Júma, 19 Sәuir 2024
Biylik 5229 0 pikir 9 Tamyz, 2014 saghat 15:02

Bolashaqqa basty baghdar

Ótken demalys kýnderi elordadaghy Nazarbaev Uniyversiyteti ghimaratynda «Núr Otan» partiyasy jәne Global Shapers Community qoghamdastyghynyng qoldauymen Dýniyejýzilik ekonomikalyq forum bas­tamashysy bolyp tabylatyn «Shapere Eurasia 2014» forumy elimizde alghash ret bolyp ótti. Atalghan aituly jiyngha әlemning 45 elinen 100-den astam jas kóshbasshy kelip qatysty.

Negizgi qauzalghan taqyryp mulitiymәdeny jәne dinaralyq ýnqatysudy qalay qúru kerektigi. Talqylaudyng kýn tәrtibine qazirgi qalyptasyp otyrghan qoghamnyng asa manyzdy degen mәseleleri engizilipti. Atap aitqanda, «Etnosaralyq jәne dinaralyq ýnqatysudy qalay qúru kerek?», «Jastar ýshin әleumettik liftterdi qalay damytqan jón?», «HHI ghasyrdyng halyqaralyq bilim beru jýiesi qanday boluy kerek?» jәne «Jastar kәsipkerligin damytu ýshin ne qajet?». Mine, osynday aituly taqyryptar talqygha týsken jiynnyng resmy ashyluyna «Núr Otan» partiyasy Tóraghasynyng birinshi orynbasary, «Bolashaq» qauymdastyghy kenesining tóraghasy Bauyrjan Baybek kelip, qúryltay qatysushylaryna arnap qúttyqtau sóz sóiledi. Búl rette B.Baybek 2012 jyly 20 jeltoqsanda Astana qalasynda Jas kóshbasshylar qauymdastyghy ortalyghynyng ashyluyna da kelip qatysqanyn aita ketu kerek.

B.Baybek Tәuelsizdikke ie bolu jәne Qazaqstan jetistikterining әlemdik arenada moyyndaluy biregey túlgha Núrsúltan Nazarbaev esimimen tikeley baylanysty ekendigin erekshe atady. Partiya kóshbasshylyqqa ashyqtyq, eseptilik, tiyimdilik jәne jauaptylyq qaghidatymen elding senimine ie bolu arqyly qol jetkizip otyr. Qazaqstanda sapaly adam kapitalyn qalyptastyrugha, jastardyng óz mýmkindigin iske asyruyna, sapaly bilim aluyna, densaulyghyn saqtauyna, basqa da әleumettik iygilikterge qol jetkizuine jýieli jaghday jasaugha airyqsha kónil bólinude. Búl – memleketimizding jәne biyleushi partiya – «Núr Otan» sayasatynyng basym baghyttary. Sondyqtan da partiya Global Shapers Community jobasyna belsendi týrde qoldau bildirip otyr. Damudyng jana strategiyasynda Memleket basshysy jan basyna shaqqandaghy IJÓ-ni 60 myng dollargha, yaghny 35 jylda 5 esege deyin ósirip, 2050 jyly әlemdegi eng damyghan 30 elding qataryna qosylu jóninde auqymdy maqsat qoyyp otyrghandyghyna da erekshe nazar audaryldy.

Atalghan maqsatqa jetu ýshin Qazaqstan eng aldymen adam kapitalynyng sapaly damuyn qamtamasyz etui tiyis. Búl rette birlik, túraqtylyq pen qoghamdyq kelisim bәrining irgetasy bolyp qala beredi. «Bizding elimizde 130-dan astam etnos beybitshilik pen kelisimde ómir sýrip jatyr. Bizding bәrimiz – Qazaqstan azamattarymyz. Bizde «últtyq azshylyq» degen úghym joq. Últyna, tiline, diny ústanymyna, basqa da erekshelikteri men әleumettik jaghdayyna qaramastan, barlyghy da teng mýmkindikke iye», dedi B.Baybek. Qazaqstan jas memleket bolghandyqtan, el halqynyng jartysyna juyghy – jasy 30-gha tolmaghan jastar, sondyqtan da memleketting basty mindetterining biri – әrbir jas azamattyng túlghalyq, kәsiby jәne ruhany damuyna jaghday jasau.

Partiya Tóraghasynyng birinshi orynbasary búdan әri kez kelgen adam osylaysha ózin ózi damytu arqyly tek óz ómirin ghana ózgertip qoymay, ainalasyndaghy júrtshylyqtyng da ómirin jaqsartugha qabiletti ekendigin algha tartty. Búryn-sondy bolmaghan jahandyq daghdarys adamzat damuynyng jana kókjiyekterine erkinen tys jeteleude. Sәt sayyn jana qauip-qaterler, sonymen birge, jana mýmkindikter de payda boluda. Býginde әlemde 10 men 24 jas aralyghyndaghy 2 milliard jas bar bolsa, olardyng 90 payyzy damushy elderde túrady eken. Al ózgermeli ortagha jedel beyimdele alatyn jastar әleumettik qúrylymdar men jelilik qauymdastyqtar arqyly ghana aimaqtyq jәne jahandyq problemalardyng jana, kreativti sheshimderin úsyna alady. Global Shapers Community úiymynyng da missiyasy osy bolsa kerek.

