,9 payyzgha jetse, bizde ol, qalay búrsang da jyldyq shamada 15 payyzday bolady

Germaniyada, tipti, deflyasiyalyq ýrdister bayqaluda. Al barlyghynyng negizi — saqtalyp otyrghan eksporttyq shiykizatqa tәueldilik. Eger bolashaqta biz túrghyndardyng túraqty tabysynyng ósimdiligin arttyrmaq bolsaq, onda jedel arada ekonomikanyng qúrylymyn ózgertuimiz kerek. Odan basqa jol joq».

 

Andrey Zubov

Orysshadan audarghan Qayrat Matrekov

Derekkóz: 365info.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1572
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2267
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3568