Júma, 29 Nauryz 2024
Qogham 6483 0 pikir 7 Tamyz, 2014 saghat 15:52

JERIGEN BAUYR, JER QAPTYRGhAN ZANG ...

Ádette Redaksiyagha týrli taghdyr iyeleri habarlasyp jatady, әr qily mәselelermen qonyrau shalady, hat jazady. Búl joly surettegi kóldey qaghaz qúshaqtaghan keyuana redaksiyagha ózi kelip tausyla sóiledi, múnyn shaqty, aryzyn aitty. Mәsele jer dauy, tabanynan tausylghan ana, qiyanattan qorlanghan keyipker. Qap toly qaghaz arqalap, qúzyrly oryndardyng qaqpasyna telmirgeli biraz jyl bolghan.

 

Súltanqúlova Gýlnәr Maqatay(Mәketay)qyzynyng aituy boyynsha otbasynyn  Enbekshi qazaq  audanyna qarasty Rahat auylynda 20 gektar jer telimi bolghan.

2002 jyly Gýlnәrding әkesi, jerding zandy iyesi Súltanqúlov Maqatay Mayakúly qaytys bolady da, balalaryna jerdi múragha qaldyru turaly ósiyet qalmay qalady. Ózining aituynsha Gýlnәr Maqatay qyzy әkesining qaytys boluyna baylanysty qúzyrly oryndargha jýginip, jerdi ózining atyna zandastyrady. Alayda alayaqtyq baby boyynsha bir ret isti bolyp, týzetu mekemesinde bolyp kelgen Ápkesi Núrjahan(Núrshahan)Súltanqúlova 2009 jyly jalghan qújat jasatyp alady. Onda әke aruaghyn attap, 2002 jyly qaytys bolghan әkelerin 2004 jyly qaytys boldy degen jalghan anyqtamany paydalanyp, ózderine senim hat alady jәne Gýlnәrding atynan jalghan qol qoyylghan senimhatty paydalanady. Talapker Gýlnәr óz atynan qoyylghan jalghan qoldy sot saraptamasy arqyly dәleldegen. (Redaksiyada qújattyng kóshirmeleri saqtauly)

Jer Aqbúlaq golif kluby manynda ornalasqan. Jalghan qújat arqyly iyemdengen әpkesi jerdi 1 million 700 myng dollargha satqan. Talapkerge "200 myng dollar al da, tynysh otyr"- degen. Biraq oghan  keyipkerimiz kelispepti. Jerge әzirge eshqanday qúrylys salyngha qoymaghan. Gýlnәrding aituyna say jerge әkeden qalghan toghyz bala(8 qyz, bir úl) birdey múragerlik etui tiyis. Alayda Núrshahan Maqatayqyzy qalghan tuystaryna az kólemde ghana aqsha ústatyp qalghan aqshany týgel óz qaltasyna salyp alghan. Gýlnәr Maqatayqyzy 2008 jyly sot arqyly jerdi ózine tiyesili ekenin dәleldegen. Oghan tómendegi sot sheshimi dәlel. Alayda aiyptalushy Núrshahan búl sheshimnen eshqanday da zardap shege qoymaghan. Gýlnәr odan eri de talay orynnyng esigin qaghyp keledi, alayda onyng aryz-armanyn tyndar qúlaq joq. Isin qaraudy sozghan qúzyrly oryndar biyl shaghymdanushynyng isin "uaqyty ótip ketken" dep qaramay qoyypty. Tipti keybir shendiler "sen bәribir ol jerding ózindiki ekenin dәleldey almaysyn, bos trashtanba"- dep, stolyn týiip "aqyl" da aitypty.

