«Últtyq kinony qoldau ortalyghy» tóniregindegi dau әli basylghan joq. Áu basta Memleket bólgen qarjyny jobalargha bayqau arqyly ýlestiruge osy mekeme mindetti bolghan. Nauryz aiynan beri irikteude ótken zansyzdyqtar men zang búzushylyqtardy kinogerler ghana emes, parlament qabyrghasynan deputattar da zar qaqsap aityp keledi. Tiyisti organdargha ashyq hat ta jazyldy, ýndeu de joldandy. Narazy top mamyrdyng on ekisi kýni miting ótkizdi. Olar talaby oryndalmasa, әdildik izdep Aqordagha barugha bekinip otyr. Mәsele neden bastaldy? Miting qalay ótti? Múnyng sheshimi bar ma?

«Últtyq kinony qoldau ortalyghy» 2023 jyly kelip týsken 283 jobanyng 153-in konkurstyq irikteuge qatysugha jibermedi. Sarapshylardyng qarauyna jiberilmegen jobalardyng ishinde Sarapshylar kenesi «Eng ýzdik ssenariy» dep baghalaghan Azamat Sharghynnyng «Shyrmauyq» filimi de bar. Narazy toptyng sózinshe, atalmysh ortalyq múny qoldan zansyz úiymdastyryp otyr.

«Kinoortalyq ózderi shygharghan ishki erejesin ayaq astynan ózgertip, QR «Bәsekelestik turaly», «Kino turaly», «Til turaly» zandaryn búzyp otyr», – deydi kinogerler. Búdan bólek, Ortalyqtyng jauapty qyzmetkerleri irikteu boyynsha eshqanday hattama jasamaghan jәne habarlamarynda qate-kemshilik kóp, ótirik te jeterlik eken. Basty kemshilik – KINONY QOLDAU ORTALYGhYNDA KINO SALASYNYNG MAMANY JOQ.

Taghy bir kónil audaratyn ýlken mәsele – Últtyq kinony qoldau ortalyghynda memlekettik tilde qyzmet kórsetip, aqparat beruge jaraytyn qyzmetkerlerdi emge tappaysyz. Múny da qapaly kinogerler ashyna aitty. Áttegen-ayy sol, qabyldanbaghan 150-den asa jobanyng basym bóligi qazaq tilinde jasalghan. Búdan jalghyz ghana qorytyndy shyghady: ÚLTTYQ KINONY QOLDAU ORTALYGhY MEMLEKETTIK TILGE DISKRIMINASIYa  JASAP OTYR. Al qyzyghy, kelesi kezenge ótken jobalardyng on shaqtysynyng qújaty túp-tura ótpegenderdikindey әzirlengen.

Sanap tauysu qiyngha ainalyp bara jatqan osynday mәselelerdi minberden Parlament deputattary da kóterdi. Bayqaudan әdiletsiz shettetilgen kinogerlerding ashy dausyna qúlaq týrgen eshkim bolmady. Olar sodan son, mamyrdyng on ekisi kýni «Últtyq kinony qoldau ortalyghy» ornalasqan «Almaty» qonaq ýiining aldynda miting ótkizdi. Mitingting tarau ssenariyi Qazaqstanda ótken kez kelgen mitingting tarau ssenariyinen anau aitqanday ózgeshe bola qoyghan joq.

Mamyr aiynyng on jetisinen on segizine qaraghan týni narazy kinogerler sottaldy. Atap aitar bolsaq, sot akter-rejisser Azamat Sharghyndy Ákimshilik qúqyq búzushylyq turaly kodeksting 488-baby 6-bóligimen kinәli dep tanyp, oghan 30 AEK mólsherinde aiyppúl jazasyn (30% jenildikpen 72 myng tg) aiyppúl jazasyna kesti; rejisser Áribiybek Ór Altaydy Ákimshilik qúqyq búzushylyq turaly kodeksting 488-baby 6-bóligimen kinәli dep tanyp, 30 AEK mólsherinde (103 myng tg) aiyppúl saldy. Rejisser Elzat Eskendirdi Ákimshilik qúqyq búzushylyq turaly kodeksting 488-baby 6-bóligimen kinәli dep tanyp, 30 AEK mólsherinde (103 myng tg) aiyppúl saldy.

Talaptary oryndalmay toqtamaytynyn eskertken olar tómendegi sharalar qolgha alynsyn deydi:

1. Mәdeniyet jәne sport ministrligi, deputattyq korpus, tәuelsiz zangerlerden Tәuelsiz komissiya qúrylyp, qosymsha narazy top ókilderinen baqylaushylar bekitilsin;

2. Sarapshylar kenesining júmysy Tәuelsiz komissiyanyng qorytyndysy shyqqangha deyin toqtatylsyn;

3. Tәuelsiz komissiya men baqylaushylargha konkursqa jiberilgen 130 ótinish pen ótpey qalghan 153 kinojoba ótinimderin qayta qarap, tekserip shyghu qúzireti berilsin;

4. Zang búzushylyqtar men kelensizdikter anyqtalghan jaghdayda ÚKQM ortalyghynyng basshylyghy men jauapty qyzmetkerlerine qatysty zandy qúqyqtyq sharalar qoldanylyp, jauapqa tartylsyn.

Abai.kz