Senbi, 20 Sәuir 2024
Janalyqtar 8486 0 pikir 29 Sәuir, 2010 saghat 04:41

«Kóp sóz – boq sóz»

«Úly sózde úyattyq joq» deushi edi ghoy qazaq. Taqyrypty tap osylay etip kórsetuimizding bir synyq sebebi osy bolsa, ýlken sebebi búl sóz Evraziya mediya forumynda aityldy. Qazaq tilinde. Suretshi Qana Ibragimovtyng auzymen.

Qúrmetti meymandar keng zalda bir birimen arqa-jarqa әngimelesip, abyn-gýbing bolyp jatqan. Kenet syzylghan sybyzghynyng ýni estildi de,ortagha beytanys bir jigit shygha keldi. Meymandar eleng etise qalghan. Kenet әlgi jigit (suretshi Qanat Ibragimovty aityp otyrmyz) qoynynan paraqshalardy suyryp aldy da shasha bastady. Onysymen qoymay әlgindey úly sózdi dauystay aiqaylap qyzyq jasady. Endi forum turaly naqty әngimege kóshelik.

 

«Úly sózde úyattyq joq» deushi edi ghoy qazaq. Taqyrypty tap osylay etip kórsetuimizding bir synyq sebebi osy bolsa, ýlken sebebi búl sóz Evraziya mediya forumynda aityldy. Qazaq tilinde. Suretshi Qana Ibragimovtyng auzymen.

Qúrmetti meymandar keng zalda bir birimen arqa-jarqa әngimelesip, abyn-gýbing bolyp jatqan. Kenet syzylghan sybyzghynyng ýni estildi de,ortagha beytanys bir jigit shygha keldi. Meymandar eleng etise qalghan. Kenet әlgi jigit (suretshi Qanat Ibragimovty aityp otyrmyz) qoynynan paraqshalardy suyryp aldy da shasha bastady. Onysymen qoymay әlgindey úly sózdi dauystay aiqaylap qyzyq jasady. Endi forum turaly naqty әngimege kóshelik.

 

Euraziyalyq media forum Almaty qalasynda osymen toghyzynshy ret ótti. Ádette jylda ghalamdyq mәseleler - Gondurastaghy jaghday, Irannyng yadrolyq sayasaty, Islandiyadaghy vulkan, taghysyn taghylary - media forumnyng tórinde sóz bolady, al ýlken sayasattan góri, naghyz media salasyna qatysty, onyng ishinde Qazaqstandaghy sóz bostandyghy, qazaq jurnalisterining jaghdayy, «BAQ turaly» zannyng týitkilderi, internettegi erkindik mәseleleri, aimaqtyq jurnalistikanyng damu dengeyi dәlizde, óz aramyzda aitylady da qalady. Eng qyzyghy, osydan birneshe jyl búryn syr bergen media forum songhy demi qalsa da úiymdastyryla beretin siyaqty. Biylghy forumgha jyldaghyday kóp qonaq kelgen joq. Ádette Almatygha 600-den astam sheteldik sarapshyny shaqyryp otyratyn media forum úiymdastyrushylary «biyl nege meymandarynyz az?» degen saualgha, birinshiden, qarjy daghdarysyn jeleu etip, ekinshiden, islandiyalyq janartaudy aiyptady. Bizdinshe, múnyng bir qyry mediaforumnyng biylghy janalyghy - mýshelik jarna tóleu bastamasyna baryp tireletin siyaqty. Áriyne, búl әlemdik ýrdis, biraq soghan say úiymdastyru jaghy da minsiz boluy kerek qoy...

 

Ókinishke qaray, jurnalister qauymy forumgha taghy da narazy boldy. Birinshiden, «media» degen atauyn aqtay almay otyrghan forum sheteldik meymandardy alaqanyna alyp kýtse de, jurnalisterge júmys isteytin mýmkindikti bere almay otyrghan siyaqty. Sebebi forumnyng alghashqy kýni media-ortalyqta kompiuterler bolsa da, internet atauly birneshe saghat bolmady. Aqparat taratushy agenttikter faks arqyly aqparat jiberuge mәjbýr boldy. Búl da júmysqa ýlken tejeuish. Biz úiymdastyru komiytetine tikeley qatysy bar Vladimir Rerihty dәlizde ústap alyp, osy mәseleni aitqanymyzda, ol bizge: «Shaghymdarynyzdy jazyp, úiymdastyrushylargha joldanyz» dep, qysqa qayyrdy. Ekinshiden, memlekettik tildi mensinbeytin synay tanytyp qoyatyn forumda eki-aq júmys tili bar: orys jәne aghylshyn tilderi. Biraq búl qazaq jurnalisterining de «júmys tilin» kompiuterlerden syzyp tastau kerek degen sóz emes shyghar...  Mәselen, neshetýrli qyzyqtarmen jabdyqtalghan kompiuterlerding kóbinde qazaqsha shrift de bolmady. Biz taghy da úiymdastyrushylargha baryp, narazylyghymyzdy jetkizip, biraz uaqyt ótkizip, kompiuterlerge qazaqsha shrifterdi engizdirdik. Qazaqsha audarylghan baspasóz-relizderin kórseniz, janynyz ashidy. Oryssha aqparat tolyqtay qamtylyp, der kezinde taratylyp jatsa, qazaqshasy keshiktirilip jәne qysqasha berilip otyratyn siyaqty. Osydan keyin qazaq jurnalisterining kәsiby dengeyi tómen, olar jedel aqparat taratpaydy dep qalaysha aiyptaugha bolady? Biz audarmashy bolyp sharshadyq: orystildi әriptesterimiz bir júmys atqaryp otyrsa, biz eki júmysty birdey atqarugha mәjbýr boldyq. Ári jurnalist, әri audarmashymyz. Endi ýshinshi qyzmetke ie boldyq. Qate baspasóz-habarlamalarynyng korrektorymyz!

Ýshinshiden, búl forum tek qana «túraqty meymandardyn» jiynyna ainalghan siyaqty. Jylda sol bayaghy sarapshylar, meymandar...  Janalyq joq. Aytpaqshy,  Qanat Ibragimovtyng «aksiyasynan» kýn ilgeri «Golos Respubliki» gazetining jurnalisteri «OBSE, kózindi ash!» dep, foyede ózindik flesh-mob úiymdastyru arqyly meymandardyng nazaryn jurnalisterge búrmaq bolghan edi, biraq olardy kýzetshiler liftiden shygharmaugha tyrysyp, úzaq túrdy. Aqyr ayaghynda flesh-mob oidaghyday ótti. Bәlkim, biylghy forumnyng janalyghy da suretshi Qanattyng aiqayy men tәuelsiz jurnalisterding úrany bolsa kerek. .  Úiqyly-oyau «forum» dýr silkindi...

 

Bes Qasqa.

Almaty. Evraziya media forumynan

SURETTI TÝSIRGEN ERKIN QUATAYÚLY

0 pikir