Júma, 29 Nauryz 2024
46 - sóz 2153 10 pikir 15 Tamyz, 2022 saghat 13:51

Bizge zombilar tәrbiyeleytin “inkubator” kerek emes!

Bizge zombilar tәrbiyeleytin “inkubator” kerek emes! Kesheden beri Núr-Súltandaghy zәulim meshit kókeyimnen ketpedi. Sol meshit qanshama zombilanghan úrpaqty ósiretin, tәrbiyeleytin “inkubatorgha” ainalar eken?

Qazaqqa aptasyna bir kýn ghana júmys isteytin (júma kýni), qalghan kýnderi qanyrap túratyn meshit manyzdy ma, aptanyng alty kýni júmys isteytin, bolashaghymyzdy qalyptastyratyn mektep manyzdy ma? Nazarbaev dәuirinde úry-qarylardyng bәri óz kýnәlaryn meshit salu arqyly juyp-shayghysy keldi. Mýmkin Arabiyadaghy investorlaryna solay jaghynudy oilady ma, әlde solay qarjy iygerip esep berdi me, kim bilsin?
Mektepterding jaghdayy boyynsha biz biletin derekter tómendegidey:
“Elimizde 169 mektep - ýsh auysymdy, onda 301.4 myng bala oqidy, 5068 mektep eki auysymdy (damyghan elderde eki auysymda oqu degen úghym atymen joq, tek bir auysymdy mektepter bar);
35 mektep apattyq jaghdayda;
60 auyldyq, 9 qalalyq mektepting әjethanasy dalada ornalasqan;
5414 mektepting jylytu jýiesi ortalyqtandyrylmaghan."

Mektebi joq auyldarda bir emes, eki meshit salynghanyn kózben de kórgen edik. Eski meshitti mensinbegen júrt janasyna barady, onyng ózinde aptanyng bir kýni ghana. Ol auylda tipti auyz ss mәselesi de sheshilmegen.
Endigi ózgerister kezeninde ghylym-bilimge, tehnologiyagha úmtylmasaq, bәri kesh bolmaq.

Bizding ghylym salasyna bólinetin qarjyny estiseniz, jýreginiz auyrady. Elimizding jalpy ishki ónimining 0, 17 payyzy ghana. Shamamen solay. Ózgerse, shamaly ghana ózgergen shyghar. Álemde kez kelgen memleketting bolashaghy ghylymgha bólinetin qarajatpen ólshenetin dәstýr bar. Ghylymgha qarjyny ayamaytyn memleketterding kósh basynda JIÓ esebi boyynsha Izraili (3,9%), Finlyandiya (3,5%), Shvesiya (3,4%), Daniya (3,0%), Germaniya (2,9%) memleketteri túr. Al qarjynyng kólemi boyynsha AQSh kósh bastaydy ( $511,1 mlrd), sosyn Qytay ( $451,2 mlrd), ýshinshi orynda Japoniya ( $168,6 mlrd), tórtinshi Germaniya ( $168,6 mlrd). Búlardyng ghylymdaghy jetistikterin men aitpasam da belgili. Qazaqstanda ghylym salasy óte qatty qúldyrap ketken. Ghylymy instituttarda ghalymdardyng ýmitteri óshe bastaghan. Ghylymgha qabiletti jastar ne kәsipke bet búrghan nemese shetel asyp ketken. Olardy elge qaytaru, qolayly jaghday jasau janadan qúrylghan Ghylym jәne joghary bilim ministrligine de onay bolmasy anyq.

Qysqasy, bizge zamanauy zerthanalar, ghylymy ortalyqtar, bilim oshaqtary, óz bilikti mamandarymyz júmys isteytin óndiris oryndary kóbirek kerek. Ghylymy jәne kәsiptik jobalaryna qoldau tappay jýrgen jastar jetip-artylady. Olardyng jalyndap túrghan jigerli uaqyttaryn el iygiligine júmsaytynday joghary jaqtan da qoldaular qajet. Áytpese, olardy topyrlatyp tobyr siyaqty meshitterge “qamaghannan” eshnәrse útpaymyz…

Arman Áubәkir

Abai.kz

 

10 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1584
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2284
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3624