Beysenbi, 18 Sәuir 2024
46 - sóz 2824 19 pikir 29 Jeltoqsan, 2022 saghat 15:20

Mәngirip jýrmiz...

Qazaqqa 1930-31 jyldary jadynan janyldyrar ukol salghany jayly Ákim Taraziyding 2011 jyly jazylghan «Andrey» degen shygharmasyn oqyp shyqtym.

«Otyzynshy jyly men otyz birinshi jyly... men ol kezde jap jas medisinalyq sestramyn ghoy. Altay tauynda qazaqtardyn, keshir kirgizdardyn, keshir qazaqtardyn... ol kezde biz qazaq dep aitpaytynbyz.

Sen keshir, Akiym. Ýlken tapsyrma boldy bizge. Býkil Qazaqstan boyynsha ýlken tapsyrma boldy. Biz kirgiz auyldaryn bir jerge jinap bәrine ukol saldyq qoy, ukol. Bilesing be, sen? Ukol. Men alghash ol ukoldyng ne syry bar ekenin bilmeytin edim. Biz ukol salghanda әskerler, әskery adamdar kirgizdardy qorshap túratyn dalada bolsaq ta. Ýide bolsa biz ukol salghan ýilerding syrtynda túratyn. Men ony ol kezde bilgen joqpyn. Men kóp ukol saldym...

Bilemin, qazaqtar maghan keremet únaydy. Jaqsy halyq. Men kiyiz ýilerde as iship, qonyp ta jýrdim ghoy...otyz birinshi jyly... biz ýlken ittik jasadyq. Bizding ukoldan keyin qazaq auylynda týrli aurular payda boldy. Talay qazaqtyng múrny shýnireyip oiylyp týsti, talay qazaq sary aurumen auyrdy. Talay qazaq, qazaq... bayghús kirgizdar... kókirek auruyn tarattyq biz.

Eng qiyny adamnyng erik jigerin qúm qylatyn dәri saldyq qoy biz olargha. Esinen adasqan adamday mәngirip qaldy týgel Altay halqy. Qayda júmsasang da bara beretin, ne aitsang da kóne beretin halyqqa ainaldy. Biz auyldardy aralap jýrdik. Sodan keyin bilesing be, bilmeysing be, otyz ekinshi jyl bastaldy ghoy, Akiym... bastaryn taz qyldyq». Búl  Ákimge  Andreyding apasy Manana qazaqqa qarsy jasalghan  súmdyq genosid jayly aitqany.

Qazaqty malsha jadynan janyldyrghan qúpiya ukoldy salghan Manana, óz ózine qol júmsap óledi. Óler aldynda sol qiyanattyng jauapkerin de anyq atap, qaghazgha Shaya Ishakovich Goloshekin dep  jazyp ketedi.

Býgingi qazaq- «genosiyd» ukol alghan qazaqtyng bel balasy degen jazushy sodan beri ishinde saqtap kelgen syryn osy «Andrey» degen shygharmasynda   aqtarady.

Sol shygharmada Manana aitqanday «Bizding halyq -jaqsy halyq edi. Qayda júmsasang da bara beretin, ne aitsang da kóne beretin halyqqa ainaldy. Erkekteri qanshama myqty bolsa da mәngirip qaldy...». Áli mәngirip jýrmiz.

 

Baqyt Janshaeva

Abai.kz

19 pikir