Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Dep jatyr 2220 40 pikir 2 Qyrkýiek, 2022 saghat 20:56

Deputattar: Astananyng atauy qaytarylsyn!

«Jana Qazaqstan» deputattar toby astananyng búrynghy atauyn qaytarudy úsyndy. Mәlimdemesi mine:


Qúrmetti әriptester! Qadirli qauym!

Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemelúly Toqaev 1 qyrkýiekte halyqqa Joldauyn jariyalap, tyng bastamalar kóterdi. Sonyng ishinde, biylghy kýzde kezekten tys Preziydent saylauyn ótkizu turaly aitty.

Búl úsynys sarapshylar ghana emes, býkil qogham tarapynan qyzu pikir-talas tudyryp jatyr. Ony Parlament Mәjilisindegi «Jana Qazaqstan» deputattyq tobynyng mýsheleri de talqylady. Osyghan oray oiymyzdy ortagha saludy jón kórdik.

Birinshi. Biyl elimizde konstitusiyalyq reforma qolgha alyndy. Jana, Ádiletti Qazaqstan qúramyz, «Ekinshi Respublika» modeline kóshemiz dep jariyaladyq. Memlekettik jýieni, sonyng ishinde memleket basqaru isin janghyrtu qajet ekeni dausyz. Yaghni, búl – demokratiyalyq basqaru modeline kóshuge jol ashatyn bastama. Sondyqtan, qayta saylanu qúqyghynsyz 7 jyldyq bir merzimdi engizu dúrys bastama. Eshkim Preziydent biyligin úzaq jyldar boyy iyemdenbeydi. Búl elimizding superpreziydenttik biylikten tolyq ketkenimizdi bekite týsedi.

Ekinshi. Qazir әlemdegi keybir elderde memleket basshysynyng ókilettigin úzartu boyynsha bastamalar kóterilip jatqan tústa, bizding elimizde kerisinshe Preziydent ókilettigin qayta saylanu qúqyghynsyz 7 jyldyq bir merzimmen shekteu  – elimizding demokratiyalyq baghytty berik ústanghanyn kórsetedi.

Ýshinshiden, eger Preziydent kezekten tys saylauda 5 jylgha saylanyp, sodan song 7 jyldyq merzimdi engizetin bolsa, onda qazirgi Preziydentting ýshinshi merzimge saylanuyna qúqyqtyq negizder payda boluy mýmkin degen әrtýrli alyp-qashpa pikir aityluda.

Sondyqtan qazirgi Preziydent 5 jyldan keyin taghy da 7 jylgha baruy mýmkin degen kýmәndi seyiltu ýshin biyl birden 7 jyldyq merzimge saylanghany dúrys bolar edi dep oilaymyz. Sonda atalghan qúqyqtyq kolliziya tuyndamaydy.

Onyng ýstine, Memleket basshysy kezekten tys saylau ótkizbey, eki merzimge saylansa da, biyl kezekten tys saylauda 7 jylgha saylansa da, onyng ókilettik merzimi 2029 jyly ayaqtalady. Yaghny qazirgi Preziydent merzimining úzaqtyghy ózgerissiz qalady.

Tórtinshi. Biz, búrynghy jýieni qalyptastyrghan sayasy kýshterdin, yqpaldy top ókilderining biylikke úmtylyp otyrghanyn úmytpauymyz qajet. Preziydentting qazir saylau ótkizip jәne jeti jyl merzimge saylanuy memleketimizding qauipsizdigi men túraqtylyghyn qamtamasyz etuge mýmkindik beredi. Ol jana inkluzivti azamattyq qogham qúrugha mýmkindik alady.

Osy jaghdaylardyng bәrin eskere otyryp, «Jana Qazaqstan» deputattyq toby mynaday mәlimdeme jasaydy:

Birinshiden, biz Qazaqstan Respublikasy Preziydentin jeti jylgha bir merzimge saylau bastamasyn qoldaymyz.

Ekinshiden, Konstitusiyagha ózgeristerdi qazir engizip, Preziydent saylauyn jana talaptargha sәikes osy jyldyng kýzinde ótkizu qajet dep sanaymyz.

Jalpy, búl memlekettik basqaru jýiesin janghyrtyp, elimizdi ornyqty damytugha jol ashatyn manyzdy qadam.

Ýshinshiden, Konstitusiyamyzgha ózgeris engizetin bolsaq, onda osy mýmkindikti paydalana otyryp, Ata Zangha taghy bir asa manyzdy mәseleni engizu kerek. Ol – elordanyng atyn qayta qaytaru. Adamnyng kózi tirisinde qalagha onyng esimin bergen dúrys dep eseptemeymiz jәne de qalanyng jana atauyn halyqta qabyldamady.

Sondyqtan Túnghysh Preziydentting ózi úsynghan Astana atauyn qayta qalpyna keltiru tarihy әdildik bolar edi.

Búl Túnghysh Preziydentting bas qalamyzdyng qúrylysyn saldyrudaghy enbegin de baghalau jәne halqymyzdyng úsynys-pikirin de eskeru.

 Qadirli aghayyn!

Qay zamanda da el basyna kýn tughanda, halqymyz bir basshynyng ainalasyna toptasyp, qiyndyqtardan da, synaqtardan da aman-sau shyqqan.

Qazaqta «Altau ala bolsa auyzdaghy ketedi, tórteu týgel bolsa tóbedegi keledi» degen jaqsy sóz bar. Qazir – arazdasatyn uaqyt emes, birigetin uaqyt, talasatyn uaqyt emes, tatulasatyn uaqyt!

Sondyqtan barsha kózi ashyq, kókiregi oyau azamattarymyz birlesip, Otanymyzdy aldaghy synaqtardan abyroymen alyp shyghayyq!

Abai.kz

40 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2253
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3508