Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 3746 0 pikir 28 Qantar, 2013 saghat 08:49

Quanysh Túnghatar. «Vecherniy Taldykorgan» - basylymdaghy bassyzdyq

«Qazanshynyng óz erki, qaydan qúlaq shygharsa» deydi emes pe qazaqtyng kónekóz mәteli. Átten, qazan otbasy, oshaq qasynda ghana qalatyn búiym. Dýiim júrttyng arasyna taratylmaydy. «Halyqtyng kózi, qúlaghy hәm tili» de emes. Osy aptada Taldyqorghan qalalyq ardagerler kenesining tóraghasy Múrat QALYQ atyshuly «Vecherniy Taldykorgan» gazetining baghyty men betalysyna qatysty jergilikti jәne ónirlik BAQ-tyng aldynda óz pikirin bildirdi. Baspasóz otyrysyna Taldyqorghan qalasy әkimining orynbasary Ghaliasqar SARYBAEV, belgili ardager jurnalist, Almaty oblysynyng Qúrmetti azamaty Túrsyn ÁBDUÁLIYEV jәne Erkin auyldyq meshitining imamy Qanat MARATÚLY qatysty. «Boyaushy, boyaushy degenge saqalyn boyaytyn» «vecherkalyqtar» búl joly tym shekten shyghyp, gazet betine jalanashtanghan qyzdardyng suretin qaz-qatar basyp, taldyqorghandyq ardagerlerding ashu-yzasyn tudyrdy.

«Qazanshynyng óz erki, qaydan qúlaq shygharsa» deydi emes pe qazaqtyng kónekóz mәteli. Átten, qazan otbasy, oshaq qasynda ghana qalatyn búiym. Dýiim júrttyng arasyna taratylmaydy. «Halyqtyng kózi, qúlaghy hәm tili» de emes. Osy aptada Taldyqorghan qalalyq ardagerler kenesining tóraghasy Múrat QALYQ atyshuly «Vecherniy Taldykorgan» gazetining baghyty men betalysyna qatysty jergilikti jәne ónirlik BAQ-tyng aldynda óz pikirin bildirdi. Baspasóz otyrysyna Taldyqorghan qalasy әkimining orynbasary Ghaliasqar SARYBAEV, belgili ardager jurnalist, Almaty oblysynyng Qúrmetti azamaty Túrsyn ÁBDUÁLIYEV jәne Erkin auyldyq meshitining imamy Qanat MARATÚLY qatysty. «Boyaushy, boyaushy degenge saqalyn boyaytyn» «vecherkalyqtar» búl joly tym shekten shyghyp, gazet betine jalanashtanghan qyzdardyng suretin qaz-qatar basyp, taldyqorghandyq ardagerlerding ashu-yzasyn tudyrdy.

«Vecherniy Taldykorgan» gazeti halyqqa jan-jaqty túrmystyq qyzmet kórsetu jәne jarnama jasau jaghynan aldynghy qatarda kórinip jýrgeni ras. Oblys ortalyghynda qoldan-qolgha taraghan basylymnyng jarnamasy da kóshening әr qaptalynda menmúndalap ilinip túrady. Alayda gazetting 2013 jyldyng 18 qantarynda basylghan № 3 sanynda shekten shyqqan birqatar anayy fotosuret pen tәlim-tәrbiyege keri әser etetin súraq-jauaptar jariyalanghan. Múnda gazet oblys túrghyndarynyng әdeptilik, ar-úyat jәne qoghamdyq tәrtip normalaryn saqtau syndy adamgershilik ólshemderin taptap ótip, tórtinshi jәne besinshi betterine jartylay jalanash qyzdardyng suretterin basqan. «Miss Vecherniy Taldykorgan - 2013» dep atalatyn bayqau jariyalap, olardyng arasynan «oza shapqan» jalanash jenimpazdardy gazetting aiqara betine qazdyng balapanynday qatar tizgen. Ol azday, aptalyq basylymnyng ekinshi betine qaytys bolghan jandardy «eske alu» habarlamalaryn jariyalap, ýshinshi betke Elbasy N. Nazarbaevtyng 2012 jyldyng 29 jeltoqsanynda Aqordada sóilegen sózin suretimen birge qosaqtap basa salghan.

- «Vecherniy Taldykorgan» gazetining namysqa tiyip, ashu-yzamyzdy tudyratyn әreketterge baruy bir búl ghana emes. Olar qalamyzda talay mәrte últtyq tәrbiyege kereghar is-әreketter jasady. Elbasy men «eske aludy» gazet betine qatar qoiy arqyly olar jurnalistik etikany saqtamay otyr. Memleket basshysy N. Nazarbaevtyng suretin gazetting kez kelgen búryshyna basa salatyn qoldaghy oiynshyq emes.  Ol ol ma, búl gazet memleketimizding bolashaghyna balta shauyp, jastarymyzdy jalanashtanugha tәrbiyelep jatyr. Súlulardy sayystyryp, bayqau ótkizedi. Oblysymyzdyng órimdey qyzdaryn gazetting tútas betine jalanashtap shygharady. Demokratiya dep ózeurep, ar-úyatty ysyryp qoyyp, úrpaghymyzdy úlaghattan aiyrady. Múnday shekten shyqqan basylymnyng bizge qajeti joq! - dedi qalalyq ardagerler kenesining tóraghasy M. Shayahmetúly. Sonday-aq, ol baspasóz otyrysyna «Vecherniy Taldykorgan» gazetining bas redaktory Elena Burluskayany arnayy shaqyrtqanyn, alayda onyng kelmegendigin jetkizdi.