Gýlnәr Maqatayqyzy ózining tabanynan tozyp, osynshalyq sarsangha týskenine, zannan әdildik taba almaghanyna myna adamdardy kinәli sanaydy:

1, Enbekshi qazaq audany ROVD tergeushisi - Kýntuov Qaljatbaydy, Túrarov Aydyndy aldaryna jiberilgen qylmystyq isti 8 ay sozbalangha salyp, qysqartqany ýshin;

2, Jer komiytetining qyzmetkerleri – Bayshekeshev Elimurzany jalghan jsalghan qújattardy kórsetpey jasyrghany, óz atyna sheshilgen sot sheshimin býrkemelegeni ýshin;

3, Audan prokurory – Tólegen Imanbaev Shonanúlyn aldyna barghan qylmystyq isti qaraugha qúlyqsyzdyq tanytqany ýshin;

4, IID mengerushisi S. Múratbekovty - 8 aigha juyq uaqyt isti ústaghany, IID tergeushisi Dýisenbinov Mәrlendi - qylmystyq isting qylmystyq sipaty bar ekenin bile túra qylmysty jauyp tastaghany, oblystyq prokuraturany -  anyq dәlel bola túra qylmystyq isti qaramaghany ýshin;

5, Alayaqtyq baby boyynsha bir ret isti bolyp jazasyn ótegen әpkesi Súltanqúlova Núrmahandy, Enbekshiqazaq audany, Rahat auylynyng notariusy Múqambek Saghymbaev  Ornyqpayúlyn kelisip jalghan qújat jasaghany ýshin.

Tómende Shaghymdanushynyng Bas prokurorgha jibergen ashyq hatyn úsynamyz jәne qúzyrly oryndardan zang ayasynda júmys isteuin ótinemiz.

***                   ***                         ***

                                                     QAZAQSTAN      RESPUBLIKASYNYNG

                                                     BAS PROKURORY A.Q.DAUYLBAEVQA

 

                                                      Sultankulova  Gulinar  Makataevnadan

                                                      m/j:    Enbekshiqazaq  a/y,  Rahat auyly,

                                                                 Molodejnaya   kóshesi  35  ýi,

                                                                 Almaty  oblysy.                     

 

                                              AShYQ  HAT

 

            Men  2012 jyldyng kókteminen beri Enbekshiqazaq audandyq ishki ister basqarmasyna aryzdanyp әkemnen qalghan 20,0 gektar jerdi  Sultankulova Núrshahan men Sultankulova Ultuar degen әpkelerim satyp jibergeni turaly jazdym. Sodan beri bir jarym jyl qúqyq qorghau oryndarynyng júmysyna qanyq boldym. Qanyq bolghanda isti sozbalangha salyp adam qúqyghyn ayaq asty etuding sheberleri ekenine kózim jetti.  

2012 jyldyng sәuir aiynda jazghan aryzym boyynsha tek 2012 jyldyng 29 qyrkýiek kýni Enbekshiqazaq audandyq IIB-sy QR QK –ning 325 bapymen qylmystyq is qozghady. Sol qylmystyq is әli tergelip keledi. Mine bir jyl bir ay uaqyt ótti, birinen keyin biri auysqan tergeushiler  eshqanday nәtiyje shygharmay, qylmystyq isti sotqa jibermey otyr. Bes tergeushi tergedi. Audan prokurory men polisiya bastyghy isti әdeyi jýrgizbey otyr.

Osy 2013 jyldyng mamyr aiynyng ayaghynda qylmystyq isti  Almaty oblystyq ishki ister  departamentining tergeu basqarmasy ózderining óndirisine  alghan, biraq tergeu men oilaghanday bolmady. Isti qolgha alghan adam nege ekeni belgisiz tergeudi basqa jaqqa búryp, nemese toqtatyp qoyady. Departamentting tergeushisi S.Muratbekov salghan jerden qylmystyq isti búra tartyp әlgi әpkemning sózin sóilep, qylmystyq jauapqa tartatyn adam joq dep isti qysqartyp tastady. Ol qauly búzylyp edi endi isti mýldem qysqartyp tastady.  

