Redaksiyadan: Bir salanyng púshpaghyn iylep jýrgen song juyrda «KTK» telearnasynyng jurnaliysi Dina Tólepbergen  «Jyldyng eng ýzdik telejýrgizushisi» atanghanda eleng ete qalghanymyz ras.  Elimizdegi jýzdegen telejýrgizushiler arasynan qara ýzip shyghyp, múnday ataqqa qol jetkizu әste onay bolmasa kerek. Onyng kәsiby biliktiligi men telearnadaghy enbegine shәk keltiruden aulaqpyz. Degenmen Dinanyng «Astarly aqiqat» baghdarlamasy tónireginde songhy kezde qoghamda әr aluan pikirler aitylyp jýrgenin joqqa shygharugha bolmas. Onyng bir parasyn «Janalyqtar emes, qylmys hronikasy» degen taqyryppen gazetimizding 21 jeltoqsan kýngi nómirinde de jariyalaghanbyz. Biraq keyde artyq qylam dep tyrtyq qylyp alyp jatatyn telejýrgizushining kem-ketik, olqy tústaryn syrtynan sypyra jamandaghansha, óz auzynan estiyik degen niyetpen ózine habarlasyp, el ishindegi alyp-qashpa әngimening aptyghyn basu ýshin birneshe saualdar joldaghan edik. Ádette «astarly aqiqatty» anyqtau ýshin ózgelerdi týrli saualdarmen tómpeshtep,  tyghyryqqa tirep ýirengen Dina hanym búl joly bizding ótkirleu saualdarymyzgha jauap berip jatudy namys kórdi me, «Telearnanyng sayasatyna qayshy keletin jәne onyng bedel-abyroyyna núqsan keltiretin saualdargha jauap bermeymin», - dep ýzildi-kesildi bas tartty. Dinanyng óz mәnerinde qonggha tyrysqan súraqtarymyz shymbayyna batynqyrap ketkenin azdap ishimiz sezedi. Biraq ýnemi «aqiqatty» betke tilip aitatyn jurnalist búl joly da sonday irilik tanytar dep oilaghanbyz. «Telearnanyng sayasaty men bedel-abyroyyna núqsan keltiredi» dep tapqan (al súraqtardyng ishinde telearna turaly lәm-mim sóz joq) telejýrgizushining ong jambasyna kelmey, jauapsyz qalghan saualdarymyzdyng synayy tómendegidey. «Jetim» saualdargha ýnsizdikting ózi jauap berip túrghanday...

1. Dina, eng aldymen «Jyldyng eng ýzdik telejýrgizushisi» atanuynyzben qúttyqtaymyz! Enbeginizding elengeni júmysqa degen qúlshynysynyzdy arttyryp jatqan bolar...  Búghan deyin qanday maqtau-marapattargha qol jetkizip ediniz?! Álde búl syilyghynyzdyng basy ma?

2. «Astarly aqiqatta» jantýrshigerlik oqighalardy qoryqpay bayandaysyz. Júrtshylyq sizdi batyl jurnalist sanaydy. Biraq sizge syn aitushylar da bar. Ghalamtordaghy týrli pikirlerdi osyghan deyin angharghan shygharsyz.  Bireuler sizdi: «baghdarlamany júlqynyp otyryp jýrgizedi, keyde tipti ynghaysyz taqyryptardy qozghap, etikadan attap ketedi», - deydi. Bireuler: «betpaq», - deydi (keshiriniz әriyne), endi bireuler: «men-men dep tepsingen bireu», - deydi. Qoyshy әiteuir, siz turaly ala-qúla pikir kóp. Osynday pikirlerdi qalay qabyldaysyz?

3. Múnday әngimeler «Saz әlemi», «Mamma Miya» syndy jobalargha sarapshy bolghanynyzdan da aitylsa kerek. Óitken, qarapayym kórermen retinde bizding de: «Dinagha osy ne únaydy eken?» - dep anyryp qalatynymyz bar. Júrttyng bәrine únaghan dýnie sizge únamay jatady nemese kerisinshe. Keyde tipti belden tómendi de sóz etip ketesiz. Bir qarasan, últtyq naqyshtaghy dýniyeler sizge únamaytynday kórinip, janarudyn, zamanauilyqtyng jaghynda bolyp otyrasyz. Endi birde basqasha. Sondayda sizdi týsinbey ketemiz. Sarapshy bolghanynyzda әdildikti aitudy emes, «ne aitsam mening pikirim ózgelerdikinen erekshe bolady» degendey erekshelenudi oilap otyratyn siyaqtysyz. Álde men qatelesip túrmyn ba?! Keyde sizding esiminiz atalghanda «atyng shyqpasa jer órte degenning keri ghoy» degen sózder de aitylyp qalady. Nelikten dep oilaysyz?

