Júma, 29 Nauryz 2024
Janalyqtar 3572 0 pikir 26 Qazan, 2012 saghat 09:11

ShEYH ÁBSATTAR QAJY DERBISÁLI, BAS MÝFTI. Úlyq mereke – Qúrban ait mýbarak bolghay!

Qazannyng 26-sy - Qúrban ait merekesining birinshi kýni!

 

ShEYH ÁBSATTAR QAJY DERBISÁLI,

QAZAQSTAN MÚSYLMANDARY JÁNE ORTA AZIYa

MÝFTIYLER KENESINING TÓRAGhASY, BAS MÝFTIY

Úlyq mereke - Qúrban ait mýbarak bolghay!

Qúrmetti músylman bauyrlar!

Minekey, Allany bir, Múhammed (s.gh.s.) payghambardy haq dep biletin músylman balasy ýshin Jaratushymyz belgilep bergen eki meyramnyng úlyghy - Qúrban ait kýnderine de jettik. Alla taghalanyng razylyghy ýshin mal shalynyp, keng dastarqan jayylyp, enbektegen sәbiyden enkeygen kәrige deyin shat-shadyman quanyshqa bólenetin búl úlyq meyram Qazaqstan júrtshylyghyna da yrys pen bereke әkelgey!

Búl kýnderding úlyqtyghy sol - múnda adam balasy óz Jaratushysyna barynsha jaqyndaugha mýmkindik alady. Asyly, «qúrban» sózi de arab tilinen audarghanda, «jaqyn bolu», «jaqyndau» maghynasyn bildiredi. Olay bolsa, qúrbandyq shalu ghana emes, Allanyng raqym-meyirimine qol jetkizuding bir joly dep týsingen abzal.

Qazannyng 26-sy - Qúrban ait merekesining birinshi kýni!

 

ShEYH ÁBSATTAR QAJY DERBISÁLI,

QAZAQSTAN MÚSYLMANDARY JÁNE ORTA AZIYa

MÝFTIYLER KENESINING TÓRAGhASY, BAS MÝFTIY

Úlyq mereke - Qúrban ait mýbarak bolghay!

Qúrmetti músylman bauyrlar!

Minekey, Allany bir, Múhammed (s.gh.s.) payghambardy haq dep biletin músylman balasy ýshin Jaratushymyz belgilep bergen eki meyramnyng úlyghy - Qúrban ait kýnderine de jettik. Alla taghalanyng razylyghy ýshin mal shalynyp, keng dastarqan jayylyp, enbektegen sәbiyden enkeygen kәrige deyin shat-shadyman quanyshqa bólenetin búl úlyq meyram Qazaqstan júrtshylyghyna da yrys pen bereke әkelgey!

Búl kýnderding úlyqtyghy sol - múnda adam balasy óz Jaratushysyna barynsha jaqyndaugha mýmkindik alady. Asyly, «qúrban» sózi de arab tilinen audarghanda, «jaqyn bolu», «jaqyndau» maghynasyn bildiredi. Olay bolsa, qúrbandyq shalu ghana emes, Allanyng raqym-meyirimine qol jetkizuding bir joly dep týsingen abzal.

Qúrban ait meyramynyng jamaghat arasyndaghy birlikti kýsheytip, bauyrlastyqty arttyrudaghy róli zor. Ayt namazyn oqugha meshitke kelgen músylmandar bir-birimen kórisip, qabyl bolsyn deu arqyly dostyq pen aghayyndyqty nyghayta týsedi. Merekening alghashqy kýni erterek túryp, ghúsyl alyp, taza kiyim kiyip, qosh iyisti әtir seuip, kóshede jolyqqan adamgha jyly jýzben sәlemdesu, qúrbandyq etimen auyz ashu ýshin ait namazynyng aldynda eshtene jemey, oghan bara jatqanda tәkbir aitu (Allany úlyqtau, madaqtau) - hazireti Múhammed (s.gh.s.) payghambarymyzdyng sýnneti.

Qúrban shaludyng uaqyty qúrban aittyng birinshi kýni ait namazynan keyin bastalyp, aityng ýshinshi kýni aqshamgha az uaqyt qalghangha deyin jalghasady. Olay bolmaghan jaghdayda ol niyet sadaqa sanalady. Qúrbandyqqa qanday maldar shalugha bolady?Tek qana qoy, eshki, siyr jәne týie maldaryn ghana qúrbandyqqa shalugha bolady. Qúrban retinde shalynatyn qoy jәne eshki kem degende bir jasar, siyr eki jasar, týie bes jasar boluy kerek. Alty-jeti ailyq kepe qozy bir jasar qoy siyaqty semiz, etti bolsa, qúrbandyqqa shalugha jaraydy. Qoy men eshkining erkegin, siyrdyng úrghashysyn shalghan abzal. Elik, arqar siyaqty andar men tauyq, qoraz, qaz, ýirek siyaqty qústar qúrban retinde soyylmaydy.