Isting mәn jayyna kelsek әkem Sultankulov Maketay 2002 jyly qaytys boldy. Artynda 20,0 gektar  sharua qojalyghyn jýrgizu ýshin berilgen jer qaldy.  2007 jyly osy 20,0 ga jer qújattaryn izdegenimde 2004 jyly jalghan qújattarmen satylyp ketkenin bilip qudaladym. Ápkelerime әkemizden qalghan jerdi qaytaryp alayyq degenimde ol jerding keregi joq, tipti iyegimiz qyshymaydy dep jatyp aldy. 2008 jyly sot sheshimimen jalghan qújattardyng kýshi joyylyp, jerdi qaytaryp alyp óz atyma jer aktisin aldym. Múragerlikke qúqyq beretin kuәlik alu ýshin bauyrlarymnyng qújattaryn dayyndadym.  

Sol kezde iyegi qyshymaghan әpkelerim ózgerip sala berdi. Birinshi kezekte ýlken әpkem Sultankulova Núrshahan men Sultankulova Ultuar ekeui ýiime qayta-qayta kelip jýrip 2009 jyldyng kókteminde mening atymdaghy jer aktisin súrap aldy. Qújattardyng bәrin ózderi dayyndap qolyma salyp berem dedi. Bәrimiz birigip satyp aqshany tendey bólip alatyn boldyq. Jerdi qaytaryp alghanym ýshin ýlesime aqsha qosyp beremiz ant-su ishti. Biraq is jýzinde olay bolmady. 

2012 jyldyng kókteminde әkemnen qalghan 20,0 gektar jerge toghyz múrager bar bola túra Talghar qalasynyng túrghynyna satylyp ketkeni belgili boldy. Sol kezden bastap men audandyq IIB-na aryzdanugha mәjbýr boldym.

Jerdi qazirgi uaqytta iyelenip otyrghan satyp alushy Esmahanov Esirkep  degen azamat eken. Jerge qazyq qaghyp iyelenip otyrghanyn bilip sóileskenimde,  búl jer meniki 2012 jyly memleketten aldym dedi. 1997 jyldan beri әkem malyn jayyp, shóbin shauyp alyp jýrgen jer, 2008 jyly sot sheshimimen qaytarylghan jer, 2012 jyly basqa adamgha berilui mýmkin emes. Men qújattarynyzdy kórsetiniz dep edim kórsetpedi.

Tergeushilerge satyp alghan adam mine dep aityp berdim. biraq audan tergeushileri de oblystyng tergeushisi de kuә retinde jauap almady. Sondaghy aitatyny ol audan mәslihatynyng deputaty deydi.

Al qúqyq qorghau oryndarynyng osy jaghday boyynsha ne istegeni nemese kerisinshe eshqanday әreket jasamay otyrghany, adam qúqyghyn, múragerlik qúqyq, jәbirlenushining qúqyghy degen sózderdi estimegeni jәne estigisi kelmeytini bólek әngime. Ángime emes adamnyng jan aiqayy, qúqyq qorghau oryndarynyng qyzmetkerleri  otyrghan ornyn tek óz paydasyna paydalanyp, adamgershilikti ysyryp qoyyp, jeng úshynan jalghasyp, jemqorlyqqa batuy der edim.    

Tergeu bastalghannan song audandyq tergeu bólimining is-әreketterine shaghymdanyp baryp edim audan prokurory T.Imanbaev meni qabyldamay quyp shyghardy. Al oblys prokurorynyng qabyldauynda tórt ret boldym. Odan keyin oblys prokuroryna tórt ret kirding endi kiruge rúhsat joq dep kirgizbey otyr.    

 20,0 ga jerdi búryn QR QK-ting 177 bapymen sotty bolyp ótep shyqqan әpkem Sultankulova Nurshahan men ekinshi әpkem Sultankulova Ultuar ekeui notarius M.Saganbaevtyng kualandyrghan jalghan senimhaty arqyly satyp jibergen.

                Osydan song 2012 jyldyng sәuir aiynda audandyq polisiya jәne prokuraturagha aryzdandym. Olar teksere kele 2012 jyldyng 19 qyrkýiek kýni QR QK-ning 325 bapynyng 1 bólimimen qylystyq is qozghady.

