Senbi, 20 Sәuir 2024
46 - sóz 6865 0 pikir 21 Qazan, 2014 saghat 16:21

"Mәsele sheshe­tin basshygha úqsamaydy"

Surette: Shәkәrim Qúdayberdiúly

Shәkәrim qajynynng osynday sózin kózim shaldy. "Qazaq әdebiyetinde" Jәnibek Álimannyng Eltay Ernazarov degen sholaqbelsendi turaly maqalasy jýr eken.
Sitat:
"Kóziqaraqty keyingi júrtqa E.Ernazarov esimi tanys. F.Goloshekinmen Qazaq­stan­da kishi qazan tónkerisin úiym­das­yryp, qol­dan ashtyq jasaushy ta­qyr­shekening (F.G) qol­shoqpary. Shalasauatty ony Resey 1927-1934 jyldary QA KSR Ortalyq at­qaru komiytetining tóraghasy etip qoyghan­dyq­tan, el arasynda «Eltay agham oqymay-aq el bas­qarghan» degen kekesin sóz bar. Basqasyn ait­paghanda, Ontýstik Qazaqstan oblystyq múragha­tyndaghy tәrkileuge qatysty qújat­tyng bәrinde osy «Eltay kósemnin» qoly bar. Q.Múhamethanov «Shәkәrim» atty maqa­la­syn­da aqyn men Eltaydyng Shynghystaudaghy kez­desuin kózimen kórgen Anbay Kenesa­rinning (1906 jyly tughan) mynaday esteligin ai­tady:


Surette: Eltay Elnazarovtyng qabiri

«Osy audangha Qazaq ýkimetining bas­tyghy El­tay Ernazarov kelgende (1931) Shәkәrim sol kisige kirip, әngimelesip, shyghyp túrghanda kór­dim. Jazdygýni bolatyn. Eltaygha arnalyp, Qarauyl ózenining jaghasyna birneshe ýy tigilgen-di. Eltay otyrghan ýidi milisiya adam­dary kýzetip túrdy. Aryz aita kelgender óte kóp edi. Birqatary kiruge rúqsat ala al­may, kýnúzaq tosumen boldy. Sol kýni ataq­ty óner iyesi, әnshi Aghashayaq retin tauyp kirip, siyrymdy qaytaryp beretin boldy dep quanyp shyqty. Basqalary aryzymyz she­shilmedi dep renjip shyghyp jatty.
Bir kezde Eltay otyrghan ýiden Shәkә­rim de shyghyp kelip, túrghan halyqqa: «Maldan ai­rylghan elding ashygha basta­ghanyn aityp, tәuir-aq sóilestim. Kónbedi. Mәsele sheshe­tin basshygha úqsamaydy. Bosqa әure bop kir­mey-aq qoyyndar», – dep atyna minip, jý­rip ketti. Osy kezde­suding belgisindey my­na­day óleng joldary býginge jetti:

…Qazaqtyng basshy balasyn
Sóilestim, kórip shamasyn.
Qalaysha qalap qoyghan el
Sezimsiz, oisyz shalasyn,
Týk kelmeytin qolynan?!

El múnyn onday úgha almas,
Bastyq ta bolyp túra almas.
Mansapqa ózing maqtansan,
Elinning basy qúralmas,
Adasar aiqyn jolynan…».

Býgingining sholaqbelsendilerin aina qatesiz tanyp otyrmyn...
Ne deysing endi?
Bizding býgingi basshylardyng qazaq tarihyn jek kóruining sebebi osy emes pe? Tarihty oqysa ózin kórgendey bolyp, jiyirkenedi...

Aydos Sarym, sayasattanushy

https://www.facebook.com/aidos.sarym

0 pikir