Júma, 29 Nauryz 2024
Biylik 3391 12 pikir 28 Nauryz, 2023 saghat 12:30

Shynjang basshysy Qazaqstangha nege keldi?

Keshe Qazaqstangha saparlay kelgen Shynjang úighyr avtonomiyaly rayony partiya komiytetining tóraghasy Mashiynrúy preziydent Qasym-Jomart Toqaevtyng qabyldauynda boldy.

Memleket basshysyna QHR Tóraghasy Sy Szinipinning sәlemin ala kelgen qúrmetti qonaq: «Mening saparymnyng negizgi maqsaty – QHR Tóraghasy Sy Szinipin men Sizding aranyzdaghy manyzdy strategiyalyq kelisimderdi jýzege asyru. Biz Qytaydyng bir ólkesi retinde elimizding batysyndaghy memlekettermen qarym-qatynastardy nyghaytugha jauaptymyz. Qazaqstan – biz ýshin ózara yntymaqtastyqtyng basym baghyty. Jalpy, Qytay men Qazaqstannyng yntymaqtastyghy Shynjang arqyly jýzege asyrylady», - dedi.

Shynjang basshysynyng ýkimetbasy Álihan Smaylovpen kezdesuinen mәlim bolghanday byltyr eki elding sauda ainalymy 24 milliard dollargha jetip, songhy 30 jyldaghy eng jogharghy kórsetkishke qol jetkizgen. Qazaqstan men Qytaydyng sauda ainalymynyng 40 payyzdan astamy osy ólkege tiyesili eken. Eki elding sauda qatynasy Qorghas, Alatau, Baqty, Jemeney keden beketteri arqyly jýzege asady. Qytaydaghy ýsh jyldyq qatang karantiyninen keyin, jyl basynda Qorghas ótkelinde barys-kelis qayta janjandy.

Shynjang ólkesi Qytaydaghy jer kólemi jaghynan eng ýlken rayon. Qytay jer kólemining altydan birin alyp jatyr. Qytaydyng maqta óndirisining tiregi sanalady. Resey, Qazaqstan, Qyrghyzstan, Tәjikstan, Pәkistan, Ýndistan, Aughanstan, Mongholiya qatarly 8 memleketpen shekaralasady. Shynjanda 1 million 600 myngha juyq qazaq qandastarymyz bar. Olar negizinen Altay, Tarbaghatay, Ile qatarly 3 aimaqty qamtyghan Ile qazaq avtonomiyaly oblysynda, Mory qazaq avtonomiyaly audanymen Barkól qazaq avtonomiyaly audany syndy ataqonystarynda túrady.

Mashiynrúy myrzanyng aldyndaghy Shy tóraghanyng senimdi ókili sanalatyn Chynchango Shynjandy basqaryp túrghanda músylman últtar – úighyrlar, qazaqtar da qatty qysymgha úshyrady. Soghan baylanysty Qytay men Batystyng arasy ushyghyp ketti. Amerika bastaghan elder Qytaydy «músylmandargha genosiyd» jasady dep aiyptady. Basshylyq qúramyna sanksiya saldy. Shynjanda óndirilgen tauarlardyng Batys naryghyna kiruine tyiym saldy. Qazaqstangha onyng sayasy salqyny tiygenimen, ekonomikalyq baylanystargha eshqanday әseri bolmady. Qazaqstan ózge de Orta Aziya elderi siyaqty Qytaydy aiyptaytyn bastamalargha qosylmay, ylghy da qalys qalyp keledi.

Keshegi kezdesude eki tarap 30 jyldyq әriptestikke joghary bagha berip, kelesi 30 jylda yntymaqtastyqty odan ary eseleuge bir auyzdan kelisti.

Abai.kz

12 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1583
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2283
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3620