                 2013 jyldyng mamyr aiynyng ayaghynda 2012 jyldyng qyrkýiek aiynda qozghalghan qylmystyq isti  Almaty  oblystyq IID Tergeu jýrgizu basqarmasynyng agha tergeushisi S.Muratbekov alyp osy № 12194003101002 sandy qylmystyq isti 05.07.2013 jylghy qaulysymen zansyz toqtatty. QR QK –ning 325 bapynyng 1 bapymen qozghalghan qylmystyq is boyynsha 10 ay tergeu jýrip ayaghynda qylmystyq jauapqa tartatyn adam joq bolyp shyqty. Ol qauly búzylyp sol S.Muratbekovke QR IIM tikeley núsqau berip qylmystyq isti jan-jaqty qarap, tergeuin bitirip, sotqa jiberu turaly aitqan.

                Alayda tergeushi S.Muratbekov 09.09.2013 jyly qylmystyq isti mýldem qysqartyp tastady. Qylmystyq isti qaytadan sol S.Muratbekovke bergende men senbegendikten tergeushiden bas tartu turaly aryz jazdym. Soghan qaramastan tergeushi S.Muratbekov qylmystyq isti qysqartyp, dәleldenip otyrghan qylmystyq isti joq etti.

                2013 jyldyng qyrkýiek aiynyng sonynda Bas prokurordyng birinshi orynbasary IY.D.Merkelding qabyldauynda boldym. IY.D.Merkel myrza qylmystyq isti aldyrtyp zandylyghyn tekserip, meni shaqyrtyp tekseruding nәtiyjesimen tanystyratyn bolghan. Alayda olay bolmady. IIM-ning tergeu bólimining núsqauymen shekteldi. Men ministrlikting núsqauynan keyin zang talaby oryndalar dedim. Biraq olay bolmady.

                Tergeushi S.Muratbekov QR IIM-ning núsqauyn oryndamaq týgili, pysqyryp ta   qaramady.

                 Qazirgi uaqytta tergeushi S.Muratbekov isti qayta ózine alghan. Men tergeushige senbeytinimdi aityp oblys prokuroryna da, IID-ne de, IIM- tergeu bólimine de aryzdandym. Biraq S.Muratbekovke eshkimning kýshi jetpeytin siyaqty. Tergeushi ministrlikting núsqauyn oryndamasada óz oiynan núsqau shygharyp alghan. Is boyynsha saraptama taghayyndap otyr. Saraptama taghayyndau turaly eshbir núsqauda jazylmaghan. Oblys prokurory saraptama taghayynda dep auyzsha aitqan dep, óz betinsheqylmystyq isti qúrtudyng amalyn istep otyr. Sebebi  qylmystyq isting qozghaluyna negiz bolghan eki birdey saraptama qorytyndylary. Sultankulova  Núrshahan  Sultankulova  Ultuarmen  kelise  otyryp  menin  atymnan  senimhat  alghan. Búl senimhatty  Enbekshiqazaq  audany  Rahat  selolyq  okruginin  notariusy  Saganbaev  Múqanbek  Ornyqbayúly  Sultankulova  Ultuardyn  atyna kualandyryp  bergen. Mening atymnan senimhat jazylghany  turaly  olar  maghan aitpaghan. Osynday  jalghan  senimhatty  menin  atymnan  eki  ret  alghan. Osy  jalghan  senimhat negizinde  memlekettik  aktini  Sultankulova  Ultuardyn  atyna  alghan. Al Sultankulova Nurshahan ekinshi  senimhatty  paydalanyp jer telimin, mening jәne  basqa әpkemning ýlesimdi  qosa satyp jiberip, aqshany  bas  paydalaryna  jaratqan. Tergeushi әkemizden qalghan jer boyynsha azamattyq tәrtippen sheship alu kerek dep kórsetken. Alayda QR QK –ning 325 bapy boyynsha qylmystyq is ne ýshin qozghalghan.

