Beysenbi, 25 Sәuir 2024
Biylik 3046 3 pikir 25 Tamyz, 2022 saghat 16:47

Qazaq múnaydy endi Ázirbayjan arqyly satady

Qazaqstan Ázirbayjan arqyly múnay tasymaldau jolyn qarastyruda. Búl turaly «QazMúnayGaz» (QMG) Basqarma tóraghasynyng ekonomika jәne qarjy jónindegi orynbasary Dәuren Qarabaev mәlimdedi.

«Ázerbayjandyq tarappen Qazaqstandyq múnaydy tasymaldau mýmkindigi turaly kelissózder әrtýrli dengeylerde, sonyng ishinde memlekettik, últtyq kompaniyalar dengeyinde jýrgizilip jatyr. Kelisimge qol jetkizgen kezde tolyghyraq habarlaymyz. Qazaqstandyq múnay Ázerbayjannyng Baku - Tbilisy - Jeyhan jәne Baku - Supsa qúbyrlary arqyly tasymaldanuy mýmkin», - dedi Qarabaev brifingte.

Búghan deyin Resey Novorossiiykidegi Kaspiy qúbyr konsorsiumynyng júmysyn әrtýrli syltaumen qayta-qayta toqtatqan bolatyn. Sondyqtan Qazaqstan óz múnayyn eksporttau baghyttaryn әrtaraptandyrugha niyetti ekenin jetkizdi. Preziydent Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstannyng teniz arqyly tasymaldau mýmkindigin әli tolyq paydalanbay otyrghanyn aitty. Ol ýkimetke «Qazaqstan porttaryn transformasiyalap, Kaspiy tenizining jetekshi habynyng birine ainaldyrudy» tapsyrghan edi.

Resey oqtyn-oqtyn júmysyn toqtatyp tastap otyrghan Kaspiy konsorsiumy Qazaqstan ýshin múnay eksporttaudyng basty marshruty sanalady. Elimizding múnayynyng 80%-y osy baghyt arqyly jóneltiledi. Búl qúbyr jylyna 67 mln tonna múnay jetkizuge qabiletti.

Reuters agenttigi Qazaqstan Ázirbayjanmen múnay tasymalyn jýzege asyryp, Reseydi ainalyp ótpek ekenin jazdy.

«Qyrkýiek aiynan bastap Qazaqstan múnayynyng bir bóligin Ázirbayjannyng eng iri múnay qúbyry arqyly satugha shygharmaq. Resey múnay qúbyryn jabamyn dep qorqytqan son, Qazaqstan balama baghyt izdey bastady. Qazaqstandyq múnaydyng eksporty әlemdik jetkizilimderding 1%-dan astamyn nemese tәuligine shamamen 1,4 million barrelidi qúraydy. Olar 20 jyl boyy Reseyding Qara tenizdegi porty Novorossiysk KQK qúbyry arqyly әlemdik naryqqa shyghyp otyrdy», - deydi Reuters.

Basylymnyng jazuynsha, KQK qúbyr jelisine balama joldardyng eshqaysysy senimdi emes, sondyqtan búl energetikalyq naryqtagha túraqsyzdyqqa aparuy mýmkin.

Shilde aiynda Resey soty KQK-ny jabamyz dep Qazaqstan tarapyna qauip tóndirdi, nәtiyjesinde Qazaqstan Ýkimeti men iri sheteldik óndirushiler saqtyq sharasy retinde basqa sauda nýktelerimen kelisim-sharttar jasay bastady.

Aqpan aiynda Resey Ukrainagha basyp kirgennen keyin kóp úzamay múnaydyng әlemdik baghasy kýrt qymbattaghan bolatyn. Shilde aiynan bastap múnay barrelining qúny 100 AQSh dollorynan joghary.

«Jaghdaymen tikeley tanys derekkóz Qazaqstannyng «QazMúnayGaz» memlekettik múnay kompaniyasy (QMG) Ázirbayjannyng SOCAR memlekettik kompaniyasymen Jeyhan portyna múnay jetkizetin Ázirbayjan qúbyry arqyly jylyna 1,5 mln tonna Qazaqstandyq múnaydy satugha rúqsat beru turaly aldyn ala kelissózder jýrgizip jatqanyn habarlady.

Tәuligine ótetin 30 000 barreliden sәl artyq shiykizat KQK qúbyry arqyly tәuligine ótetin 1,3-1,4 million barreliding qasynda týkke jaramaydy», - deydi sheteldik basylym.

Basylymgha berilgen mәlimet boyynsha, songhy kelisimshartqa tamyz aiynyng sonynda qol qoyyluy kerek, al Baku-Tbilisiy-Jeyhan (BTJ) qúbyry arqyly múnay aidau bir aidan keyin bastalady. 2023 jyldan bastap taghy jylyna 3,5 million tonna Qazaqstandyq múnay Ázirbayjannyng basqa qúbyry Supsa porty arqyly jiberile bastauy mýmkin.

Alayda, BTJ-nyng jana baghyty Qazaqstannyng Kaspiy tenizi arqyly Aqtau portynan Bakuge múnay tasymaldau ýshin shaghyn tankerler flotyn paylanuyna tura keledi.

Abai.kz

3 pikir