«Vecherniy Taldykorgan» gazetining qyryq ekinshi betinde redaksiyanyng tolyqtay mekenjayy kórsetilip, QR Parlamentine (Astana qalasy), QR Últtyq kitap palatasyna, QR Últtyq kitaphanasyna jәne oblystyq ishki sayasat basqarmasyna joldanatyny jazylghan. Búdan bólek, ol jerde basylymnyng atauy «qoghamdyq-sayasy gazet» dep naqty atalady. Al gazetting birinshi betindegi «Narodnaya gazeta» (Halyqtyq gazet) degen qosymsha anyqtamany bayqau da qiyn emes. Daudyng basy da osy jerden tuyndaydy. Qazaqstan Jazushylar odaghynyng mýshesi, belgili jurnalist T. Ábduәliyev «Vecherniy Taldykorgannyn» «qoghamdyq-sayasi» jәne «halyqtyq» degen ataulargha qayshy keletin tústary óte kóp ekendigin tilge tiyek etti.

- Óz basym baspasóz salasynda 42 jyl qyzmet atqardym. Dәl múnday basylymdaghy bassyzdyqty kózim shalghan emes. Gazette halyqqa qoyylghan saualdyng kópshiligi tym dóreki. «Qaladaghy qar tazalau júmysyna kóniliniz tola ma?» dep halyq arasyna ýndeu tastap, tikeley basshylyqtyn, ministrlerdin, qala men oblys әkimderining fotosuretterin keltirip, jauap beruin nemese belgili bir sharalar qoldanuyn talap etedi. Qoghamdyq-sayasi, halyqtyq basylymdar memleketting tútastyghyn qamtamasyz etip, kez kelgen auyrtpalyqty júmyla kóteretin edi. Myna gazetting betalysy «qoghamdyq-sayasi» deuge kelmeydi. Ministrlikten qayta tirkeuden ótkizu kerek, - dedi T. Ábduәliyev.

Rasynda, gazetti «qoghamdyq-sayasi» dep ataudan góri, «jarnamalyq-aqparattyq» deuge әbden layyq. Baspasóz ókilderimen ótkizgen kezdesude qalalyq ardagerler kenesining mýsheleri búl mәselening betin ashyq qaldyrmady. «Kýieuiniz kózinizge shóp salsa, siz de solay isteuge mindettisiz be?», «Óz seziminizdi jaqsy kórgen adamynyzgha gazet arqyly bildiriniz» nemese «Naqsýieri payda boldy» degen taqyryptarda tәlim-tәrbiyeni búzatyn shaghyn әngimelerdi molynan kezdestiruge bolady. Sonday-aq, Erkin auyldyq meshitining imamy Q. Maratúly «Vecherniy Taldykorgan» gazetining bassyzdyghyna qarsy 150-den astam qol jinaghanyn, búl qalanyng tek bir shetindegi auyl túrghyndarynyng jartysy ekendigin, bastamanyng ayaqsyz qalmaytyndyghyn ashyna aitty. «Kóp jortqan týlki terisinen aiyrylady» deydi qazaq. Últtyq tәrbiyemizdi ayaqqa taptap jýrgenine qanshama ret kóz júma qaradyq. Bir kezderi osy basylym Taldyqorghandaghy atyng óshkir jezókshelikti zandastyru kerek dep shulatyp, úyattan jerge kirip kete jazdap edik. Búl bastamamyz ayaqsyz qalmaydy. «Vecherniy Taldykorgan» ministrler men әkimderge gazet beti arqyly shaghym týsirse, biz endi qala túrghyndarynyng qolyn jinap, shynayy týrde aryzdanatyn bolamyz», - dedi Q. Maratúly.

Qalalyq ardagerler kenesining baspasóz jinalysynan keyin, Taldyqorghan qalasy әkimining orynbasary Gh. Sarybaev qorytyndy sóz sóiledi. Ol óz sózinde túrghyndardyng qala tynyshtyghy men túraqtylyghyn saqtaudy basty nazarda ústau qajettigin basa aitty. Qalamyzdyng gýldenip, qanat jayyp órkendep kele jatqanyna әrbir túrghynnyng ýlesi bar ekendigin jetkizdi.

- Qala әkimdigining basty mindetterining biri - BAQ ókilderimen qoyan-qoltyq júmys isteu. Olardy «tórtinshi biylik» dep ataytynymyz da tegin emes. Qanday baghytta bolmasyn, kez kelgen BAQ-pen tyghyz qarym-qatynasta bolugha dayynbyz. Áriyne, kemshilikter joq emes. Biraq synaudyng da óz tәrtibi bar. Kez kelgen gazette basylghan syn materialgha biz 3 kýnnen ary asyrmay, mindetti týrde jauap beremiz. Olqy tústarymyzdy der kezinde týzeuge bar kýshimizdi salamyz. «Vecherniy Taldykorgan» gazetining redaksiyasy qalamyzda ornalasqandyqtan, olardyng bey-berekettigi ýshin men de ardagerler aldynda keshirim súraymyn, - dep qorytyndylady Gh. Tólendiúly.

Últ bolashaghyn oilaghan agha buyn úrpaghynyng ar-namysty boluy ýshin osylaysha óz janayqayyn bildirdi. Al «vecherkalyqtardyn» úyatty әreketi ýshin Gh.Sarybaevtyng halyqtan keshirim súraghany oryndy. Biraq halyq qúzyrly oryndardan teksiz gazetti tezge salyp, tez arada shara qoldanuyn asygha kýtetindey. Endeshe tәrtip pen tәrbiyege jauapty biylik ókilderi búl kelensizdikke nemqúraydy qaramaydy degen senimdemiz.

"Abai.kz"

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1582
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2281
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3616