Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 4653 0 pikir 26 Nauryz, 2013 saghat 09:53

Qytay elshisi Chjou LI. Qazaqstanda qytay tilining mektepterde oqytyluy jyl ótken sayyn úlghayyp keledi

Qytaylyq «Jenimini jibao» gazetining 4 nauryzdaghy sanynda Qytaydyng Qazaqstandaghy elshisi Chjou LY myrzanyng ««Ny hao»  - Qazaqstanda tanymal tirkes» degen taqyryptaghy maqalasy jaryq kórgen eken. Elshi maqalasynda qytay tilining Qazaqstanda uaqyt ótken sayyn damyp, tanymal tilge ainalyp bara jatqandyghy turasynda aita kelip: «Bastauysh jәne orta mektepterde qytay tili pәni ótedi. Jәne onyng oqytyluy kýn ótken sayyn úlghaya týsude» depti.

Biz Chjou Liyding maqalasyn audaryp beri otyrmyz.

Abai.kz

Qytaylyq «Jenimini jibao» gazetining 4 nauryzdaghy sanynda Qytaydyng Qazaqstandaghy elshisi Chjou LY myrzanyng ««Ny hao»  - Qazaqstanda tanymal tirkes» degen taqyryptaghy maqalasy jaryq kórgen eken. Elshi maqalasynda qytay tilining Qazaqstanda uaqyt ótken sayyn damyp, tanymal tilge ainalyp bara jatqandyghy turasynda aita kelip: «Bastauysh jәne orta mektepterde qytay tili pәni ótedi. Jәne onyng oqytyluy kýn ótken sayyn úlghaya týsude» depti.

Biz Chjou Liyding maqalasyn audaryp beri otyrmyz.

Abai.kz

Qazaqstanda júmys istep jatqanyma ýsh jylgha juyqtap qaldy. Osy uaqyt aralyghynda el ishinde qytay tilinde sóileytinderdin, qyzyghushylyq tanytatyndardyng sany óskenin bayqadym. Halyqaralyq ister boyynsha jinalystarda, bolmasa kóshede túrghyndar menimen ýnemi «Nihao!» dep amandasady. Kóbi qytaysha týsinbeydi. Biraq, «Nihao!»  dep sәlemdesedi. Eng qyzyghy, әriptesterinmen qytaysha sóilesip túrsanyz, sol mandaghy әldebir qazaq kýlimdep qarap, janynyzgha keledi de ózin mazalghan saualdargha jauap alyp, súraqtarynyzgha jauap beredi jәne Qytaydan túrghan, oqyghan kezderin esterine alyp, әngime aitady. Osylaysha, Qazaqstanda bilimindi kórsetu ýshin qytaysha birneshe sóilem aitu sәnge ainalghanyn kóruge bolady.

Býgingi tanda Qazaqstannan barghan 8 myng student Qytayda bilim alyp jatyr. 17 mln halqy bar elge búl az adam emes. Men balalary Qytayda oqityn sheneunikterdi, kәsipkerlerdi kóp kezdestirdim. Tipti kóptegen qazaqtar Qytaydaghy oqu oryndaryna týsu ýshin qanday ótinishter toltyru kerektigin súrap elshilikke jii keledi.
Onyng ýstine qytay tilin ýiretu Qazaqstanda jappay sәnge ainalyp keledi. 2006-2012 jyldar aralyghynda Qazaqstanda 4 Konfusiy instituty ashylypty. Qytay tili jogharghy oqu oryndarynda, bastauysh jәne orta mektepterde  pәn retinde ótip, onyng oqytyluy jyl ótken sayyn úlghayyp keledi. Meni tanqaldyratyny -  qytay tilining tanymaldylyghy erekshe.

Songhy jyldar bederinde Qytay ekonomikasynyng ósui әri elimizding halyqaralyq bedelining jogharlauy jәne Qytaydyng keremet mәdeniyeti men kýshti tarihy Qazaqstandaghy qytay tilining asa tanymal boluyna әser etip otyr.

Qazaqstan men Qytay arasyndaghy qarym-qatynastar qazaq jastaryna jana mýmkindikter ashuda. Jastar júmys tәjirbiyesin ýirenip, júmysqa ornalasu ýshin de qytay tilin oqyp jatyr. Óitkeni, júmys mәselesi Qytaymen tyghyz baylanysty.

Qazaqstanda Qytay kәsiporyndary kýn sanap kóbeyip keledi. Júmysshylardy shekteu de óte qiyngha soghyp túr.  Qazaq qytay kompaniyasynda isteytinin maqtan etedi. Búl - qytay tilin ýirenuge negizgi qozghaushy kýshke ainaldy.

Kóp adamdar Qytay mәdeniyeti men tarihyna degen qyzyghushylyghynyng arqasynda qytay tilin jaqsy kórip ketip jatyr. Shyghys halqy bolghandyqtan qazaqtar Qytay mәdeniyeti men Jibek joly órkeniyetine jaqyndyghyn sezedi. Qazaqstanda tórtinshi jyl qatarynan Qytay jana jylyn qarsy alu merekesi ótip keledi.

Alghashqy jyly kórermen kóp jinalmaghanymen biyl zalda iyne shanshar oryn bolmady. Tipti konsertti tikesinen tik túryp kórgen adamdar da boldy. Konsert ayaqtalysymen kórermender sahnagha baryp, әrtistermen suretke týsip jatty. Qazaqstan halqynyng Qytay mәdeniyetin moyyndap әri baghalaytyny kórinip túrdy.
Al, Qazaqstannan baryp qytay tilin oqyp jatqan studentter ýshin qytay tili - jarqyn bolashaqqa ashylghan esik jәne qytay mәdeniyetine sayahat. 
Men qytay retinde osynyng bәrin maqtanysh kóremin!

Orys tilinen yqshamdap audarghan - Ómirjan Ábdihalyqúly

Derekkózi: http://silkroadnews.org

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1574
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2268
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3576