Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Qogham 5246 0 pikir 18 Mausym, 2014 saghat 13:35

Ukraina Resey telearnalaryna tyiym salmaq. Biz she?..

Ukrainanyng últtyq kenesi radiobaylanys jәne televiydenie mәseleleri boyynsha Ukraina aumaghynda birneshe Resey arnasynyng kórsetiluine tiym saludy súramaq. Búl turaly  Kenes basshysy Vladimir Manjosov mәlimdegen. BBC taratqan aqparattar boyynsha Reseyding  TV-Sentr International, LifeNews, Russia Today jәne RenTV arnalary búdan bylay Ukrainada kórsetilimin toqtatuy mýmkin. Búl arnalaryng keybir baghdarlamalary turaly Ukraina últtyq kenesine birneshe shaghym kelip týsken.

Qazirgi uaqytta Kiyev әkimshilik sotynda "RTR-Planeta", "Rossiya-24", "NTV-Miyr", sonday-aq "Pervyy kanal. Vsemirnaya seti" syndy Resey arnalarynyng tolqynyn toqtatu turaly mәsele qaraluda. Búl arnalardyng kórsetilimi Donesk jәne Lugansk oblystarynan tys Ukraina aumaghynda uaqytsha toqtatylypty.

Áriyne, kez kelgen memleket óz territoriyasynyng aqparattyq qauipsizdigi ýshin ózderi sheshim qabyldaydy. Búghan deyin SSSR qúramynda bolghan elder birtindep óz territoriyasynda Resey arnalarynyng taralymyna shek qoydy. Atap aitsaq, Ázerbayjan últtyq kenesi 2008 jyly Reseylik telearnalardy el aumaghynda kórsetuge mýldem tiym saldy. Ózbekstan eli songhy bes jyl ishinde Resey telearnalarynyng taralymyn birtindep tiym salumen qatar, Resey telearnasy baghdarlamalaryn retranslyasiya jasaudy da shektedi. Litva, Latviya, Qyrghyzstan, t.b elder býgingi tanda Reseylik aqparat yqpalynan bir jola qútyludy qarastyruda. Resey telearnalary qazirgi tanda Resey men Qazaqstanda ghana erkin taralady.

2010 jyldyng birinshi jarty­jyl­­dyghyndaghy esep boyynsha, bizding elde 2697 BAQ júmys isteydi. Qazaqtildi BAQ ýlesi qol­da­­nys­­taghy BAQ-tyng jalpy sanynyng 19,1%-yn qúraydy, orystildi – 33,4%, búqaralyq aqparattyq qú­ral­dary qazaq jәne orys tilde­rin­de 35% (taratylady) basylady, 12,5% – qazaq, orys jәne basqa da til­derde. Qazaqstan arnasy qazaq tiline tolyqtay kóshkeni, bir arnanyng jabylghany bolmasa odan beri eshtene ózgere qoyghan joq. Qazaqstanda emin-erkin taralatyn NTK, MIYR,  31(STS), Evraziya-1 siyaqty Resey telearnalaryn aitpaghanda, kabeldik jәne sputniktik baylanys arqyly jýzdegen Resey arnalary qazaqstandyq kórermeni bar arna bolyp otyr.  Otandyq aqparattyq agenttikter aqparattaryn týgeldey reseylik BAQ-tan alady. Osyghan deyin qúzyrly oryndar kórshi elding aqparattyq yqpalyna tiym sala almady. Tipti tiym salu turaly sóz bolghan emes. Joghary biylik Qazaqstannyng últtyq aqparattyq kenistigin qalyptastyrugha әli kýnge qauqarsyz. Sonday-aq, kórermenge әlemdik dengeydegi arnalardyng tanymdyq baghdarlamalaryn úsynu qolgha alynbay keledi. Mysaly «National geographic», «BBC» sekildi arnalardyng qazaq tilindegi núsqasy joq.  Bir ghana kórshimizden ýlgi, aqparat ala bermey, ainalamyzgha alysyraq kóz tastaghanymyz jón bolar edi.

Núrghaly Núrtay

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3530