Mәjilis jәne mәslihat deputattaryn aralas saylau jýiesinde ótkizuding artyqshylyghy - saylaushynyng partiyagha dauys beru arqyly belgili bir sayasy baghdarlamagha, sonday-aq óz aimaghynan naqty bir kandidatqa dauys bere alu mýmkindigi. Búl pikirdi QR Preziydenti janyndaghy Qazaqstannyng strategiyalyq zertteuler instituty Sayasy zertteuler bólimining bas sarapshysy Ámina Ýrpekova aitty, dep habarlaydy QazAqparat tilshisi.

«Aldaghy sayasy nauqannyng basty erekshelikterining biri - aralas saylau jýiesi boyynsha ótetindigi. 69 deputat partiyalyq tizimder negizinde proporsionaldy jýie boyynsha jәne 29 deputat bir mandatty saylau okrugteri boyynsha saylanady. Ayta ketetin jayt, atalghan saylau jýiesi әlem elderinde bar tәjiriybe. Yaghny Jana Zelandiya, Germaniya, Japoniya, Ontýstik Koreya, Litva, Meksika, Úlybritaniya jәne taghy basqa elder. Áriyne, әr elde ózindik erekshelikteri men airyqsha belgileri bar. Degenmen tútastay alghanda aralas saylau jýiesi - proporsionaldy jәne majoritarlyq túrghydan alsaqta tiyimdiligin kórsetude», - dedi Ámina Ýrpekova.

Onyng pikirinshi, aralas saylau jýiesining artyqshylyghy - saylaushynyng partiyagha dauys beru arqyly belgili bir sayasy baghdarlamagha, sonday-aq óz aimaghynan naqty bir kandidatqa dauys bere alu mýmkindigi.

«Osylaysha, sayasy mýddelerding ókildigi saqtalady jәne saylaushynyng belgili bir aimaqtan saylanghan deputatpen baylanysy nyghayady. Sonymen qatar saylaushylar endi bir mandatty okrug boyynsha saylanghan óz deputaty eger mindetterin dúrys atqarmasa onyng mandatyn keri qaytaryp alu mýmkindigine iye. Búl deputattar júmysynyng tiyimdiligine, olardyng azamattar ýshin ashyqtyghy men qoljetimdiligine ong әser etui tiyis. Sayasy jýieni jandandyru turaly oidy jalghastyrsaq, janashyldyq partiyalyq jýie men kóppartiyalylyqtyng damuyna serpin beredi. Mysaly, Jana Zelandiyada aralas jýie engizilgennen keyin Parlamentte etnikalyq, tildik azshylyqty qúraytyn kishigirim sayasy partiyalar ókildik aldy», - deydi ol.

Sarapshynyng dәieginshe, endigi uaqytta sayasy partiyalar aimaqtyq dengeydegi júmysty belsendi janjandyrugha mәjbýr. Óitkeni, bir mandatty okrugter boyynsha saylau azamattardyng deputattyq oryngha talasuyna mýmkindik beredi.

«Osylaysha, saylau nauqany nәtiyjesinde sayasy partiyalar, belsendi azamattar men saylaushylar qarym-qatynasynyng jana jýiesi payda bolady»,- dep tolyqtyryp ótti ol.

Ayta ketsek, keshe Memleket basshysy jetinshi saylanghan QR Parlamentining Mәjilisin taratu jәne QR Parlamenti Mәjilisi deputattarynyng kezekten tys saylauyn taghayyndau turaly Jarlyqqa qol qoydy.

Mәjilis deputattaryn kezekten tys saylau 19 nauryzgha belgilendi.

Odan bólek, Memleket basshysy barlyq dengeydegi mәslihattardyng ókilettigin toqtatu turaly Jarlyqqa qol qoydy.

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Parlament Mәjilisi jәne mәslihat deputattarynyng kezekten tys saylauyn taghayyndau turaly mәlimdeme jasady.

Abai.kz