Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Alashorda 6051 0 pikir 1 Qyrkýiek, 2015 saghat 17:31

ALAShTYNG SAYaSY MÁDENIYETI

300 jyl turaly biletinimiz az, biraq osydan 100 jyl búrynghy Alash ardaqtylarynyn, kýlli alash júrtynyng sayasy mәdeniyeti qazirgiden bir sýiem joghary edi. Basqasyn aitpaghanda, bir ghana oqighany mysalgha alugha bolady. Ol 1917 jyldyng jeltoqsan aiynda ótken múqym qazaqtyng II sezi. 

Búl sezd ótkelekten ótip, qaghazgha jazylghan ssenariyden auytqymay sóileytin kýn sәuleli sezd emes. Ol 1917 jyldyng sәuirinen bastap auyldyq, odan song bolystyq, odan keyin uezdik hәm oblystyq sezderde talqylanghan, әbden tolghaghy jetken jalpyúlttyq mәselelerdi ortagha salghan shyn jiyn. Eshqanday «pokazuhasyz» kenes.
Sezge әr uez, әr oblystan tendey jiylghan ókil kelgen, proporsionaldy balans tolyq saqtalghan. Oblystan tysqary shaqyrylghandar jәne bar. Búl sayasy mәdeniyet emes pe? 
Han túqymy tóre, batyrdyng úrpaghy, ruly elding betke ústar aqsaqaly demey, bәri bir azamattyq dauysqa iye. Búl demokratiyanyng kórinisi emes pe?
Talqylanatyn mәseleler dauysqa týsip, seksiyalargha bólinip jatsa, bayandamashylar sózinen song du qol shapalaq emes, qyp-qyzyl preniya jýrip jatsa, ol sóz bostandyghy, pikir erkindigi emes pe?
Alashorda tóraghalyghyna Á.Bókeyhan, B.Qúlmanov, A.Túrlybaev dauysqa týsip, 90-nan asyp jyghylmay, Álihannan útylghan eki kandidat onymen auyzdyq shaynasyp kelse, búl balamaly, әdil saylau emey nemene?
Avtonomiyany jariyalaudy keyinge qaldyrayyq degen Álihan tobyna «býgin jariyalayyq» degen Jahansha toby qarsy shyghyp, Jahansha qughyndalyp ketpey eki opponenttik top konsensusqa kelip jatsa, búl demokratiyalyq mәdeniyet bolmaghanda ne?
Alashordagha Álihannyng Arqanyng jigitterin ghana jinamay, 7 oblys qazaqtyng әr oblysynan bir azamattan engizgeni she? 
Yapyr-ay, sol Alashordagha Álekenning shygharda jany ghana bólek Ahmet pen Mirjaqypty kirgizbey qoyghanyn shyqqyr kózder tarih kitaptarynan kórip otyr emes pe? 
Basqa ne aitugha bolady?

Bolat Mýrsәlim

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2253
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3516