Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 3673 0 pikir 8 Qantar, 2014 saghat 06:53

Sәken Abylghazy. Yuy Yuchjeni – qoqys jinaushy millioner

2013 jyly býkil әlemning búqaralyq aqparat qúraldarynda osy qytaylyq millioner әielding esimi jyr boldy. Ol jurnalisterdi mol qarjysymen emes, aqshagha aldanbaghan qarapayym tirshiligimen qyzyqtyrypty. Tyng aqparat bolghandyqtan, bólisudi jón sanadyq.

2013 jyly býkil әlemning búqaralyq aqparat qúraldarynda osy qytaylyq millioner әielding esimi jyr boldy. Ol jurnalisterdi mol qarjysymen emes, aqshagha aldanbaghan qarapayym tirshiligimen qyzyqtyrypty. Tyng aqparat bolghandyqtan, bólisudi jón sanadyq.

ngy Yuchjeni hanym 1958 jyly Ishki Mongholiyadaghy Chifen avtonomiyalyq audanynda dýniyege keledi. Chifen aimaghynda agrarly óndiris jaqsy damyghanymen, Yuyding otbasy kedey ómir sýrdi. Onyng balalyq shaghy eginjayda kókónis egumen, ony jergilikti bazargha aparyp satumen ótti. Qara júmysqa jegilgen qyz mektepte, jogharghy oqu ornynda oqyp jýrgende de, bala kezden mashyqtanghan kәsibin tastamady. Bilim ordalarynan góri kókónis alqaptaryn jaqsy kórgen sharuaqor qyz túrmys qúrghan son, Ortalyq Qytaygha qonys audarady. Erli-zayyptylar Hubey provinsiyasyna qarasty Uhani qalasynyng shetindegi Dunhu eldi-mekenine ornalasty. Kóz ashqannan jer tyrnap ósken Yuy Yuchjeni kókónis saudasynyng kórkin búl jaqta da qyzdyrady. Onyng birese dorbalap, birese arbalap satqan kókónisterin qalyng qonystanghan qala túrghyndary talasa-tarmasa satyp alatyn boldy. Jas otbasynyng sharuashylyghy berekeli bolyp, tastary órge domalady. Jaz boyy egip, kýz boyy jinaghan kókónisterin jyl boyy kýtken tútynushylar sózge kelmesten kez-kelgen baghada satyp aldy. Bile bilgen adamgha auyl sharuashylyghy asa ónimdi salagha jatady. Tek auyr enbekke qajymay, jýreksinbey, qalanyng yghy-jyghy tirshiligimen uaqytsha qoshtasyp, shalghaydaghy shan-topyraq sharuashylyqqa arlanbay baryn salatyn bolsa, biraz biyiktikti baghyndyrugha bolatynyn sezgen Yuy hanym ózin tejemedi. «Altyn shyqqan jerdi belden qaz» demekshi búghan deyin de búl salanyng qyr-syryna jetik qanyq bolghan ol kókónis saudasynyng órisin keneyte berdi. Kóp úzamay erli-zayypty diqanshylar alghashqy qonys toyyn toylady. Olar kýn kózi jylynghanda bastalyp, kýn suytar aldynda ayaqtalatyn jyl sayynghy  sikldy egin sharuashylyghyn ýzbedi, kókónis alqaby kólemin de, satu kólemin de odan ary úlghaytty. 1980 jyldary eginshi-biznesmender taghy eki kottedj túrghyzyp ýlgeredi. Dayyn ýidi syrttan kelgenderge jalgha berip, qosymsha qarjy kózin jasaghandar, búl biznesting de  dәiimdi bolatynyn úqty. Búdan bylay saudadan týsken aqshalaryn janadan túrghyn ýiler satyp alugha júmsaydy. Qol astyndaghy kottedjderdi jalgha beru arqyly túraqty tabysqa ie bolghan Yuy diqanshylyq júmysymen qosh aitysqanymen, ýide úzaq otyra almady. Jasy qyryqqa tolghanda Uhani qalasynyng kommunaldyq qyzmet bólimine qoqys tazalaushy bolyp júmysqa túrady. Onyng júmysy – ózine bólip berilgen úzyndyghy 3 shaqyrym kóshening eki jaghyn kýn sayyn tazalap otyru. Múnday qadamgha baruynyng sebebin súraghan jurnalisterge «Aqshasyz jýrgen kezde qalay ómir sýrsem, aqshaly bolghan kezde de solay ómir sýremin. Adam kedeyshilikte ótken ómirin úmytpauy kerek» – depti ol.

