Júma, 29 Nauryz 2024
Jahan janghyryghy 2237 0 pikir 30 Nauryz, 2023 saghat 12:59

AQSh pen Qytay qatynasy: «Jana qyrghy qabaq soghys»

Amerikadaghy óte yqpaldy sayasy saraptama ortalyqtarynyng biri - «Heritage Foundation» qory seysenbide: «Amerika men Qytay arasynda jana qyrghy qabaq soghys bastaldy» dep mәlimdep, Amerika qoghamyn sergektip tanytyp, jappay attanysqa kelip, qytay tarabynan bolatyn yqtimal qúqaygha tótep beruge shaqyrdy.

Saraptama ortalyghynyng diyrektory Kevin Roberts bayandamanyng alghy sózinde: «Shyndyqty moyyndaytyn uaqyt keldi. Amerika Qytaymen jana qyrghy qabaq soghys jýrgizip jatyr» dep jazdy. Qordyng jinalysyna qatysqan Qytaygha qatqyl pozisiya ústanyp kele jatqan respublikashyl kongresmen Marko Rubio sarapshylardyng qortyndysymen tolyqtay kelisetinin aityp: «Búl saraptama Amerikalyqtargha Qytaymen bәsekeles qana emes, is jýzinde, qaqtyghysyp otyrghanymyzdy úghyndyrady», - dedi.

Ekonomikalyq әriptesten dýrdaraz bәsekeleske ainalghan Amerika men Qytaydyng qazirgi qatynasyn jana qyrghy qabaq soghysyna balaugha sarapshylardyng pikiri bir kelki emes. «Karter zertteu ortalyghynyn» Qytay mәseleleri mamany Luyauyy «Qazirgi AQSh pen Qytay qatynasy keshegi AQSh pen Kenes odaghynyng qatynasyna mýlde úqsamaydy, ýlken alshaqtyq bar. «Jana qyrghy qabaq soghysy» dep sipattau qisyngha kelmeydi» dep qaraydy. Ózining oiyn tarqatqan ol: «Qytay men Amerikanyng bәsekesi búrynghy Kenes odaghymen Amerika bәsekesimen salystyranda bir dengeydegi, ortaq mazmúndaghy bәseke emes. Sondyqtan eki elding qatynasyna «Qyrghy qabaq soghys» nemese «jana» dep anyqtama beru týsinispestik tudyrady. Kópshilikti ótkenge elendetip, «kezindegi Kenes odaghy men AQSh teke-tiresining dәrejesine qashan jeter eken...» degen ekiúshty oigha jeteleydi», - deydi.

Germaniyanyng «Zaman aptalyghy» da ( Die Zeit) juyrdaghy bir saraptamasynda: «Sayasatkerler men iydeologtar jaqynnan beri AQSh pen Qytaydyng jana qyrghy qabaq soghysyna qadam basqanyn jarysa jazghanymen, ekeuining ekonomikalyq jaqtan tonnyng ishki bauynday baylanysyp ketkenin eskermeydi», - deydi. Aq ýy basshysy Bayden 2021 jyly Birikken últtar úiymynda jasaghan bayandamasynda jana qyrghy qabaq soghysty, dýniyeni ýiekke bóludi qalamaytynyn neshe mәrte qaytalaghan. Byltyr Qytay basshysymen kezdeskennen keyin de: «Jana qyrghy qabaq soghysy kerek emes», - degen.

Qara aspandy tóndirip otyrghan jogharydaghy ortalyqtyng oghan aitar óz uәji bar. Olar «Amerika býgin jana synaqqa tap bolyp otyr. Qytay kenes odaghynday sheteldegi kýshterdi qaruly tónkeris jasaugha iytermelegenmen, ekonomikalyq shyrghalar arqyly yqpalyn arttyryp, geosayasy maqsatyna jetude. Tәsili úqsamaghanymen, eki elding qatynasynan kýn ótken sayyn qyrghy qabaq soghystyng erekshelikteri men múndalap keledi. Qyrghy qabaq soghys ta әr týrli formada tuyluy mýmkin. Búl jolghy qyrghy qabaq soghysy aldynghysyna mýlde úqsamauy mýmkin, sebebi qazirgi Qytay búrynghy kenes odaghy emes», - dep týiindeydi.

Qytay taraby Amerikany «Bizge ylghida qyrghiqabaq soghysy kózqarasymen qaraydy» dep jazghyryp keledi.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1583
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2284
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3621