Beysenbi, 18 Sәuir 2024
Janalyqtar 3387 0 pikir 25 Jeltoqsan, 2012 saghat 08:58

Núrlan Qabdayúly. Kezek

(әngime)

Jer bauyrlaghan jayynday púshyq «Toyota» shaldyng qyltasyn tirey toqtady. Qayta tapaydyng tal týsi. Jolynda týnde kezdesse taptap óte shyghudan tayynbaytyn. Bulyqqan muzykanyng yrghaghymen túmsyghy jerge shanshylyp, kóteni selkildep, entigip túr. Tizginde ait deseng túra shapqaly tyzdayaqtap otyrghan bir sholjannyn, ózin asfalittyng keneresine deyin kózben jelkelep әkelgenin shal arqasymen sezdi. Esine Almatynyng qanghybas itteri týsti. Áldeneshe ret kuә bolghan. Baghdarshamnyng jasyly qashan baghjang etkenshe shonqiyp otyrar edi. Sodan song qos taspa joldyng qasqasyna deyin sol qaptalgha, óte bere ong qaptalgha jaltaqtaghan kýii býlkektey jelip óte shyghatyn. It tirlik itke de qymbat. Biraq kóringen kópekting salpanyna qamkónil bolarlyq siyq qayda? Shal nesiyege meldektegen júrt esinen adassa da, esigimnen adaspasyn degendey tórt joldyng týiilisine qonjighan bankti betke aldy. Atauy qyzylmen jazylypty. «Úyattan narttay bolmasang da, kýiting kelisip, bórtip túr ekensin-au» dep oilady...

(әngime)

Jer bauyrlaghan jayynday púshyq «Toyota» shaldyng qyltasyn tirey toqtady. Qayta tapaydyng tal týsi. Jolynda týnde kezdesse taptap óte shyghudan tayynbaytyn. Bulyqqan muzykanyng yrghaghymen túmsyghy jerge shanshylyp, kóteni selkildep, entigip túr. Tizginde ait deseng túra shapqaly tyzdayaqtap otyrghan bir sholjannyn, ózin asfalittyng keneresine deyin kózben jelkelep әkelgenin shal arqasymen sezdi. Esine Almatynyng qanghybas itteri týsti. Áldeneshe ret kuә bolghan. Baghdarshamnyng jasyly qashan baghjang etkenshe shonqiyp otyrar edi. Sodan song qos taspa joldyng qasqasyna deyin sol qaptalgha, óte bere ong qaptalgha jaltaqtaghan kýii býlkektey jelip óte shyghatyn. It tirlik itke de qymbat. Biraq kóringen kópekting salpanyna qamkónil bolarlyq siyq qayda? Shal nesiyege meldektegen júrt esinen adassa da, esigimnen adaspasyn degendey tórt joldyng týiilisine qonjighan bankti betke aldy. Atauy qyzylmen jazylypty. «Úyattan narttay bolmasang da, kýiting kelisip, bórtip túr ekensin-au» dep oilady...

Kempiri marqúm arttaghy balalargha abans qyp tastap ketken son, kýibeninen janylar jayy joq... Ár aidyng ólarasynda babasynyng basyna tәu ete barghanday, sýnkiyip bankte túrar edi. Sosyn esep mashinkasynyng tilinde, onda da ózi emes, sausaqtary sóileytin, amandassang aqsha súraytyn kassiyr  qyzdyng bol-bolynan bú joly qútylghanymen, aldaghy kýnderge ermek bolarlyq uayym arqalap qaytatyn. Tap býkteui kýsten ýlbiregen qoshqyl paraqtaghy qaryz ailar tiziminde, taghy bir torkózining túsyna belgi týskenmen, bәri bir býgin-erteng óle qalugha múrsat bermeytin dua barday.

...Ózi sekildi bet-auzynyng әjimin púldap, jaulyghymen jol dәmetken birdi-ekili shal-kempir bolmasa, kezek kýtkenderding deni jastar eken. Búl sembilik kórinis. Aptanyng bes kýnin sharuanyng borsanymen kóterem qylyp, sosyn jylap jýrip tapqanynan jyrymdap әmiyannyng әliymentin tóleytin bos uaqyt - osy sembi. «Óshiretting sony kim eken?» dedi alaqtay kibirtiktep. Retti-retsiz osharylghan toptyng púshpaghyna jan bitip, dauys shyqqan jaqqa nәumez moyyn búrdy. Shetteu túrghan biri qaptalyndaghyny, al ol zaldyng týkpirin núsqap iyegin shoshang etkizdi. «Ana jaqtan izde» degeni. Kóz ashqaly kezekten basqa týk kórmegen tәrtipti júrttyng boyyn jaylaghan ziyansyz әdet. Shal ziyansyz әdetting zaman talghamaytyn qarapayymdylyghyna, túqym quatyn belsendiligine túnghysh ret tang qaldy. Kezekting ózi sekildi kósh-qúlash tarihy múnyng da ótken ómirindey shúbatylyp jatqan...

Erterekte osylardyng atalarymen birge kolbasanyng kezegine talay túrghan. Ras, ol kezde jensik as emes edi, tansyq as edi. Júrt anda-sanda tiske basatyn. Onda da búiyrghan auyzdyng ghana jyqpylynda jýretin. Qol basynday kolbasanyng kósh-qúlash kezeginde túryp zerikken júrt ony-múny әngime qylysar edi. Áriyne qazirgidey qulyghyna qúryq boylamaytyn isker banktegi әkki kenesshining auyzynda az kóringenmen, qaghazgha týskende aspandap shygha keletin payyzdyng jayyn qauzau o zamanda kimning basyna keldi deysin. Tipti ózderi «maghan da... maghan da bir bilemin» dep jalmanday qol sozghanda satushynyng esin shygharyp, esebinen janyltatyn shújyq turaly da sóilespeytin. Qyzyq emes. Nening etinen qalay jasalatynyn, ishinde ne jýrui mýmkin ekenin súray qalsan, kezekte túrghan qay paqyrynnyng da tiyegi aghytylyp qoya berer edi, óitkeni. Biraq... tansyq astyng aty - tansyq as.

Anau - qaldy bas qasqa kósemning «qoghamnyng yndynyn tyng turaly» әigili qarary anqany keptirgen bir zamanda, osylardyng әkelerimen birge araqtyng da kezeginde túrypty-au. Talay ret dýkenshining ózinen búryn baryp, kýzetshige serik bolghandary esinde. Kezekte túrghan kisining bauyryn kótergeli shynjyrdan bosamaghan tóbettey qabaghan keletinin sonda kórgen. Ónkey bir jýikesi tozghan adamdar. Tirshilikting songhy nәrinen qúr qalyp bara jatqanday antalaytyn. Qashan mólt-mólt etken qaz moyynnyng sauyryna qol aparyp, qashan ashuyn ashy sumen basqansha, tap sol kezekke janshylyp óluge bar-dy.

...Shal auzy jetkenning óneshin órtep, óneshten ótken son, talay beybaqtyng ózegin qosa qaryghan qazmoyyn men býr tútam býrise semgen kolbasa túrmaq, «kýn kósemnin» jemtigine de tәu etu ýshin tәuliktep jipsiz baylanghan atalardan nemerelerge kezekten basqa múra qalmaghanyna naly almady. Qayta osharylghan júrttyng altyn uaqytyn jemeu ýshin, qosymsha kassa ashylghanyna quanyp túrdy. Óitkeni bankting auasy tarylyp bara jatqan.

«Abai.kz»

0 pikir