2008 jyly Qytay ýkimeti jana qúrylys salu ýshin Dunhu eldi-mekenindegi túrghyn ýilerdi sýrleuge búiryq shygharady. Alayda, ýkimet túrghyn ýilerding iyelerin ótemaqysyz qaldyrmaytynyn aityp, ony әr týrli joldarmen tóleydi. Ýsh kottedjding iyesi Yuy Yuchjenige ótemaqy retinde 21 pәter úsyndy. Rieltorlar oghan tapsyrylghan pәterlerding jalpy qúnyn 10 million yuanigha (1,58 million dollargha) baghalady. Ol endi ýsh kottedjding qojayynynan, jiyrma bir pәterding qojayynyna ainaldy.

iy Yuchjeni sonda da qoqys tazalaushy, kóshe sypyrushy qyzmetin tastamady. Bir úl men bir qyzdyng anasy «Balalarymnyng maghan tek ýy iyesi retinde ghana qaraghanyn qalamaymyn. Olargha tәrbie beru ýshin, ózim ýlgi kórsetuge tiyispin. Ýide qúr otyra bersem jalqau bolyp ketemin. Jalqaular jaman әdetke ýiir keledi» depti. Balalary da analarynan ýlgi alyp, qarapayym júmysqa jaldanypty. Úly turistik aimaqta kólik jýrgizushi, qyzy kinoteatr qyzmetkeri. Al, Yuy hanymnyng kommunaldyq qyzmet ornyndaghy qoqys tazalap jýrip tabatyn ailyq enbekaqysy 1420 yuani (236,6 dollar) ghana eken.  Kýn shyqqannan bastalatyn júmysy alty saghatqa sozylady. Millioner alty saghat boyy el-júrttyng laqtyryp ketken, tógip tastaghan, shashqan qoqystaryn jinap jýredi. Maks Veberdi tandandyrghan, Djordj Sorostyng kónilin qaldyrghan Qytay ghoy búl. Olardyng biznes stiyli tereng konfusiyshildikke jalghanghanyn este ústauymyz kerek. Sondyqtan batystyq ýlgiden biraz ózgeshelikteri bar. Sonymen qatar Qytay millionerlerge bay memleketterding qataryna  jatady. Millionerlerding ýlesi jaghynan dýniyejýzi boyynsha AQSh-tan keyingi ekinshi oryndy alady. Al, milliarderding ýlesi jóninen songhy oryndarda. Jәne Qytayda milliarderlerding baylyghy 10 milliard dollardan aspaydy. Qaybir jyly bireu jeke qazynasyn 11 milliardqa jetkizemin dep sottalyp ketken. Sol sebepti jartylay sosialistik qoghamda ómir sýrip jatqan búl memlekette biz siyaqty sosialistik lageriden bosap shyqqan eldermen salystyrghanda bay men kedeyding arasy sonshalyqty alshaq emes.  Óitkeni Qytaydyng sýieneri orta tap. Elding tútastyghyn qamtamasyz etushi dep memleket ýmitti solargha artady. Yuy Yuchjeni hanym memleket artqan senimdi tolyq sezingendey әli kýnge deyin kóshe sypyryp jýr. Kәsibin diqanshy bolyp bastaghan millioner biznes-karierasyn qoqys tazalaushy bolyp ayaqtaghandy dúrys sanaghan siyaqty.

iy Yuchjeni – jeke firmasy, kompaniyasy joq millioner. Eshqanday korporasiyanyng aksionerlik mýshesi emes. Talay jangha ýlgi bolarlyq kәsipker.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1575
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2269
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3583