Jeke sektor, biznes – orta taptyng tiregi, al damyghan orta tap – túraqtylyqtyng kepili. Býgingi kýni kez kelgen tabysty kәsipkerlik qyzmetting anyqtaushy faktory innovasiya bolyp tabylady. Al jastar – qoghamnyng óte kreativti oilaytyn, ýnemi algha úmtylatyn belsendi toby. Masyldyq pen tek ózgege arqa sýieu, ókinishke qaray, kóp adamnyng ómir saltyna ainaldy. Adamdardyng sanasyn belsendilik, jasampazdyq pen jeke jauapkershilik baghytyna qaray qalay ózgertuge bolady? Bizge osy jayly oilanu qajet. Býgingi әlemde bilim men innovasiya jedeldetilgen ekonomikalyq damudyng basty sharty bolyp tabylady. Osylay degen «Bolashaq» qauymdastyghy kenesining tóraghasy ozyq bilimning arqasynda júrttyng kóbi jaqsy ómir sýru mýmkindigine ie bolar edi, degendi de qosa aitty.

Global Shapers Community diyrektory Anastasiya Kalinina qoghamdastyq júmysyn bayandap berdi. Onyng sózine qaraghanda, qazir atalghan úiym qúramynda әlemning әrtýrli elinde 315 hab bar bolsa, onyng mýshelerining sany 4400 adamgha jetipti. Qoghamdastyqtyng maqsaty – jastardyng óz ornyn tabuyna, tәjiriybe almasuyna jәne tabystargha jetuine mýmkindik jasau. Búl túrghydan kelgende, qoghamdastyq kóptegen jobalardy jýzege asyryp kelse, sonyng bir mysaly retinde Filippinning astanasy – Manilada 60 kitaphanagha kómek kórsetilgendigi ataldy.

Ispaniya astanasy – Madridte ótken sheyperlerding otyrysy nәtiyjeli bolghandyghyn tilge tiyek etken Global Shapers Community Madrid habynyng ókili Ester Paniagua onyng qiyndyqtargha qaramay nәtiyjeli ayaqtalghanyna erekshe toqtaldy. Tipti, qatysushylardy oryndarynan bir túrghyzyp alghan sheshen oidyng bir arnadan shyghyp jatqandyghyn úghyndyrugha tyrysty. Al «SesnaBank» AQ-tyng basqarma mýshesi, basqarushy diyrektory Qayrat Rahmanov bolashaq jastardyng qolynda ekendigin, sondyqtan da olardyng kim jәne qanday azamattar bolyp qalyptasyp jatuy elimizdegi beldi qarjy instituty ýshin manyzdylyghy túrghysynan oiyn órbitti. Olay bolsa, atalghan qarjy ins­tituty osynday aituly sharalardy ótkizuden tysqary qala almaq emes.

Sóz reti kelgende Global Shapers Community qauymdastyghy turaly qysqasha mәlimet bere ketken jón. Atalghan qauymdastyq 20 men 30 jas aralyghyndaghy әlemdik kóshbasshy jastardyng basyn qosatyn Dýniyejýzilik ekonomikalyq forum tarabynan bekitilgen. Jobagha kez kelgen mamandyq iyesi qatysa alsa, olar qoghamgha paydaly qanday da bir joba úsynyp, paydaly iydeyalar oilap tabugha tiyis. Global Shapers Community qatysushylary әlemning zamanauy qalalarynda is-qimyl ortalyqtaryn úiymdastyryp, bir-birimen iydeya men tәjiriybe almasady. Sonday-aq, әlemdik dengeydegi mәselelerdi talqylau ýshin tyng iydeyalar men kәsipkerlik janashyldyqtarmen bólise alady. Jalpy, qoghamdastyqqa әrtýrli salalarda júmys isteytin 27 jasqa deyingi jastar mýshe bola alatyny da nazardan tys qalghan joq.

Forumnyng basty júmysy Astana habynyng negizin qalaushy, «Núr Otan» partiyasy Qoghamdyq sayasat institutynyng diyrektory Sayasat Núrbekting «Etnosaralyq jәne dinaralyq ýnqatysudy qúrudyng qazaqstandyq joly» taqyrybyndaghy dәrisimen bas­taldy. Sonday-aq, forum barysynda belgili biznesmen-filantrop, San Group korporasiyasynyng viyse-preziydenti Shiva Hemky jas sheyperler ýshin «Jetistik degen ne?» degen taqyrypta interaktivtik dәris ótkizdi. Búdan basqa, forum ayasynda The Coca-cola Company kompaniyasy men The Abraaj Group investisiyalyq kompaniyasynyng jetekshilerimen seksiyalyq kezdesuler úiymdastyryldy. Forumgha qatysushylargha arnap «Siz ómirden ne kýtesiz?» degen taqyrypta dәris oqylyp, jahandyq mәselelerdi talqylaudyng qorytyndylary boyynsha «Qazaqstan Global Shapers kózimen» degen taqyrypta sessiyalar ótti. Odan keyin ashyq mikrofon formatynda qatysushylardyng tәjiriybe almasuy men ózekti taqyryptardy talqylauy da sharagha erekshe renk berdi.

Asqar TÚRAPBAYÚLY,

«Egemen Qazaqstan».

Suretti týsirgen Erlan OMAROV.

0 pikir