Júma, 29 Nauryz 2024
Anyq 3415 9 pikir 21 Nauryz, 2023 saghat 15:20

Álihan satqyn emes! Aruaqty qorlamanyzdar!

Kesheden beri eldi dýrliktirip, qazaqtyng songhy hany – Kenesary Qasymúlynyng (1802- 1847) basyn Álihan Bókeyhan (1866- 1937) tyghugha kómektesti degen sandyraq jelining nazasyn keltirdi.

Kenesary han 1847 jyly qaza bolyp, hannyng basy Omby gubernatory general Gorchakovke jetkizilgen.

Kenesary hannyng 1836 jyldan bastap sozylghan 10 jylghy Últ Azattyq soghysynyng songhy eki 1845-1847 jj. oqighalary arhiv derekter negizinde aighaqtalghan. ÁLIHAN BÓKEYHANNYNG STEPNYaK býrkenshik esimimen 1923 jyly jaryq kórgen

MATERIALY K ISTORIY SULTANA KENESARY KASYMOVA. Vospominaniya kara-kirgiza Kaliguly Aliybekova o poslednih dnyah Kenesary. Pod redaksiey prof. Polivanova y doktora Dosmuhamedova. Turkestanskoe gos. izdatelistvo Tashkent, 1923. enbeginde Kenesary handy kimder ne ýshin satty; kimder qasynda boldy; manaptar handy qalay jazalaghany turaly naqty: osy oqighagha qatysushylardyng donostary arqyly bayandalghan.

Kitapqa sol kezdegi Mәskeu moyyndaghan Reseyding ataqty týrkology Polivanov pen professor H.Dosmúhammedúly jauapty redaktorlyq etken.

Kitapti Álekeng әkesine arnaghan.

Men kórsetken basylym Tәuelsizdik kezindegi túnghysh bolghandyqtan, búl mәtin keyingi basylymdarda ózgertilui әbden mýmkin. Qazir mekeme basshylary Alash múrasyn maman ghalymdar emes, óz úigharuynsha qalay bolsa solay shygharuda.

Búl shaghyn enbekte tomdargha siyatyng tarihy shyndyq túr!

Resey biyligining ghasyrlar boyy ezgisi men otarlauyna qarsy shyqqan Qazaqtyng songhy hany Kenesaryny satqan, onyng basy sýiegin qorlaghan pendelerding istegenderi óz sózderinen alynghan!

Osynshama tarihy maghlúmatty bizge amanat etken Álihan Bókeyhandy osynshama qorlap kórsetu baryp túrghan arandatushylyq!

Oqynyzdar! Aruaqty qorlamanyzdar!

Alash Orda ýkimetin qúryp qazirgi memleket shekarasyna deyin bekitip bergen Alash sayasy elitasynyng kóshbasshysy bola bilgen, Otanym dep ótken Álihandy biz emes bir Alla Taghala qorghaydy!

Qazirgi Elding týrli tirliginen bizding nazarymyzdy basqa jaqqa audaryp jatqandardaryng búl әreketin bir Qúday biledi.

Biraq búl ýshin Álihan Bókeyhan bastaghan Alash sayasy elitasyn qorlay almaysyzdar!

Solarday bolyp alayyqshy!

Bir qatyn aruaqpen sóilesipti mys degen sandyraqqa senetin Qazaqqa bir Alla Taghalanyng qorghany bolsyn.

Álderiniz kelse býgingi kýnge ie bolynyzdar!

Siz ben Biz óz zamanymyz ýshin jauap beremiz!

Álihan Bókeyhan bastaghan Alashtyqtar Otan aldyndaghy paryzdaryn tenizdey etip ótep ketkender.

Qazaqty arandatyp otyrghandardy da bir Allagha kórip túr.

Búl Nauryz Elge baq dәulet bereke birlik әkelsin!

El aman bolsyn! Otanshyl jastardyng kýni tusyn!

Kerey men Jәnibek kótergen Qazaq memleketining shanyraghy biyik bolsyn; Abylay han jonghardan qorghap qaldyrghan qasiyetti Ata Baba Jeri úrpaqtarymyzgha berekesin bersin.

Babalardyng osynshama qanymen qorghalghan memleketimizding shekarasyna deyin bekitip bergen Alashtyqtarday is tyndyryp alayyqshy!

Qazaq degen últ atauyn otarlau kezinde (1913) qaytarghan Alash Arystary bizge amanat etken últtyng qúlaghy, kózi, ýni boludy úrpaqtargha búiyrtsyn;

Adamzat degen matrisagha biz Álihan Bókeyhan bastaghan Otanshyldyq, Ahang siyaqty Adamdyq diqanshysy bolyp, Oyan, Qazaq! degen Mirjaqyp, Men jastargha senemin! degen Maghjan, «qazaq jerin kómirdey basyp aqtar ótti» degen Jýsipbek, El ishinde Alamandyq bolmasynshy degen Hәlel bastaghan Alashshyl sayasi, ghylymy elitanyng adamzattyq zamanauy aqylymen ghana tanylamyz!

Nauryz qútty bolsyn!

Babalar ansaghan Tәuelsizdikting mereyi ýstem bolsyn!

Aygýl Ismaqova

Abai.kz

9 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1570
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2265
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3564