Senbi, 20 Sәuir 2024
Osy ghoy endi... 8792 0 pikir 11 Shilde, 2014 saghat 10:00

«Sapsem», «daje», «volnovatsa etip»...

Tilimizding tazalyghy turaly әngime songhy uaqyttarda nazardan tys qalyp barady. Óitkeni, mýlde sóilemeytinderge nazarymyzdy kóp audaryp, qazaqsha sóileuge tiyisti azamattarymyzdyng ózinin  dúrys sóileui, til tazalyghy jayly әngimeni ysyryp qoyghandaymyz. Biraq búl eshqashan da esten shygharylatyn mәsele emes. Auyzeki tilde orys sózderin orynsyz qoldanu tilimizdi jútandatyp, tól sózderimizding qoldanu ayasyn tarylta týsedi. Búrynnan enip, sinisti bolyp ketken «sәpsem», «daje» degender týgili qazir qazaqtyng «etip» degen etistigin qosyp alyp, orys sózderin qazaqylandyratyn «moda» shyqty. Mysaly, «volnovatsa etip», «opazdat etip» t.t.s. Onyng ýstine qoyyrtpaq tildi qoylata týsetin bir telejýrgizushiler shyghyp jýr. Ondaylar ózderining qoyyrtpaq tiline ózderi mәz bolyp, júrtty kýldirmek bolady.     

         Osy, orystan enip, qúlaqqa sinisti bolyp bara jatqan jogharydaghyday sózderdi terip, olardyng qazaq tilindegi qysqa da, núsqa sózdigin qamtyghan maqala jazudy qolgha almaqpyz. Mәselen, onda jogharyda aitylghan «dajenin» «tipti», «sovsemnin» «mýlde» degen siyaqty qazaqsha jenil audarmalary baryn kórsetudi kózdeymiz. Soghan, til janashyrlary, sizderding kómekteriniz qajet. Kýndelikti ómirdegi sóilemderimizge «basqynshylyqpen» enip bara jatqan óziniz biletin orys sózderin «Egemennin» saytyna salyp túrularynyzdy ótinemiz. Al biz «Egemennin» betinde shyghatyn bolashaqtaghy maqalamyzda solardyng qazaqsha jenil balamasyn kórseter edik. Egemenning sayty: «egemen.kz» ekenin esterinizge salamyz.

 

Qúrmetpen Jaqsybay SAMRAT, sholushy

Abai.kz     

0 pikir