 Mening atymnan senimhatqa qol qoyghanyn Sultankulova Nurshahan moyyndap otyr. Senimhatty mening qatysuymsyz kualandyrghanyn notarius M.Saganbaev moyyndap otyr. Biraq tergeushi qaulygha olardyng da mening de kuәlerding de jauaptaryn jazbaghan jәne mening atymnan qol qoyghan adam tergeu kezinde anyqtalmaghan dep kórsetken. Qol qoyghan adam moyyndap túrsada tergeushi qoldy kim qoyghany belgisiz dep kórsetken.

Mening basqa aryzym boyynsha Rahat auly, Qúmarova kóshesi 47 ýy ornalasqan ýiding jer telimin syigha tartu turaly kelisim shartqa mening atymnan basqa adam qol qoyghanyn jәne kimning qol qoyghanyn anyqtau mýmkin emes dep 11.03.2013 jylghy № 7118 sandy saraptamada kórsetilgen. Tergeushi әdeyi sol saraptamany 20,0 ga jer telimine shygharylghan saraptamanyng ornyna qoyyp otyr. Yaghny qyzmettik jalghandyq jasap otyr. 20,0 ga jer telimi boyynsha qol qoyghan Sultankulova Nurshahan ekeni 13.09.2012 jylghy № 1068 saraptamada kórsetilgen.

                2012 jyldyng kókteminde әpkem maghan habarlasyp jer satylghanyn jәne 200 000 AQSh dollary mening ýlesim ekenin aitty. Men oghan kelispey jerdi arzanyryq satqanyn jәne mening ýlesim odan kóbirek bolu kerek ekenin aittym. Sonda ýlken әpkem Sultankulova Nurshahan maghan almasang olda joq dedi. Men jerdi qansha aqshagha satqanyn bilmekshi bolyp edim aitpady. Qújattardy súrap edim bermedi. Audandyq jer komiytetinen mening atyma berilgen jer aktisining kóshirmesin alayyn dep edim, basqa jer aktisi shygharylghanyn jәne ol Sultankulova Ultuardyng atynda ekenin jәne mening atymnan senimhat bar ekenin bildim. 

                2012 jyldyng 19 qyrkýiek kýni qylmystyq is qozghalghan song birneshe kýn ótkennen keyin belgisiz adamdar mening ýiimning qaqpasyna benzin tógip órtedi. Ertenine ýidegi telefonyma bir er adam telefon soghyp, aryzyndy qaytyp almasang ýiindi órteymin dep qorqytty. Men audandyq baylanys bóliminen ýige telefon soqqan adamnyng úyaly telefonynyng nómirin anyqtap, polisiyagha aryz jazdym. Polisiya aryzymdy uchaskelik inspektorgha berdi. Ol quraghan shóp órtengen eken, úyaly telefon óship túr eken dedi de qoydy. búl turaly audandyq jәne oblys prokuroryna shaghymdanyp edim eshkim zardap shekpedi, adam ólgen joq dedi de qoydy.

            Sultankulova  Núrshahan  maghan bylay  dep aitty, «senin  aqshan  joq, men myna  prokuror  men RUVD-ny, býkil Qazaqstandy satyp  alamyn» dep. Osy  qylmysty  jasaghan ýsheui, Sultankulova  Núrshahan Maketayqyzy, notarius Saganbaev Múqanbek  Ornyqbayúly  jәne Sultankulova Últuar Makatayqyzy. Osy  ýsheuining jauapqa tartyluy tiyisti. Men zangha senip otyrmyn. Al zang oryndary basqalay jasap otyr.

                Qúrmetti Ashat Qayzollaúly mening osy ashyq hatymdy ayaqsyz qaldyrmay bir jyl búryn qozghalghan qylmystyq isting zandy sheshimin tabuyna kómektesudi jәne meni qabyldauynyzdy súraymyn.    

                                                                         Sultankulova.G.M.    

***                    ***                       ***

Núrghaly Núrtay

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1575
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2270
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3584