Birigip qúrban shalugha bola ma?Qoy nemese eshkini tek qana bir adam qúrban retinde shala alady. Al siyr nemese týieni yaghni, iri qarany bir kisining jalghyz ózi ýshin shaluyna bolatyn siyaqty jeti kisige arnap, ortaq shalularyna bolady. Qúrbandy ortaqtasyp shalghan uaqytta әrbir adam qúrban shalu niyetimen ortaqtasuy kerek. Bir kisi qúrban ýshin, al ekinshi bir kisi tek qana etin alu niyetimen ortaqtassa, shalynghan mal barlyq ortaqtar ýshin qúrban bolyp eseptelmeydi. Qúrbandyqqa qanday maldar jaramaydy?Payghambarymyz (s.a.u.) qúrbandyqqa jaramaytyn mal turasynda: «Soqyrlyghy anyq belgili soqyr, auruy belgili aurushan, (jýre almaytynday dәrejede) aqsaqtyghy belgili bolghan aqsaq jәne jiligi kórinetindey óte aryq maldar qúrbandyqqa jaramaydy» , - degen.

Ayt kýnining ózine tәn jarasymdy da sauapty amaldary mol. Ár ýide sәni men saltanaty erekshe merekelik dastarqan jayylady. Músylmandar tughan-tuys, dos-jaran, kórshi-qolandy aralap, bir-birining ýiinen dәm-túz tatyp, mәre-sәre bolady.

Renjisip qalghan kisilermen tatulasu, qanday da bir kelispeushilikting saldarynan qatynas ýzilgen tuystardyng ýilerin arnayy aralau da erekshe manyzdy. Óitkeni Alla Taghala: «Sen keshirim jolyn ústan, jaqsylyqqa búiyr, nadandyqtan bet búr» («Aghraf» sýresi, 199-ayat) dep músylmandardy barynsha keshirimdi bola týsuge shaqyrghan.

Dәl osy kýni balalardy jana kiyim, tәttiler men syilyqpen quantudy daghdygha ainaldyrsaq, Qúrban aitty olar da asygha kýtetin bolady.

Bir-birimizge syilyq jasaumen, keshirumen, meyirimdilik tanytumen, qonaqqa shaqyrumen músylmandar merekesining mereyi ýstem bolyp, sәni arta týspek.

Qazaqstan músylmandary diny basqarmasy mýbarak merekeni biyik dengeyde ótkizu maqsatynda birqatar iygilikti is-sharalardy úiymdastyrmaq. Juyrda aimaqtaghy ókil imamdargha Qúrban aittyng qúrmetine, yaghny mereke kýni meshitterimizding aulasyna, ashanalaryna arnayy dastarqan jayyp, kelgen qonaqtargha qúrmet kórsetuge, merekelik tәlimi mol, ghibratty ruhany keshter úiymdastyrugha, túrmysy tómen otbasylargha, jetimder, ardagerler men mýgedekter ýilerine qúrbandyq etin taratugha, búqaralyq aqparat qúraldary jetekshilerine, ziyaly qauym ókilderine, memlekettik mekeme basshylaryna Qúrban aitpen qúttyqtau hattaryn jiberuge, ait qarsanynda arnayy baspasóz mәslihatyn ótkizuge, jergilikti biylik oryndarymen aqyldasa otyryp, meshit aulasyna, kóshelerge úlyq merekemen qúttyqtau bannerlerin, plakattaryn, bilbordtaryn iluge, uaghyzdarda músylmandar arasynda ishki sayasy túraqtylyqty nyghaytu, otansýigishtik, beybitshilik pen kelisim mәselesine mәn beruge pәrmen berdim.

Qúrmetti músylman bauyrlar men otandastar!

Úlyq mereke qútty bolsyn! Ayt kýngi izgi niyetteriniz ben shalghan qúrbandyqtarynyzdy Alla taghala qabyl etsin. Árbir otbasyna baqyt, bereke qonghay! Kóp últ pen úlysty Otanymyzgha birlik pen yntymaq bergey!

Jaratushy iyemiz sýiikti Qazaqstanymyzdyng mereyin ýstem etip, halqymyzdyng auyz birligin arttyra bergey!

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1584
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2284
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3624