Beysenbi, 28 Nauryz 2024
3052 19 pikir 2 Qarasha, 2022 saghat 12:36

Germaniya Orta Aziyagha qorghan bola ma?!

Jana aptanyng basty janalyghy Germaniyanyng «Jasyldar partiyasynan» saylanghan Syrtqy ister ministri Annalena Berboktyng elimiz ben Ózbekstangha saparlay kelui boldy. Onyng atyshuly «Aljiyr» lagerine, Tashkentte nemis tili ortalyghyna barghany, Germaniyamen birlesken kәsiporyndargha da at basyn búrghanyn búqaralyq aqparat qúraldary jarysa jazyp jatyr. Ol barghan nysandardyng ekonomikalyq, sayasi, mәdeny simvoldyq mәni bar ekeni ras. Biraq ol ózining әreketining mәnin kýlbiltelep jasyrugha tyrysqan joq. Orta Aziyadaghy yqpaldy eki elmen Germaniyanyng sayasi, ekonomikalyq, mәdeny әriptestigi jayynda óte batyl sóiledi. Pozisiyasyn da ashyq mәlimdedi. Onyng sózinshe әlemdik geosayasy jaghdaydyng ushyghuyna baylanysty Germaniya da syrtqy sayasatyn «Adam qúqyghy, jasyl energiya, halyqaralyq zang talaptaryn qatang saqtau» baghytynda órbitedi.

Germaniya syrtqy ister ministri saparynyng aldynda: «Ortalyq Aziya elderi Resey, Qytay men Europa arasynda kópir boludy oilap keldi. Qazir olar búl senimderining aqtalmaytynyna kóz jetkizdi. Qoljaulyq boludan bәri qorqyp otyr. Men ýshin eng manyzdysy, olardyng bolashaghy orysqa ilesip oqshaulanu men Qytaygha arqa sýieuden ghana túrmaytyndyghy» degen edi.

Eki elding syrtqy ister ministrimen kezdeskennen keyin, ol Germaniyamen eki el yntymaqtastyghynyng әleueti óte zor ekenine toqtaldy. «Ózbekstandy alyp qaraytyn bolsaq, halyq sany 35 millionnan asty. 2021 jyly ekonomikasy 7,4 payyzdyq damu kórsetkishin kórsetti. Al Qazaqstannyng halyq sany 19 million, energiya kózderine bay, Germaniya men Ortalyq Aziya sauda sattyghynyng 85 payyzy osy elmen jasalghan»,-dedi. Qazaqstannyng shiyki múnayy ótken jylghy Germaniyanyng shetelden satyp alghan múnayynyng 10 payyzyn qúraghan.

Qarashanyng tórti kýni Germaniya basshysynyng Qytaygha saparmen baratyny belgili. Ol jayynda әiel ministr Qytaydan at kekilin kesispeytinderin de, ishtesip ketpeytinderin de jetkizdi.

Qytay tóraghasy qayta saylanudyng aldynda Astana men Samarqangha kelip ketti. Shy tóragha da Qazaqstannyng memleket tútastyghyn qorghaytyny jayynda aitqan. Germaniya syrtqy vedomstva basshysy da búl mәselege airyqsha toqtaldy.

«Resey Ukrainagha soghys ashqannan keyin búrynghy kenes qúramynda bolghan elder uaqyty kelgende bizding de memlekettiligimizdi moyyndamay qala ma, degen kýmәn kóbeydi. Kremliding «ruskiy miyrinin» dostyq emes, qorqytu ekeni Ukraina mysalynan aiqyn kórindi. Europa memleketterding egemendigin, Birikken Últtar Úiymy jarghysymen, Europanyng qauipsizdik pen yntymaqtastyq sharty negizinde qorghap, teng әriptestikti dәripteydi»,-dedi.

Qaharly qys tayaghanda Europa Putinning gaz bopsasyna úshyrap otyr. Reseyding әskery әleueti belgili bolghannan keyin, Orta Aziyada Qytaydyng yqpaly artady degen boljamdar jasalghan. Germaniya syrtqy ister ministrining búl jolghy sapary Euroodaqtyng Orta Aziyamen energiya, ekonomika, sayasy baylanysty kýsheytudi kózdep otyrghanyn anyq anghartty.

 

Abai.kz

19 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3530