2017 jyldyng 1 qantarynan bastap bastauysh synyptar ýshin birynghay bazalyq oqulyqty uәkiletti organ – Bilim jәne ghylym ministrligi aiqyndaydy jәne bekitedi, - dep mәlimdedi Bilim jәne ghylym ministri Aslan Sәrinjipov 7 qazanda Mәjilis deputattary «QR-nyng keybir zannamalyq aktilerine bilim beru mәseleleri boyynsha ózgerister men tolyqtyrular engizu turaly» zang jobasyn ekinshi oqylymda maqúldaghannan keyin.

Ministr óz sózinde memlekettik komissiya әrbir pәn boyynsha ortaq oqulyqty tanday alatynyn, ol elimiz ýshin birynghay oqulyq bolyp sanalatynyn habarlady. Uәkiletti organ otandyq baspalar shygharghan oqulyqtardyng ishinen eng ýzdigin tandap alady. Qalghan oqulyqtardy múghalimder men ata-analar, mektepter ózderining qalauy boyynsha qosymsha oqulyq esebinde paydalanady. 

Osy zang jobasyna bilim beru mәseleleri keninen talqylanghan Parlamenttik tyndaudyn, Ýkimet saghattarynyng úsynystary baylanysty normalar da engizildi. Tarqatyp aitsaq, 2017 jyldyng 1 qantarynan bastap – bastauysh synyptar ýshin; 2020 jyldyng 1 qantarynan bastap – negizgi orta bilim beru úiymdary ýshin; 2022 jyldyng 1 qantarynan bastap – jalpy orta bilim beru úiymdary ýshin birynghay bazalyq oqulyqty aiqyndau jәne bekitu Bilim jәne ghylym ministrligining qúzyretine beriledi. Zang jobasy arqyly engizilgen ózgeristerdi týsindirgen Mәjilis deputaty Gýlmira Isimbaeva oqushylardy oqulyqtarmen jәne oqu-әdistemelik keshendermen der uaqytynda qamtamasyz etu maqsatynda naqty merzim belgilengenin habarlady. Búdan bylay oqulyqtar men oqu-әdistemelik keshender jyl sayyn 1 tamyzgha deyin satyp alanyp, bilim beru úiymdaryna jetkiziluge mindetti.

Deputattar zandyq qújatta pedagog mamandardy júmysqa qabyldau kezindegi qoyylatyn negizgi talaptardy naqtylaghan. Mәselen, medisinalyq qarsy kórsetilimi bar, psihiatriyalyq jәne narkologiyalyq dispanserde esepte túratyn adamdar pedagogtyq qyzzmetpen ainalysugha jiberilmeydi. Sonymen qatar, mektepke deyingi bilim beretin jәne orta bilim beretin úiymdarda tәrbiyelenip jәne bilim alyp jatqan balalardy tamaqtandyrudy úiymdastyru kezinde kórsetiletin qyzmetterdi, tauarlardy «Memlekettik satyp alu turaly» zannyng normalaryn qoldanbay satyp alu turaly norma engizilgen.

Aslan Sәrinjipov otandyq bilim beru salasyna engiziletinin eki ózgeristi atap aitty. Birinshiden, myndaghan jastardy mamandyqpen qamtamasyz etu maqsatynda alghashqy tehnikalyq jәne kәsiptik bilim tegin beriledi. Yaghni, 9-shi jәne 11-shi synyptyng týlekteri kolledjge týsip, birinshi mamandyghyn memleket esebinen tegin ala alady. Sonday-aq, orta bilim alghannan keyin bilim beru úiymdarynda júmys istep, enbek ótilin jinaghandar, tehnikalyq jәne kәsiptik kolledjderdi bitirgender joghary oqu oryndaryna týsetine kezde basym qúqyqqa ie bolady. Ekinshiden, «dualidy oqytu» degen úghym zandy túrghydan bekitiledi. Dualidy oqytu nysany boyynsha bilim beru baghdarlamasy ýshin kәsiporynda iske asyrylatyn oqu ýderisining ýlesi óndiristik oqytu men praktikanyng 60 payyzynan kem bolmauy tiyis dep belgilengen. Ministrding pikirinshe, múnday ózgeris arnayy tehnikalyq bilim beru jýiesin qarqyndy damytugha septigin tiygizedi.

Ámirlan Álimjan

Abai.kz