4. «Astarly aqiqatta» halyq ómiri boyamasyz berilip, qiiyn tappaghan mәseleler sizderding aralasularynyzben sheshilip jatady. Biraq baghdarlamanyzgha birneshe syn da aityldy. «Praym-taymda qan-jyn, mәiit, úryp-soghyp, zorlap ketu syndy jantýrshigerlik oqighalardy beredi» degen syn aityla-aytyla jauyr boldy, mәselen. «Jalanash dene men erotikalyq sipattaghy kórinisterdi kórsetedi», - dep te synaldynyzdar. Býgingi bolmys sonday delik, jaraydy. Juyrda bir habarynyzda parodist Oljas Sydyqbek turaly sujette qyz ben jigitting jaqyndasuyn beynelegen anayy kórinis berdinizder. Oljas pen sujet keyipkerining tósekte qalay jaqyndasqanyn ynghaysyz viydeo arqyly kórsetpese de týsinikti ghoy.  Osynday ospadarlyqtyng qajeti qansha edi?

5. Múnday saualdar qoyylghanda siz ýnemi: «Keshirinizder, qogham sonday bolsa, ony jasyrudyng qajeti qansha?», - dep jatasyz... Biraq qazaqy mentaliytetimiz bar, aitatyn-aytpaytyn, kórsetetin-kórsetpeytin dýniyeler bar degendey.  Orysshagha jýiriksiz. Súrayyn degenim, qazaqtildi ortada kóbirek bolasyz ba, әlde orystildi ortada ma? «Oybay» - dep shorshyp-shoshityn dýniyelerding siz ýshin jay әsheyin dýnie bolyp kórinui orysqoldy ekeninizden emes pe?

6. Telearnagha kezinde qatang talappen qabyldaytyn, qazir ekining biri efirde jýrgizushi bolyp jýr. Múny osy salanyng kәsiby mamandary da jii aitady. Sonyng ishinde sizding de esiminiz atalyp jatady, mysaly,  «sóilem qúrauy dúrys emes, ýndestik zanyn saqtamaydy» degen syn sizge jii aitylady. Ári kalikanyng aldynda dәrmensizdik tanytyp, efirden «ýstimizdegi jyly», «aghymdaghy jyly» dep sóileysiz. «Búqpasyz bolmys», boyamasyz shyndyq» dep sóileysiz, qazaq «búqpasyz» dep emes, «býkpesiz» dep sóileushi edi?!  «Qayshykes kózqaras»  deysiz taghy. «Qayshylas», «qayshylyqty» kózqaras deseniz birsәri...

7. Joq jerden kemshilik izdep, jipke tizdi demessiz. Biraq búryndary bergen súhbattarynyzda osynday birdi-ekili syn aitylghanda: «Meni synap, tipti efirden alyp tastaudy talap etip jatqan kisilerge ókpelemeymin. Kórealmaushylyq, qyzghanysh - búl  osal adamnyng qasiyeti», - depsiz. Kóre almady deytindey, siz ózinizdi bolyp-tolghan, óz salanyzdyng әkki mamany nemese teleekrannyng «júldyzy» sanaysyz ba?

8. Aldynda әldekimderding sizdi sotqa berip,  10 mln. tenge ótemaqy talap etkenin әleumettik jelilerding birinen kózimiz shalyp qalghan. Sol isting sony ne boldy? Aqiqatty aitqanynyz ýshin ýstinizden aryz jazatyndar, qorqytyp-ýrkitetin oqighalar jii bolyp túra ma sonda? (Osy jerde kenirek toqtalsanyz bolar edi basynyzda kezdesken jaghdaylargha)

9. Júmys barysynda jandy týrshiktirip, jagha ústatatyn jaghdaylardyng ortasynda jýresiz. Nekrofiyl, pedofiyl, gomoseksualisterdin, qanghybastar men keybir ekijýzdi «júldyzdardyn» oqighalaryna etiniz ýirenip ketken shyghar... Negativti aqparattan sharshaytyn keziniz bola ma? Ondayda kónilinizdi nege búrasyz?

10. Efirden halyq ýnemi óz-ózine senimdi, aqiqatqa kelgende kimning de bolsyn apshysyn quyratyn Dinany kóredi. Al ómirdegi Dina qanday? Ásirese jarynyzdyng aldynda... (otbasynyz turaly aita ketseniz)

11. «Astarly aqiqat» bay-manaptardyng ýlken-ýlken basqosularyna, bastanghylaryna barady. Kileng sәnqoy hanymdar men qaltaly azamattar keletin sәn aptalyqtarynda jýredi. Shynynyzdy aitynyzshy, «KTK»-dan alghan jalaqynyz osynday saltanatty keshterge kiyip baratyn sәndi kóileginiz ben qymbat әshekeyinizge jete me?

Qarlygha IBRAGIMOVA

«Halyq sózi» gazeti